V SA 3731/00 - Wyrok

Data orzeczenia	2001-08-10
Sąd	NSA w Warszawie (przed reformą)
Sędziowie	Szafrańska-Falkiewicz Hanna /przewodniczący/ Myślińska Maria /sprawozdawca/ Goliszek Stefania
Symbol z opisem	634 Sprawy kombatantów, świadczenia z tytułu pracy przymusowej
Hasła tematyczne	Kombatanci
Powołane przepisy	Dz.U. 1980 nr 9 poz. 26; art. 80, art. 107 par. 3; Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 marca 1980 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. Dz.U. 1997 nr 142 poz. 950; art. 22 ust. 1; Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 listopada 1997 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.
Tezy 1. Organ orzekający z naruszeniem art. 80 Kpa nie dokonał oceny dowodów w postaci oświadczeń świadków, ograniczając się do nader powierzchownego stwierdzenia, co który ze świadków podał na temat działalności skarżącego, i na tej podstawie odmówił wiary skarżącemu, iż był żołnierzem Armii Krajowej. 2. "Zwrócenie uwagi" w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż Zarząd Wojewódzki Związku Kombatantów RP i BWP odmówił skarżącemu rekomendacji bez indywidualnej oceny tego dowodu - opinii i m.in. na tle innych - w tym odmiennych dowodów - jest wyrazem oczywistego naruszenia art. 80 Kpa, art. 107 par. 3 Kpa.
Sentencja Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Darego C. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 8 listopada 2000 r. (...) w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich - uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 28 grudnia 1999 r. (...); (...).
Uzasadnienie Decyzją z dnia 8 listopada 2000 r. wydaną w trybie art. 127 par. 3 Kpa Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, powołując się na art. 22 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego /Dz.U. 1997 nr 142 poz. 950 ze zm./, utrzymał w mocy własną decyzję z dnia 28 grudnia 1999 r. o odmowie przyznania Daremu C. uprawnień kombatanckich z tytułu służby w NSZ. W uzasadnieniu decyzji podano, że Dary C. ubiegał się o przyznanie uprawnień kombatanckich z tytułu służby w Narodowych Siłach Zbrojnych. Z uwagi na brak dowodów potwierdzających faktyczną przynależność do tej organizacji podziemnej decyzją z dnia 28.12.1999 r. odmówiono ww. przyznania uprawnień kombatanckich. We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy Dary C. podał, że należał do AK. Organ orzekający nie dał wiary skarżącemu, iż był członkiem AK, ponieważ wcześniej powoływał się na przynależność do NSZ i na tę okoliczność przedłożył oświadczenia świadków. W uzasadnieniu decyzji z dnia 28 grudnia 1999 r. podano, że w 1944 r. Dary C. jako małoletni nie mógł pełnić służby w organizacjach konspiracyjnych. Pomoc dzieci przy wykonywaniu zadań konspiracyjnych nie jest tożsama z pełnieniem służby. W skardze na powyższą decyzję Dary C. podniósł, że w czerwcu 1944 r. na terenie jego zamieszkania NSZ połączyły się z AK i w październiku 1944 r. wstąpił do takiej organizacji, AK czy NSZ to "było wtedy to samo". Ponadto skarżący podał, iż był prześladowany przez UB. W odpowiedzi na skargę Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wniósł o jej oddalenie. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Wniosek o przyznanie uprawnień kombatanckich wpłynął do organu orzekającego w styczniu 1995 r. (...), który nie przeprowadzając żadnego dodatkowego postępowania dowodowego, ograniczając się do dowodów przedłożonych przez skarżącego, wydał decyzję dopiero w dniu 28 grudnia 1999 r., a więc prawie w 5 lat /bez 1 miesiąca/ od chwili złożenia wniosku. Tego rodzaju tryb postępowania stanowi rażące pogwałcenie zasad wynikających z art. 8-9 Kpa, a przede wszystkim art. 35 par. 1, 2 i 3 Kpa. Lekceważenie skarżącego jako obywatela Rzeczypospolitej Polskiej graniczące z arogancją potwierdza zaniechanie wykonania przez organ orzekający obowiązków wynikających z art. 36 Kpa, tj. zawiadomienia strony o przyczynach zwłoki i nowym terminie załatwienia sprawy. Z akt sprawy nie wynika, aby Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zastosował tryb przewidziany w art. 38 Kpa, aczkolwiek nie jest to tryb uznaniowy. Odpowiedzialności przewidzianej w tym przepisie "podlega" pracownik, który m.in. nie dopełnił obowiązku wynikającego z art. 36 Kpa. Przechodząc do oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji podkreślić należy, że utrzymano nią w mocy decyzję z dnia 28 grudnia 1999 r., która w żadnej mierze nie odpowiada wymogom określonym w art. 107 par. 1 i par. 3 Kpa, nie zawiera bowiem uzasadnienia faktycznego i prawnego. Uzasadnienie nie zawiera nawet treści wniosku, nie wyjaśnia tytułu uprawnień kombatanckich, o jakim rozstrzygał organ, nie zawiera faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Poza przytoczeniem przepisów prawa nie wyjaśniono podstawy prawnej decyzji, co musiało być oczywistym następstwem braku ustaleń faktycznych. Te same zarzuty - poza sprecyzowaniem wniosku skarżącego - należy odnieść do decyzji z dnia 8 listopada 2000 r., wydanej w trybie art. 127 par. 3 Kpa. Organ orzekający z naruszeniem art. 80 Kpa nie dokonał oceny dowodów w postaci oświadczeń świadków, ograniczając się do nader powierzchownego stwierdzenia, co który ze świadków podał na temat działalności skarżącego, i na tej podstawie odmówił wiary skarżącemu, iż był żołnierzem AK. Przede wszystkim podkreślić należy, że skarżący wyraźnie ubiegał się o uprawnienia kombatanckie z tytułu przynależności do NSZ (...) i na tę okoliczność przedłożył "oświadczenia" świadków, w tym swojego dowódcy Z.B. - członka NSZ. We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy skarżący rzeczywiście podał, iż należał do AK, czemu organ orzekający nie dał wiary, jednak w dalszym ciągu nie dokonał ustaleń odnośnie przynależności ww. do NSZ, nie dokonał oceny przedłożonych na tę okoliczność dowodów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, naruszając art. 7, art. 77 par. 1, art. 80 i art. 107 par. 3 Kpa. Podkreślić również należy, że "zwrócenie uwagi" w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż Zarząd Wojewódzki Związku Kombatantów RP i BWP w O. odmówił skarżącemu rekomendacji bez indywidualnej oceny tego dowodu - opinii i m.in. na tle innych - w tym odmiennych dowodów - jest wyrazem oczywistego naruszenia art. 80 Kpa, art. 107 par. 3 Kpa. Z powyższego wynika, że zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy i dlatego na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 3, art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ orzeczono jak w sentencji wyroku.