Zarządzanie zasobami ludzkimi I wykład
16.02.2014
1. Egzamin- test, ale też otwarte pytania.
2. Dr Izabela Mendel
3. izamendel@02.pl
4. Literatura:
Amstrong M. Zarządzanie zasobami ludzkimi, Dom Wyd. ABC, Kraków
Pocztowski A., Zarządzanie zasobami ludzkimi, PWE, Warszawa
1. Pojęcia podstawowe:
a) Funkcja personalna- jedna z podstawowych funckji przedsiębiorstwa, odnosi się do działań, których pdomiotem jest pracownik i jego sprawy.
b) Polityka personalna- określenie filozofii organizacji w stosunku do ludzi w niej zatrudnionych.
c) Proces kadrowy- systematyczna procedura mająca na celu realizację zadań wynikającychc z funkcji personalnej.
d) Strategia personalna- zbiór podstawowych decyjzi i wyborów w sferze personalnej, które wyznaczają względnie trwały sposób działania organizacji o alokacji jej zasobów, związany z pozycją organizacji względem otoczenia.
e) Zarządzanie zasobami ludzkimi- dominująe współcześnie podjeście do realizacji funkcji personalnej w organizacji.
2. Współczesny kontekst zarządzania zasobami ludzkimi:
Niedostatek siły robocznej, siła robocza wzdlędnie droga, wysoce konkurencyjne otoczenie i technologie, duża dynamikia otoczenia, złożoność zmian, dominująca rola usług:
- klienci,
- informacja,
- czas,
Stare czynniki sukcesu organizacji- wielkość, jasność ról organizacyjnych, spcecjalizacja, kontrola
Nowe czynniki sukcesu organizacji- szybkość, elastyczność, zintegrowanie, innowacyjność
Nowy pracownik- pracownik wiedzy
3. Ewolucja podejścia do pracowników w organizacji:
a) organizacja maszyna,
b) organizacja organizm,
c) organizacja gra,
d) organizacja mózg,
a) Maszyna( mechanizm)- racjonalizacja stanowisk pracy, organizacja idealnie sprawna, wzorce, standardy, optymalne rozwiąania- zarządzanie administracyjne- obowiązują procedury, zasady, poszukiwanie jednej najleszej ścieżki do celu, opracowywanie najlepszych praktyk działania.
One baset way- F. Tylor -> jedna najlepsza droga
b) Organizm- eksponuje element prrzetrwanai i dostosowania do otoczenia- zarządzanie strategiczne.
c) Gra- powiązania z otoczeniem, część większego systemu jakim jest gospodarka. Homeostaza- stan równowagi, do którego wraca się po wstrząsach- zarządzanie kryzysowe, zarządzanie zmianą.
d) Mózg- organizacja ucząca się mająca niezbędne możliwości.
4. Ewolucja funkcji personalnej:
Model tradycyjny ( faza operacyjna, etap administrowania personelem)
( około 1900-1950_
Nurty naukowe: paradygmat racjonalności strukturalnej
1) Nurt administracyjny (Fayel- zasady zarządzania, (Weber) - zarządzanie biurokratyczne- nacisk ba formalizację
2) Nurt naukowego zarządzania ( Taylor)- efektywność i wydajność , (Gillberht)- kontrola wydajności, (Gantt)- kontrola stopnia realizacji produkcji- nacisk na specjalizację
Model menadżersko- technokratyczny ( faza faktyczna, zarządzanie personelem) ( Około 1950- 1975/80)
Nurty naukoe- paradygmat dominacji podmiotowej
1) Nurt socjologiczny: (Munsterberg, From, Miller)- system motywacji, optymalnewarunki pracy, potrzeby i motywy człowieka, relacje międzyludzkie
2) Nurt psychologiczny: szkoła systemów społecznych ( Bernard, Simon), szkoła stosunków między(Follet, Mayo, Maslow, Likert, McGregor)- potrzeby, racjonalność zachowań, cechy osobowości, natura człowieka.
Model zasobowo- alokacyjny ( faza strategiczna, zarządzanie zasobami ludzkimi) ( 1980- obecnie)
Zarządzanie naukowe, wysoki poziom kompetencji, myślenie globalne, antycypacyjność, partypacyjność, doskonalenie kompetencji kadry, orientacja na klienta, innowacyjność procesów i produktów.
Modele rozwoju funkcji personalnej
|
Model tradycyjny |
Model menadżersko- technokratyczny |
Model zasobowo-alokacyjny |
Zastosowanie |
Duże zasoby taniej siły Roboczej, stabilne otoczenie i technologia, mała ingerencja państwa w rynek, niska ranga zwiąków zawodowych , |
Punktowy niedostatek siły roboczej , umiarkowanie zmieniające się otoczenie i technologia |
Niedostatek siły roboczej ( zwłaszcza wyspecjalizowanej), siła robocza względnie droga, wysoce konkurencyjne otoczenie i technologie |
Cele |
Stały, umiarkowany wzrost wydajności, usprawinienie procesów produkcyjnych |
stały umiarkowany wzrost wydajności oraz zadowolenie pracowników |
Przystosowanie się do otoczenia poprzez rozwój kadr i uzyskanie akceptacji celów organizacji |
Styl zarządzania |
Eksponowanie formalnej struktury i hierarchii, niskie lub umiarkowane wynagrodzenie , słabe wykorzystywanie mechanizmów rozwoju kadr. |
Wzrost wynagrodzenia, podkreślenie znaczenia formalnej struktury, niski lub średni stopień wykorzystania mechanizmów rozwoju kadr. |
Nacisk na wykorzystanie wiedzy i rozwój kadr, umiarkowane wynagrodzenie, mniejsze lub większe znaczenie formalnej struktury i hierarchii |
5. Twarda/ miękka wersja zarządzania zasobami ludzkimi:
a) twarda wersja ZZL: aspekt ilościowy, kalkulacyjny i ekonomiczny ( pogląd unitartstyczny),
b) miękka wersja ZZL: aspekty społeczne, takie jak: komunikowanie, motywowanie i przywództwo ( pogląd pluralistyczny)
6. Cele zarządzania zasobami ludzkimi:
a) właściwy dobór kadr,
b) utrzymanie i podnoszenie kwalifikcaji pracowników,
c) motywowanie,
d) tworzenie warunków do indywidualnego rozwoju każdego pracownika.
7. Elementy ZZS-> schemat na kartce
8. Współczesne determinanty zarządzania zasobami ludzkimi:
A) Zewnętrzne:
- globalizacja,
- konkurencja,
- technologia,
- czynniki polityczno- prawne,
- rynek pracy,
- demograficzne,
- społeczno- kulturowe,
B) Wewnętrzne:
- strategia organizacji,
- struktura organizacyjna,
- kultura organizacyjna,
- przywództwo,
- produkcja,
- uczestnicy organizacji,
III wyklad 16.03.2014 r.
Temat: Proces wejścia do organizacji
Etapy procesu przyjęcia nowego pracownika do pracy ! na egzamin
Diagnoza potrzeb personalnych
Opis stanowiska
profilkandydata
Wybór strategii rekrutacyjnych
Rekrutacja wewnętrzna Rektutacja zewnętrzna
a) Wytypowanie kandydata a) samodzielna
b) konkurs wewnętrzny b) firma zewnętrzna
Samodzielna- wybór metody poszukiwań
a) bank danych
b) internet
c) wybór strategii selekcyjnej E3
Schemat na zdjęciu.
Czy zwiększone zapotrzebowanie na pracowników ma charakter długotrwały?
a) nie:
Alternatywy rekrutacji:
- godziny nadliczbowe,
- poszerzanie, wzbogacanie pracy,
- umowa zlecenie, umowa o działo
- outsourcing,
- leasing pracowniczy,
b) tak:
- czy i jakie stanowisko należy obsadzić?
- jaka kampnia?
- gdzie?
- kiedy?
- kto?
Formy zatrudnienia - schemaa na zdjęciu
Pytania np. charakterystyka umowy o dzieło. Korzyście z niej dla pracownika i pracodawcy.
Cechy tradycyjneo stosunku pracy:
Tradycyjne zatrudnienie- praca stała w pełnym wymiarze godzin
a) staranność w wykonaynie pracy- tj. obowiązek świadczenia pracy na okreśolnym stanowisku lub pracy określonej rodzajowo.
b) ciągłość świdczenia pracy- powtarzalność wykonywanych zadań;
c) osobisty charakter świadczenia pracy- brak możliwości wyręczania się inną osobą;
d) zarobkowy charakter pracy- niezbywalen prawo do wynagrodzenia za pracę, a w szczególnych sytuacjagc również w razie nie świadczenia pracy;
e) obciążenie pracy ryzykiem pracodawcy- przeniesienie na pracodawcę, a nie pracownika ryzyka związanego z działanością zakładu.
Umowy terminowe w polskim prawie
Okres próbny
- okres próbny służy pracodawdcy do sprawdzenia przydatności pracownika do pracy, pracownikowi zaś do zapoznania się z warunkami śwaidczenia pracy. Umowa ta rozwiązuje się z upływem okresu, na którym została zawarta.
- umowę na okres próbny ten sa pracodwacy z tym samaym praownikiem może zawrzeć tylko jeden raz i nie może on trwać dłużenj niż 3 miesiące ( art. 25& 2 KP). Umowę strony mogą wypowiedzieć w kazdym ........
Na czas określony
- służy doraźnym lub okresowym celom realizowanym przez pracodawcę
- cechą charakterystyczną tej formy zatrudnienia jest konieczność określenia terminu końcowego trwania umowy w momencie jej zawierania. MOże to być dokonane przez:
a) określenie czasu obowiązywania umowy np. 5 miesiecy,
b) oznaczenie momentu jej roziwązania i wyznaczenie konkretnej daty kalendarzowej, np. 10.09.2014r.
c) wskazanie zdarzenia przyszłęgo, którego data nie jest w danym momencie dokładnie znaną, np. do czasu powrotu nieobecnego pracownika.
W przypadku umowy zawartej na czas określony, stosunke pract wygasa automatycznie po terminie umowy, jeśli nnie zostanie ona przedłużona na następny okres.W przypadku umowy zawartej na okres dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą postanowić, że może ona być rozwiązana za uprzednim 2- tygodniowym wypowiedzeniem.
Umowy zawarte na okres krótszy niż 6 miesięcy lub niezawierające postanowienia o prawie wypowiedzenia- nie mogą być rozwiązywane za wypowiedzeniem.
Na czas wykonywania okreśolnej pracy
- taką umowę zawiera się w celu wykonania konkretnego zadania, przeważnie wtedy gdy nie da się ścieśle określić czasu trwania zleconej pracy, np. prowadzenie okreśolnego projektu, czy w przypadku prac sezonowych.
Strony muszą wtedy dokładnie określuć rodzaju pracy do wykonania.
Taka umowa może być zawierana wielokrotne, bez obowiązku zamiany jej na umowę bezterminową. Rozwiązanie umowy następuje z dniem ukończenia pracy, dla któyej wykonania była zawarta.
Zatrudnienie
w niepełnym wymiarze czasu pracy
-
pracą w niepełnym wymierze, jest każda praca wykonywana w
wymiarze 30%, 50%, 60%, 75% lub 90% obowiązującego pełnego
wymiaru czasu pracy ( 40 godz.).
- sposób określenia wumowie wymiaru czasu pracy jest dowolny, ale z regłuy określa się go ułamkowo. ( np. 1/2, 1/4 etatu). Po ustaleniu wymiaru czasu pracy pracownika, pracodawca musi pamietać, aby w rozkładzie czasu pracy jasno określić w jakich dniach i po ile godzin ma on wykonywać swoją pracę,
- pracownik zatrudniony w niepełbym wyemiarze czasu pracy ma prawo korzystać z tych samych uprawnień jak pracownik w pełnym wymiarze godzin.
Niestandardowe- elastyczne formy zatrudnienia:
- wszelkiego rodzaju stosunki pracy poza pracą w pełnym wymiarze godzin oraz pracą stałą.
- elastyczne kształtowanie miejsca i czasu pracy,
- przestrzenna dyslokaja ( nietypowa) lokalizacja),
- przerzucenie odpowiedzialności za zabezpieczenie socjalne na pracobiorće.
- wzrost udziału wynagrodzeń o charakterze wynikowym,
- wielość pracodawców.
Leasing pracowniczy ( praca tymczasowa)
- praca tymczasowa, nazywanba leasingiem pracowniczym, jest stosunkiem pracy pomiezy trzema podmiotami: agencją pracy tymczasowej, pracodawcą użytkownikiem, czyli zleceniodawcą u którego świadczona jest praca u pracownikiem tymczasowym.
- firma zlecająca i agench=ja pracy związane są umowę o świadczenie pracy tymczasowej. Pracodawca użytkownik nie jest strona umowy o pracę z praconikiem tymczasowym. Jest on zatrudniony jednynie przez agencjeę pracy tymczasowej na podstawie umowy o pracę na czas okreśolny lub umowy na czas wykonania okreśolnej pracy, bądź na podstawie umowy cywilnopranwj, np. umowy zlecenia, natomiast swoje zadania wykonuje wyłącznie na rzecz i pod kierownictwem " wynajmującego go" pracodawcy.
- pracownikowi tymczasowemu pracodaqda użytkownik może powierzyć zasadnai : o charakterzee sezonowym, okresobwy, doraźnym lub takie, których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudniacnych na etacie bnie byłoby możliwe, lubtakie, których wykonywanie należy do obowiązków niobecnego pracownika.
- maksymalny łączny okres wykonywania pracy tymczasowej u jednego pracodawcy użytkownika, nie moze być dłuższy niż 12 miesięcy w ciągu kolejnych 36 miesięcy. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy pracownik tymczasowy zatrudniony jest w zastępstwie innego pracownika etatowego, wówczas okres ten wynosi maksymalnie 36 miesięcy.
Dlaczego telepraca?
Jakie korzyści dla pracodawcy?
- osoba pracująca jako telepracownik wykonuje swoją pracę poza siedzibą firmy, a efekty swojej pracy przesyła pracodawcy za pomocy komunikacji elektronicznej.
- praca wykonywana w sposób regularny- wykonywanie czynności w sposób powtarzający się, w określonych warunkach i terminach wskazanych przez pracodawcę.
- telepracownik może zostać wezwany do pracy w siedzibie firmh na okres maksymalnie trzech miesięcy w ciągu roku.
Praca na wezwanie
- istotą pracy na wezwanie jest obowiązek pozsotawania w dyspozycji pracodawcy, który mozę w dowolnum momecnie, wezwać pracownika do stawienia się do pracy. W tej formie pracy to pracodawca określa zakres i warunki oraz czas jej trwania, dostoswując te elementy do własnych potrzeb. Po wykonaniu powierzonego zadania, pracownik pozostaje w stanie gotowości do pracy, aż do ponownego wezwania przez pracodawcę.
- brak jednoznacznych uregulowań pracnych dotycząceych omawianej firmy zatrudnienia. Najćzęsciej praca na wezwanie traktowana jest jako rodzaj zatrudnienia pracowniczego, czyli świadczonego w ramach stosunku pracy. W polski praiwe podobny charaketr do pracy na wezwanie ma instytucja dyżurów pracowniczych.
Umowy cywilno- prawne
- podstawową cechą odróżniającą te umowy od umów o pracę, jest brak podporządkowana wykonawcy ( praocnika) swojemu zleceniodawcy.
- jednocześnie wykonawcy umów cywilnoprawnych pozbaiwni są ochrony i uprawnie pracowniczych , jakie zapewnia pracownikom Kodeks pracy.
W większości wypadkow nie dotyczą ich m. in. uregulowania dotyczące urlopów wypoczynkowych i macierzyńskich, wynagrdozenia minimalnego, bnadgodzib i okresów wypowiedzenia.
Elastyczny rynek pracy- elastyczne formy zatrudnienia
a) elastyczność zatrudnienia- oznaczajacą zdolności przedsiębiorstwa do dopasowywaniastruktury zatrudnienia pracowników do zapotrzebowniwa i zmian w wielkości produkcji lub intensywności usług, wyznaczanych przez warunki rynkowe,
b) elastyczność funkcjonalna, która związana jest z możliwością realizacji przez pracowników różnorodnych zadań i pełnieniem różnych funkcji wewnętrz firmy, możliwa jest wówczas, gdy pracownicy mają wszechstronne lub wieloprofilowe kwalifikacje i są gotowi do wykonywania prac ba wielu stanowiskach,
c) elastyczność finansowa- dotycząca zmienności wynagrodzenia, które zależy od wielu czynników, m.in. od realizacji zleceń, przyjętej strategii płac w przedsiębiorstwie, sytuacji występującej na rynku itp.
d) elastyczność czasu pracy- oznacza zastsowanie żróżnicowanych form oragnizacji czasu pracy, w zależności od zapotrzebowania na rynku na okreśolne produkcty i usługi oraz zdolności produkcyjnych przedsiębiorsytwa.,
e) elastyczność przestrzenna- która sprowadza się do swobody miesjca saidczenia pracy, co umożliwia pracę nie tylko w przedsiębiorstwie, ale i np. w miejscu zamieszkania pracownika.
Egzamin – 12.06 lub 30.06 test – może trzeba będzie coś dopisać
Rozwój pracowników
Cele rozwoju:
- poszerzenie, rozwijanie, wzbogacanie wiedzy i umiejętności
- wzrost motywacji (zaangażowania)
-utożsamianie się z organizację (identyfikacja)
-poprawa komunikacji
- wzbogacanie pracy
Realizacja inwestycji o charakterze:
- bezpośrednio produkcyjnym
-kulturalnym i społecznym
Kształcenie i rozwój pracowników
Cel:
Uzupełnienie umiejętności i kompetencji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania na obecnym i przyszłym stanowisku pracy.
Peter Drucker w 1954 roku rozwój ludźmi w organizacji określił mianem piątej funkcji zarządzania.
Źródła danych dotyczących potrzeb szkoleniowych:
- ocena pracowników
- analiza stanowiska pracy
- diagnoza organizacji
- analiza subiektywnych potrzeb rozwoju
Strategiczne podejście do rozwoju zasobów ludzkich:
- problem z strukturą jakościową - doraźne działanie
-celowa polityka ukierunkowana na rozwój pracowników (podejście zintegrowane)
-selektywna polityka rozwojowa
-brak działań rozwojowych
Szkolenie jako narzędzie rozwoju organizacji
Założenia:
- uczenie się jako wartość prowadząca do uzyskania przewagi konkurencyjnej
-otwartość na zmiany zachodzące w otoczenie
-uczenie się wszystkich członków organizacji
-wspólne uczenie się od siebie nawzajem
-motywowanie do uczenia się, tworzenia innowacji
-promowanie nowych wzorców myślenia
-praca zespołowa
Rodzaje szkoleń:
* kryterium celu:
- adaptacyjne – kierowane do pracowników w celu przystosowania się do nowego dla nich stanowiska pracy
- podtrzymujące (aktualizacyjne) – jest to poznawanie na swoim stanowisku pracy nowości z zakresu techniki i organizacji
-przedawansowe - odbywają się, by przygotować kandydata na nowe stanowisko, na które awansuje
-restrukturyzacyjne - należą do programu restrukturyzacji organizacji
*Kryterium stopnia obligatoryności:
- szkolenia obowiązkowe – są unormowane przepisami prawa , np. szkolenie BHP
- szkolenia fakultatywne – zależne od polityki szkoleniowej organizacji, dzielą się na skzoelnia:
- wewnętrzne – organizowane przez samą organizację
- zewnętrzne – organizują je firmy szkoleniowe z odpowiednimi kwalifikacjami, wyspecjalizowany w tym zakresie
-zamknięte – organizowane przez firmy szkoleniowe na zlecenie jednej organizacji, dla określonej grupy pracowników zazwyczaj w czasie godzin pracy
-otwarte – organizowane w formie wolnego naboru przez firmy szkoleniowe, w wyznaczonym przez nie miejscu czasie; pracownicy zgłaszają się na nie z własnej woli lub kierowani są przez przełożonych
Formy szkolenia i doskonalenia pracowników:
- trening przez pracę – samodzielność pod okiem mentora
- uczenie w działaniu – praca w grupie
- gry rozwijające zdolności i umiejętności menedżerskie
-konferencje
-rotacje (kariery poziome) – wielofunkcyjność pracowników; związanie z firmą, nie tylko ze stanowiskiem pracy
-symulacje i gry komputerowe
-wykłady (pasywne) i ćwiczenia
Coaching
Dwustronny proces szkoleniowy nastawiony głównie na osiąganie lepszych wyników działań poprzez ocenę, ukierunkowaną praktykę i sprzężenie zwrotne.
- charakter fakultatywny
-poprawa wydajności i rozwoju indywidualnych umiejętności
-poprawa efektywności pracy
-działania obejmują równocześnie cele organizacyjne i indywidualne
-dostarczenie informacji zwrotnych o silnych i słabych stronach
-prowadzony przez przeszkolone osoby
Mentoring:
Proces jednokierunkowy.
- przydzielenie danemu pracownikowi opiekuna, mistrza, na którym może się on wzorować i od którego może się uczyć
Sponsoring
- opiekun odgrywa bardziej aktywną rolę kreując karierę podopiecznego, działając jako orędownik i promotor wewnątrz i na zewnątrz organizacji
Inne metody szkolenia
Dyskusja, studium przypadku, odgrywanie ról.
Aktywne metody stosowane w szkoleniach:
- trening asertywności
- trening integracyjny
- trening interpersonalny
- trening kreatywności uczestników
- warsztaty
- konferencje
- metody relaksacyjne
- metoda programowania neurolingwistycznego
- trening na świeżym powietrzu
- e-learning
Szkolić czy nie szkolić, oto jest pytanie?
„Jeżeli nie będziesz nauczał tego, który na to zasługuje – zmarnujesz człowieka a jeśli będziesz nauczał tego, który na to nie zasługuje – roztrwonisz tylko swoją energię.”
Podejście do realizacji karier w organizacji:
Podejście „ nie widzialnej ręki” – organizacja nie specjalnie interesuje się karierze pracownika. nie przeszkadza ambitnemu pracownikowi ale też nie przeszkadza.
Podejście „ poszukiwacz pereł”- bierze się pod uwagę tylko tych najzdolniejszy i tylko w tych się inwestuje, a w pozostałych nie.
Podejście usystematyzowe- do tworzenia karier pracowniczych. Do rozwoju ludzkich, karier- jest to podejście najlepsze. W tym podejściu zakłada się że wszystchich trzeba szkoić, należy szkolić. W każdego warto inwestować.
Derekrutacja:
- zwolnienie dyscyplinarne,
- zwolnienie za porozumieniem stron,
- outplacement ( zwolnienie monitorowane)- rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn zakładu pracy. W praktyce zarządzania zasobami ludzkimi przyjmuje się, że outplacement to system łagodnych zwolnień, powiązanych z programem wsparcia dla pracowników poprzez poradnictwo zawodowe i psychologiczne, szkolenia, a także pomoc w znalezieniu nowej pracy- pracodawca proponuje zwalnianemu pracownikowi kompleksową ofertę pomocy w znalezieniu nowego zatrudnienia.
Akty osobowe pracownikow:
Cz. A- byłe świadectwa pracy, kdokumenty powierdzające kawilifikacje, Cv, świadectwa pracy.
Cz. B- pochwały, nagrody, nagany
Cz. C akt osobowych- inf. O emryturze, zgodnie lub świadectwo pracy, wypowiedzenie umowy
Akta osobowe te powinny być przechowywane w archiwum zakładowym, albo w archiwum państwowym.
Style kierowania:
Można zdefiniować jako względnien trwały i powtarzalny sposób, w jaki przełożony oddziaływuje na podwładnych w celu pobudzenia i koordynacji ich działania w zespole, a przez to –osiąganie celów stojących przed organizacją.
Potencjalny styl kierowania jest to pogląd kierującego dotyczący tego, jakimi metodami powinien on oddiaływać na podwładnych.
Rzeczywsity styl kierowania- jesto to styl potencjalny, który został skorygowany pod wpływem aktualnych celów postawionych przed kierownikimem oraz warunków ich realizacji.
Styl kierowania
Wzglednie stały i trwały sposób sprawowania władzy w organizacji.
J. Brown:
- autokratyczny: surowy, życzliwy, nieudolny
- demokratyczny- trener( jest najbardziej eektywyny, pomaga, ale też wspiera, stawia cele, pomoga w ich osiągnięciu), psycholog ( mało konkretny; wnikliwy), duspasterz( robi on wszystko za ludzi; nie mobilizuje ich),
- nieingerujący ( laissez- faire) – kierownik nie uczestniczy ale chętnie reprezentuje
Najlepszy styl wg Browan to demokratyczny trener, który przewodzi ludzią.
R. Likert- czteropoziomowy model skuteczności kierowania:
a) eksploatacyjno- autorytarny( podejmuje wszystkie decyzje,w ymusza, nakazy, zakazy, strach, brak zaufania),
b) protekcjonalno- autorytarny ( decyduje kierownik, podwładni mają ograniczonąswobodę w wykonywaniu zadań),
c) konsultacyjny- kierownik wytycza cele, stosuje nagrody, swoboda pracowników,
d) uczestniczący- współpraca, konsultacje, zaufanie.
R. Blake i J.S. Mouton
Opisali dwa czynniki: orientację na produkcję oraz orientację na ludzi. Na tej podstawie wyróżnili pięć typowych stylów:
Pole (1.1)- styl bierny( faissez- faire,zubożony); małą troska o pracowników, zadania i produckję; brak zainteresowania biegiem spraw. Mówiąc używa konstrukcji typu: „ Oni zadecydowali”, „ Oni zrobili”
Pole ( 1.9)- styl demokratyczny, takie kierownik przed podjęciem dezyji zasięga opinii u pracowników. Zwra dużą uwagę na potrzeby ludzi, na dobra i harmonijną pracę w zespole. Niestety w niskim stopniu interesuje go produkcja. Często używa sformułowań L: „my zdecydowaliśmy”, „ my zrobiliśmy”.
Pole ( 9.1.) styl autokratyczny ( zadanoowy) Kieronwik- autokrata koncentruje się przede wszystkim na sprawności i zadaniu. W małym stopniu interesują go powoładni. Kieruje „ twardą ręką” i podejmuje wszystkie ważne decyzje w zespole, nie dając pracownikom możliwości samodzielnego działania. Używ zdań: ja zdecydowałem, „ Ja zrobiłem”
Pole ( 5.5) – styl kompromisowy ( zrównoważony). Kieronik troszczy się o zarówno o pracowników jak i produckję. Zadowalająca efektywnośc organizacji o jest ośiągana przez dobre wykonywanie zadań i troszczenie się o maroale ludzi. Jest to styl pośredni między demokratycnym a autokratycznym.
Pole ( 9.9)- styl przywódczy- w równie bardzo dużym stopniu koncentruje siena zadaniach jak i na pracownikch. Harmonijne stosunki w zespole są tożsame z celem firmy i prowadzą do wysokich osiągnięć w pracy.
R. Tannenbaum i W. Schmidt
Na styl zarządzania wpływ mają: sam kierownik, podwładni, zasitniała sytuacja. W zależności od tych czynników:
- kieronik podejmuje decyzję i ogłasza ją,
- kierownik namawia do akceptacji decyzji,
- kierownik przedstawia pomysł i oczekuje pytań,
- kierownik przedstawia przybliżone decyzje, które mogą się zmieniać,
- kierownik referuje problem, oczekuje sugestii i podejmuje decyzję,
- kierownik określa granice i proponuje grupie podjąć decyzję,
- kierownik pozwala grupie podejmować decyzje w ustalonych granicach.
Na styl kierownai nie wpływa tylko sam kierownik, ale też ludzie. Bo np.kierownik nie zna nowych pracowników to będzie autokratą, a jak z nimi dłużej pracuje to ten sam kierownik może być bardziej demokratyczny, bo wie na co może od nich liczyć, jak pracują.
Nowczesny styl kierowania
Podsatwą stylu tradycyjnego było tzw. 3K- komenderowanie( rozkazywanie, wydawanie poleceń), koordynowanie i kontrolowanie,
Dominują takie elemnty jak: polecenie, władza, autorytet, szczegółowe instrukcje.
Nowy styl opiera się zaś na regule 3W- wymaga- nie wspomaganie 8 wiązanie dziełań na zasadzie sprz3.żenia zawrotnego,
- podstawą są: partycypacja pracowników w zarządzaniu, informowanie, tworzenie wizji, wspieranie, konsultowanie oraz delegowanie uprawnień i odpowiedzialności.
Delegowanie uprawnień przez kierownika- to dzielienie się władzą, ale i odpowiedzialnością.