Rola postępu technicznego w procesie globalizacji
GLOBALIZACJA jest procesem niezwykle intensywnym i głębokim. Z jednej strony globalizację tworzą zjawiska obejmujące większą część kuli ziemskiej, z drugiej polega ona również na intensyfikacji współdziałania, wzajemnych powiązań i współzależności pomiędzy państwami i społeczeństwami.
TECHNOLOGIA natomiast to metoda przetwarzania dóbr materialnych w dobra użyteczne; także: wiedza o tym procesie.
POSTĘP TECHNICZNY A GLOBALIZACJA
- uważany jest za główny czynnik ułatwiający i napędzający proces globalizacji. Motorem większości przemian, kluczowych dla procesu globalizacji, jest i był rozwój nowoczesnych technik i technologii.
- technicznych początków globalizacji szuka się w czasach rewolucji przemysłowej, już w starożytności można było zaobserwować pewną prostszą formę globalizacji w technicznym rozwoju nawigacji i transportu. Wynalezienie alfabetu można uznać za pierwszą technologię komunikacji, która przyczyniła się do globalizacji. Alfabet umożliwił transmisję i magazynowanie informacji, które przyspieszyły rozwój techniczny. Wynalezienie druku upowszechniło wiedzę, a ukazanie się pierwszej gazety spowodowało, że wiadomości zarówno polityczne, jak i handlowe z całego świata stały się kluczowym elementem w procesie podejmowania decyzji.
Aby kompleksowo rozważyć znaczenie i dominujący wpływ rozwoju techniki i technologii na proces globalizacji, należy zwrócić uwagę na ten proces w kontekście następujących faz postępu technicznego:
REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA - przewrót techniczny polegał na zastąpieniu pracy ręcznej przez maszyny, prymitywnej technologii przez nowoczesną, produkcji pojedynczych wyrobów przez produkcję masową. Wszystkie te zmiany umożliwiły koncentrację produkcji w dużych zakładach i określonych regionach – okręgach przemysłowych. Produkcja masowa przyczyniła się do rozwoju rynków masowych i w rezultacie rynków globalnych.
ROZWÓJ TRANSPORTU
- wynalezienie silnika oraz konstrukcja samolotów zapoczątkowały proces globalizacji w transporcie. Rozwój kolei, użycie samolotów do transportu ludzi i rzeczy, coraz większe udoskonalenia środków transportu przyczyniły się do otwarcia świata i umożliwiły przemieszczanie się towarów i ludzi na niespotykaną dotąd skalę.
- w wyniku zastosowania nowoczesnych technik znacznie zredukowane zostały koszty transportu, co umożliwiło globalizację ekonomiczną. W wyniku rozwoju nowoczesnych środków transportu nastąpiło zmniejszenie się odległości i czasu dzielących producentów, dostawców i konsumentów na całym świecie. Towary mogą być przemieszczane szybko, tanio i skutecznie. Ludzie mogą w krótszym czasie podróżować do innych krajów. Wszystko to umożliwia budowanie współzależności i powiązań pomiędzy społeczeństwami i podmiotami gospodarczymi, czyli proces globalizacji.
- do dziś jesteśmy świadkami dalszych rewolucyjnych zmian mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa podróżowania. Wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjnych, tzn. technologii komputerowej i komunikacji bezprzewodowej pozwala na tworzenie systemów takich jak Inteligentny System Transportu (GPS), którego używa się do kontroli i zarządzania ruchem i infrastrukturą transportową, w celu zwiększenia wydajności systemu transportowego.
NOWOCZESNE TECHNOLOGIE PRODUKCJI
- w wyniku postępu technicznego szybko rośnie podaż i różnorodność nowych i unowocześnionych wyrobów, modernizowane są procesy i moce produkcyjne, dokonują się zmiany w systemach produkcji.
- system elastycznej specjalizacji kształtuje się pod wpływem zastosowania nowoczesnych technologii do wytwarzania nowych lub unowocześniania istniejących już produktów oraz do stosowania nowych lub zmodernizowanych procesów produkcyjnych. Główną cechą tego systemu, opartego w większości na technologiach informacyjnych jest elastyczność, która wynika z możliwości programowania maszyn i urządzeń w oparciu o wymienione technologie. Daje to możliwość szybkiego przestawiania się na inne parametry oraz wytwarzania produktów w szerokim asortymencie i lepiej dostosowanych do potrzeb konsumentów.
- obecne procesy wytwórcze bazują na nowych rozwiązaniach technicznych i organizacyjnych, następuje wzrost automatyzacji i robotyzacji procesów. Należy zaznaczyć, że obecnie postęp techniczny oraz globalizacja oddziałują na siebie wzajemnie. Z jednej strony postęp technologiczny przyspiesza proces globalizacji, lecz z drugiej strony mamy do czynienia z tzw. technoglobalizmen, czyli globalizacją technologii, a więc tendencją do umiędzynaradawiania tworzenia, stosowania i rozprzestrzeniania się technologii.
REWOLUCJA INFORMACYJNA
- okres ten przybliżył świat do każdego człowieka i każdego człowieka do świata i połączył wszystkich w jedną globalną sieć informacji, handlu, finansów i kultury.
- technologie komputerowe i przechowywanie danych - charakterystyczna jest ciągła redukcja cen komputerów, co czyni je powszechnie dostępnymi dla każdego potencjalnego użytkownika na świecie i wspomaga przez to proces globalizacji. Kluczowe znaczenie w przypadku komputerów mają również coraz większe możliwości przechowywania danych. Również w tym przypadku następuje redukcja kosztów i zwiększenie efektywności przechowywania.
- technologie komunikacyjne - przewodowe i bezprzewodowe – umożliwiają przemieszczanie głosu, obrazu i danych na dalekie i krótkie odległości. Obecnie rośnie wykorzystanie technologii bezprzewodowej. Telefony komórkowe stały się wszechobecne i umożliwiają komunikację z każdego prawie miejsca na ziemi.
- internet - wykorzystywany jest jako powszechne źródło komunikacji i informacji. Dużą rolę odgrywają w tym przypadku ciągle obniżające się koszty jego wykorzystania. Oprócz szybkości transmisji i niskich kosztów, Internet jest niezależnym źródłem informacji z całego świata, miejscem komunikacji ludzi o podobnych zainteresowaniach, archiwum wiedzy, środkiem edukacji oraz źródłem rozrywki. Dzięki Internetowi następuje dalsze zagęszczanie i kompilacja sieci współzależności między osobami, przedsiębiorstwami i organizacjami, co jest istotą procesu globalizacji. Internet daje też nowe, niespotykane dotychczas możliwości, które przyspieszają proces globalizacji. Zaliczają się do nich:
-e-commerce – właściwość ta umożliwia i przyspiesza globalizację ekonomiczną. Jest to handel produktami i usługami, tyle, że z wykorzystaniem Internetu.
-e-business – stosowany na coraz większą skalę w przedsiębiorstwach obejmuje szukanie informacji, działania marketingowe i reklamę za pośrednictwem Internetu.
-Bankowość elektroniczna – Internet umożliwia dokonywanie operacji finansowych w sieci, co okazuje się najtańszym sposobem na dokonywanie operacji bankowych.
W takim razie należy się zastanowić, CZY POSTĘP TECHNOLOGICZNY MOŻE NAS UPOŚLEDZAĆ?
Coraz to inne nowinki techniczne zwalniają nas z większych lub mniejszych czynności. I w tej łatwości życia jest problem. Obecnie ludzie nie potrafią radzić sobie z problemami. Pozbawieni są samodzielności, inicjatywy do podjęcia działania. Jeśli coś się zepsuje- serwis, albo trzeba kupić nowe, nikt się już nie zastanawia, jak można by naprawić. GPSy całkowicie oduczyły nas umiejętności czytania mapy czy najprostszej orientacji w terenie. Powoli będziemy się stawać społeczeństwem leżącym z telefonem pod ręką- wszystko można kupić przez telefon bądź przez internet, nie trzeba nawet wychodzić z domu (powoli dociera do nas choroba cywilizacyjna - otyłość). Z dobrobytu, jaki przynoszą nam nowe technologie należy oczywiście korzystać, ale wszystko z umiarem.
PODSUMOWANIE
Postęp techniczny i nowoczesne technologie są głównym czynnikiem procesu globalizacji. Dzięki nim nastąpił wzrost zależności i tworzenie nowego typu powiązań między przedsiębiorstwami, państwami i społeczeństwami. Postęp techniczny spowodował również, że wydarzenia, decyzje i działania występujące w jednej części świata mają znaczące konsekwencje dla pojedynczych ludzi i całych społeczeństw. Przyczyniły się do tego już pierwsze wynalazki. Rewolucja informacyjna, która dokonuje się za pośrednictwem nowoczesnych technologii, jest obecnie głównym napędem globalizacji. Postęp w technologiach informacyjnych prowadzi do kurczenia się świata – wydarzenia, informacje i idee natychmiast docierają do wszystkich krajów. Zdobycze technologiczne przyczyniły się do również do globalizacji handlu międzynarodowego, finansów, wymiary gospodarczej - tj. umożliwił istnienie i działanie ponadnarodowych przedsiębiorstw, którym technologie umożliwiają sprawną organizację procesów pracy, wymianę informacji, transportu i sprzedaży na nowych rynkach.