Uniwersytet Medyczny w Łodzi Uzupełniające studia magisterskie Zdrowie Publiczne - ZP/u I
Przedmiot: Organizacja i zarządzanie
ĆWICZENIA:
1. Podstawowe pojęcia dotyczące organizacji i zarządzania
Cel: przekazanie, zrozumienie i utrwalenie podstawowych pojęć Treści programowe:
a. Pojęcie organizacji, celu i misji organizacji
i. pojęcie "zakładu opieki zdrowotnej" (ustawa o zoz) ii. rodzaje zakładów opieki zdrowotnej
iii. cel i misja szpitala publicznego
b. Funkcje zarządzania
i. planowanie, organizowanie, przewodzenie, kontrolowanie (wg.Fayola)
ii. współczesne koncepcje (wg. Kasta, Rosenzweiga)
Obszary zarządzania
Szczeble zarządzania
Metody zarządzania (przez cele, wyniki, motywację, delegowanie, i in.)
Efektywność zarządzania, efektywność działań
Ćwiczenia praktyczne:
Podać przykłady różnych organizacji systemu ochrony zdrowia działających na terenie Łodzi, regionu z którego pochodzą studenci i Polski.
Uzupełnić zdanie "Ten szpital (ta kopalnia, ta uczelnia, to przedsiębiorstwo ... ) jest źle zarządzana, gdyż ... ). (praca studentów w parach).
Co to znaczy "efektywne przedsiębiorstwo", "efektywny student", "efektywna sekretarka", "efektywny lekarz", ....
Literatura:
Shortell S.M., Kaluzny A.D., Teoria organizacji i zarządzania usługami zdrowotnymi (rozdz. 1 ), w: Shortell S.M., Kaluzny A.D., Podstawy zarządzania opieką zdrowotną, Uniwersyteckie Wydawnictwo "Vesalius", Kraków 2001
Sikorski Cz., Podstawy organizacji i zarządzania w: Ekonomika i zarządzanie w opiece zdrowotnej, (red.) J.Nosko, Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy im prof.J.Nofera, Łódź 2001
2. Przywództwo w organizacji
Cel: przekazanie podstawowej wiedzy nt. przywództwa i kierowników Treści programowe:
Przywództwo, teorie przywództwa, źródła władzy
Funkcje i umiejętności kierownicze
Style kierowania
W spółczesne poglądy nt. przywództwa
e. Stanowiska kierownicze w systemie ochrony zdrowia (przykłady) i. Kwalifikacje kadry kierowniczej
ii. Procedura powoływania dyrektora publicznego zakładu opieki zdrowotnej, zastępców i ordynatorów
Pozycja dyrektora
Ćwiczenia praktyczne:
Jakiego szefa chciałbyś mieć? Proszę wymienić 7 cech i wskazać 2 najistotniejsze. (praca indywidualna, podsumowanie ćwiczenia w formie dyskusji).
Co wpływa na styl kierowania? (praca w grupach)
Literatura:
Robbins S.P., DeCenzo D.A., Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002 (str.27-48, Kierownicy i zarządzanie)
Zuckerman H.S., Dowling W.L., Rola zarządzających (rozdz.2,3 i4), w: Shortell S.M., Kaluzny A.D., Podstawy zarządzania opieką zdrowotną, Uniwersyteckie Wydawnictwo "Vesalius", Kraków 2001
U stawa o zakładach opieki zdrowotnej
3. System ochrony zdrowia
Cel: podstawowe informacje nt. organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce, poznanie różnych elementów systemu ochrony zdrowia
Treści programowe:
Definicja systemu, podejście systemowe
Cele i zadania systemu ochrony zdrowia (wg.WHO, OECD)
Modele i koncepcje systemów systemów ochrony zdrowia
Zasady systemu ochrony zdrowia w Polsce (powszechność, równość, solidaryzm społeczny, źródła finansowania)
Podstawowe elementy (podmioty) systemu ochrony zdrowia w Polsce
Ćwiczenia praktyczne:
Studenci dostają do samodzielnej analizy szereg dokumentów. Są to głównie materiały
dostępne na stronach internetowych dotyczące:
Sejmu
Ministerstwa Zdrowia
Narodowego Funduszu Zdrowia (i oddziału regionalnego)
Samorządów lokalnych różnych szczebli (np. - Urząd Miasta Łodzi, Województwo Łódzkie i Świętokrzyskie)
Wybranych zakładów opieki zdrowotnej (np. CZMP w Łodzi, Wojewódzki Szpital im Kopernika w Łodzi, Regionalne Centrum Onkologii w Kielcach, praktyki lekarzy rodzinnych i inne)
Rejestr zakładów opieki zdrowotnej (www .... )
Eskulap - Łódzki informator medycznych, Wydawnictwo NFZ Oddział w Łódzi
o Iinne
Zadaniem studentów jest określenie: jakie są zadania danej organizacji, struktura organizacyjne, władze, siedziba, czy mógłby być pracownikiem lub interesantem organizacji. Ćwiczenie kończy podsumowanie: jakie informacje wzbudziły ich największe zainteresowania, co najbardziej zadziwiło, jakie jest ich ogólne wrażenia po przejrzeniu materiałów.
Literatura:
Władarczyk C., Poździoch S., Systemy zdrowotne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001 (część I)
4. Planowanie
Cel: Poznanie procesu planowania, nabycie umiejętności wyznaczania celu organizacji (rodzaj i zakres działalności) oraz określania podstawowych warunków realizacji projektu.
Treści programowe:
Planowanie jako funkcja zarządzanie
Wyznaczanie celów i strategii
Przyczyny planowania d. Typy planów
i. Charakter (strategiczne, taktyczne)
ii. Ramy czasowe (krótko-, średnio- i długookresowe)
lii. Obszary planowania (np. planowania działalności usługowej, zatrudnienia, finansowe, i inne)
e. Proces planowania - planowanie strategiczne i. gromadzenie danych
ii. założenia do planu
lii. strategie dotyczące działania iv. monitorowanie i ocena
Otoczenie organizacji
Podstawy analizy SWOT
Ćwiczenia praktyczne:
Studenci projektują "Szpital, w którym chcieliby pracować". Ćwiczenie wykonywane jest
w grupach 3-4 osobowych. Ćwiczenie odbywa się w 3 etapach:
I etap (ok.IO min.) studenci pracują bez żadnych materiaów (technika brain storming) II etap, studenci dostają materiały dotyczący: strategicznej wizji firmy i procesu planowania
III etap, studenci dostają plik materiałów (fragment ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i formularz wymagany przy rejestracji zakładu opieki zdrowotnej)
Na zakończenie zajęć każda grupa w 3 min. wystąpieniu przestawia efekty swojej pracy.
Literatura:
Kantsch M. Formułowanie planów strategicznych jednostek służby zdrowia (rozdz.25), w:
Zdrowie Publiczne, tom 2, (red.) A.Czupryna, S.poździoch, A.Ryś, W.C.Włodarczyk, Uniwersyteckie Wydawnictwo "Vesalius", Kraków 2001
Klich J., Kautsch M., Campbell P., Zarządzanie w opiece zdrowotnej: Planowanie, Uniwersyteckie Wydawnictwo "Vesalius", Kraków 1998
Penc J. Strategie zarządzania, perspektywiczne myślenie, systemowe działanie (część 1), Agencja Wydawnicza "Placet", Warszawa 2002
Robbins S.P., DeCenzo D.A., Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002 (str.129-165, podstawy planowania)
5. Podejmowanie decyzji
Cel: poznanie procesu decyzyjnego jako podstawy działania człowieka zarówno w życiu codziennym jak i zawodowym
Treści programowe:
Określenie "sytuacji problemowej"
Typy problemów (o niejasnej i wyraźnej strukturze) i rodzaje decyzji (zaprogramowane i nie zaprogramowane)
c. Proces decyzyjny
i. Rozpoznanie problemu
ii. Ustalenie kryteriów i wag decyzyjnych
iii. Opracowanie i analiza katalogu możliwych rozwiązań iv. Wybór i wdrożenie rozwiązania
Racjonalny model podejmowania decyzji (założenia racjonalności)
Ograniczona racjonalności, pojęcie ryzyka
Style podejmowania decyzji (dyrektywny, analityczny, behawioralny i koncepcyjny)
Podejmowanie decyzji zarządczych (przykłady) h. Podejmowanie decyzji medycznych (przykłady)
Zasady deontologii lekarskiej (nie szkodzenie, autonoma, dobroczynność i sprawiedliwość)
Pojęcie "dylematu moralnego", czyli sytuacji w której każdy wybór jest równie zły
Ćwiczenia praktyczne:
• Podać przykłady kilku "sytuacji problemowych" (rozpoznanie problemu), z którymi miałem/am do czynienia w ostatnim czasie? (praca indywidualna)
• Zastosowanie techniki podejmowania decyzji (8 kroków) w stosunku do wybranego problemu (praca w grupach 2-3 osobowych). Każda z grup przedstawia wyniki swoich przemyśleń. Podsumowanie w formie ogólnej dyskusji nad przedstawianymi przykładami.
Jakich sytuacji problemowe są dla nas najtrudniejsze?
Swobodna dyskusja ze studentami.
Literatura:
Beauchamp T.L., Childress J.F.: Zasady etyki medycznej, Wydawnictwo "Książka i wiedza", Warszawa 1996 (str .12- 21 )
Bolesta-Kukułka K: Decyzje menedżerskie, PWE, Warszawa 2003
Robbins S.P., DeCenzo D.A., Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002 (str.173-198, Podstawy podejmowania decyzji)