W. 10 ŚROODWISKO
RÓWIEŚNICZe w genezie zaCHOWAN PRZESTĘPCZYCH
(opr.
na podst. K. Ostrowska, Psychologia resocjalizacyjna. W kierunku
nowej specjalności psychologii. 2008, s. 214-225)
Psychologiczne
mechanizmy wpływu rówieśniczego
1.
Procesy:
naśladownictwo
– kopiowanie zachowań
konformizm
– uleganie naciskom społecznym
posłuszeństwo
autorytetom
2.
Mechanizmy:
zaangażowanie
we wspólne działanie
społeczny
dowód słuszności/poprawności
wzbudzanie
sympatii
obligowanie
do wzajemności
niedostępność
dóbr
Psychologiczne
mechanizmy wpływu rówieśniczego
3.
Techniki oparte na mechanizmach:
„Noga
w drzwi”
„Pułapka
ukrytych kosztów”
„Nieproszone
ustępstwa”
„To
nie wszystko”
„Huśtawka
emocjonalna”
„Uwikłanie
w dialog”
Psychologiczne
mechanizmy wpływu rówieśniczego
4.
Umiejętności pozwalające na obronę przed manipulacją i naciskiem
społecznym:
asertywność
poznanie
i rozumienie swoich emocji
5.
Sama obecność innych wywiera wpływ nie tylko na nasze zachowanie,
ale na procesy poznawcze i emocjonalne
kierunki
wpływu – korzystny i niekorzystny
uzależniony
od wcześniejszych osobistych doświadczeń
Uczestnictwo
w grupie
GRUPA
– zbiór osób pozostających ze sobą w relacjach
Grupa
– ważny punkt odniesienia normatywnego, zaspokaja potrzebę
przynależności, afiliacji, przekaźnik wzorów i zachowań
społecznych, są elementem ogólnej kontroli zewnętrznej (do
pewnego stopnia), uczą uczestnictwa w strukturach społecznych
Badania:
pozytywnie oceniamy i chcemy współdziałać z osobami do nas
podobnymi.
Uczestnictwo
w grupie
4.
Grupy rówieśnicze okresu dorastania określa się – podobnie jak
rodzinę – mianem instytucji socjalizacyjnych :długi okres
oddziaływań i podobne mechanizmy (naśladownictwa, identyfikacji,
perswazji, kar i nagród, warunkowania klasycznego i instrumentalnego
i metodą prób i błędów oraz modelowania społecznego.
5.
W tym okresie następuje utrwalanie nabytych sposobów reagowania
poznawczego, emocjonalnego i działaniowego – proces ten zależy od
„korzyści” z danego stylu funkcjonowania.
Uczestnictwo
w grupie
Klasyfikacja
zachowań T.F. Leary’ego 1957 – nasze zachowanie zależy od
siły, integracji i jakości struktur osobowościowych; oparta na
kryteriach władzy (kontinuum dominacja – uległość) i relacji
bliskości (kontinuum wrogości i miłości)
Przystosowawcza
funkcja kolegów – są źródłem wiedzy o świecie, ludziach,
relacjach, co jest korzystne a co nie, słuszne, godne, chwalebne,
pożądane, zyskowne, co wolno a czego nie.
Uczestnictwo
w grupie
3.
Człowiek najwięcej korzysta z zasobu informacyjnego innych:
w
dzieciństwie, mniej w okresie dorastania
w
sytuacjach niejasnych, nowych, kryzysowych, w których nie
wystarczają dotychczasowe sposoby radzenia sobie
4.
Rodzaje wpływu:
informacyjny(nieograniczony
warunkami)
normatywny
(warunki udzielania go – osoby dysponujące : władzą,
autorytetem, sankcjami)
5.
Dzieci odrzucone i wycofujące się – agresja o różnych źródłach.