J.POLSKI- PRZYGOTOWANIE DO SPRAWDZIANU
1)Tren-pieśń żałobna o charakterze elegijnym, poświęcona zmarłej osobie.
2)JAN KOCHANOWSKI- TREN V :
Oliwka- symbol zmarłego dziecka(Urszulki)
Sadownik - symbol śmierci
W utworze Urszulka zostaje porównana do młodej oliwki,którą ścina nieuważny sadownik sybolizujący śmierc
W trenie J.Kochanowski wyraża ból i żal po stracie ukochanego dziecka,które nie zdążyło poznac jeszcze życia.
Pojawia się apostrofa czyli bezpośredni zwrot do Persefony(bogini podziemia) ,podmiot liryczny ma do niej pretęsję że tak szybko zabrała mu Urszulkę.
3)JAN KOCHANOWSKI - TREN VIII :
W utworze został opisany czas kiedy to Urszulka jeszcze żyła.Wtedy dom był pełen radości: dziewczynka biegała,śpiewała i wszędzie było jej pełno.Po jej śmierci dom jest pusty,cichy i ponury ,a wszyscy domownicy bardzo za nią tęsknią.
4)Bolesław Leśmian: Urszulka Kochanowska
przedstawia pierwsze chwile Urszulki po zjawieniu się w niebiosach . Wcale nie jest ona tam tak szczęśliwa, jakby się to mogło wydawać. Z powodu ogromnej tęsknoty za rodzinnym domem w Czarnolesie i ukochanymi rodzicami dziewczynka zwróciła się do Boga z prośbą o odtworzenie dla niej tamtego miejsca. Bóg spełnił jej życzenie i stworzył dom .Niestety Urszulka miała nadzieję, że oprócz domu zobaczy również rodziców, ale ich wizyty się już ni doczekała. Wówczas poczuła się zawiedziona i rozczarowana postawą Boga. Okazało się, że w niebie nie udało jej się znaleźć szczęścia. Rajem dla niej było przebywanie z ukochanymi osobami, a tego nie mogła tam dostać. Urszulka, mimo iż miała tam prawie wszystko, wcale nie czuła się szczęśliwa.
5)Miron Białoszewski: ,,Ach ,gdyby gdyby nawet piec zabrali ...''
Podmiot liryczny opisuje historię swojego pieca ,który uważa za tak wspaniały , że porównuje go do bramy triumfalnej .Piec został zabrany i podmiot liryczny bardzo za nim tęskni .Piec ,ten może symbolizowac wspomnienia.Zostaje tylko po nim ,,szara naga jama " czyli pusta wnęka w ścianie .Podmiot liryczny z czasem cieszy się z tego i zaczyna grę słowną .Ta radośc symbolizowac może to ,że podmiot liryczny cieszy się nawet błachymi rzeczami i dostosował się do nowej sytuacji .
6)Miron Białoszewski - ,,Namuzowywanie''
Wiersz ten zaliczyc możemy do poezji lingwistycznej,czyli związanej z zabawą słowem i tworzeniem neologizmów.
-NEOLOGIZMY-nowe wyrazy ,powstałe na potrzeby utworu literackiego.
Podmiot liryczny mówi o swojej twórczości i zwraca się do muzy o natchnienie. Stosuje w tym celu różne zabiegi literackie ,aby lepiej wyrazic swoje uczucia.
7)Pojęcia :
Intryga- w utworach dramatycznych to umyślne ,skryte działanie postaci,krzyżujące plany innym bohaterom,prowadząc do konfliktu i zmiany kierunku akcji
farsa-odmiana komedii oparta na błahych konfliktach,o dynamicznej akcji,pełnej nieprawdobodobnych zdarzeń i zabiegów okoliczności.Głównym i często jedynym celem farsy jest wywołanie żywiołowego śmiechu widzów.
8) ks. Jan Twardowski - ,,o maluchach ''
Wiersz opowiada o dzieciach ,które nie nudzą się w kościele ,ale nie są zajęte modlitwą. W utworze pojawia się paradoks. Polega on na tym ,że dzieci ,które nie są zainteresowane mszą ani kazaniem Jezus bierze z powagą na kolana ,bardziej docenia On szczerośc dzieci niż fałszywe zainteresowanie dorosłych.
-PARADOKS -błyskotliwie sformułowana myśl zawierająca jakąś sprzeczność z powszechnie żywionymi przekonaniami.
9)ks .Jan Twardowski - ,,Sprawiedliwośc ''
Podmiot liryczny snuje rozważania na temat sprawiedliwości twierdzi, że ,,gdyby każdy miał to samo nikt nikomu nie byłby potrzebny '' .W życiu zatem potrzebna jest różnorodnośc ,aby ludzie uzupełniali się swoimi zaletami i wadami . W wierszu tym pojawia się paradoks ,który zawiera się w słowach : ,,Dziękuję Ci ,że sprawiedliwośc Twoja jest nierównością''
-PARADOKS -błyskotliwie sformułowana myśl zawierająca jakąś sprzeczność z powszechnie żywionymi przekonaniami.
10)ks. Jan Twardowski - ,,zaufałem drodze ''
Wiersz ten nawiązuje do historii biblijnej mówiącej o tym ,że zbawieni zostaną ci ,którzy jako drogę życiową wybiorą drogę trudną i wąską ,a nie szeroką i łatwą do przejścia .W wierszu jednak autor uwspółcześnił przypowieśc biblijną i drogę trudną porównał do wiejskiej ulicy w listopadzie ,a drogę szeroką i łatwą do autostrady .Podmiot liryczny wybrał droge trudniejszą będącą symbolem przeciwności losu ,które niesie nam życie i tego ,że należy z tymi przeciwnościami walczyc.
11)Zbigniew Herbert - ,,O dwóch nogach Pana Cogito,,
Zbigniew Herbert jest autorem tomu poezji ,,Pan Cogito,, .Bohater swoje imię zawdzięcza siedemnastowiecznemu filozofowi Kortezjuszowi ,który jest autorem słów ,,Cogito ergo sum,, ,czli ,,myślę więc jestem,, ,a zatem bohater to Pan Myślący(Myśliciel),który zastanawia się nad światem .
W wierszu pojawia się opis dwóch nóg :
-lewa noga:
pełna ruchu, normalna, optymistyczna, taneczna, energiczna, chłopięca,krótka, porównana do Sanczo Pansy
-prawa
noga:
chuda,
brzydka,z bliznami, owalna,bladoróżowa, porównana do Don Kichota
Opis nóg to metafora dwoistości natury człowieka .Z jednej strony każdy z nas wie, że w życiu należy kierowac się zasadami i regułami, ale z drugiej strony posiadamy w sobie również chęc szaleństwa
12)Zbigniew Herbert - ,,Kamyk,,
Podmiot liryczny opisuje tytułowy kamyk jako coś idealnego ,zachwyca się jego zaletami, które możemy zestawic z cechami człowieka :
-kamyk:
jest zawsze taki sam, nie zmienia się, zawsze jest sobą, jest spokojny, nikogo nie krzywdzi, pełen godnosci, wieczny, idealny,
-człowiek :
zmienia się, nie zawsze jest sobą, nie zawsze potrafi zachowac spokój, bardzo często krzywdzi innych nawet jeśli tego nie chce, nie zawsze zachowuje godnosc, nie jest wieczny, nie jest idealny
Mimo, że kamyk jest rzeczą zwykłą i przeciętną to w konfrontacji z człowiekiem możemy go określic jako istotą idealną. Zatem możemy stwierdzic, że podmiot liryczny dokonał krytyki ludzkiej natury.
13)Wisława Szymborska - ,,Cebula,,
Podmiot liryczny opowiada o cebuli, jej zaletach i cebuliczności, którą możemy zestawic z cechami człowieka:
-cebula:
jest cały czas taka sama, jest sobą, nie zmienia się, doskonała, mało złożona, spokojna,
-człowiek:
zmienia się, nie zawsze jest sobą, nie jest doskonały, jego anatomia jest złożona, gwałtowny
Poetka zestawia ze sobą cebulę i człowieka, aby opisac istotę człowieczeństwa