MARKETING UBEZPIECZEŃ

TOWARZYSTWO UBEZPIECZENIOWE

Działalność ubezpieczeniową w Polsce regulują postanowienia Ustawy o działalności ubezpieczeniowej, a prowadzenie tej działalności wymaga uzyskania stosownego zezwolenia Ministra Finansów. Wniosek o zezwolenie powinien zawierać:

§ Nazwę, siedzibę, obszar i rzeczowy zakres działania zakładu ubezpieczeń,

§ Określenie wysokości kapitału akcyjnego lub kapitału zakładowego,

§ Określenie założycieli zakładu ubezpieczeń,

§ Formę organizacyjną działalności,

§ Określenie wysokości funduszu organizacyjnego przeznaczonego na utworzenie administracji zakładu ubezpieczeń i zorganizowanie sieci przedstawicielstw,

§ Imiona i nazwiska osób przewidzianych na członków zarządu i rady nadzorczej oraz osoby wykonujące czynności w dziedzinie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystki (aktuariusza), jeżeli obowiązek wykonywania przez tę osobę przypisanych jej czynności wynika z ustawy.

Do wniosku o zezwolenie należy ponadto dołączyć

§ Plan działalności,

§ Dowód posiadania własnych środków wolnych od obciążeń w wysokości równej zakładanemu kapitałowi akcyjnemu (zakładowemu) i funduszowi organizacyjnemu wraz z oświadczeniem o przeznaczeniu ich na pokrycie kapitału akcyjnego (zakładowego) i funduszu organizacyjnego,

§ dane o kompetencjach osób, o których mowa w ust. 2 (członkowie rady nadzorczej, zarządu itd.)

§ statut zakładu ubezpieczeń,

§ ogólne warunki ubezpieczenia określone we wniosku.

Zakład ubezpieczeń nie może jednocześnie prowadzić działalności w dziale ubezpieczeń na życie i w dziale pozostałych ubezpieczeń osobowych oraz majątkowych. .Spółki z kapitałem zagranicznym oraz zagraniczne zakłady ubezpieczeń, których coraz więcej pojawia się na polskim rynku, mogą prowadzić działalność ubezpieczeniową na terenie RP po uzyskaniu zgody Ministra Finansów na zasadach podobnych jak polskie zakłady ubezpieczeń. Działalność ta może być prowadzona jedynie przez główny oddział zagranicznego zakładu ubezpieczeń.

TOWARZYSTWO UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH

Zgodnie z art. 12 ust. 1 zakład ubezpieczeń, który ubezpiecza swoich członków na zasadzie wzajemności jest towarzystwem ubezpieczeń wzajemnych. Najwyższą władzą TUW jest walne zgromadzenie jego członków. Status towarzystwa może przewidywać, że towarzystwo będzie ubezpieczało także osoby nie będące członkami towarzystwa, pod warunkiem, że osoby te będą płaciły stałe składki, przy czym suma składek od osób nie będących członkami towarzystwa nie może przekroczyć 10% składki zebranej przez towarzystwo.

UBEZPIECZENIOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej powołała do życia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, do którego należy wypłacanie odszkodowań i świadczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, oraz z tytułu odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego. W przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń do zadań Funduszu należy zaspokajanie roszczeń osób uprawnionych z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego posiadaczy pojazdów mechanicznych i rolników, oraz w przypadku umów ubezpieczenia na życie w wysokości 50% wierzytelności ( nie więcej jednak niż 30 000 EURO) Dochodami Funduszu są

¨ wpłaty zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w zakresie ubezpieczeń OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC rolników.

¨ Dochody z lokat środków Funduszu

¨ Wpływy z tytułu opłat

¨ Wpłaty zakładów ubezpieczeń prowadzących ubezpieczenia w dziale I (ubezpieczenia na życie) w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu prowadzącego działalność w tym zakresie.

POLSKIE BIURO UBEZPIECZEŃ KOMUNIKACYJNYCH

Zakłady ubezpieczeń, które prowadzą działalność w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego, w razie objęcia zakresem tego ubezpieczenia obszarów poza granicami kraju zrzeszają się w PBUK. Przynależność ta jest obowiązkowa. Działalność PBUK jest finansowana przez członków. Głównym zadaniem PBUK jest organizowanie likwidacji lub bezpośrednia likwidacja szkód spowodowanych na terytorium RP przez pojazdy z zagraniczną rejestracją posiadające ważne dokumenty ubezpieczeniowe wystawione przez zagraniczne biura ubezpieczeń komunikacyjnych, po wypłacie odszkodowania za jednego ze swoich członków Biuro może dochodzić od niego zwrotu wypłaconego odszkodowania.

PAŃSTWOWA IZBA UBEZPIECZEŃ

PIU ma następujące, określone przez kodeks zadania:

¨ reprezentowanie zakładów ubezpieczeń wobec organów administracji państwowej oraz ochrona ich interesów

¨ opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących ubezpieczeń

¨ polubowne i pojednawcze rozstrzyganie sporów między członkami PIU

¨ sprawowanie pieczy na d przestrzeganiem uczciwej konkurencji na rynku ubezpieczeniowym

PAŃSTWOWY URZĄD NADZORU UBEZPIECZEŃ

PUNU może badać działalność i stan majątkowy zakładu ubezpieczeń, żądać wyjaśnień i informacji dotyczących zakładu ubezpieczeń i jego gospodarki finansowej i zarządzać przekazywanie wymaganych danych, wydawać zlecenia do wykonania przez zakład ubezpieczeń, nakładać kary. Ponadto towarzystwo ubezpieczeniowe ma obowiązek przekazywania organowi nadzoru ubezpieczeniowego wzory umów ubezpieczeniowych i wniosków o ubezpieczenie, tekstów ogólnych warunków oraz innych formularzy używanych przez niego przy zawieraniu umów ubezpieczeniowym w terminie 14 dni od dnia wprowadzenia ich do obrotu.

BROKER UBEZPIECZENIOWY

Broker ubezpieczeniowy jest doradcą w zakresie ryzyk występujących w życiu (dla osób fizycznych) lub w prowadzonej działalności (dla organizacji). Działalność brokerska polega na zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia w imieniu ubezpieczającego lub na pośredniczeniu w zawieraniu umów ubezpieczenia na rzecz ubezpieczonego. Broker przygotowuje i pośredniczy w plasowaniu na rynku możliwie optymalnego dla swojego klienta programu ubezpieczeniowego. Powinien też prowadzić obsługę tego programu: doubezpieczenia, likwidację szkód, nadzór nad jego poprawnością.

Według Ustawy o działalności ubezpieczeniowej działalność brokerska może być prowadzona przez osoby fizyczne lub prawne . Aby zostać brokerem ubezpieczeniowym i reasekuracyjnym należy uzyskać stosowne zezwolenie na prowadzenie takiej działalności. Zezwolenie takie wydaje PUNU – Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeniowego. Organ nadzoru wydaje wydaje zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej na wniosek osoby fizycznej, jeżeli spełnia ona następujące warunki

§ Posiada miejsce zamieszkania na terytorium RP,

§ Ma pełną zdolność do czynności prawnych,

§ Nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne przeciwko mieniu, dokumentom lub przestępstwo karno0skarbowe,

§ Zdała egzamin przed Komisją Egzaminacyjną dla Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych,

§ Daje rękojmię należytego prowadzenia działalności brokerskiej,

§ Zawarła umowę ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej.

Osoba fizyczna prowadząca działalność brokerską nie może pozostawać w stosunku pracy z zakładem ubezpieczeń, nie może być członkiem władz tego zakładu oraz nie może być stroną umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, których przedmiotem jest pośredniczenie w zawieraniu umów ubezpieczenia w imieniu zakładu. Osoba fizyczna lub prawna, która otrzymała zezwolenie na prowadzenie działalności brokerskiej jest obowiązana ją rozpocząć w ciągu sześciu miesięcy od daty uzyskania zezwolenia. Po bezskutecznym upływie tego terminu zezwolenie wygasa zgodnie z art. 37j ust. 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej.

Rodzaje brokerów:

¨ Broker reasekuracyjny – zawiera i wykonuje umowy reasekuracyjne w imieniu zakładu ubezpieczeń lub pośredniczy przy zawieraniu umów reasekuracyjnych na rzecz zakładu ubezpieczeniowego)

¨ Broker ubezpieczeniowy – zawiera i wykonuje umowy ubezpieczenia w imieniu ubezpieczającego lub pośredniczy przy zawieraniu umów na rzecz ubezpieczenia na rzecz ubezpieczonego.

¨ Broker pełnomocnik – ma umocowanie do składania oświadczeń woli w imieniu zleceniodawcy

¨ Broker pośrednik – ma kompetencje do dokonywania czynności faktycznych na rzecz zleceniodawcy

¨ Broker stały – powiązany jest ze zleceniodawcą umową agencyjną (gdy działać będzie za wynagrodzeniem otrzymywanym od dającego zlecenie) lub umową na warunkach zlecenia (gdy działać będzie w imieniu lub na rzecz dającego zlecenie bez wynagrodzenia)

¨ Broker ad hoc – z dającym zlecenie łączy go umowa zlecenie lub umowa na warunkach zlecenia

AGENT UBEZPIECZENIOWY

Agentem ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna, lub przedsiębiorca nie mający osobowości prawnej oraz osoba fizyczna, upoważniony przez zakład ubezpieczeń do stałego zawierania umów ubezpieczenia w imieniu i na rzecz tego zakładu ubezpieczeń lub do pośredniczenia przy ich zawieraniu. Warunkiem prowadzenia działalności agencyjnej jest uzyskanie zezwolenia PUNU. Zezwolenie wydawane jest na wniosek zainteresowanego albo na wniosek zakładu ubezpieczeń jeśli osoba fizyczna:

¨ Ma miejsce zamieszkania na terytorium RP

¨ Nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne przeciw mieniu, dokumentom oraz przestępstwo karno-skarbowe

¨ Ma pełną zdolność do czynności prawnych

¨ Ukończyła zorganizowane przez zakład ubezpieczeń szkolenie zakończone egzaminem

Rodzaje agentów:

¨ Agent pełnomocnik – upoważniony przez zakład ubezpieczeń do stałego zawierania umów ubezpieczenia w imieniu i na rzecz tego zakładu

¨ Agent pośrednik – ma kompetencje do pośredniczenia przy zawieraniu umów ubezpieczenia

Każdy agent ubezpieczeniowy nie będący osobą prawną prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o działalności gospodarczej, jest więc samodzielnym podmiotem gospodarczym.

RZECZNIK UBEZPIECZONYCH

Rzecznik Ubezpieczonych powołany jest na podstawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Do głównych jego zadań należy reprezentowanie i ochrona konsumenckich interesów ubezpieczonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia. Może on podejmować działania z urzędu lub na wniosek

BANKASSURANCE

UDZIAŁOWIEC	UDZIAŁY	FIRMA
Powszechny Bank Kredytowy	100%	T. U. PBK Zycie S.A.
Powszechny Bank Kredytowy Powszechny Bank Kredytowy	73% 25%	T. U. PBK S.A. Warta S.A.
Warta S.A. Warta S.A.	20% 27%	PBK S.A. T. U PBK S.A.
Kredyt Bank PBI S.A.	21,3%	TUK S.A.
Kredyt Bank PBI S.A. Kredyt Bank PBI S.A.	51,9% 6,2%	Heros life S.A. Polisa S.A.
Kredyt Bank PBI S.A.	15,9%	Polisa Życie S.A.
Wielkopolski Bank Kredytowy S.A. Wielkopolski Bank Kredytowy S.A.	10% 10%	CU T. U na Życie S.A. CU Polska S.A.
Bank Handlowy		Zurich-Handlowy S.A.
Bank Handlowy		Zurich-Handlowy na Życie S.A.
Bank Przemysłowo-Handlowy Bank Przemysłowo Handlowy	29% 5%	Compensa S.A. Warta S.A.
Powszechny Bank Gospodarczy S.A.	80%	Heros S.A.
PKO BP	18,5%	Warta Vita S.A.

Przesłanki tworzenie się grup bankowo ubezpieczeniowych

Aby zrozumieć dlaczego banki wchodzą w alianse z firmami ubezpieczeniowymi należy spojrzeć na problem z dwóch stron.

Dla banku istnieją dwie możliwości. Z jednej strony inwestycja w firmę ubezpieczeniową może być inwestycją portfelową – bank inwestuje w dynamiczną spółkę licząc na przyszłe zyski i wzrost wartości portfela. Ale to tylko jedna strona medalu. Większość aliansów to alianse strategiczne. Korzyści dla banku ze współpracy z towarzystwem ubezpieczeniowym są ogromne. Przede wszystkim jest to dostęp do strumieni pieniężnych ze składek zbieranych przez firmy ubezpieczeniowe.

Dla towarzystwa ubezpieczeniowego alians z bankiem wiąże się również z pewnymi korzyściami. Jedna to dostęp do funkcji zarządzania kapitałem w banku. Czynnikiem niezwykle istotnym w niektórych krajach zachodnich jest wykorzystywanie banku jako kanału dystrybucji ubezpieczeń (tzw. bankassurance). Na niektórych rynkach (np. Hiszpania) kanał ten stanowi znaczący udział w sprzedaży ubezpieczeń. W Polsce bankassurance nie posiada jednak wielkiej przyszłości w perspektywie najbliższych kilkunastu lat. Rynek jest obecnie mało rozwinięty i minie wiele lat zanim dojrzeje on do stosowania alternatywnych metod dystrybucji, takich jak bankassurace. Wiąże się to przede wszystkim z przyzwyczajeniami klientów. W ciągu kilku lat jego udział w ogólnej sprzedaży ubezpieczeń nie przekroczy kilku procent.