Autyzm a inne choroby
(za Tato Piotrka http://www.dzieci.org.pl/forum/genetyka-i-wady-wrodzone )
- Homocystynuria (ang.
homocystinuria) – heterogenna etiologicznie, uwarunkowana
genetycznie choroba metaboliczna, polegająca na nieprawidłowym
metabolizmie aminokwasu metioniny. Homocystynuria charakteryzuje się
podwyższonym poziomem homocysteiny w surowicy i w moczu. Najczęstszą
postacią schorzenia jest homocystynuria spowodowana niedoborem i
niską aktywnością enzymu syntazy β-cystationionowej
(ang. cystathionine beta synthase deficiency), który
katalizuje reakcję przekształcenia homocysteiny do cysteiny poprzez
cystationinę. Reakcja
katalizowana przez syntazę β-cystationionową
wymaga udziału pirydoksyny (witaminy B6), dlatego w części
przypadków homocystynurii obserwuje się poprawę po suplementacji
pirydoksyny. Objawy
oczne [edytuj]: podwichnięcie soczewki (ectopia lentis) jest niemal
stałą cechą choroby u pacjentów powyżej 10. roku życia;
występuje u 70% pacjentów młodszych niż 10 lat i u około 85%
wszystkich chorych. Średnia wieku wystąpienia dyslokacji soczewki u
nieleczonych pacjentów to 8 lat. Występuje zazwyczaj wcześniej u
chorych nieodpowiadających na leczenie niż u odpowiadających na
leczenie pirydoksyną. Bardzo rzadko obserwowano podwichnięcie
soczewki w niemowlęctwie. Powikłaniami dyslokacji soczewki są zez
(24%), zaćma (21%), ostra jaskra (19%), odwarstwienie siatkówki
(15%) i jednooczna ślepota (18%) znaczna krótkowzroczność (<5
D) inne nieprawidłowości soczewki, np. spherophakia (50%) zanik
nerwu wzrokowego (mniej często). Nieprawidłowości układu ruchu -
"marfanoidalny" typ budowy ciała, wysoki wzrost, długie
kończyny (dolichostenomelia) i palce (arachnodaktylia),dwuwklęsłe
kręgi (powikłanie osteoporozy), skolioza (jako powikłanie
osteoporozy, także u pacjentów z prawidłowa gęstością
kości),nieprawidłowy kształt i wielkość przynasad kości
długich,stopa wydrążona,dolichocefalia, wysoko wysklepione
"gotyckie" podniebienie, kolana koślawe, kifoza
(mniej często), krótka czwarta kość śródręcza, w niektórych
przypadkach wybiórcze zahamowanie wzrostu kości księżycowatej
dłoni i stóp, deformacje klatki piersiowej (kurza lub szewska
klatka piersiowa), skłonność do osteoporozy, zwłaszcza kręgów i
kości długich; u 50% pacjentów ujawnia się w okresie dojrzewania,
sztywność stawów z tendencją do przykurczy. Nieprawidłowości
ośrodkowego układu nerwowego:opóźnienie umysłowe: u 284
pacjentów średnie IQ wynosiło 79 punktów w grupie dobrze
odpowiadających na pirydoksynę i 57 punktów u tych, którzy nie
mieli poprawy klinicznej po pirydoksynie; zakres ilorazu inteligencji
u pacjentów obejmuje wartości od 10 do 138, problemy
psychologiczne: zaburzenia osobowości (19%), zaburzenia lękowe,
depresja (10%), zaburzenia
obsesyjno-kompulsywne (5%)
i psychotyczne. Wbrew wcześniejszym doniesieniom, nie potwierdzono
tezy o częstszym występowaniu schizofrenii w tej grupie pacjentów,
objawy pozapiramidowe (np. dystonia), nieprawidłowości w EEG
(nadmierna aktywność fali wolnych, obecne iglice fal szybkich),
drgawki - występują u 21% nieleczonych pacjentów. Nieprawidłowości
układu krążenia: predyspozycja do zakrzepicy u pacjentów z
współistniejącą mutacją czynnika V Leiden; incydenty naczyniowe
opisywano nawet u niemowląt, ale typowo występują one u młodych
dorosłych. Zakrzepica dotyczyć może zarówno dużych jak i małych
tętnic, a także żył. "flushing" (napadowe,
naczyniopochodne zaczerwienienie skóry) policzków. Inne cechy:
jasne, łamliwe włosy (potraktowane oranżem akrydynowym dają
pomarańczowoczerwoną fluorescencję, a nie zieloną, jak zwykłe
włosy), cienka, jasna skóra; blizny na rękach i nogach są pokryte
cienką, atroficzną skórą przypominającą bibułkę do
papierosów, niekiedy obserwuje się hiper- lub hipohydrozę,
akrocyjanozę, na skórze twarzy obserwuje się poszerzone pory,
zmiany stłuszczeniowe w wątrobie, skłonność do przepuklin
pachwinowych i pępkowych, miopatia, hipotonia mięśniowa,
nieprawidłowości endokrynologiczne, obniżony poziom czynników
krzepnięcia, zazwyczaj stwierdza się nieprzyjemny zapach moczu,
jako powikłanie opisywano zapalenie trzustki i samoistną odmę
opłucnową.
Rozpoznanie
stawiane jest na podstawie podwyższonego poziomu homocystyny w
moczu, podwyższonych poziomów L-homocysteiny i L-metioniny w
surowicy i obniżonej aktywności syntazy β-cystationinowej
w fibroblastach skóry
lub w hepatocytach, a także w amniocytach.
- Tyrozynemia –
genetyczna choroba, polega na nagromadzeniu
hydroksyfenylopirogronianu i tyrozyny. Może doprowadzić do śmierci.
W moczu chorego pojawia się nadmiar tyrozyny i jej metabolitów.
Skutkiem jest opóźnienie
rozwoju umysłowego i uszkodzenie narządu wzroku, a takżeuszkodzenie
wątroby możliwe,
że z rozwojem raka wątroby oraz uszkodzenie
nerek z krzywicą hipofosfatemiczną.
Leczenie:
dieta eliminacyjna uboga w tyrozynę i fenyloalaninę.
- Acyduria
mewalonianowa (kwasica
mewalonianowa, ang. mevalonic aciduria, MVA) – choroba metaboliczna
uwarunkowana genetycznie. Spowodowana jest niedoborem enzymu kinazy
mewalonianowej (EC 2.7.1.36). Objawia się opóźnieniem
umysłowym, postępującą ataksją,przełomami gorączkowymi z
biegunką i wymiotami, wysypką na skórze, hepatosplenomegalią,
cechami dysmorficznymi twarzy (niestety zniekształcona twarz dziecka
jest to cecha charakterystyczna), nieprawidłowym rozwojem i
wzrostem. Znalazłem przypadek gdzie dziewczynka miała napady
padaczkowe (pierwszy atak w wieku 4 miesięcy).
- LSD hmmm
jeśli to jest choroba np. pod nazwą Pompego to aż nie chce mi się
wierzyć, żeby diagnozując dziecko można byłoby popełnić błąd
myląc ją z autyzmem. Chociaż chyba do chorób LSD (Lysosomal
storage disease) zaliczymy także choroby: Gauchem, Tay-Sachs, Fabry,
Batten, Krabie, Hurler-Scheie MPS I, Hunter MPS II, Niemann-Pick. Tu
brakuje mi na razie sił, aby je wszystkie przeanalizować, dlatego
ograniczyłem się do mojej opinii o chorobie Pompego.
- Choroba
Gauchera (typ
3) w Polsce - U podłoża choroby Gauchera, należącej do grupy
lizosomalnych chorób spichrzeniowych, znajdują się mutacje w genie
GBA kodującym enzym beta-glukozydazę. W populacji polskiej, w ciągu
27 ostatnich lat, chorobę Gauchera potwierdzono u 56 chorych (typ 1
lub 3). U 22 spośród nich zidentyfikowano postać podostrą
neuronopatyczną (typ 3). Ta ostatnia forma kliniczna choroby wydaje
się częstsza wśród Polaków w porównaniu z innymi populacjami
europejskimi. Spektrum objawów fenotypowych jest jednak podobne,
przy czym można tu wyróżnić dwa podtypy kliniczne: postać o
wczesnym początku przebiegającą głównie z zajęciem narządów
trzewnych, kifoskoliozą i niewielkimi
deficytami sfery poznawczej oraz
postać postępującą o późnym początku z
drgawkami mioklonicznymi i zajęciem OUN (i
z mojej interpretacji wynika, że z deficytami sfery poznawczej,
chyba, że się mylę), ale ze stosunkowo łagodnymi zmianami
trzewnymi.
-Choroba
Duhringa -
skórna postać celiakii. Typowym obrazem zmian skórnych w przebiegu
choroby Duhringa są zmiany wielopostaciowe (pęcherzyki, grudki,
rumień), układające się często w formy półokrągłe i
wianuszkowate. Zmiany skórne, nawet jeżeli nie wyglądają na
bardzo nasilone, są często bardzo swędzące, powodując tendencję
do drapania zmienionych miejsc, w następstwie czego powstają strupy
i blizny. Około 10% pacjentów, oprócz zmian skórnych ma
różnorodne objawy ze strony przewodu pokarmowego, spowodowane
całkowitym, lub niemal całkowitym zanikiem
kosmków jelita cienkiego.
-
SAICAR -Deficyt
liazy adenylobursztynianowej jest chorobą autosomalną recesywną
związaną ze szlakiem metabolicznym puryn. Po raz pierwszy został
on opisany w 1984 roku w grupie dzieci z opóźnieniem rozwoju i
drgawkami. Do dziś rozpoznany u ok. 50 pacjentów z różnych
europejskich grup etnicznych.
Prezentacja
kliniczna jest różnorodna, włączając drgawki, opóźnienie
rozwoju z cechami autyzmu,
i okazjonalnie hypotomię. Około połowy pacjentów manifestuje
średnie do ciężkiego opóźnienie
psychoruchowe oraz drgawki w ciągu pierwszych lat życia. Tylko
u nielicznych choroba objawia się niewielkim opóźnieniem
psychoruchowym, lub głęboką wiotkością mięśni.
W
badaniach laboratoryjnych wykrywa się podwyższony poziom rybozydu
bursztynyloaminoimidazolokarboksamidu (SAICAr) oraz
bursztynyloadenozyny (SAdo) w płynie mózgowo-rdzeniowym oraz
moczu.
Rokowanie
w deficycie liazy adenylobursztynianowej jest zasadniczo słabe.
Kilkunastu pacjentów, zwłaszcza z typem I choroby, oraz z wcześnie
występującą padaczką, zmarło w okresie niemowlęcym. Pozostali w
wieku około 10 lat. W większości przypadków, dalszy
rozwój charakteryzuje brak lub minimalna poprawa rozwoju
psychoruchowego oraz utrzymywanie się zachowań autystycznych, z
wyjątkiem sporadycznej poprawy kontaktu wzrokowego. Aczkolwiek,
nieliczni pacjenci, zwłaszcza ci z wyższym stosunkiem SAdo/SAICAr,
radzą sobie stosunkowo dobrze, a najstarszy pacjent ma obecnie 31
lat.
-Choroba
Taya – Sachsa -
Wywoływana jest przez recesywny gen zawarty w 15 chromosomie.
Najczęściej występuje w przypadku zamkniętych grup społecznych,
gdy związki zawierane są pomiędzy ich członkami. Stąd też
pochodzi druga nazwa tej choroby - idiotyzm rodzinny.
Powodujenieprawidłowości w rozwoju układu nerwowego. Do
upośledzenia dochodzi na skutek odkładania lipidów w komórkach
centralnego układu nerwowego. Skutkami tej choroby może być
osłabienie mięsni, wynikające z braku kurczliwości komórek
nerwowych, oraz osłabienie wzroku, mogące prowadzić nawet do
ślepoty. Dzieci dotknięte chorobą początkowo rozwijają się
normalnie, później postępuje upośledzenie wzroku, słuchu i
motoryki. Dochodzi również do pogłębiającego się niedorozwoju
umysłowego. Do zgonu dochodzi zwykle w 3 lub 4 roku życia.
Występuje częściej u aszkenazyjskich Żydów. U 90% chorych na
dnie oka stwierdza się tzw. objaw wisienki. W okresie niemowlęcym
dochodzi do zaburzeń neurologicznych. Stwierdza się niską
aktywność β-N-acetyloheksozaminidazy
w surowicy.
-
Hiperamonemia typu II -
czyli deficyt OTC (OMIM#311250) wynika z niedoboru lub całkowitego
braku aktywności enzymu karbamylotransferazy ornitynowej (OTC;
E.C.2.1.3.3; OMIM*300461) i jest najczęściej występującym
wrodzonym defektem cyklu mocznikowego. Choroba sprzężona jest z
chromosomem X i ma charakter częściowo dominujący. W klasycznej,
ostrej formie (ang. neonatal onset) choroba ujawnia się u osobników
męskich już w pierwszych dniach życia i po ciężkim przebiegu
(najczęściej śpiączka hiperamonemiczna, napady drgawek, obrzęk
mózgu, zanik kory mózgowej) kończy się śmiercią. Istnieje też
łagodniejsza postać choroby (ang. late onset), która wynika z
częściowego uszkodzenia białka i ujawnia się u chłopców lub
dojrzałych mężczyzn dopiero po spożyciu dużych ilości białka
lub podczas ostrych infekcji. Częściowy deficyt OTC jest także
obserwowany u 17% heterozygot, będących nosicielkami uszkodzonego
genu OTC na jednym allelu. Objawy kliniczne mogą być bardzo
zróżnicowane, począwszy od niechęci do potraw białkowych aż do
ostrej hiperamonemii połączonej z wymiotami, letargią, zaburzeniami
neurologicznymi i
śmiertelną śpiączką.
-Zespół
Tourette'a (syndrom
Tourette'a) jest wrodzonym zaburzeniem neurologicznym
charakteryzującym się przede wszystkim występowaniem licznych
tików ruchowych i werbalnych, odkrytym w 1885 przez francuskiego
neurologa Gillesa de la Tourette'a. Zespół Tourette'a dotyka
przeciętnie 5 osób na 100 tysięcy, zdecydowanie częściej
mężczyzn, niż kobiety. Choroba ta ma zasięg ogólnoświatowy.
Objawy występują między 2 a 15 rokiem życia, z początku
ograniczają się do prostych tików motorycznych. Tiki wokalne
pojawiają się po 10 roku życia. Na zespół Tourette'a choruje się
zazwyczaj do końca życia, czasem pojawiają się krótkie okresy
remisji. Tiki zazwyczaj występują w postaci łagodnej (prostej),
ograniczając się do mrugania oczami, ruchów ramion i głowy,
grymasów, pochrząkiwania, mlaskania. W ciężkiej postaci zespołu
Tourette'a tiki (zwane złożonymi) praktycznie uniemożliwiają
normalne życie - chorzy podskakują, dotykają siebie i
innych, kręcą
się w kółko, wykonują serie nieskoordynowanych
gestów, bezwiednie
powtarzają zbitki słów (rzadziej
- przekleństw). Leczenie łagodnej postaci ZT ogranicza się z
reguły do terapii behawioralnej, w cięższych przypadkach stosuje
się neuroleptyki, zastrzyki z botulitoksyny, które paraliżują
struny głosowe, przez co niekontrolowane zachowanie jest mniej
widoczne.
- Zespół
Strumpell-Lorrain (HSP) -
HSP to nazwa grupy rzadkich, dziedzicznych nieprawidłowości
neurologicznych należących do chorób neuronu ruchowego. Ich główne
objawy to postępująca spastyczność czyli kurczowość (sztywność)
i słabość mięśni nóg i bioder. Uważa się, że jest około 30
różnych typów HSP. Przyczyny genetyczne znane są w przypadku 11.
Choroba dotyka około 20 000 osób w USA. Choroba charakteryzuje się
postępującym zdradliwym/utajonym słabnięciem i kurczliwością
kończyn dolnych. HSP określa się jako "nieskomplikowane"
lub "proste może izolowane" jeśli uszkodzenie
neurologiczne jest ograniczone do dolnej części ciała. HSP określa
się jako "skomplikowane / może złożone" jeśli
uszkodzeniu neurologicznemu towarzyszy zajęcie innych układów czy
inne objawy neurologiczne, takie jak napady, demencja, choroby układu
pozapiramidowego lub choroby obwodowego układu nerwowego przy braku
innych schorzeń, takich jak cukrzyca. Najważniejszym symptomem HSP
jest postępująca trudność w chodzeniu z powodu coraz słabszych i
skurczonych mięśni. U większości osób objawy pojawiają się
między drugą i czwartą dekadą życia, ale może to nastąpić na
każdym etapie od wczesnego dzieciństwa po późny wiek dojrzały.
Początkowe objawy to trudności w utrzymaniu równowagi, obijanie
palców u nóg czy potykanie się. Często zmiany są tak powolne, że
inni ludzie zauważają je jako pierwsi. W miarę postępu choroby
laska, kule a w końcu nawet wózek inwalidzki może być konieczny,
mimo, że niektóre osoby nie potrzebują tych pomocy. Może być
znaczna różnica w dolegliwości objawów, wieku pacjenta w jakim
symptomy się pojawiają, nawet wśród członków jednej rodziny.
Inne często pojawiające się objawy to częste oddawanie moczu,
trudności w utrzymaniu równowagi, nadaktywne odruchy, klonus
(trząs), odruch Babińskiego, zmniejszone odczuwanie wibracji w
stopach, skórcze mięśni, ból i stopa wydrążona(wysoko
wysklepiona stopa). Niekiedy zaburzenie oddawania moczu jest
pierwszym objawem. Niektórzy pacjenci karżą się na bolesne
skurcze, inni na ból. Są też rzadkie "skomplikowane"
formy, które obejmują dodatkowo symptomy takie jak schorzenia
obwodowego układu nerwowego, choroby skóry, epilepsja, ataksja
(bezład), neuropatia optyczna, retynopatia, demencja,
opóźnienie umysłowe, głuchota czy problemy z mówieniem,
połykaniem i oddychaniem. Jednak pojawienie się tych symptomów
może mieć inne powody. Na przykład ktoś z prostym HSP może mieć
schorzenia obwodowego układu nerwowego spowodowane cukrzycą lub
mieć epilepsję z powodów niezwiązanych.
- Zespół
Leigha -
powstaje w wyniku zaburzenia mitochondria ( mitochondria - małe
organella znajdujące się w większości komórek organizmu).
Objawy:
•hipotonia
(obniżone napięcie mięśniowe);
•wymioty;
•ataksja
(zaburzenie równowagi bądź koordynacji ruchów);- mały
przyrost;
•opóźnienie
rozwoju;
•padaczka;
•kwasica
mleczanowa nadmiar kwasu mlekowego, produktu metabolizmu
węglowodanowego ciała);
•zaburzenia
oddychania;
•zaburzenie
funkcji nerek;
•zaburzenia
widzenia;
•oftalmoplegia
(porażenie niektórych lub wszystkich mięśni oka); jest typowym
objawem wraz z atrofią optyczną (zwyrodnienie nerwu wzrokowego)
oraz retinopatia barwnikowa, która w konsekwencji prowadzi do
ślepoty.
- Złamany
chromoson X -
Osoby z zespołem łamliwego X mają wiele charakterystycznych cech
fizycznych, jak odstające uszy, pociągłą twarz, duże jądra,
płaskostopie i inne. Mają
zaburzenia mowy, przejawiają też niektóre zachowania typowe dla
osób z autyzmem, jak niewielki kontakt wzrokowy, mogą silnie
gestykulować i mieć zaburzenia w odbiorze różnych bodźców
zmysłowych. Objawy
u chorych kobiet są zazwyczaj dużo mniej nasilone. U mężczyzn
schorzenie objawia się umiarkowanym lub silnym opóźnieniem rozwoju
umysłowego, podczas gdy kobiety-nosicielki mogą przejawić najwyżej
łagodne upośledzenie. Ale (UWAGA) u niektórych mężczyzn z
łamliwym X rozwój umysłowy może przebiegać zupełnie prawidłowo.
Ta choroba jest na tyle znana, że odpuszczę sobie większe opisy.
Ok.
- Choroba
Niemanna-Picka -
należy do grupy chorób gromadzenia w obrębie lizosomu, które
oddziałują na metabolizm. Jest ona wywołana przez mutację
genetyczną. Powiększenie brzucha, powiększona wątroba bądź
śledziona, żółtaczka poporodowa, wyjątkowo krótki oddech,
nawracające infekcje płuc, krwisto czerwona plamka wewnątrz oka,
problemy z pionowymi ruchami oczu, postępująca
utrata małej motoryki; problemy
z przyjmowaniem pokarmu i połykaniem; problemy z nauką; nagła
utrata napięcia mięśni, niewyraźna mowa, napady padaczkowe,
nadwrażliwość na dotyk.
- Mukopolisacharydoza -
Wczesnym objawem choroby jest przepuklina pępkowa i pachwinowa,
polipy błony śluzowej, problemy
ze słuchem. W
późniejszym życiu problemem jest nadmierna
ruchliwość dzieci,
usztywnienie stawów, biegunki, zmętnienie rogówki. Występują
również przypadki drgawek z odpowiednimi zmianami w wykresie fal
mózgowych (EEG). Później występuje twarz groteskowa
(maszkarowata).
- ZESPÓ£
WESTA-NIEMOWLÊCA
ENCEFALOPATIA PADACZKOWA Z HIPSARYTMI¡ - W prawie połowie
przypadków nie udaje się stwierdzić przyczyny tego zespołu.
Dziecko niekiedy może się rozwijać prawidłowo, aż do chwili
wystąpienia napadów. Napady zgięciowe, nawet w przypadku gdy
trudno poddają się leczeniu, mają tendencje do spontanicznego
niejako ustępowania wraz z wiekiem dziecka, zwykle w drugim roku
życia. Wtedy też może następować wyzdrowienie dziecka,
przekształcenie się występującego zespołu w inną postać
padaczki (zespół Lennoxa-Gastauta lub padaczkę objawową z
napadami o charakterze zlokalizowanym-ogniskowym).
Spośród
wielu przyczyn wystąpienia zespołu WESTA wymienia się m.in.
zaburzenia prenatalne (niedotlenienie, toksoplazmozę lub
cytomegalię) oraz poporodowe, np. bakteryjne lub wirusowe zapalenie
mózgu itp.
Okołoporodowe
uszkodzenie mózgu, spowodowane zwłaszcza jego niedotlenieniem, jest
częstą przyczyną napadów skłonów, które mogą się ujawnić po
kilku miesiącach pozornie prawidłowego rozwoju dziecka. Poszerzenie
układu komorowego oraz zaniki korowe stanowią najczęstsze
odchylenia od normy w tomografii komputerowej mózgu u dzieci z
zespołem Westa. U większości dzieci z zespołem Westa rozwój
psychoruchowy jest zaburzonyczęsto występuje
małogłowie.
- Encefalopatia
wątrobowa -
zespół neurologiczny, polegający na zaburzeniu funkcjonowania
centralnego układu nerwowego na skutek działania toksyn,
pojawiających się w układzie w związku z uszkodzeniem wątroby
przez niektóre leki, substancje toksyczne, ostre zakażenia podczas
innych chorób wątoby, krwotoki przewodu pokarmowego, wirusy
(wirusowe zapalenie wątroby), alkohol.
Jedną
z najczęstszych przyczyn encefalopatii wątrobowej jest zaburzenie
funkcjonowania wątroby w przebiegu marskości. Na
skutek zaburzonej detoksykacji w organizmie powstaje wiele
substancji, mających szkodliwy wpływ na czynność układu
nerwowego. Należą
do nich m.in.:
neurotoksyny:
amoniak
merkaptany
kwasy
tłuszczowe
fenole
fałszywe
neuroprzekaźniki:
-β-fenyloetanoloamina
-oktopamina
Dochodzi
również do zwiększenia gęstości receptorów dla kwasu
γ-aminomasłowego
i nadmiernej stymulacji układu GABA-ergicznego.
Encefalopatię
wątrobową można podzielić na:
1.Utajoną
(60-70% chorych) - dyskretne objawy neuropsychiczne, zauważalne
dopiero w specjalnych badaniach psychometrycznych (patrz
niżej).
2.Jawną:
ostra
encefalopatia wątrobowa: gwałtowne objawy, najczęściej związane
z jakimś czynnikiem wyzwalającym:
krwawienie
z przewodu pokarmowego
przedawkowanie
diuretyków
zakażenie
przewlekła
encefalopatia wątrobowa
Objawy:
zaburzenia
cyklu snu i czuwania
zaburzenia
uczenia się, zapamiętywania, koncentracji
zaburzenia
orientacji przestrzennej
zaburzenia
nastroju - apatia, nadpobudliwość
asterixis
(grubofaliste drżenie rąk) - wczesny objaw
encefalopatii wątrobowej,
występujący też w innych encefalopatiach metabolicznych, a także
w hiopksemii i hiperkapni. Polega na obustronnym trzepotaniu
(równoczesnym nierónomiernym napięciu zginaczy i prostowników) z
częstością kilku razy na minutę przy wyciągnięciu dłoni
naprzeciw siebie i ustawieniu ich w supinacji (grzbietowo).
foetor
hepaticus - łacińskie określenie odpowiadające zapachowi
wydobywającemu się z ust chorego na zaawansowaną niewydolność
wątroby. Według różnych źródeł jest to zapach przypominający
stęchliznę, ma charakter słodkawy[1], kojarzy się z odorem
zepsutych jajek i czosnku albo świeżo otwartych zwłok. Za jego
powstanie odpowiadają merkaptany omijające wątrobę, przedostające
się do krążenia układowego przez połączenia żyły głównej
dolnej z układem żyły wrotnej. Przyczyną tego jest nadciśnienie
wrotne.
zmiany
w zapisie EEG - początkowo zwolnienie czynności podstawowej,
następnie ogniskowe lub uogólnione fale wolne, fale trójfazowe,
wyładowania napadowe iglic lub fal wolnych
zwiększone
stężenie amoniaku we krwi
w
ostatnim etapie śpiączka wątrobowa, głębokie zaburzenia
metaboliczne (kwasica metaboliczna)
- Hipoglikemia (inaczej
niedocukrzenie) – stan, w którym ilość glukozy we krwi (poza
żyłą wrotną) spada poniżej normy. Pełnoobjawowa hipoglikemia
występuje zwykle przy stężeniu poniżej 2,2 mmol/l (40 mg/dl)
jednak pierwsze objawy rozpoczynają się zazwyczaj stężeniu
poniżej 2,8 mmol/l (50 mg/dl), a u cukrzyków nawet przy wyższych
wartościach. Hipoglikemia może być przyczyną
śmierci.
Objawy:
ze
strony układu przywspółczulnego:
silne
uczucie głodu
osłabienie
nudności
i wymioty
ze
strony układu współczulnego:
niepokój
zlewne
poty
tachykardia
drżenie
i wzrost napięcia mięśniowego
rozszerzenie
źrenic
ze
strony ośrodkowego układu nerwowego:
"endokrynny
zespół psychotyczny" (depresja, dysforia, splątanie,
zaburzenia koncentracji)
zaburzenia
koordynacji ruchowej
wystąpienie
prymitywnych automatyzmów
drgawki
objawy
ogniskowe
senność
śpiączka
podwójne
widzenie
zaburzenia
oddechu
zaburzenia
krążenia
- Hiperkalcemia -
podwyższenie poziomu wapnia we krwi.
Przyczyny
hiperkalcemii:
nadmierne
wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego
przedawkowanie
witaminy D
endogenne
wytwarzanie witaminy D przez komórki niektórych nowotworów (np.
ziarnica złośliwa) lub w chorobach przewlekłych (np.
sarkoidoza)
nadmierna
mobilizacja z kości
nowotwory
kości
nadmierne
wydzielanie:
parathormonu
hormonu
wzrostu
tyroksyny
adrenaliny
hiperwitaminoza
A
długotrwałe
unieruchomienie
upośledzone
wydalanie przez nerki
stosowanie
leków (np. tiazydów)
inne
przyczyny
zatrucie
glinem
rodzinna
hipokalcuria hiperkalcemiczna
Prawidłowy
poziom wapnia w surowicy wynosi 2,25 - 2,65 mmol/l.
A
to może zainteresować Ad rem, chociaż zapewne już zna tą
chorobę.
- Zespół
Lescha-Nyhana-
Nieprawidłowość ta dotyczyła enzymu (HPRT) odpowiedzialnego za
przetwarzanie puryn w organizmie. Bardzo ważne jest uświadomić
rodzicom, iż jednym z ubocznych efektów choroby jest nadprodukcja
kwasu moczowego. Już u noworodka jego nadmiar wydalany jest z
organizmu w postaci pomarańczowych kryształków, które zostają na
pieluszce. W późniejszym okresie kryształki te, bardzo słabo
rozpuszczalne w moczu, mogą powodować powstawanie kamieni
nerkowych. Dlatego bardzo ważne jest dostosowanie się do zaleceń
doświadczonego lekarza.
Wczesne
sygnały Zespołu Lecha-Nyhana to:
•niskie
napięcie mięśniowe
•wiotkość
ciała
•niemożność
trzymania głowy w pozycji pionowej
•trudność
w chwytaniu i trzymaniu zabawek
Niektóre
późniejsze objawy:
•przygryzanie
wewnętrznych stron policzków lub ust
•agresja
wobec osób najbliższych: uderzanie, plucie,
przeklinanie
•niewyraźna
mowa lub wypowiadanie tylko kilku słów
•dystonia
•problemy
ze snem, z zasypianiem
•pobudzenie
nerwowe
-Zespół
Angelmana (ang.
Angelman syndrome, AS) - rzadki, genetycznie uwarunkowany zespół
spowodowany najczęściej delecją fragmentu chromosomu 15 w regionie
15q11-q13.
Objawy
i przebieg
Zespół
Angelmana charakteryzują głównie objawy
neurologiczne: upośledzenie
umysłowe, ataksja, padaczka, charakterystyczne ruchy przypominające
marionetkę i napady
śmiechu bez
powodu (stąd dawna, zarzucona nazwa zespołu, happy puppet
syndrome). Mniej wyrażone są cechy dysmorficzne twarzy, takie jak
duże usta (makrostomia), wystający język (glossoptosis), szeroko
rozstawione zęby. Tęczówki prawie zawsze są niebieskie. Niezwykłą
cechą dzieci z zespołem Angelmana jest ich fascynacja
wodą.
- Zespół
Krzyku Kociego (Cri
du Chat syndrome) - delecja krótkiego ramienia 5p chromosomu.
Charakterystyczny płacz dziecka w okresie niemowlęcym
przypominający miauczenie kota, uznawany jest za diagnostyczny dla
syndromu, chociaż nie występuje z każdym przypadku.
Innymi
charakterystycznymi cechami zespołu to: niedorozwój głowy/małą
głową, okrągłą twarzą, hiperteloryzm, skrócenie jednej lub
obydwóch szczęk, fałdy nakątne, nisko osadzone uszu, hypotonia
oraz poważne opóźnienie
psychomotoryczne i psychiczne. W wieku późniejszym twarz wydłuża
się i staje się szczupła z wyraźnie zaznaczonym mostkiem nosowym
i zanikiem fałdy nakątnej i hiperteloryzmu.
- Zespół
delecji terminalnej 11q -
jest rzadką chorobą genetyczną. Jej nazwa wskazuje na utratę
genów na końcu (terminus) 11. chromosomu. Druga nazwa tej choroby
to zespół
Jacobsena.
Wiele niemowląt jest opornych na ssanie i dużo trudności
przysparza im koordynacja ssania z połykaniem. U niektórych
niemowląt występuje również refluks,
polegający na cofaniu się treści żołądkowej do przełyku. U
większości dzieci występują dość nietypowe rysy twarzy,
sprawiające, że dzieci z zespołem Jacobsena są do siebie podobne.
Cechy występujące w większości przypadków to:
-
nisko osadzone uszy, wystające czoło (spowodowane przedwczesnym
zrośnięciem płatów kości czaszki w miejscu środkowego szwu
czołowego, zwane również czaszką trójkątną lub
trigonocephalią),
-
szeroko rozstawione oczy (hiperteloryzm),
-
szeroki grzbiet nosa,
-
opadające kąciki ust,
-
opadające, "kapturkowate" powieki (ptosis),
-
mała żuchwa,
-
fałdy skóry na wewnętrznych kącikach oczu (zmarszczka nakątna)
-
mała głowa.
Większość
dzieci jest niskich jak na swój wiek, wiele należy do 5 %
najniższych osób w populacji. Niektóre z bardzo niskich dzieci
mają zredukowany poziom pewnego rodzaju hormonu wzrostu - IGF-1
(insulinopodobny czynnik wzrostu). Większość dzieci z zespołem
Jacobsena w klasach integracyjnych przyswaja wiedzę wolniej niż ich
współuczniowie, ich problemy w nauce klasyfikuje się od łagodnych
do umiarkowanych. Kilkoro dzieci uczy się w normalnym tempie.
Czynnikiem utrudniającym efekt uczenia może być typowa dla tych
dzieci nieumiejętność
skupienia się przez
dłuższy czas oraz łatwość
dekoncentracji, szczególnie w nieustrukturyzowanym środowisku
nauki. Mowa
pojawia się u dotkniętych chorobą dzieci późno, dlatego
potrzebują one wsparcia w postaci innych środków komunikacji
(obrazki, znaki), dopóki nie nauczą się wyrażać swoich emocji i
potrzeb słowami. Ogromna większość osób z zespołem Jacobsena
potrafi mówić, a część z nich całkiem płynnie. Jednak wiele
dzieci nie jest w stanie rozumieć (mowa receptywna) na poziomie
wyższym niż potrafią mówić (mowa ekspresywna). Chociaż sytuacja
przedstawia się bardzo różnie, widoczna jest u niektórych dzieci
pewna podatność na zaburzenia zachowania. U części dzieci
odnotowano nadmiernie absorbujące zachowanie i dążenie do
poświęcania im dużej uwagi. Niektóre dotknięte dzieci popadają
w ogromną furię, jednak taka i inne formy agresji maleją wraz z
rozwojem językowym. U niektórych dzieci rozwija się zachowanie
kompulsywne (takie jak darcie na strzępy). U
niewielkiej liczby dzieci podejrzewa się autyzm, a wiele uzyskuje
diagnozę ADHD czyli zespołu nadpobudliwości
psychoruchowej. Generalnie
dotknięte chorobą dzieci zdają się funkcjonować lepiej w
ustrukturyzowanym środowisku, przypuszcza się także, że lepiej
dogadują się z dorosłymi niż z rówieśnikami. Czynność dłoni
i koordynacja wzrokowo-ruchowa (precyzyjne zdolności motoryczne)
rozwijają się z opóźnieniem, lecz dzięki wczesnej interwencji
chirurgicznej i konsekwentnej terapii zajęciowej znaczna większość
dzieci uczy się jeść i ubierać samemu, a nawet pisać i
obsługiwać komputer. UWAGA!!! - U wszystkich (chyba) dzieci z
zespołem delecji terminalnej 11q bierze się pod uwagę wystąpienie
zaburzenia krwawienia zwanego zespołem Paris Trousseau. Osoby nim
dotknięte są bardziej podatne na siniaki i obfite krwawienia przy
pobieraniu krwi i występuje u nich ryzyko krwawienia wewnętrznego.
Nawet krwawienie z nosa może u nich spowodować dużą utratę krwi.
Około połowa niemowląt z zespołem Jacobsena rodzi się ze
schorzeniami serca, które wymagają niekiedy korekty chirurgicznej.
U chłopców występuje podwyższone ryzyko urodzenia się z
niezstąpieniem jąder (wnętrostwo). U niemal połowy dzieci z
zespołem delecji terminalnej 11q występuje zatwardzenie. Do
najczęstszych problemów ze wzrokiem należy zez (strabismus), a
także nadające się do korekty: krótko- lub dalekowzroczność.
Bardzo częste są tutaj infekcje ucha i zatok, podobnie jak u innych
dzieci z zaburzeniami chromosomowymi. Badania jednak nie dowiodły
niższego poziomu naturalnej odporności u dzieci z zespołem
Jacobsena i powinny one być szczepione w tym samym wieku co inne
dzieci (ja tylko oczywiście cytuję
'> ).
Powtarzające się infekcje mogą powodowaćtymczasową utratę
słuchu, dla wielu dzieci rozwiązaniem będzie wtedy trąbka do
polepszenia słyszenia. U niektórych dzieci może także wystąpić w
pewnym stopniu nieodwracalna utrata słuchu. Na
podstawie nielicznych informacji można wysnuć wniosek, że okres
dojrzewania przebiega normalnie.
-Zespół
pierścienia chromosomu 14(RING14)
- Pierścień symbolizuje kształt, jaki przybiera w opisywanym
zespole chromosom poprzez złączenie ze sobą dwóch końcówek
krótkiego i długiego ramienia chromosomu. Do objawów i symptomów
występujących w częściowej, „liniowej” delecji zaliczyć
można ponownie opóźnienie
ruchowe i umysłowe oraz
liczne anomalie fenotypowe. Obrazy kliniczne w tych zaburzeniach są
skrajnie różne. W UPD (14) ojcowskiej pierwotne objawy obejmują:
znaczne opóźnienie wzrostu, osobliwe ukształtowanie czaszki i
twarzy, deformacje klatki piersiowej, anomalie ścianki brzucha oraz
opóźnienie umysłowe i ruchowe. Podczas ciąży często występują
komplikacje. W UPD (14) matczynej objawy są łagodniejsze i
charakteryzują się: hipotonią, niską postawą ciała, małymi
dłońmi i stopami. Występuje zaburzenie rozwoju, otyłość oraz
hiperfagia. Siatkówka może być dotknięta hiperpigmentacja i mogą
być widoczne małe, biało-żółte plamki na obrzeżu i na plamce.
Występować może katarakta.
Epilepsja
jest stałym objawem i pojawia się wcześnie (nawet we wczesnych
tygodniach, miesiącach życia) oraz występuje w postaci uogólnionej
i częściowej, mieszcząc się najprawdopodobniej w
czołowo-skroniowej części mózgu; leczenie farmakologiczne może
okazać się trudne, a sama choroba może mieć „kapryśny”
przebieg z długimi okresami, podczas których występuje tylko kilka
napadów, a stan padaczkowy, w dużej mierze częściowy, występuje
często.
Cechy
dysmorficzne obejmują: płaską kość potyliczną, wysokie czoło z
wydatnym szwem strzałkowym, opadanie powiek, zmarszczki nakątne
oka, wydłużoną twarz, dużą nasadę i okrągły koniec nosa,
przodopochylenie nozdrzy, długą rynienkę podnosową, nisko
osadzone uszy z dużymi płatkami usznymi i wydatnym fałdzie
grobelki, mikro retrognatię, krótką szyję, często obrzęk
chłonny na wierzchniej stronie dłoni i stóp. Organy klatki
piersiowej i brzucha są poprawnie rozwinięte. Mogą występować
drobne przebarwienia skóry – białe kropki lub w kolorze
kawy.
Zauważono
niedobór immunoglobuliny, co może prowadzić do powstawania
infekcji układu oddechowego oraz przewodu pokarmowego.
W
jaki sposób można najprościej zdiagnozować RING14 i inne
strukturalne anomalie chromosomu 14?
Jeśli
chodzi o zespół pierścienia 14, przede wszystkim poprzez badania
kliniczne oparte na typowych cechach dysmorficznych: wczesnych
napadach padaczkowych, opóźnieniu umysłowym i ruchowym, oraz
anomaliach siatkówki. To jest 5 podstawowych objawów.
- zespół
Pradera-Labharta-Williego -
anomalia chromosomalna, najczęściej spowodowana częściową
delecją długiego ramienia chromosomu 15 pochodzenia ojcowskiego.
Charakterystyczne objawy w zespole Pradera-Williego to:
W
okresie niemowlęcym:
•hipotonia
mięśniowa, objawiająca się słabymi ruchami płodu, brakiem
postępu akcji porodowej
•brak
odruchu ssania, trudności w karmieniu
•opóźniony
rozwój psychoruchowy
•wnętrostwo
u chłopców
W
wieku 2-3 lat:
•hiperfagia
•nadwaga,
otyłość
•zmniejszona
szerokość czoła
•skośnie
ustawione szpary powiekowe
•zez
•małe
i trójkątne usta ("rybie")
•wąska
górna warga
W
wieku 3-5 lat:
•opóźnienie
rozwoju mowy
•zmiany
zachowania - dziecko jest kapryśne, uparte, czasem agresywne
•hipopigmentacja
skóry i włosów
Najbardziej
charakterystycznym przejawem zespołu jest hyperfagia -
niezaspokajalny głód, nad którym chory nie ma kontroli, oraz
hipotonia - obniżone napięcie mięśniowe. Jednocześnie niedobór
hormonu wzrostu powoduje niskorosłość i hamuje rozwój masy
mięśniowej. Przy braku ścisłej kontroli diety prowadzi to do
narastającej otyłości, która stanowi podstawowy problem medyczny
w tej chorobie. Częste są także problemy
behawioralne i kognitywne, wady wzroku, oraz zaburzenia oddychania.
Na chromosomie 15 znajdują się geny odpowiedzialne za pigmentację,
co tłumaczy, dlaczego część osób z zespołem Pradera - Williego
cechuje bardzo jasna karnacja i niemal siwe blond włosy.
Charakterystyczny objaw to gęsta ślina oznacza to także większą
podatność na próchnicę oraz utratę uzębienia. Nawykowe skubanie
skóry może być znaczącym problemem u osób z zespołem. Występuje
nadczynność tarczycy, niedobór hormonu wzrostu, utrudniony dostęp
dożylny (problem z pobieraniem krwi spowodowane jest to dużą masą
dziecka)– to też cechy charakterystyczne. Osoby z zespołem
Prader-Willi’ego są bardziej skłonne
do wybuchów złości, zachowań obsesyjno-kompulsywnych i
psychoz.
-Zespół
Rubinstein- Taybi'ego -
jest uwarunkowany genetycznie. Mały fragment materiału
genetycznego. Część chromosomu 16 nie znajduje się na swoim
miejscu lub w ogóle nie można stwierdzić jego obecności. Nie jest
jasne w jaki sposób powstaje zaburzenie. RTS występuje z równą
częstością u chłopców i u dziewczynek. Występuje nie częściej
niż 1 na 100.000. U osób z RTS mogą pojawić się o wiele częściej
niż w zdrowej populacji następujące
zaburzenia:
-Picie
wolno, małych ilości- wymioty
-Zaparcia
-Anomalie
gałki ocznej
-Wady
serca
-Opóźnienie
rozwoju psychomotorycznego
-Rozwój
jest wolniejszy ale harmonijny
-U
wszystkich osób z RTS występuje upośledzenie
umysłowe
-U
wszystkich osób z RTS występuje szeroki paluch
-Osoby
z tym zespołem mają przyjacielski i radosny charakter
-Nawiązują
łatwo kontakt
-Liczne,
charakterystyczne cechy twarzy pojawiają się z wiekiem
-Występują
typowe zaburzenia uzębienia dotyczące stałych zębów
Ode
mnie - Cecha charakterystyczna w tym zespole to taka dziwna
„nadtowarzyskość” występująca też w niektórych przypadkach
u dzieci z autyzmem.
W
okresie niemowlęcym dzieci są często ciche i spokojne. Z wiekiem
stają się bardziej przyjacielskie i radosne. £atwo nawiązują
kontakt, szczególnie z osobami przypadkowymi, obcymi(czasami zbyt
łatwo).
Reagują spontanicznie i naturalnie .Z drugiej strony mogą być
niecierpliwe sumie chętnie współpracują i zachowania społeczne
są u nich dobrze rozwinięte.
Mogą
mieć problemy z dłuższym skupianiem uwagi. Wymaga to od ich
nauczycieli dużej wytrwałości i cierpliwości.
ROZWÓJ
INTELEKTUALNY Dziecko pod względem intelektualnym rozwija się
gorzej niż zdrowe dzieci. Wcześniej sądzono, że wszystkie dzieci
z RTS mają upośledzenie umysłowe znacznego stopnia. Obecnie
wiadomo, że takie przypadki należą do rzadkości. Przy dużej
trosce i uwadze, niektóre dzieci radzące sobie dobrze ,mogą
uczęszczać do żłobka ,czy normalnego przedszkola. W innych
przypadkach, zwłaszcza przy dużym opóźnieniu rozwoju
psychomotorycznego, dzieci nie radzą sobie w grupie rówieśników i
powinny trafić do specjalnego, dziennego ośrodka dla dzieci z
upośledzeniem umysłowym.
ROZWÓJ
MOWY Dzieci rozumieją z reguły więcej niż są w stanie
powiedzieć. Mowa
rozwija się późno. Pierwsze
słowo wypowiadają najczęściej pomiędzy 2 ,a 4 rokiem życia lub
nawet później. Widząc, że nie są rozumiane złoszczą się i
bywają agresywne. Dlatego ważne jest znalezienie innych
sposobów porozumiewania się
np. gesty , rysunki- mogą być bardzo pomocne w tym początkowym
okresie.
ROZWÓJ
FIZYCZNY Problemy z jedzeniem i piciem utrzymują się przez cały
okres niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa , a kończą się w
okresie przedszkolnym. Jednak dławienie i wymioty pozostają dużym
problemem dzieciństwa.
ROZWÓJ
MOTORYCZNY I SAMODZIELNOŚÆ Większość dzieci uczy się siedzieć
i raczkować pomiędzy 1 a 2 rokiem życia , a chodzić pomiędzy 2 a
4. Sposób poruszania może wydawać się bardzo nienaturalny,
sztywny. Wszystkie codzienne czynności jak ubieranie,
rozbieranie się , samodzielne jedzenie są dla nich dużo
trudniejsze do nauczenia. Pomoc fizykoterapeuty może przynieść
dobre rezultaty.
TWARZ
Twarz dzieci z zespołem RTS znacznie się zmienia w pierwszych
latach życia. W okresie wczesnego dzieciństwa jest okrągła i
symetryczna. Dopiero w wieku szkolnym przybiera charakterystyczny dla
RTS wygląd. Twarz staje się dłuższa oraz może pojawić się
niewielkiego stopnia asymetria. Oczy ustawiają się skośnie ku
dołowi. Brwi często stają się grube i ciężkie. Rzęsy są
długie. Sposób śmiania się dzieci z RTS bywa
uderzający.
- Syndrom
delecji 18p -
Główne objawy to upośledzenie
umysłowe, opóźniony rozwój, dysmorfia twarzoczaszki obejmująca
okrągłą twarz, dysplastyczne uszy, szerokie usta, nieprawidłowości
w uzębieniu oraz wady fizyczne kończyn, genitaliów, mózgu, oczu i
serca. Obniżone napięcie mięśniowe występowało bardzo często
(6 z 7 pacjentów). Lekarze zauważyli, że spowolnienie ruchów i
reakcji było dla niektórych uczestników badania większym
problemem niż opóźnienie umysłowe. Rozwój językowy był
bardziej opóźniony niż rozwój umysłowy, a większość
pacjentówzmagała się z podstawowymi problemami posługując się
językiem.
-Zespół
delecji chromosomu 1p36 -
jest wrodzonym zaburzeniem genetycznym. Większość małych dzieci z
zespołem delecji 1p36 charakteryzuje sięopóźnionym rozwojem.
Później niż przeciętne dziecko siadają, chodzą i mówią. Mowa
jest ciężko zaburzona, a wielu pacjentów uczy się wymawiać
zaledwie kilka słów. Stopień
opóźnienia umysłowego oraz zdolności przyswajania skomplikowanych
sformułowań zależne są w pewien sposób od wielkości delecji.
Doniesienia o umiarkowanym opóźnieniu w nauce u dzieci z niewielką
delecją sugerują, że może istnieć związek pomiędzy rozmiarem
delecji a zdolnościami umysłowymi, jakkolwiek teoria ta nie została
jeszcze udowodniona i wymaga dalszych badań.
Problemy
wychowawcze
Zachowanie
wielu dzieci z 1p36 jest problematyczne. Niektóre z nich miewają
wybuchy, które polegają na uderzaniu lub rzucaniu przedmiotami,
biciem innych, krzykami, jak również samookaleczeniem się
(gryzienie nadgarstków, atakowanie i uderzanie głową). Niektóre
dzieci przejawiają zachowania autystyczne.
Problemy
z żywieniem
Wiele
dzieci z 1p36 cierpi na dysfagię ustno-gardłową charakteryzującą
się brakiem umiejętności przełykania. Niektóre problemy z
żywieniem obejmują także słaby odruch ssania, problemy z
przełykaniem, reflux oraz wymioty.
Zaburzenia
mózgu
Obraz
czaszki przedstawiający mózg wykazał jego atrofię, co oznacza
utratę neuronów w mózgu oraz połączeń między nimi. Inne
udokumentowane problemy wiązały się z komorami mózgu tj.
asymetrią komór oraz ich powiększeniem. Stwierdza się także
hydrocefalię, czyli, mówiąc ogólnie, nadmiar płynu w mózgu.
Często występuje także hiperrefleksja, czyli nadmierne reakcje
ciała na bodźce. Wiele dzieci cierpi także na epilepsję, czyli
zaburzenie mózgu objawiające się nagłymi, niespodziewanymi
wstrząsami.
Mikrocefalia
Mikrocefalia
jest zaburzeniem neurologicznym, w którym obwód głowy jest
mniejszy od przeciętnego obwodu głowy osoby określonej płci i
wieku. Większość dzieci z mikrocefalią ma mniejszy mózg i jest
opóźniona umysłowo. Niektóre z objawów mikrocefalii to: mniejsza
głowa, padaczka, kłopoty z karmieniem, piskliwy płacz, opóźnienie
umysłowe, opóźnienie rozwoju, zwiększona ruchliwość rąk i nóg.
Mikrocefalię stwierdzić można w momencie narodzin bądź później,
w okresie niemowlęcym.
Każde
dziecko z syndromem delecji 1p36 jest osobą jedyną w swoim rodzaju,
ale wszystkie posiadają wspólne drugorzędne cechy twarzy takie
jak:
-
duże ciemiączko przednie /skrócenie kości czołowych: ciemiączko
przednie jest „miękkim miejscem” na szczycie głowy niemowlaka,
pomiędzy zrastającymi się kośćmi czaszki. Skrócenie kości
czołowych oznacza po prostu wydatne czoło
-
mała i spiczasta broda
-
płaski nos oraz/lub nasada nosa
-
klinodaktylia oraz/lub krótki piąty palec: klinodaktylia oznacza
zakrzywienie piątego, małego palca w stronę czwartego
-
nisko osadzone, małe uszy/ asymetria uszu: uszy są nieprawidłowo
nisko osadzone oraz mogą być małe. Mogą też być asymetryczne,
co oznacza, że są różnego kształtu lub rozmiaru, lub nie są
ułożone w tej samej linii
-
mała głowa, znana również mikrocefalią
-
głęboko osadzone oczy
-
zgrubiałe obrąbki uszu: obrąbki są zewnętrznymi pierścieniami
chrzęstnymi uszu
-
krótkie, wąskie i opadające szpary powiekowe: szpary powiekowe to
przestrzeń między górną i dolną powieką
-
hipoplazja środkowej części twarzy: zaburzenie, w którym środkowa
część twarzy jest niedorozwinięta, powodując, że twarz wygląda
na wklęsłą. Nasada nosa wygląda na zapadniętą a oczy są
szeroko rozstawione i często wystają z oczodołów.
-
małe usta ze skierowanymi w dół kącikami
-
wady rozszczepu twarzoczaszki: jest to relatywnie częste zaburzenie
występujące przy porodzie, które oznacza deformacje górnej wargi
u płodu, jak również dziąseł oraz sklepienia jamy ustnej. U
dzieci z 1p36 nie zauważono wad rozszczepu twarzoczaszki
obejmujących warg i/oraz podniebienia czy języczka (mały wyrostek
wyrastający z górnej części jamy ustnej, na tyle
podniebienia)
-zaburzenia
wzrostu, opóźniony wzrost oraz problem z przybieraniem na
wadze
-hipotonia
oznacza zbyt małe napięcie mięśniowe, wyjaśnia ona opóźnione
zdolności ruchowe
-wady
serca
-hipoplazja
płciowa to inaczej niedorozwój genitaliów
-u
dzieci z 1p36 często zdarza się niedosłuch odbiorczy będący
ubytkiem słuchu wywołanym przez uszkodzenie ucha wewnętrznego
(ślimaka) oraz/ lub nerwu słuchowego jak również niedosłuch
przewodzeniowy , który jest ubytkiem słuchu powiązanym z
funkcjonowaniem ucha zewnętrznego bądź środkowego. Są to ubytki
z zakresu od łagodnych w wysokich częstotliwościach po ciężkie
zaburzenia we wszystkich częstotliwościach.
-częste
wady kręgosłupa
-Delecja
22q13 -
Niektóre z zachowań:
• żucie
przedmiotów (ubrań,
pościeli, zabawek) – 70% dzieci, reszta występuje u
wszystkich:
• zgrzytanie
zębami
•
wytykanie języka
•
ciągnięcie za włosy
•
niechęć do ubrań
Techniki
unikania
• odczuwanie
niepokoju w sytuacjach społecznych
•
machanie dłońmi i rękami / ruchy stereotypowe
•
krzyczenie w stanach pobudzenia
•
zachowania autostymulujące, kołysanie
•
gryzienie własnego ciała
•
problemy ze snem (wielu
wymaga mniej snu niż przeciętne dziecko i nie przesypia całej
nocy)
• lubią
programy w TV, muzykę oraz filmy, które się powtarzają
Zachowanie
wielu dzieci określane jest jako autystyczne.
Obecnie toczy się dyskusja na temat, tego, czy dzieci te mają
autyzm i dodatkowo delecję 22q13, czy też posiadanie delecji 22q13
wyklucza autyzm. Cechy
autystyczne przejawiane przez dzieci z delecją to: słaby kontakt
wzrokowy, wrażliwość na dotyk, sposób porozumiewania się,
niektóre z zachowań wymienionych poniżej i in.
Niektóre
z zachowań uważane są za sposoby radzenia sobie z posiadanymi
wadami fizycznymi. Wiele dzieci chorych na delecję 22q13 ma
zaburzenia wzroku, przez co muszą polegać na widzeniu obwodowym. W
konsekwencji uważa się, że dzieci te nie patrzą innym w oczy,
podczas gdy one obserwują rozmówcę używając widzenia obwodowego,
ponieważ jest to dla nich najłatwiejszy sposób
postrzegania.
Charakterystyczne
są wprawdzie niektóre cechy twarzy, lecz są one trudne do
rozpoznania, szczególnie u niemowląt i małych dzieci.
Widoczne
cechy osób z delecją 22q13:
Cienkie,
łupiące się paznokcie u nóg 78%
Duże,
pulchne ręce 68%
Odstające,
niekształtne uszy 65%
Spiczasta
broda 62%
Dolichocefalia
(wydłużona głowa) 57%
Ptoza
(opadające powieki) 57%
Poniższe
cechy fizyczne widoczne są u mniej niż połowy osób z delecją
22q13, lub też odsetek ich występowania nie jest znany
•
zmarszczki nakątne (fałdy skórne w wewnętrznym kąciku oka)
•
syndaktylia (złączenie) 2 i 3 palca nogi
•
jasna skóra
•
opuchnięte powieki
•
głęboko osadzone oczy
•
długie rzęsy
•
pełne policzki
•
szeroka nasada nosa
•
gęste brwi
•
drobne wady głowy, uszu, dłoni, stóp i twarzy
Osoby
z zespołem delecji 22q13 bardzo różnią się między potencjałem
umysłowym i ruchowym. Opóźnienie w rozwoju często nie jest
widoczne u tych osób aż do 12go miesiąca życia. Wiele niemowląt
z delecją 22q13 osiąga o czasie wszystkie etapy rozwoju, jednak
tylko do momentu ukończenia pierwszego roku życia. Sprawdza się to
nawet w przypadku gaworzenia.
Wiadomo,
że 100% z wszystkich przebadanych osób z delecją 22q13 cierpi na
ogólne opóźnienie rozwoju, a u blisko 100% poważnie opóźniona
jest mowa. We wszystkich sferach stopień opóźnienia określany
jest na umiarkowany po głęboki a stopień opóźnienia mowy na
znaczny.
Przykłady
opóżnień:
Siadanie
– średnio w 18 miesiącu
Raczkowanie
– średnio w 10 miesiącu lub nigdy (niektóre dzieci przeskakują
ten etap, u innych sprawność ta nigdy się nie rozwija)
Chodzenie
– średnio w 27 miesiącu, najwcześniej w 16 miesiącu, czasem
etap nie jest osiągany (niektóre dzieci zaczynają chodzić dopiero
w 6 roku życia)
Chód
dzieci, jeśli występuje, bywa niestabilny. Powoli rozwijają
podstawowe zdolności motoryczne, dzieci uczą się m. in. biegać,
skakać, rzucać i łapać. Drobne ruchy motoryczne z czasem także
się poprawiają. Niektórzy chorzy robią postępy w wielu
czynnościach manualnych takich jak przewracanie stron, kolorowanie
czy nawet pisanie. Dowiedziono na przykładach, że niektóre starsze
dzieci określić można jako upośledzone w stopniu znacznym,
ponieważ używają zaledwie kilka słów, bądź w ogóle nie mówią
przy ograniczonym rozumieniu, podczas gdy inne upośledzone są
zaledwie w stopniu umiarkowanym opanowując potoczne słownictwo oraz
podstawowe umiejętności matematyczne i czytanie. Istnieją jeszcze
dwa obszary rozwojowe, które są istotne dla osób z zespołem
delecji 22q13. Pierwszy to czynności dnia codziennego, które
wykraczają poza umiejętności określone stopniem upośledzenia
chorego. Zaliczyć możemy do nich: jedzenie, ubieranie się, oraz
korzystanie z toalety. Nie oznacza to, że żadne z dzieci nie
opanuje tych czynności, wymagają one jednak więcej czasu i ćwiczeń
niż można się na początku spodziewać. Drugim obszarem, który
wciąż jest badany jest utrata umiejętności. Proces ten różni
się znacząco od ogólnej utraty zdolności, w której chory cofa
się w rozwoju na wielu polach. W delecji 22q13 chorzy tracą
zdolność wykonywania określonych czynności rozwijając
się jednocześnie dalej na innych polach. Utrata niektórych
umiejętności występuje bez wstrząsów, zaburzeń
neurodegeneracyjnych lub wrodzonych zaburzeń metabolizmu. Obejmuje
także mowę: całą lub tylko kilka słów, jak również
umiejętność powtarzania niektórych dźwięków i słów. Do
umiejętności, które zanikają zaliczyć można także korzystanie
z toalety.
- Monosomia
13q -
jest zaburzeniem chromosomowym, które objawia się opóźnieniem
intelektualnym, wrodzonymi wadami szkieletu oraz głównych organów
ciała takich jak serce, mózg i oczy. Monosomia 13q nazywana jest
także delecją krótkiego ramienia chromosomu 13. Niemowlęta z
monosomią 13q ważą niewiele, co jest następstwem
wewnątrzmacicznego opóźnionego wzrastania płodu. Noworodki z
delecją obejmującą połowę długiego ramienia chromosomu 13 ważą
średnio 2000 g, mają 40 cm wzrostu oraz obwód głowy zaledwie 30
cm. Powszechna jest hipotonia (niskie napięcie mięśni). Stan
chorego dziecka zazwyczaj poprawia się w pierwszych latach życia,
choć dolegliwości mogą wciąż nie ustępować. Słabo rozwinięte
zdolności oralno-motoryczne oraz odruch ssania często utrudniają
karmienie. U niektórych dzieci dodatkowo pogarsza sytuację
rozszczep podniebienia.
Choć
większość dzieci z monosomią 13q przypomina swoich rodziców i
rodzeństwo, w ich wyglądzie można zauważyć charakterystyczne w
tym zaburzeniu cechy. Oczy są często małe (mikroftalmia) oraz
szeroko rozstawione (hiperteloryzm). Czoło może być wąskie z
niedorozwiniętą środkową częścią twarzy. Podniebienie jest
wysoko sklepione, oraz, u niektórych dzieci, rozszczepione. Buzia i
nos są zazwyczaj małe, a nasada nosa jest płaska. Uszy mogą być
nisko osadzone. Szczęka może być niedorozwinięta (mickrognathia).
Szyja jest często krótka z niską linią włosów. Zęby mogą
wyżynać się nieregularnie i czasem są źle ułożone. Często
uszkodzeniu ulega szkliwo zębów. Wiele dzieci z zespołem monosomii
13 rodzi się z wadami serca. Prawie wszystkie dzieci z zespołem
delecji 13q są opóźnione w rozwoju. U wielu z nich stwierdza się
także upośledzenie umysłowe w stopniu od umiarkowanego do
głębokiego, lecz niektóre są upośledzone w stopniu niewielkim. W
rzadkich przypadkach, delecja jest na tyle mała, że nie wpływa na
rozwój poznawczy dziecka. Niektóre
dzieci przejawiają zachowania autystyczne lub zaburzenia
zachowania. Choć
dzieci te przypominają siebie wyglądem, każde z nich rozwija się
w charakterystyczny dla siebie sposób. Niektóre
mówią, inne używają alternatywnych środków
komunikacji.
Niektóre
dzieci cierpią na epilepsję, a szereg zaburzeń mózgu uniemożliwia
poprawny rozwój. Niektóre dzieci rodzą się ze zwichniętym
(przemieszczonym) stawem biodrowym, stopą końsko-szpotawą oraz
wadami kręgów. Mały palec jest często krótki i zagięty do
wewnątrz (klinodaktylia). Do tego jest wiele wad wrodzonych organów
wewnętrznych (grasica, tarczyca, trzustka, genitalia, jelita czy na
inne organy) już daruję sobie cytaty. Mniej więcej jedna trzecia
dzieci z monosomią 13q ma szczelinę tęczówki i naczyniówki, co
oznacza, że brakuje części tych partii oka. Strabizm (zez)
występuje często, do tego wiele dzieci ma oczopląs (mimowolne
oscylacje gałek ocznych). Niektóre osoby z monosomią 13q są
głuche. Dorośli, u których występuje syndrom są niskiego wzrostu
i czasem mają małą głowę (mikrocefalia). Najstarszy chory
opisany w literaturze medycznej dożył 67 roku życia.