Produkty i potrawy	Polecane	Niewskazane
Pieczywo	Pszenne białej mąki, sucharki	Żytnie, razowe
Potrawy mączne	Lane kluski, drobny gotowany makaron, miękkie łazanki	Naleśniki, pierogi, zapiekanki
Potrawy z kasz	Drobne kasze, ryż, płatki owsiane, najlepiej przetarte	Grube kasze, zwłaszcza zapiekane
Ziemniaki	Gotowane, najlepiej piure	Smażone, pieczone
Zupy	Jarzynowe, z kasz na słabych wywarach z włoszczyzny lub na mleku, zaprawiane zawiesiną z mąki, śmietanki, mleka lub masłem	Na tłustych wywarach z kości, ryb i grzybów, zaprawiane zasmażkami
Dodatki do zup	Ziemniaki piure, drobny makaron, lane kluski, ryż, drobne kasze	Paszteciki, grube kasze
Potrawy mięsne	Chude mięsa, gotowane , w galarecie, duszone bez tłuszczu, w późniejszym okresie choroby-pieczone w folii lub przykrywanym naczyniu	Smażone, zapiekane, peklowane, marynowane, wędzone.
Wędliny i konserwy	Chuda gotowana szynka, polędwica, kiełbasa szynkowa, szynka konserwowa(nie mielona)	Pozostałe wędliny
Potrawy z ryb	Gotowane w galarecie	Smażone, pieczone, marynowane, wędzone
Sosy	W póź. Okresie choroby domowe chude sosy: Potrawkowy, koperkowy, ew. pomidorowy, zaprawiane mlekiem lub słodką śmietaną	Pozostałe sosy
Nabiał	Mleko, jogurty, kefiry, twaróg, jaja na miękko, w p. o. ch. Jajecznica i omlet na parze	Sery żółte i topione, jaja na twardo i smażone na tłuszczu
Tłuszcze	Świeże masło, słodka śmietanka, w p. o. ch. Olej	Smalec, słonina, kwaśna śmietana, margaryna w kostkach
Warzywa	Marchew, buraki, seler, pietruszka, szpinak, dynia, pomidor bez skórki, sałata, cykoria, natka pietruszki koperek. Najbezpieczniej podawać warzywa gotowane i przecierane.	Warzywa kapustne, rzodkiewka, rzepa, rzodkiew, strączkowe, cebula, czosnek, surowe ogórki
Owoce	Dojrzałe, przy złej tolerancji tylko gotowane i przecierane	Niedojrzałe, kwaśne, surowe. Suszone, np. rodzynki, figi.
Przyprawy	Sól, łagodne przyprawy ziołowe, np. bazylia, estragon, melisa, koperek, natka pietruszki	Ocet, musztarda, ketchup, chrzan, pieprz, papryka, liście laurowe, ziele angielskie
Desery	Galaretki owocowe, kisiele, budynie, kompoty przecierane, biszkopty, ciasto drożdżowe, czerstwe	Ciasta z tłuszczem (kruche, francuskie), kremy, torty, lody
Napoje	Słaba herbata, szczególnie zielona, napary z ziół, siemię lniane, rozcieńczone soki i owocowe i warzywne, bawarka, kawa zbożowa z mlekiem	Alkohol, mocna herbata, kawa, napoje gazowe, nie rozcieńczone soki owocowe
Cukier i słodycze	Cukier, niewielka ilość miodu pszczelego	Cukierki czekoladowe, nadziewane, czekolada, marmolada

Propozycje potraw

Bulion warzywny z lanymi kluskami

Składniki

3 średnie marchewki, pietruszka, kawałek selera, 2 białka, 2 łyżki mąki, 1/2 łyżeczki masła, łyżka posiekanej natki pietruszki, sól

Sposób przyrządzania

Warzywa umyć, obrać, pokroić w kostkę i zalać litrem zimnej wody. Posolić, ugotować pod przykryciem na wolnym ogniu. Mąkę dodać do białek, wymieszać starannie widelcem. Miękkie warzywa odcedzić, wywar zagotować ponownie, wlewać cienkim strumieniem ciasto. Chwilę pogotować, zestawić z ognia, dodać masło i natkę pietruszki. W ten sam sposób gotujemy bulion z kaszą manną lub kukurydzianą.

Krupnik z kaszką kukurydzianą

Składniki

Pęczek włoszczyzny bez kapusty i pora, pół szklanki kaszki kukurydzianej, 1/2 szklanki mleka, łyżeczka masła, łyżka posiekanego koperku, listek laurowy, sól

Sposób przyrządzania

Zagotować 1 i 1/2 l wody, wrzucić starte na tarce jarzynowej warzywa i gotować 15 - 20 minut. Następnie dodać opłukaną i wymieszaną z kilkoma łyżkami wody kaszkę. Gotować jeszcze 10 minut. Pod koniec gotowania podprawić mlekiem (jeśli lubimy zabielany). Przed podaniem dodać surowe masło i posypać koperkiem.

Zupa selerowa z kluseczkami

Składniki

2 niewielkie selery, marchew, pietruszka, 3 łyżki mąki, 4 łyżki słodkiej śmietanki, 2 jaja, pół pęczka koperku, 2 łyżki soku z cytryny, sól

Sposób przyrządzania

Warzywa wyszorować, obrać, ugotować w 1 i 1/2 litra wody. Zmiksować, przyprawić solą i sokiem z cytryny. Przygotować kluseczki. Jaja rozkłócić, dodać mąkę, starannie wymieszać. Zupę ponownie zagotować, lać małym strumieniem ciasto, ciągle mieszając. Po chwili zdjąć z ognia, dodać śmietankę i posiekany koperek.

Zupa z dyni

Składniki

2 marchewki, pietruszka, nieduży kawałek selera, 50 dag dyni, 3/4 szklanki mleka, łyżka mąki, sok z cytryny, łyżka posiekanego koperku, cukier, sól

Sposób przyrządzania

Włoszczyznę i dynię obrać, opłukać, drobno pokroić. Zalać 1 i 1/2 litra wody, ugotować, po czym przetrzeć przez sito lub zmiksować. Z mleka i mąki sporządzić zaprawę, połączyć z zupą, przyprawić sokiem z cytryny, solą i cukrem, zagotować. Podawać z drobniutkim makaronem lub ryżem, posypaną koperkiem.

Hache cielęce

Składniki

50 dag cielęciny, 4 łyżeczki masła, łyżka posiekanej natki pietruszki, sól

Sposób przyrządzania

Chude mięso ugotować do miękkości w lekko osolonej wodzie lub razem z warzywami (bez pora, cebuli, kapusty). Usunąć kości i chrząstki, oraz tkankę łączną. Mięso zmielić w maszynce lub malakserze. Podzielić na porcje. Do każdej porcji ciepłego mięsa dodać łyżeczkę masła, uformować na talerzu w postaci kotleta, posypać odrobiną zieleniny. Podawać z piure ziemniaczanym i/lub warzywnym.

Hache można też przyrządzać z kurczaka z dodatkiem gotowanych warzyw, np. marchwi lub selera.

Potrawka z kurczaka

Składniki

40 dag kurczaka, mały pęczek włoszczyzny bez kapusty, pół szklanki mleka, łyżka mąki, półtorej łyżki soku z cytryny, odrobina ziół prowansalskich, łyżka posiekanego koperku

Sposób przyrządzania

Warzywa umyć, obrać, pokroić w kostkę. Zalać 2 szklankami osolonej wody i ugotować razem z kurczakiem do miękkości. Mięso wyjąć z wywaru, oddzielić od kości, pokroić na małe kawałki, włożyć ponownie do wywaru. Jeśli wywaru jest dużo, część odlać, aby zostało ok. jednej szklanki. Mąkę wymieszać z mlekiem, wlać do wywaru, zagotować, mieszając. Dodać zioła i sok z cytryny, jeszcze przez chwilę gotować. Po zestawieniu z ognia wsypać koperek. Podawać z ryżem i sałatą.

Klops rybny z warzywami

Składniki

50 dag filetów z dowolnej ryby (mogą być mrożone), 2 średnie marchewki, kawałek selera, czerstwa kajzerka, szklanka mleka, 2 białka, 2 łyżki tartej bułki, 2 łyżki natki pietruszki, cytryna, rozmaryn, sól, łyżka oliwy do wysmarowania formy

Sposób przyrządzania

Warzywa umyć, obrać, ugotować w małej ilości wody lub na parze. Drobno posiekać. Filety umyć, osuszyć, skropić sokiem z cytryny i odstawić na kilkanaście minut. Bułeczkę namoczyć w mleku, odcisnąć. Zemleć rybę razem z bułką. Dodać warzywa, białka, drobno posiekaną natkę i przyprawy. Wymieszać. Podłużną foremkę nasmarować olejem. Z masy rybnej uformować walec, obtoczyć w tartej bułce, ułożyć w foremce. Piec ok.40 minut w temperaturze 180^C. Podawać z ziemniakami i surówką lub duszonymi warzywami.

Ryba gotowana na parze z sosem estragonowym

Składniki

4 kostki z morszczuka, kawałek cytryny, kilka gałązek koperku, mała marchewka, kawałek selera, łyżka masła, pieprz ziołowy, sól.

Sos: Szklanka wywaru z warzyw, mały kubeczek jogurtu naturalnego, 3 łyżki świeżych posiekanych listków estragonu lub estragon suszony, czubata łyżeczka mąki, łyżka oleju, sok z cytryny, cukier, sól

Sposób przyrządzania

Kostki ryby oprószyć solą i pieprzem, skropić sokiem z cytryny. Marchew i seler obrać, pokroić w drobną kosteczkę. Każdą porcję ryby obłożyć warzywami i koperkiem, na wierzchu położyć po odrobinie masła. Umieścić potrawę w naczyniu do gotowania na parze, przykryć, gotować 30 minut. Przygotować sos: Mąkę lekko uprażyć na rondlu bez dodatku tłuszczu, zestawić z ognia, dodać olej, wymieszać. Połączyć z wywarem, zagotować. Dodać estragon i pozostałe przyprawy. Rybę polać sosem, podawać z ryżem i warzywami.

Budyń z białego sera

Składniki

40 dag półtłustego niekwaśnego sera twarogowego, 2 duże ugotowane ziemniaki, 4 jaja lub same białka, 10 dag cukru, łyżeczka masła, cukier waniliowy lub odrobina suszonej mięty, łyżka tartej bułki

Sposób przyrządzania

Formę do budyniu wysmarować masłem i wysypać bułką. Żółtka utrzeć z cukrem. Ser i ziemniaki przepuścić przez maszynkę, połączyć z żółtkami, dodać miętę lub cukier waniliowy, wymieszać. Białka ubić na pianę, ostrożnie wymieszać z masą serową. Przełożyć do formy, przykryć i umieścić w naczyniu z wrzącą wodą. Gotować na wolnym ogniu ok. 40 minut. Wyłożyć na talerz, podawać na ciepło.

Omlet biszkoptowy z marchewką

Składniki

6 jaj, 3 łyżki mąki, 1 i 1/2 łyżki masła, sól. Nadzienie: 6 łyżek przetartej ugotowanej marchewki delikatnie przyprawionej cukrem i sokiem z cytryny, natka pietruszki

Sposób przyrządzania

Jaja umyć w ciepłej wodzie, wytrzeć, oddzielić żółtka od białek. Z białek ubić pianę ręczną trzepaczką. Dodać roztrzepane widelcem żółtka, mąkę i szczyptę soli. Lekko wymieszać perforowaną łyżką. Patelnię ustawić na garnku z wrzącą wodą, rozpuścić odrobinę masła, wlać porcję masy jajecznej i ściąć. W trakcie smażenia omlety podważać łopatką, aby płynna masa spływała na dno. Gdy spód stanie się złoty, a powierzchnia lekko ścięta, zsuwać omlety na talerz, nałożyć nadzienie i złożyć na pół lub dwa boki do środka. Udekorować gałązkami natki.

Pomarańczowe ziemniaki

Składniki

Po 30 dag ziemniaków i marchwi, łyżka masła, sól

Sposób przyrządzania

Marchew i ziemniaki obrać, umyć, pokroić w kosteczkę i zalać małą ilością wrzątku. Dodać po odrobinie soli i cukru, dusić pod przykryciem do miękkości. Zestawić z ognia, dodać masło i starannie utłuc lub przepuścić przez praskę. Podawać udekorowane koperkiem lub natką pietruszki do mięsa lub ryby. Doskonale smakują także same, np z kefirem.

Galaretka z bananami i sosem waniliowym

Składniki

Opakowanie galaretki truskawkowej, 2 średnie banany, sok z połowy cytryny

Sos: Szklanka mleka, 2 żółtka, czubata łyżeczka mąki ziemniaczanej, czubata łyżka cukru, cukier waniliowy, listki melisy do dekoracji

Sposób przyrządzania

Przygotować galaretkę wg przepisu na opakowaniu. Wystudzić, wstawić do lodówki.

Przygotować sos. 2/3 szklanki mleka zagotować z cukrem waniliowym. Do reszty zimnego mleka dodać mąkę, wymieszać, połączyć z gotującym się mlekiem, ciągle mieszając. Po minucie zestawić z ognia. Żółtka ubić z cukrem. Do masy żółtkowej dodawać małymi porcjami gorący sos mleczny, nie przerywając ucierania. Odstawić do przestygnięcia, od czasu do czasu zamieszać.

Banany umyć, pokroić w plasterki, skropić sokiem z cytryny. W pucharkach układać warstwami banany i tężejącą galaretkę. Udekorować pozostałymi plasterkami i listkami melisy. Sos podawać oddzielnie w szklanym dzbanuszku.

---