PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI |
|||
Laboratorium Techniki Pomiarów
Ćwiczenie nr 4
Temat: Pomiar rezystancji mostkiem Wheatstone'a |
|||
Rok akademicki: 2005/2006
Studia dzienne
Nr grupy:1b |
Wykonawcy:
1.Łukasz Baumgart
|
Data |
|
|
|
Wykonania ćwiczenia |
Oddania sprawozdania |
|
|
17.03.2006 |
24.03.2006 |
|
|
Ocena: |
|
Uwagi:
|
1. Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zbadanie mostka Wheatstone'a poprzez wykonanie pomiarów dla mostka technicznego oraz laboratoryjnego oraz bezpośredniego pomiaru oporników przy użyciu omomierza.
2. Wiadomości teoretyczne:
Mostek Wheatstone'a jest układem pomiarowym pozwalającym zmierzyć z dużą dokładnością wartość rezystancji danego elementu przy pomocy 3 rezystancji o znanych nam wartościach.
Sposoby równoważenia mostka :
Przez zmianę rezystancji R2 = var przy stałym stosunku R3/R4 = const
Przez zmianę stosunku rezystancji R3/R4 przy stałej rezystancji R2
Napięcie zasilające mostek:
Warunek równowagi mostka nie zależy od jego napięcia zasilania. Napięcie to ma jednak określoną górną i dolną granicę. Dolna graniczna wartość napięcia zasilającego mostek jest określona wymaganą czułością układu. Górna graniczna wartość napięcia jest ograniczona obciążalnością elementów rezystancyjnych w gałęzi mostka.
Zakres pomiarowy:
Mostkiem Wheatstone'a można mierzyć rezystancję o wartościach od 1Ω do 106Ω. Dolna graniczna wartość mierzonej rezystancji jest ograniczona wpływem rezystancji przewodów łączących. Górna graniczna wartość mierzonej rezystancji jest określona wymaganą czułością układu.
Poprzez regulację rezystancji R2, R3, R4 sprowadzamy mostek do stanu równowagi, czyli stanu, kiedy znika różnica potencjałów między punktami A i B. Kiedy to nastąpi wówczas przez galwanometr nie płynie żaden prąd (wskazuje wartość 0). Rezystancję Rx możemy wówczas obliczyć ze wzoru:
Wzór na obliczenie wartości mierzonej Rx
3. Wyniki pomiarów :
Dla pomiaru bezpośredniego przy użyciu omomierza :
|
Rx |
δRx |
Uwagi |
|
[Ω] |
[%] |
|
R3 |
5,22 kΩ |
- |
Dokładność omomierza 0,5% |
R23 |
80,7 kΩ |
- |
|
Dla pomiaru mostkiem technicznym :
|
Rx |
δRx |
Uwagi |
|
[Ω] |
[%] |
|
R3 |
5,22 kΩ |
1,5 |
R2=3kΩ, R3=1,34kΩ, R4=0,77kΩ |
R23 |
81,1 kΩ |
1,5 |
R2=30kΩ, R3=21,65kΩ, R4=8kΩ |
Dla RX=5,22 kΩ
Dla RX=81,1 kΩ
Dla pomiaru mostkiem laboratoryjnym:
|
R2 |
R3 |
R4 |
Rx |
δpRx |
ΔRx |
Uwagi |
|
[Ω] |
[Ω] |
[Ω] |
[Ω] |
[ % ] |
[Ω] |
|
R3 |
5,202kΩ |
1kΩ |
1kΩ |
5,202kΩ |
1,5 |
78,03 |
Mostek laboratoryjny
UAB=15V
∆R2min=0,1Ω
|
|
7,82kΩ |
2kΩ |
3kΩ |
5,213kΩ |
1,5 |
78,195 |
|
|
6,52kΩ |
4kΩ |
5kΩ |
5,216kΩ |
1,5 |
78,24 |
|
R23 |
80,6kΩ |
10kΩ |
10kΩ |
80,6kΩ |
1,5 |
1,209k |
|
|
120,9kΩ |
20kΩ |
30kΩ |
80,6kΩ |
1,5 |
1,209k |
|
|
100,71kΩ |
40kΩ |
50kΩ |
80,56kΩ |
1,5 |
1,208k |
|
Rezystory użyte jako wzorcowe mają tolerancję R2 - 0,5%, R3 - 0,5%, R4 - 0,5%. Dało to wartość błędu δRx=1,5%.
- jest bardzo mały, więc można go pominąć
4. Wnioski
Ćwiczenie polegało na zbadaniu mostka Wheatstone'a, poprzez pomiar mierzonych rezystancji trzema sposobami. Pierwszy sposobem był bezpośredni pomiar oporników za pomocą omomierza elektronicznego. Jako drugą metodę wybraliśmy metodę z użyciem mostka technicznego. W tej metodzie wynik pomiaru wyliczany był na podstawie wzoru na równowagę mostka Wheatstone'a. Jako dane posłużyły nam wartości rezystancji ustawionych na dekadach oporowych w układzie pomiarowym. Ustawiając różne nastawy poszczególnych rezystorów doprowadzaliśmy do uzyskania na woltomierzu spadku napięcia w gałęzi CD równemu 0. Pojawienie się zera na wyświetlaczu oznaczało, iż mostek jest w stanie równowagi. Jako trzecią metodę obraliśmy układ mostka laboratoryjnego. W mostku laboratoryjnym wartość rezystora R2 jest wartością regulowaną, natomiast w mostku technicznym jest to wartość stała. Obserwując wyniki pomiarów można zauważyć, że ma to wpływ na dokładność pomiaru za pomocą mostka. Dla dokładniejszego pomiaru lepiej jest wykorzystać mostek laboratoryjny. Rezystory wzorcowe tj. R2, R3, R4 miały tolerancję po 0,5% każdy co pozwoliło wyliczyć wartość błędu δRx na podstawie danego wzoru. Wyniki pomiarów oraz obliczone błędy pomiarowe zostały zamieszczone w tabelach w pkt. 3.