SCENARIUSZ ZAJĘĆ SOCJOTERAPEUTYCZNYCH

Miejsce realizacji: Świetlica przy UMiG w …..

Realizatorzy:

Opis grupy: dzieci 7-8 lat,

 

Założenia

. Świetlica Socjoterapeutyczna umożliwia zmianę negatywnego zachowania dzieci poprzez ukazanie innego sposobu spędzania czasu, prawidłowych kontaktów z rówieśnikami i dorosłymi. Środowisko świetlicy jest jednym z elementów sytuacji psychologicznej dziecka i może stać się źródłem doświadczeń wpływających na zmianę patologicznych wzorców zachowań dziecka. Optymalną formą pracy nad trudnościami jakie mają wychowankowie są metody wykorzystujące elementy zabawy jako sytuacji najbardziej naturalnej w życiu dziecka. Umożliwiają one m. in. swobodne wyrażanie swoich emocji, odreagowanie napięć wyniesionych z domu na przedmiotach; zabawkach itp. Do Świetlicy socjoterapeutycznej przy UMiG uczęszczają dzieci pochodzące z rodzin dysfunkcyjnych.

Cele programu :

l. Ukazywanie pozytywnych wzorców zachowań,

2. Wzbudzanie poczucia zaufania, akceptacji, przynależności,

3. Rozwijanie umiejętności współpracy w grupie,

4. Uczenie rozpoznawania i wyrażania emocji,

5. Poznawanie konstruktywnych sposobów odreagowania napięć związanych

z trudnymi sytuacjami w rodzinie,

6. Uczenie radzenia sobie w sytuacjach trudnych,

7. Podniesienie samooceny.

 

SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Zapoznanie się z rodziną Muminków

 

Zajęcia 1 „Powitanie przybyłych gości”

Cele zajęć:

1.       Integracja grupy

2.       Kształtowanie umiejętności współpracy w grupie

3.       Rozwijanie i doskonalenie wyobraźni

Przebieg zajęć:

         Wprowadzenie w problematykę zajęć. Przedstawienie i omówienie celów spotkań, stosowanych norm i zasad.

         Wybór okrzyku będącego sygnałem początku i zakończenia zajęć, np. „hej,ho!”. Integracyjna zabawa ruchowa:

„Taniec integracyjny z czapeczką”
Gra muzyka. Dzieci ustawione są w kręgu. Prowadzący zakłada na głowę czapeczkę
i tańcząc wykonuje jakieś charakterystyczne ruchy - pozostali naśladują go. W pewnym
momencie przekazuje czapeczkę w lewą stronę. Teraz osoba posiadająca czapeczkę
wymyśla jakiś ruch a wszyscy go naśladują. Zabawa trwa aż czapeczka wróci do
prowadzącego

         Powitanie rodziny Muminków wyuczonym okrzykiem .

         Wspólne wymyślanie imion dla Muminków, historii ich życia, zawodów, cech charakteru, zainteresowań itp.

         Stworzenie sytuacji problemowej - poszukiwanie mieszkania dla Muminków.

         Sporządzenie listy sprzętów potrzebnych w mieszkaniu Muminków- indywidualne projekty.

         Podsumowanie dnia, pożegnanie okrzykiem .

Metody pracy: zabawy integracyjne, burza mózgów w zespole, prace plastyczne

 

Zajęcia 2 i 3, „ Mieszkanie dla przyjaciół Muminków”

 

Cele zajęć:

1.       Nuka konstruktywnego działania i rywalizacji.

2.       Doskonalenie pamięci i wyobraźni.

3.       Podniesienie samooceny dzięki prezentacji wytworów własnej działalności.

4.       Usprawnienie motoryki małej.

Przebieg zajęć:

         Przypomnienie rodziny Muminków - imion, zawodów itp.-powitanie ustalonym okrzykiem.

         Projektowanie domu dla Muminków. Tworzenie wspólnego domu w oparciu o indywidualne projekty.

         Wykonanie modeli sprzętów gospodarstwa domowego zgodnie z powstałym projektem - zajęcia plastyczne w grupach kilkuosobowych.

         Wykonanie niezbędnych dekoracji - wazony, obrusy, obrazy itp.

         Podsumowanie zajęć-okrzyk pożegnalny.

Metody pracy: zajęcia plastyczno-techniczne wykorzystujące różnorodne techniki (malowanie farbami, kredkami, malowanie na szkle, wyklejanie, oklejanie plasteliną, inne nowatorskie pomysły).

 

Zajęcia 4, „ Budowanie domu”

Cele zajęć:

1.       Uświadomienie sobie znaczenia rodziny w naszym życiu.

2.       Kształcenie umiejętności mówienia o sobie.

3.       Poznanie różnic i podobieństw w rodzinach innych osób.

4.       Rozwijanie umiejętności słuchania innych.

5.       Rozwijanie poczucia obowiązku.

Przebieg zajęć:

         Powitanie ustalonym okrzykiem, omówienie celów zajęć.

         Dekorowanie domu dla Muminków.

         Zaproszenie rodziny Muminków do ich nowego domu, ułożenie ich na wyznaczonych miejscach.

         Rozmowa na temat czynności jakie wykonujemy w naszym domu, jakie czynności wykonują inni członkowie naszej rodziny - ukazanie znaczenia współpracy.

         Nazywanie ulubionych zajęć domowych.

         Zabawa ”Moja silna rodzina ”- każdy z uczestników opisuje jakiś przedmiot należący do swojej rodziny, który coś symbolizuje, z czego jest dumny

         Uświadomienie sobie znaczenia rodziny, przyjaciół - wykonanie plakatu "Moja rodzina" i "Rodzina Muminków".

         Podsumowanie zajęć - okrzyk pożegnalny.

Metody pracy: pogadanka, zajęcia plastyczno-techniczne, ćwiczenia planowane

i spontaniczne.

II Nazywanie i wyrażanie emocji

Zajęcia 1,” Poznawanie i nazywanie emocji”

Cele zajęć:

1.       Poznanie podstawowych emocji, ich nazw, sposobów ich wyrażania itp.

2.       Kształcenie umiejętności rozpoznawania własnego stanu emocjonalnego.

3.       Rozwijanie umiejętności mówienia o sobie i swoich uczuciach.

4.       Rozwijanie umiejętności zwracania się o pomoc do innych osób.

Przebieg zajęć:

         Powitanie ustalonym okrzykiem, omówienie celów zajęć.

         "Kalambury uczuć" - zabawa w rozpoznawanie uczuć na podstawie gestów, mimiki twarzy, postawy ciała itp.

         Przedstawienie nieznanych dzieciom określeń związanych z uczuciami, znajdowanie jak największej liczby określeń związanych z w/w tematem

- wykorzystanie metafory w wyrażaniu uczuć.

         Jak można wyrażać swoje uczucia - scenki odgrywane przez prowadzących i przez dzieci.

         Czy wszystkie emocje jakie przeżywamy są dla nas przyjemne? Jak można odreagowywać nieprzyjemne dla nas emocje - burza mózgów.

         Wybranie najskuteczniejszych metod odreagowania tych emocji.

    Zabawa „Start rakiety”

-bębnią palcami po blacie stołu lub po podłodze, najpierw cicho, powoli, a potem coraz szybciej i głośniej uderzają płaskimi dłońmi o stół albo klaszczą natężającą się głośnością i we wzrastającym tempie tupią nogami, także tutaj zaczynają cicho i powoli, a potem coraz głośniej i szybciej cicho naśladują brzęczenie owadów, przechodząc do bardzo głośnego wrzasku hałas i szybkość wykonywanych ruchów stopniowo wzrastają, dzieci wstają gwałtownie ze swoich miejsc, wyrzucają z głośnym wrzaskiem ręce do góry - RAKIETA WYSTARTOWAŁA!

      Powoli dzieci siadają na swoich miejscach. Ich ruchy uspokajają się, słychać tylko cichutkie bzyczenie, które stopniowo zanika, aż wszystko cichnie - rakieta znika za chmurami.

         Podsumowanie zajęć, pożegnanie okrzykiem i gestem

Metody pracy: pogadanka, burza mózgów, zabawy ruchowe, odgrywanie scenek

 

Zajęcia 2, „Przyjęcie - emocje pozytywne”

Cele zajęć:

1.       Rozwijanie umiejętności rozpoznawania własnego stanu emocjonalnego.

2.       Rozwijanie wyobraźni i pamięci.

3.       Wdrażanie do prawidłowego zachowania w różnych sytuacjach życiowych.

4.       Podniesienie samooceny dzięki prezentacji wytworów własnej działalności.

5.       Kształtowanie koncentracji i uwagi.

Przebieg zajęć:

         Powitanie ustalonym okrzykiem, omówienie celów zajęć.

         Odczytanie zaproszenia urodzinowego otrzymanego od któregoś z Muminków .

         Wymyślenie i przygotowanie prezentów urodzinowych - praca w grupie.

         Wykonanie specjalnego kalendarza urodzinowego i wpisanie w nim dat urodzin wszystkich członków grupy.

         Wizyta w domu Muminków - składanie życzeń urodzinowych (wpajanie zasad dobrego wychowania).

         Wręczenie i wspólne rozpakowywanie prezentów urodzinowych.

         Poczęstunek urodzinowy - swobodne rozmowy, opowiadanie o swoich urodzinach i związanych z nimi przeżyciami.

         Podsumowanie zajęć.

Zajęcia 3,” Konflikt - Muminek pokłócił się ze swoim kolegą Włóczykijem”

Cele zajęć:

1.       Rozwijanie umiejętności rozpoznawania własnego stanu emocjonalnego.

2.       Kształtowanie umiejętności odreagowania napięcia psychofizycznego.

3.       Nabywanie umiejętności zwracania się o pomoc.

4.       Rozwijanie wyobraźni i pamięci.

5.       Kształtowanie umiejętności mówienia o własnych problemach.

Przebieg zajęć:

         Spotkanie w domu Muminków - w kręgu.

         Opowiedzenie historii Muminka, który pokłócił się z kolegą.

         Rozpoznawanie nieprzyjemnych emocji wyrażanych przez bohaterów opowiadania.

         Szukanie sposobu rozwiązania trudnej sytuacji - pokazanie dzieciom, że trudną sytuację możemy rozwiązać na wiele sposobów np., wyjaśnić nieporozumienia dzięki rozmowie, przeprosić kolegę,

         Odegranie przez dwójkę dzieci scenki" Kłótnia kolegów" - szukanie sposobu rozwiązania konfliktu i zaprowadzenia ładu wg. pomysłów innych dzieci.

         Podsumowanie zajęć.

Metody pracy: czytanie bajki, odgrywanie scenki, zabawy ruchowe, dyskusja.

 

Zajęcia 4, „ Trudne sytuacje - kłopoty w szkole”

Cele zajęć:

1.       Utrwalanie umiejętności proszenia innych o pomoc.

2.       Rozeznanie sytuacji szkolnej dzieci i propozycja pomocy.

3.       Uświadomienie sobie znaczenia nauki i wykształcenia w życiu.

4.       Kształtowanie wrażliwości na problemy innych.

5.       Ćwiczenie koncentracji i uwagi.

Przebieg zajęć:

         Powitanie i omówienie celów zajęć.

         Opowiedzenie historyjki o tym jak Muminek dostał jedynkę w szkole.

         Jak można pomóc Muminkowi - burza mózgów.

         Wybranie optymalnego rozwiązania - uświadomienie sobie znaczenia pomocy osób dorosłych i kolegów w pokonywaniu trudności szkolnych.

         Porównywanie wymyślonej sytuacji do podobnych przytrafiających się dzieciom. Dyskusja na temat uczuć towarzyszących takim zdarzeniom.

         Kim chcę zostać jak będę dorosły? - prace plastyczne.

         Wykonanie ćwiczeń relaksacyjnych przy muzyce.

         Podsumowanie spotkania.

 

Blok III. Moja rodzina i rodzina Muminków

 

Zajęcia 1, „ Rodzina Muminków i moja rodzina”

Cele zajęć:

1. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

2.       Kształtowanie umiejętności wyrażania swoich potrzeb i emocji.

3.       Umożliwienie odreagowania napięcia psychofizycznego związanego z sytuacją domową.

4.       Rozwijanie pewności siebie, wiary we własne siły.

Przebieg zajęć:

         Powitanie i omówienie tematu zajęć.

         Wykonanie książeczki o rodzinie Muminków - zajęcia plastyczne.

         Przedstawienie efektów pracy.

         Omówienie prac. Kto w rodzinie jest najszczęśliwszy, a kto najsmutniejszy?

Co jest tego przyczyną? Jak temu zaradzić? - dyskusja.

         Stworzenie listy przykrości doznawanych w rodzinie, rozmowa na temat odreagowywania złości związanej z tymi zdarzeniami.

         Przedstawienie przez dzieci scenek z życia rodziny.

         Podsumowanie zajęć.

Metody pracy: prace plastyczne, dyskusja, zabawy ruchowe, odgrywanie scenek

 

Zajęcia 2, „Sytuacje trudne w domu”

Cele zajęć:

1.       Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

2.       Umożliwienie odreagowania napięcia psychofizycznego związanego z trudną sytuacją.

3.       pomoc w utworzeniu osobistego „systemu wsparcia”.

Przebieg zajęć:

         Odwiedziny w domu Państwa Muminków.

         Sytuacja częstej nieobecności dorosłych Muminków w domu - stworzenie przez prowadzącego atmosfery napięcia i niepewności.

         „Co teraz zrobimy?” - szukanie sposobów zachowań w tej sytuacji - burza mózgów, wybranie trzech najlepszych zachowań - np. idziemy do cioci, babci, sąsiadki itd. , czekamy na powrót rodziców w domu, idziemy na świetlicę.

         Porównanie sytuacji Muminków do zdarzeń rzeczywistych przytrafiających się dzieciom - rozmowa na temat uczuć towarzyszących takiej sytuacji.

         Słuchanie muzyki relaksacyjnej jako sposób odreagowania nieprzyjemnych emocji.

         Utworzenie „planu awaryjnego” na którym każde dziecko wpisuje osoby, które mogą mu pomóc w trudnej sytuacji.

         Rozwiązanie sytuacji trudnej - powrót dorosłych do domu.

         Podsumowanie zajęć.

Metody pracy: burza mózgów, dyskusja, ćwiczenia relaksacyjne.

 

Zajęcia 3, „Trudne sytuacje - pijana mama, pijany tata”

Cele zajęć:

1.       Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

2.       Umożliwienie odreagowania napięcia psychofizycznego związanego z trudną sytuacją.

3.       Kształtowanie umiejętności mówienia o sobie i swoich problemach.

4.       Nabycie przekonania, że nie jesteśmy sami ze swoimi problemami - zawsze jest ktoś do kogo możemy zwrócić się o pomoc.

Przebieg zajęć:

         Odwiedzamy rodzinę Muminków po zajęciach szkolnych.

         Wspólna zabawa w pokoju dzieci.

         Powrót do domu pijanych: mamy i taty Muminka; między rodzicami wybucha kłótnia - przysłuchiwanie się awanturze.

         Opowiadanie i dyskusja o podobnych doświadczeniach dzieci w domu. Określenie uczuć towarzyszących tym wydarzeniom i sposobów zachowania dzieci.

         Szukanie sposobów odreagowania napięcia.

         Przeprowadzenie ćwiczenia odreagowującego napięcie wg. Pomysłu dzieci ewentualnie wg. Pomysłu prowadzącego np.: lepienie z plasteliny lub masy solnej swojej złości, lęku i innych uczuć powstałych w tej sytuacji .

         Wymyślenie sposobu zniszczenia powstałych rzeźb-wybranie jednego z nich i zniszczenie powstałych prac.

         Przypomnienie „planu awaryjnego” z poprzednich zajęć i sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.

         Poszukiwanie tematów następnych zajęć - burza mózgów.

Metody pracy: prace plastyczne, opowiadanie, dyskusja

 

Zajęcia 6, „ Pożegnanie rodziny Muminków według pomysłu dzieci.”

Cele zajęć:

1.       Przypomnienie i utrwalenie zdobytych umiejętności.

2.       Kształtowanie umiejętności wykorzystania zdobytej wiedzy w życiu codziennym.

3.       Ukazanie (podkreślenie) dzieciom ich możliwości i uzdolnień.

Przebieg zajęć:

         Przypomnienie poznanych dzięki Muminkom informacji.

         Podkreślenie możliwości i umiejętności dzieci oraz ich uzdolnień.

         Wspólne zabawy.

         Podsumowanie wszystkich zajęć.

         Pożegnanie Smerfów wyuczonym okrzykiem.

---