|
|
KOŃ |
KROWA |
OWCA |
KOZA |
ŚWINIA |
PIES |
KOT |
||||||
Dojrzałość |
płciowa |
12 [10-18] mc-y |
8 [7-10] mc-y |
7-10 mc-y |
5-7 mc-y |
5,5 [5-6] mc-y |
6-12 mc-y |
7-9 mc-y |
||||||
|
hodowlana |
2-3 lata [c] 4-5 lat [z] |
15 [12-19] mc-y |
9-12 mc-y |
8-10 mc-y |
6-8 mc-y |
12 mc-y |
7-9 mc-y |
||||||
Macica |
typ |
dwurożna nie przedzielona |
dwurożna przedzielona |
|||||||||||
|
szyjka |
5-7,5 cm sklepienie pochwy grzbietowo i brzusznie |
10 cm sklepienie pochwy 3,5 cm grzbietowo |
3 cm - młoda 5 cm - stara |
3,5 cm - młoda 6 cm - stara |
10-25 cm |
krótka, gruba |
|||||||
|
trzon |
18-20 cm |
12-15 cm część nie przedzielona 2-5 cm |
część nie przedzielona 1,5-1,9 cm |
część nie przedzielona 5 cm |
4-8 cm przegroda 0,5-1,5 cm |
||||||||
|
rogi |
25 cm płozy sań |
25-35 cm rogi barana |
rogi + część trzonu przedzielona 21 cm |
rogi + część trzonu przedzielona 108-184 cm ciężarna 210 cm |
12-15 cm prosto do nerek |
||||||||
Pochwa |
|
15-20 cm |
25-30 cm |
5 cm |
10-12 cm |
|
|
|||||||
Jajniki |
wielkość |
7-8 x 3-4 cm fasola |
3,5-4 x 1,5-2,5 cm elipsoidalne |
1,5 cm migdały |
5 cm |
1,5-2 cm owalne, spłaszczone |
1 cm walcowate, długie |
|||||||
|
położenie |
brzusznie od 4-5 kręgu lędźwiowego; 50-55 cm od szpary sromowej |
jałówki - ½ bocznych krawędzi wpustu do jamy miednicznej; krowy - 40-45 cm od szpary sromowej |
|
3 cm za nerkami |
3-4 krąg lędżwiowy |
|
|||||||
Liczba pęcherzyków |
36-40 tys |
70 tys |
|
|
50 tys |
700 tys |
300 tys |
|||||||
Fale rozwoju pęcherzyków |
|
2-3 fale I fala - 6-7 dzień II fala -13-14 dzień |
selekcja do owulacji w czasie luteolizy - atrezja 60% pęcherzyków- owuluje 1-5 |
4 fale |
50 pęcherzyków; seelekcja 14-16 dzień; owuluje 7-10 na każdym jajniku |
|
|
|||||||
|
|
KOŃ |
KROWA |
OWCA |
KOZA |
ŚWINIA |
PIES |
KOT |
||||||
Implantacja |
powierzchowna |
śródmiąższowa |
||||||||||||
Łożysko |
Typ (wiązanie części płodowej łożyska z częścią matczyną) |
nabłonkowo-kosmówkowe (placenta epithelichorialis) 6 warstw |
łącznotkankowo-kosmówkowe = łącznokosmówkowe (placenta desmochorialis, syndesmochorialis) 5 warstw |
nabłonkowo-kosmówkowe (placenta epithelichorialis) 6 warstw |
śródbłonkowo-kosmówkowe (placenta endotheliochorialis) 4 warstwy |
|||||||||
|
Typ (umiejscowienie kosmków na powierzchni kosmówki) |
rozproszone = rozsiane (placenta diffusa, disseminata) |
liścieniowate = wielokrotne (placenta cotyledonaria, multiplex) |
rozproszone = rozsiane (placenta diffusa, disseminata) [czasami zwane cętkowanym] |
popręgowe = pierścieniowate (placenta zorania) |
|||||||||
|
|
|
ok. 120 brodawek |
88-96 brodawek |
ok. 160 brodawek |
|
|
|||||||
Migracja zarodka |
miedzy rogami; 16-17 koniec wedrówki |
luźny kontakt ok. 18 dnia |
do 15 dnia |
|
|
|
miedzy rogami |
|||||||
Implantacja |
36-38 dzień |
27 dzień |
14-18 dzień |
|
od 13-14 dnia (20 dzień?) |
22 dzień |
12-13 dzień |
|||||||
Zaplemnienie |
macica |
pochwa |
macica |
|
||||||||||
Wędrówka plemników |
1-2 godz? |
6-7 godz |
1-2 godz? |
1-2 godz? |
15-30 min |
1-2 godz? |
1-2 godz? |
|||||||
Dotarcie zygoty do macicy |
6 dni |
5 dni |
3 dni |
2 dni |
9 dni |
6 dni |
||||||||
CIĄŻA |
Sygnały zarodka |
35-150 (40-120?) |
12 doba |
16-17 dzień |
13 dzień |
12-25 dzień |
16-17 dzień |
10 doba |
12-13 |
14-16 |
|
|
||
|
|
PMSG= eCG= serogonadotropina źrebnych klaczy (80% FSH, 20% LH) |
PGE2 |
bCSP bTP-1 (białko trofoblastu bydlęcego) |
Zarodek musi być w macicy |
OTP-1 i trofoblastyna |
CTP-1 |
Związek zbliżony do IFN |
estrogeny |
Min 4 zarodki w każdym rogu |
|
|
||
|
|
|
|
|
16-17 dzień PGF2α zerowy |
|
|
|
|
|
|
|||
|
Inne zmiany hormonów |
Estrogeny (equina i equilina) |
glikoproteina i EPF (wczesny czynik ciążowy) -krew matki |
do 60 dnia niezbedna prolaktyna i LH |
PGE2 z łożyska +laktogen łożyskowy +LH = kompleks luteotropowy |
w macicy insulinopodobny nabłonkowy czynnik wzrostu |
RELASYNA (w łożysku) Od 20 dnia Max 45-50 dzień |
RELASYNA (w łożysku) Od 20 dnia Po 50 dniu ↓ poziom |
||||||
|
|
↑35 |
↑↑ 80-90 |
↓ od 260270 |
|
PGE1i 2 z macicy- antylutolitycznie |
|
|
|
|
||||
|
Źródło progesteronu |
cialko żółte dod. c. ż. 40-120 łożysko |
ciałko żółte łożysko 180-240 ciałko żółte |
ciałko żółte łożysko (od 60 dnia) |
ciałko żółte |
|||||||||
Komórka jajowa wykazuje zdolność do zapłodnienia przez 18-20, godzin, u suk 3 dni
Pierwszy kontakt miedzy zarodkiem a sluzówką macicy-18 dzien; implantacja ok. 27 dnia
Miejsce magazynowania kom jajowych u klaczy - bańka jajowodu - 70% niezapłodnionych kom, pozostałe na początku jajowodu
Zdolność plemników do zapłodnienia ok. 24-48 godzin
Pierwszy podział zygoty - 20-24 godz po zapłodnieniu- kolejne 1/dobe
Morula - z 16 komórek
Po kilku dniach blastocysta staje się podłużna- 40-60 mm
Gastrulacja - od momentu kontaktu zarodka z śluzówką macicy
Okres zarodkowy do zakończenia organogenezy, ukształtowania zarysów ciala i ujawnienia morfologicznych cech gatunkowych
Okres zarodkowy u bydła- 45 dni ciązy, człowiek 3 mc-e
Sarna, jeleń 3-5 brodawek
Faza lutealna cyklu 15-16 dzień
12-16 dzien krytyczny dla zarodka u koni; przez pierwsze 20 dni przemieszcza się w macicy - sygnaly- synteza PGE i skurcze macicy
U bydła progesteron produkowany przez łożysko nie jest wrażliwy na PGF2α 180-240 dzien; w końcowym okresie progesteron znow pochodzenia jajnikowego; także laktogen łożyskowy; ↑ 70 dnia ↑ estrogeny z łożyszcz
U suk PGF2α ma działanie luteolityczne dopiero po 25 dniu, u kotek ciałko żółte bardzo oporne
U suk fizjologiczna anemia- Ht ↓ 34