Pulmonologia
Astma oskrzelowa
- przewlekła choroba układu oddechowego, charakteryzuje się zwiększoną wrażliwością , stanem zapalnym dróg oddechowych, utrudnionym przepływem powietrza przez zwężone oskrzeliki z powodu skurczu, obrzęk błony śluzowej, nadmierne wydzielanie wydzieliny.
Objawy:
-napady kaszlu ( głównie w nocy i nad ranem),
-świsty przy oddychaniu
-duszność
-utrata tchu
-ciężar w klatce piersiowej
-problem z wydechem
Czynniki: pyłki
Typy:
-astma atopowa, warunkującą geny, predyspozycje na alergeny wziewne pospolite (immunoglobuliny Klasy E)
-astma nieatopowa- wewnątrzpochodna : występuje u osób starszych po przebytej chorobie wirusowej lub bakteryjnej
Rodzaje astmy:
-kaszlowa
-wysiłkowa
-aspirynowa
-zawodowa
-sezonowa
Czynniki ryzyka
-predysponujące - płeć męska u dorosłych, płeć żeńska u dzieci
-wywołująca
Zewnętrzne (pyłki, grzyby, pleśnie, aspiryna, penicylina, palenie, substancje uczulające w pracy)
Wewnętrzne (grzyby, pleśnie, roztocza, kurz, zwierzęta domowe0
-sprzyjające występowaniu astmy
Zakażenia układu oddechowego, niska waga, nieodpowiednia dieta, zanieczyszczenia powietrza i promieniowanie, papierosy
-zaostrzające występowanie astmy
Alergeny, zakażenia układu oddechowego, hiperwentylacja, nadmierny wysiłek fizyczny, oddychanie zimnym powietrzem, zmiany temperatury, ochłodzenie ciała, sytuacje stresowe, sztuczne dodatki do pokarmów, leki
- Klasyfikacja astmy
I st. Astma sporadyczna
-objawy rzadziej niż raz w tygodniu (krótkotrwałe)
-objawy nocne częściej niż dwa razy w miesiącu
- FEV1 = > 80%
-zmienność PEF <20%
-czynność płuc prawidłowa poza w/w
II st. Astma przewlekła lekka
- objawy częściej niż raz w tygodniu ale nie codziennie
-objawy nocne więcej niż 3 razy w miesiącu ale rzadziej niż raz w tygodniu
-czynność płuc prawidłowa poza: FEV => 80%, zmienność PEF = ok. 20%
III st. Astma przewlekła umiarkowana
-objawy codziennie
-objawy nocne objawy nocne utrudniają sen, występują co najmniej raz w tygodniu
- FEV1 = 60- 80%
-zmienność PEF > 30%
-PEF = 60- 80%
IV st. Astma przewlekła ciężka
-objawy codziennie
-częste, długotrwałe zaostrzenie
-częste ataki nocne
-FEV < = 60%
-zmienność PEF < 30%
-PEF <60%
Fizjoterapia
- pozycje : na krześle ( woźnicy), kolanowo- łokciowa, siad na piętach
-przed napadami ćwiczenia oddechowe (przywrócenie i podtrzymanie dolno żebrowego oddychania, wzmocnienie mięśni brzucha i przepony)
-zmniejszenie napięcia klatki piersiowej np. masaż
-przed napadami ćwiczenia ogólno usprawniające, unikać pozycji leżących, psychoterapia, rzucenie palenia, ćwiczenia relaksacyjne
Po ataku
-psychoterapia
-delikatne głaskanie
-regulacja oddechowa w różnych pozycjach
-nauka efektywnego kaszlu
-nauka pewnego oddechu
Po wypisie ze szpitala
-korekcja postawy
-ćwiczenia ogólno usprawniające, poprawa wydolności
-praca nad dolno żebrowym torem oddychania
-wysiłek submaxymalny w czystym pomieszczeniu
-wystrzegać się zmian temperatury
-ćwiczenia rozciągające, rozluźniające, relaksacyjne
-basen, marsze, sporty zespołowe
PRZEWLEKŁE ZAPALENIE OSKRZELI (bronchitic chronica)
Objawy:
-kaszel i wydzielina dłużej niż 3 miesiące
-duszność
-zaostrzenie występowania wiosną i jesienią
-występują zmiany patomorfologiczne
-rozrost grup śluzowych i komórek kubkowych
-nabłonek wałkowaty błony śluzowej zastąpiony zostaje nabłonkiem płaskim
-zmiany w/w powodują ułatwiony dostęp zanieczyszczeń do płuc
-ściana oskrzeli traci elastyczność
Czynniki ryzyka
-czynne palenie
-zakażenia wirusowe i bakteryjne
-zanieczyszczenie środowiska
-genetyczne
Stopnie:
I st- Proste przewlekłe zapalenie oskrzeli
-białą śluzowa wydzielina
-światło oskrzeli nie zmienia się
-kaszel palacza
-stan odwracalny
II st- przewlekłe zaporowe zapalenie oskrzeli
-zaleganie wydzieliny
-zmniejszenie światła oskrzeli
-obrzęk błony śluzowej
III st- zaporowe rozedma płuc
-duszność
-zaburzenie oddychania
-niewydolność oddechowa
Fizjoterapa
- pozycje drenażowe Hassa
-podnoszenie wydolności pac jęta
-rekreacja i sport
ROZEDMA
-zwiększenie przestrzeni powietrznych obwodowo do oskrzelików końcowych ze zmniejszeniem ścian tych struktur
Czynniki :
-w/w
-POCHP
-infekcje układu oddechowego
Objawy
-kaszel
-duszność
-szybkie męczenie się
- …………. Ruchomość oddechowa
-ruch żebrowy w zaniku
-nieprawidłowy stosunek wdechu i wydechu
-utrudniony wydech
-osłabione powłoki brzuszne
-zmniejszona pojemność życiowa
Mechanizm wdechowy
-ruch żebrowy zanika
-zmniejszenie pęcherzyków płucnych i naczyń włosowatych
-szybsza praca serca serce płucne
Fizjoterapia
- zmniejszenie napięcia klatki piersiowej
-zwiększamy napięcie mięśni brzucha
-wydłużony wydech
-zwiększamy ruchomość toru dolno żebrowego
-sprężynowanie
-nie wykonywać ćwiczeń efektywnego kaszlu !!!
-korekcja wad postawy
-oklepywanie
POCHP (przewlekła obturacyjna choroba płuc)
-zmniejszenie przepływu powietrza w oskrzelach
-wynik zapalenia oskrzeli przewlekły lub rozedmowy
-nadreaktywność oskrzeli
-może mieć charakter odwracalny (rzadko)
-występuje okresowe zaostrzenie
-wskaźnik jakości życia obniżony
Czynniki
-palenie
-zanieczyszczenie
-dziedziczne
-infekcje układu oddechowego
Podział wg. Klasyfikacji spirometrycznej
I st.- postać łagodna
-mała obturacja, nie wpływa na jakość życia
-FEV1 => 80%
II st- postać umiarkowana
-widoczna obturacja
-mały wpływ na jakość życia
-FEV 1 < 80%, FEV1 > 50 %
III st- postać ostra
-duża obturacja
-ma wpływ na jakość życia-
-FEV 1> 30% < 50%
IV st- postać bardzo ostra
-hiperkapnia
-wymaga tlenoterapii
-FEV 1 < 30%
Objawy:
-trudność z oddychaniem
-kaszel
-świsty
-duszność
-uczucie ciasnoty w klatce piersiowej
-wydłużony wydech
-rozdęcie płuc
-bardzo słaba ruchomość przpony
Dwa typy - podział kliniczny
-PINK PUFER- przewaga rozedmy, znaczna duszność, utrata masy
-BLUE BLOWER- obrzęki, sinica, nadciśnienie
-Mieszany
Fizjoterapia
-techniki relaksacyjne
-techniki interwałowe
-masaże
-oklepywanie klatki piersiowej
-ćwiczenia ogólno usprawniające
-tlenoterapia
-rzucenie palenia
-sprężynowanie klatki piersiowej
-drenaże złożeniowe
-efektywny kaszel
WYSIĘKOWE ZAPALENIE OPŁUCNEJ
-choroba o charakterze restrykcyjnym
-w jamie opłucnej występuje wysięk prowadzący do zaburzeń krążeniowo - oddechowych
-początkują ją suche zapalenie opłucnej (blaszki są przekrwione i obrzęknięte, na ich powierzchni odkładają się złogi włókniaka )
-pozostałości wysięku ulegają stwardnieniu (zwłóknieniu) i powstają zrosty opłucnej
Przyczyny
-choroby nowotworowe, gruźlica, zapalenie płuc
-uraz zewnętrzny 9 np. złamanie żeber0
-choroby reumatoidalne
-dializy
-choroby wirusowe układu oddechowego
Objawy
-ból nasilający się przy głębokim oddychaniu
-kaszel
-spłycony oddech
Niedotlenienie
-spadek objętości płuc
Fizjoterapia
Z wysiękiem
I okres - niedopuszczenie do zrostów
-między blaszkami
-między opłucną o przeponą
-między klatką piersiową a przeponą
-drenaż ułożeniowy (na boku zdrowym z wałkiem 30-40 min + rotacje tułowia)
Po wchłonieniu wysęku
-ćwiczenia oddechowe (przepony - pacjent leży na chorym boku , wszystkie płaszczyzny)
-na boku zdrowym - ćwiczenia oporowe ręką terapeuty
-na boku zdrowym ćwiczenia kończyną wolną
-ćwiczenia rozciągające i KKD
W domu
-ćwiczenia rozciągające, ogólno usprawniające, oddechowe
-korekcja wad postawy
-skrętoskłony
-ćwiczenia zwiększające objętośc obręczy barkowej i klatki piersiowej
-wzmocnienie mięśni tułowia i mięśni posturalnych
GRUŹLICA (tubercularis pulonum)
-zakaźna
-przenoszona drogą kropelkową
-zmiany o typie
Restrykcyjnym - obejmuje tkankę płucną, ograniczona gruźlica guzkowa, naciekowa, włóknisto- jamista, jeżeli obejmuje opłucną - wysiękowe zapalenie ołucnej
Obturacyjnym -dotyczy oskrzeli - rozlane zapalenie, rozstrzenie oskrzeli
Objawy
-podwyższona temperatura
-brak łaknienia
-jakis organizm
-zaburzenia emocjonalne
-kaszel
-wydzielina
-dreszcze
-krwioplucie
Fizjoterapia
- pacjenci którzy nie prątkują
-ćwiczenia ogólno usprawniające (rozgrzewka 15 minut, ćwiczenia główne z oddechowymi, unikamy podskoków.
-spacery
-aktywny tryb życia
ROZSTRZENIE OSKRZELI (bronchi ectasses)
-choroba obturacyjna
-trwałe rozstrzenie końcowych odcinków oskrzeli ze zmianami zapalnymi ich ścian i otaczających je tkankach
-spadek elastyczności oskrzeli (traci ruchomość oddechową0
Objawy
-kaszel
-duszność
-wydzielina
-przewlekłe niedotlenienie
-niedokrwistość
-zespół płucno- sercowy
-okresy zaostrzeń i remisji
-sinice
-apatyczność
Fizjoterapia
- pozycje ułożeniowe- na przeciwnym niż chore
-pozycje drenażowe
-masaż wibracyjny w kierunku do śródpiersia
-ćwiczenia oddechowe
-oklepywanie
-efektywny kaszel
-ogólnousprawniające
-wzmocnienie mięśni brzucha
-rozluźniające
-korygujące wady postawy
ZAPALANIE PŁUC (phneumonie)
-porostanie w miąższu płucnym zapalnego nacieku
-może on obejmować od segmentu po płat do całego płuca
Podział
-wirusowe
-bakteryjne
-alergiczne
-chemiczne
-wywołane przez drobnoustroje
Objawy
-wysoka temperatura
-dreszcze
-poty
-wydzielina
-kaszel
-duszność
-bóle
-osłabienie
-sinica
Fizjoterapia
-w zależności od wieku
-wydech z oporem
-w/w