Shadow banking

• Bankowość równoległa- sektor poza bankowy

• Przedsiębiorstwa finansowe ukierunkowane na zysk udzielające pożyczek z własnych środków oferujące różne produkty oszczędnościowe i inwestycyjne

• Nie wchodzą do sektora bankowego

• Ich działalność ma charakter poza bankowy, nie podlegają bankowi centralnemu

• Nie wchodzą do sytemu bankowego, nie są kontrolowane przez nadzór bankowy

Era wolnej bankowości w USA

• Obowiązuje w latach 1836-1863

• Duża swoboda w zakładaniu banków komercyjnych

• Każdy może założyć bank

• Każdy bank może emitować swoje pieniądze

• Narastają jednak regulacje i ograniczenia stanowe

Instytucje bezpieczeństwa systemów bankowych

• Banki centralne

• Lokalne i międzynarodowe organizacje finansowe

• Instytucje nadzoru bankowego

• Instytucje gwarantowania depozytów

Instytucje te tworzą sieć bezpieczeństwa systemu bankowego tworząc funkcje:

• Profilaktyczną,

• Ostrożnościową,

• Zabezpieczającą

• Przeciwdziałania kryzysowego

Banki centralne odpowiadają za bezpieczeństwo sytemu bankowego w zakresie:

• Prowadzonej polityki monetarnej,

• Uprawnienia systemu rozliczeń i rozrachunków,

• Instytucji pożyczkodawcy ostatniej szansy.

• Gwarantowania depozytów bankowych,

• Nadzoru nad systemem finansowym

Na szczeblu narodowym banki centralne, wypełniając role instytucji sieci bezpieczeństwa finansowego przejęły:

• Obowiązki pożyczkodawcy ostatniej szansy, regulatora systemu finansowego i katalizatora procesu upadłości instytucji kredytowych

• brak jest uznanych standardów międzynarodowych upadłości instytucji finansowych rynku pieniężnego, upadek dużego banku na globalnym rynku zagraża stabilności finansowej

• Menedżerowie doskonale znają zasadę „ zbyt duży by upaść” , dlatego są skłoni do ponoszenia wysokiego ryzyka, przenoszą jego ewentualne koszty na społeczeństwo

Bank Światowy

• Pełni rolę instytucji wspierającej rozwój

• Pozyskuje fundusze dla krajów rozwijających się od sektora publicznego innych państwa

• Realizuje projekty lub udziela kredytów

• Pomaga w pozyskiwaniu inwestycji bezpośrednich

Bank Rozrachunków Międzynarodowych w Bazylei

• podmiot zależny banków centralnych krajów członkowskich tworzących bazylejski KNF

• Nie ma on wpływu na decyzje Komitetu

• Organizuje jedynie pracę Sekretariatu Komitetu oraz organizuje spotkania Komitetu

Umowa Kapitałowa

• Poprawka do umowy Bazylejskiej 1996 - ryzyko rynkowe

• Nowa umowa Kapitałowa ( Basel II) - model trzech filarów

-Filar 1- pomiar ryzyka kredytowego

-Filar 2 - obowiązki nadzoru krajowego

-Filar 3- dyscyplina rynkowa

Bazylea III

• Najbardziej istotne zmiany dotyczą wyznaczania poziomu buforów kapitałowych

• Zgodnie z nowymi propozycjami Komitetu bazylejskiego wyróżniono 3 współczynniki wypłacalności tj., wąski, podstawowy, i szeroki.

• Bufory bezpieczeństwa

• Współczynniki dźwigni finansowej

• Dwie normy płynności

Cele polityki pieniężnej
Operacyjne - wielkości poddające się dość dokładnej kontroli za pomocą instrumentów	→	Pośrednie - wielkości poddające się kontroli tylko w pewnym stopniu, związane ściśle z celami finalnymi	→	Finalne strategiczne (bezpośrednie)
Przykład: - płynne rezerwy banków - stopy procentowe O/N		Przykład: - podaż pieniądza (dowolnego agregatu) - kurs walutowy		Przykład: - inflacja - realny PKB

Główne obszary działalności NBP:

• prowadzenie polityki pieniężnej

• działalność emisyjna

• rozwój systemu płatniczego

• zarządzanie rezerwami dewizowymi

Kanał transmisji polityki pieniężnej

Władze monetarne, prowadzące politykę pieniężną w oparciu o sterowanie stopami procentowymi powinny zdawać sobie sprawę z tego, jak ich działania będą wpływały na gospodarkę. Mówiąc inaczej powinny mieć świadomość, jak w ich kraju przebiega proces transmisji impulsów polityki pieniężnej.

Stopa procentowa:

• jest integralnym elementem polityki monetarnej

• jej poziom podlega kontroli banku centralnego

• poziom stopy % wyznacza warunki równowagi ekonomicznej i wpływ na dynamikę PKB

• staje się celem - pośrednim lub operacyjnym banku centralnego

Bank centralny kontroluje poziom stopy procentowej:

• bezpośrednio - dokonuje wyboru stopy procentowej, którą utrzymuje na określonym poziomie - wyznaczonym oficjalnie lub nie

• pośrednio - kontroluje podaż pieniądza a poziom stopy procentowej jest pochodną tej kontroli

Do podstawowych stóp procentowych zaliczamy:

• refinansowe stopy procentowe

• depozytową stopę procentową

• referencyjne stopy procentowe

Refinansowe stopy procentowe:

• wyznaczane są dla krótkoterminowych kredytów zaciąganych przez banki komercyjne w banku centralnym na warunkach z góry przez bank centralny określonych

• bank centralny może wyznaczać różne formy kredytu refinansowego. Zasadniczymi jednak instrumentami jego polityki pieniężnej są kredyty redyskontowe i lombardowe

Stopa redyskontowa - (redyskonto weksli) określa cenę, po której bank centralny skupuje od banków komercyjnych weksle, które wcześniej zostały przez nie nabyte od swoich klientów.

Stopa kredytu lombardowego:

• jest wielkością wyznaczaną przez bank centralny kredytujący banki komercyjne

• krótkoterminowy kredyt udzielany jest więc przez bank centralny pod zastaw wybranych rodzajów papierów wartościowych

• z uwagi na ryzyko kredytowe musi on być zabezpieczony

Depozytowa stopa procentowa:

• stopa przy której banki komercyjne mogą złożyć jednodniowy depozyt w BC dysponując wolnymi środkami

• wyznaczana jest przez bank centralny zwykle na możliwie niskim poziomie

• nie pełni roli stopy oprocentowania kredytu refinansowego w banku centralnym

• składany przez bank komercyjny depozyt jest formą jego rezerwy walutowej utrzymywanej w banku centralnym i wyraża zadłużenie banku centralnego wobec banków komercyjnych

• jeżeli więc bank centralny obniża poziom stopy depozytowej zmniejsza swe zainteresowanie wzrostem rezerw walutowych w sektorze bankowym i odwrotnie

Stopa referencyjna banku centralnego

• związana jest z prowadzonymi przez bank centralny operacjami otwartego rynku

• bank centralny kształtuje ją wyznaczając poziom stawki rynkowej o terminie porównywalnym z zapadłością podstawowych operacji otwartego rynku

• celem jej wyznaczenia są podejmowane przez BC interwencje na rynku międzybankowym, służące utrzymaniu zakładanego poziomu stopy procentowej depozytów bakowych

• określa ona minimalną rentowność operacji otwartego rynku

Stopa interwencyjna

• stopa za pomocą której BC przywraca poziom równowagi rynku międzybankowego

• przywracanie równowagi na rynku międzybankowym za pomocą stopy interwencyjnej (repo) wiążę się z wykorzystaniem krótkoterminowych papierów wartościowych emitowanych przez bank centralny głównie dla realizacji przyjętej strategii polityki monetarnej

• poprzez interwencje na rynku międzybankowym bank centralny wpływają na poziom oprocentowania depozytów o porównywalnym terminie zapadalności

Stawki rynku międzybankowego

Stopa procentowa depozytów międzybankowych

• bid - cena przyjęcia depozytu (lokata)

• offer - cena oddania depozytu (pożyczka - kredyt)

Aktywne zarządzanie rezerwami walutowymi

Ukierunkowanie na zwiększenie dochodowości poprzez:

• dywersyfikację rezerw walutowych

• wydzielanie z nich specjalnych transz

• analizę kosztów utrzymania rezerw

• kontrolę poziomu rezerw oficjalnych niezbędnych do zachowania stabilności finansowej

Wskaźnik Greenspana - złota reguła zarządzania rezerw walutowych

Polega na wyznaczaniu poziomu rezerw, których umożliwi krajowi pozbawianemu dostępu do zagranicznych źródeł finansowania, obsługę zadłużenia zagranicznego i pokrycia deficytu obrotów bieżących przez 1 rok przy uwzględnieniu jego sytuacji pieniężnej

Sformułowane zostały dwie strategie nadmiernych orw:

• gdy kraj ma zbyt małe rezerwy - określone wskaźnikiem- krańcowe korzyści z ich posiadania rośnie bardzo szybko, ale równie szybko spada gdy ten poziom osiągnie

• rosnące koszty utrzymania orw należy pokryć zwiększoną dywersyfikacją ich portfela

Rezerwy walutowe w strefie euro:

• w strefie euro utrzymaniem i zarządzaniem rezerwami walutowymi zajmuje się ESBC

• do zadań ESBC należy też przeprowadzenie operacji walutowych

• NNC - strefy euro i pozostałe UE - też zarządzają rezerwami walutowymi

• poza strefą euro - są również utrzymywane przez NBC

Rezerwy walutowe Eurosystemu

• najważniejsze kryteria zarządzania - płynność i bezpieczeństwo

• zajmują się nimi również NBC - zarówno własnymi jak też EBC ale wtedy występują tylko w jego imieniu

• w strukturze strukturze koszyka walutowego dominuje dolar i jen .

Interwencje walutowe:

• z wykorzystaniem rezerw walutowych przeprowadza EBC

• NBC zarządzając mogą też dokonać operacji własnymi rezerwami walutowymi i to niezależnie od wymogów polityki kursowej Eurosystemu

• Jeżeli jednak te operacje mogłyby istotnie wpływać na płynność w strefie euro i kurs euro wymagają wcześniejszego zatwierdzenia przez EBC.

• Nie są objęte tym wymogiem inwestycje dokonywane przez NBC na zagranicznych rynkach finansowych obojętne dla polityki monetarnej EBC

Zarządzanie rezerwami walutowymi w NBP

• NBP deklaruje że rezerwami walutowe „służą zapewnieniu wiarygodności i stabilności finansowej kraju, w tym jego płynności płatniczej i bezpieczeństwa obrotu obrotu dewizowego. Wielkość i struktura rezerw dewizowych powinny również zapewnić możliwość skutecznej realizacji polityki pieniężnej i kursowej.”

• Działania mające na celu osiągnięcie pozostałych celów, do których należy przede wszystkim maksymalizacja dochodowości rezerw w długim okresie, nie mogą stać w sprzeczności z realizacją podstawowych funkcji.

---