Katowice, dnia 18.12. 2009 r.
Sąd Okręgowy w Katowicach
ul. Francuska 38
za pośrednictwem
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
Oddział w Chorzowie
Odwołujący:
43-190 Mikołów
Organ rentowy: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Oddział w Chorzowie,
ul. H. Dąbrowskiego 45, 41-500 Chorzów
Odwołanie
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Chorzowie z dnia
18.11.2009 r., znak
Imieniem własnym składam odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Chorzowie z dnia 18.11.2009 r., znak
,
zarzucając:
naruszenie przepisu art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zmianami) poprzez przyjęcie, iż odwołujący nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywanej pracy nakładczej,
dowolne ustalenie stanu faktycznego, w szczególności, iż odwołujący nie wykonywał pracy nakładczej na podstawie zawartej umowy o prace nakładczą, że umowa została zawarta dla pozoru a także iż celem stron było uniknięcie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej przez odwołującego działalności gospodarczej.
Wskazując na powyższe podstawy wnoszę o zmianę zaskarżonej decyzji i ustalenie, że od 01.11.2005 r. do 30.11.2006 r. ubezpieczony A……………..? podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu wykonywania pracy nakładczej na rzecz MELKATOR Sp. z o.o. NIP: 6462655141 z siedzibą w Katowicach.
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 18.11.2009 r., znak ……………………………………………… I/AB,……………………………………. Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, iż od 01.11.2005 r. do 30.11.2006 r. odwołujący Adam …………. nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę nakładczą zawartą z MELKATOR Sp. z o.o. NIP: 6462655141 z siedzibą w Katowicach.
Z uzasadnienia decyzji wynika, iż zdaniem organu rentowego celem zawarcia przez strony umowy o pracę nakładczą było stworzenie pozorów jej wykonywania w celu uniknięcia opłacania składek na ubezpieczenia społeczne
z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Zdaniem organu rentowego osoba ubezpieczona z tytułu pracy nakładczej winna osiągać wynagrodzenie w wysokości co najmniej 50 % najniższego wynagrodzenia za pracę.
Zdaniem ZUS strony faktycznie nie zamierzały realizować umowy o pracę nakładczą, bowiem oświadczenia o zawarciu umowy zostały zawarte dla pozoru.
Nadto organ rentowy stwierdził, iż umowa została zawarta dla pozoru, bowiem jedynym celem takiej umowy były oszczędności na stałych kosztach utrzymania firmy, które dotyczą składek na ubezpieczenie społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą.
Według ZUS umowa o pracę nakładczą została zawarta w celu obejścia ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przesłankami do stwierdzenia powyższego było wykonywania przez ubezpieczonego pracy nakładczej w wymiarze mniejszym niż 50% najniższego wynagrodzenia określanego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej oraz możliwość wyboru obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu pracy nakładczej.
Zasada swobody umów (art. 3531 k.c.) polega na możliwości wyboru przez strony rodzaju stosunku prawnego, który będzie ich łączył. Dotyczy to także wykonywania stale i za wynagrodzeniem określonych czynności, a więc stosunku prawnego określanego jako wykonywanie zatrudnienia w szerokim tego słowa znaczeniu. Zatrudnienie może być wykonywane na podstawie stosunku cywilnoprawnego (umowy typu zlecenia, kontraktu menedżerskiego) lub stosunku pracy. Może również być realizowane za pomocą stosunku pracy nakładczej, gdyż żaden przepis prawa tego nie zabrania. Czynność prawna mająca na celu obejście ustawy polega na takim ukształtowaniu jej treści, która z punktu widzenia formalnego nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości zmierza do zrealizowania celu, którego osiągnięcie jest przez nią zakazane. Chodzi tu zatem o wywołanie skutku sprzecznego z prawem, nie zaś skutku, który prawem jest dozwolony.
W tym znaczeniu zawarcia ze mną umowy o pracę nakładczą nie miało na celu obejścia ustawy, gdyż osiągnięcie wskazanych w niej celów jest zgodne z prawem (tak wyrok Sądu Najwyższego I PK/42/2004). Strony mogą swobodnie ukształtować rodzaj stosunku prawnego, na podstawie którego będzie wykonywane zatrudnienie. Wybór rodzaju stosunku prawnego powoduje konsekwencje prawne nie tylko bezpośrednio w sferze jego treści, ale także w wielu innych dziedzinach (ubezpieczeniowej, podatkowej). Jednym z takich skutków jest zbieg tytułów do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego w przypadku gdy wykonujący pracę nakładczą ma jednocześnie inny tytuł do obowiązkowego objęcia tym ubezpieczeniem. Strony mogą się też takim celem kierować, choć jest to skutek mało znaczący w porównaniu do innych skutków takiego ukształtowania rodzaju stosunku prawnego. Osiągnięcie takiego celu nie jest jednak sprzeczne z prawem, a więc strony zmierzające do takiego celu nie dokonują obejścia ustawy. Innymi słowy, zawarcie umowy o pracę nakładczą, choćby zmierzało do uzyskania drugiego tytułu do ubezpieczeń społecznych nie jest obejściem ustawy. Poparcie takiej tezy można znaleźć w wyroku Sądu Najwyższego z 7 lipca 2005 r., II UK 275/04. W wyroku tym Sąd Najwyższy podkreślił, że zamiar, który stronom umowy przyświecał, sprowadzający się do wywołania przez zawarcie umowy o pracę skutku w postaci uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego jest zgodny z prawem i przez jego przepisy wyraźnie przewidziany. Podobnie w uzasadnieniu wyroku z 28 kwietnia 2005 r. (I UK 236/04) Sąd Najwyższy uznał, że sama chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jako motywacja do podjęcia zatrudnienia nie świadczy o zamiarze obejścia prawa, podobnie jak inne cele stawiane sobie przez osoby zawierające umowy o pracę, takie jak na przykład chęć zapewnienia środków utrzymania. Naturalnym jest, iż z zawarciem umowy o pracę wiąże się uzyskanie różnych świadczeń i perspektywa nabycia praw np. emerytalnych. Wszystkie te motywy nie mogą uzasadniać przypisania stronom umowy o pracę zamiaru obejścia prawa, jeżeli nie zostanie dowiedzione, że chcą uzyskać świadczenia niezgodnie z prawem. Dodatkowo taką samą tezę zawiera wyrok z 4 sierpnia 2005 r., II UK 320/04.
Należy w tym miejscu podkreślić, że czynność mająca na celu obejście ustawy lub nie wywołanie skutków prawnych musi być dokonana za zgodą obydwu stron i dopiero wtedy jest bezwzględnie nieważna (np. orzeczenie z dnia 20.01.1999 r. - wyrok Sądu Apelacyjnego I ACa 377/98 1999/1/2 w Lublinie): „Czynności mające na celu obejście prawa zawierają pozór zgodności z ustawą, a ustalenie, czy czynność została podjęta in fraudem legis, wymaga uwzględnienia całokształtu konsekwencji prawnych z niej wynikających dla podmiotów danego stosunku prawnego. Skutki takiej czynności, które są objęte zamiarem stron, naruszają zakazy lub nakazy ustawowe. (...) Przy uregulowaniu z art. 58 k.c. (...) konieczna jest zgoda obu stron czynności na obejście ustawy, bądź na braku zamiaru wywołania skutków prawnych, oraz w skutku”.
Twierdzenia, że odwołujący zawarł umowę dla pozoru, że zarówno odwołujący jak i płatnik nie mieli zamiaru realizacji umowy, że umowa została zawarta celem obejścia przepisów polegających na oszczędnościach na stałych kosztach utrzymania firmy, które dotyczą składek na ubezpieczenie społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą są bezpodstawne i nie znajdują uzasadnienia w zgromadzonym materialne dowodowym.
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zmianami) osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmieniać tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 7.
Z przepisu wyżej cytowanego jasno wynika, iż osoba, dla której tytułem ubezpieczenia jest wykonywanie pozarolniczej działalności (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) oraz wykonywanie pracy nakładczej (art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) może wybrać tytuł ubezpieczenia, nawet jeżeli powstał później.
Zgodnie z przepisem § 3 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą (Dz. U. z 1976 r. Nr 3, poz. 19 ze zmianami) w umowie strony określają minimalną miesięczną ilość pracy, której wykonanie należy do obowiązków wykonawcy. Minimalna ilość pracy powinna być tak ustalona, aby jej wykonanie zapewniało uzyskanie co najmniej 50 % najniższego wynagrodzenia.
Z przepisu wyżej wskazanego nie wynika obowiązek zawierania umów o pracę nakładczą, w których pracownik musi uzyskać co najmniej 50 % najniższego wynagrodzenia. Przepis ten należy rozumieć w ten sposób, z pracodawca ma obowiązek zapewnić określony poziom wynagrodzenia z tytułu wykonywania pracy nakładczej wtedy, gdy z żądaniem takim występuje pracownik.
Skoro dla pracownika dochody z pracy nakładczej stanowią dodatkowe źródło dochodu, to nie można od niego żądać, by pracę nakładczą wykonywał w rozmiarze zapewniającym mu osiągnięcie dochodu na poziomie 50 % płacy minimalnej.
ZUS błędnie zinterpretował art. 3 ust.1 Rozporządzenia Rady Ministrów z 31grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą.
Po pierwsze, przepis ten jest oparty na art.77 Kodeksu Pracy, który zastał uchylony. W związku z tym przepis ten nie znajduje ustawowego oparcia i nie może w świetle art. 31 Konstytucji RP rozstrzygać o obowiązkach stron. Przepisy nakładające na strony określone obowiązki muszą mieć co najmniej rangę ustawową.
Należy zwrócić również uwagę na fakt że inne czynniki są również ważne w rozpatrywanej sprawie. Zawarte są między innymi w dwóch pismach sygnowanych przez ZUS.
Pierwsze to pismo ogólne znak EUu 400-10/06 z dnia 10.02.2006 r. /w załączniku/ wystawione przez Centralę ZUS w Warszawie ul. Czerniakowska 16 podpisane przez Dyrektora Ubezpieczeń i Składek które precyzyjnie cytuje przepisy prawa regulujące rozpatrywaną kwestię. Mówi jednoznacznie między innymi, że
„Powołane wyżej przepisy nie określają minimalnej podstawy wymiaru składek dla osób wykonujących pracę nakładczą”.
Potwierdza to pismo wystosowane przez Członka Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Pana Ireneusza Fąfary (znak FUu 400 -85/06 w załączniku) który pisze, że
„ Przypominam, iż dla celów rozstrzygania zbiegów na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy nie ma znaczenia wysokość podstawy wymiaru składek.”
Jak również
„ Należy jednak równocześnie podkreślić, że zgodnie z art. 18 ust.1 powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek za osoby wykonującą pracę nakładczą stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułu pracy nakładczej. Tym samym obowiązujące przepisy nie ustalają minimalnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tych ubezpieczonych.”
Pan Ireneusz Fąfara stwierdza również, że wyłączenie danej osoby w drodze decyzji z ubezpieczeń społecznych może nastąpić tylko wtedy jeśli:
„w konkretnym przypadku ustalenia dokonane w toku postępowania wyjaśniającego lub kontroli pozwolą na bezsporne stwierdzenie przez oddział, że umowa o pracę nakładczą została zawarta dla pozoru ( faktycznie nie występuje zatrudnienie na jej podstawie), lub w celu obejścia prawa, konsekwencją powinno być wyłączenie danej osoby, w drodze decyzji z ubezpieczeń społecznych z tego tytułu”.
Ponadto w tym zakresie między innymi ZUS w Chorzowie pismem z dnia 18.10.2005 r. znak 060000/403/2167/2005/DUS I/AB wydał opinię, w której jednoznacznie stwierdził, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wykonywania pracy nakładczej bierze się pod uwagę faktycznie uzyskiwany przychód - pismo w załączeniu.
Zamysł stron to stan faktyczny, który wymaga udowodnienie w sposób określony przepisami procedury administracyjnej a nie wynikać z arbitralnych twierdzeń organu rentowego.
Podkreślić należy także, iż strona odwołująca nie zyskuje „pełnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego”, bowiem wysokość świadczeń z ubezpieczenia społecznego (w tym tak istotnych dla ubezpieczonego jak emerytura i świadczenia krótkookresowe (zasiłek chorobowy itp.), uzależnione są od wysokości opłacanych składek na ubezpieczenia społeczne. Konsekwencją niskiej składki na to ubezpieczenia jest niska wysokość świadczeń z ubezpieczenia społecznego.
W moim przypadku ZUS nie przedstawił, bo nie mógł, żadnych dowodów ponieważ praca była wykonywana przeze mnie o czym świadczą raporty z wykonanej pracy nakładczej jak również nie obchodziłem żadnego prawa bo prawo umożliwiało mi właściwe postępowanie.
Należy również zwrócić uwagę na jeszcze jedna rzecz przedstawioną w decyzji ZUS. Od 01.03.2009 r. weszła w życie nowelizacja ustawy systemu ubezpieczeń społecznych, która dopiero od daty wejścia jej w życie ustala taką samą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu wykonywanej pracy nakładczej jak i osób prowadzących działalność gospodarczą.
To znaczy, że przed 01.03.2009 r. brak minimalnej podstawy wymiary składek dla osób zatrudnionych na pracę nakładczą był zgodny z prawem.
W tym stanie odwołanie jest konieczne i uzasadnione.
W załączeniu:
Opinia ZUS Warszawa - 2 egz.
Opinia ZUS Chorzów - 2 egz.
Pismo Członka Zarządu ZUS - 2 egz.