Podaj grupy wirusów z podziałem na RNA- i DNA-wirusy.
DNA-wirusy:
• Adenoviridae
• Papovaviridae(HPV)
• Parvoviridae
• Herpesviridae (HSV-1, VZV, CMV, EBV)
• Poxviridae (Variola vera)
• Hepadnaviridae (HBV)
• Polyomaviridae
RNA-wirusy:
• Reoviridae (reowirusy, rotawirusy)
• Picornaviridae (enterowirusy (tu wirusy ECHO), rhinowirusy, HAV, Poliovirus, Coxackie,)
• Caliciviridae (HEV)
• Togviridae (wirus różyczki)
• Arenaviridae
• Flaviviridae (HCV, Denga, wirus żółtej gorączki)
• Orthomyxoviridae (wirus grypy typ A, B i C)
• Paramyxoviridae (wirus paragrypy, Morbilivirus, wirus świnki, Respiratory syncytial virus (RSV))
• Bunyaviridae (Hantavirus)
• Rhadboviridae (wirus wścieklizny)
• Filoviridae (Ebola, Marburg)
• Coronaviridae (Corona virus)
• Astroviridae
• Retroviridae (HIV, HTLV)
Czynniki etiologiczne i choroby.
Herpes simplex virus-1 - opryszczka pospolita warg.
Herpes simplex virus-2 - opryszczka pospolita narządów płciowych.
Varicella-Zoster virus - ospa wietrzna, półpasiec.
Cytomegalovirus - cytomegalia.
Epsteins-Barr virus - mononukleoza zakaźna.
Wirus Variola vera - ospa prawdziwa.
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - kłykciny kończyste.
Morbilivirus - odra.
Paramyxovirus parotidis - świnka.
Rubella virus - różyczka.+
Molluscum contagiosum virus - mięczak zakaźny.
Polio virus - choroba Heinego-Medina (Poliomyelitis)
Które wirusy mogą powodować powikłania w OUN? Wskaż właściwe:
a) Rubella virus
b) Papillomavirus hominis
c) Morbilivirus
d) Paramyxovirus parotidis
e) Coxackievirus
f) Molluscum contagiosum virus
Które wirusy są latentne? Wskaz właściwe:
a) EBV
b) CMV
c) adenovirus
d) herpesvirus
Wymień znane ci wirusy DNA.
HSV-1 - wirus opryszczki pospolitej.
HSV-2 - wirus opryszczki narządów płciowych.
VZV (HSV-3) - Varicella Zoster virus.
CMV - cytomegalovirus
EBV - Epsteina-Barr virus
Variola vera virus
HPV - wirus brodawczaka ludzkiego
HBV (WZW B) - wirus zapalenia wątroby typu B.
(MCV) - wirus mięczaka zakaźnego (Molluscum contagiosum virus).
Wymień wirusy grupy Herpesviridae, podział i podaj ich chorobotwórczość.
• Wirus opryszczki pospolitej (HSV-1) - podrodzina α - Opryszczka pospolita (Herpes simplex) głównie warg.
• Herpes simplex virus-2 (HSV-2) - podrodzina α - Opryszczka pospolita (Herpes simplex) głównie narządów płciowych.
• Varicella-Zoster virus (VZV; HSV-3) - podrodzina α - Ospa wietrzna (Varicella) i półpasiec (Herpes zoster).
• Cytomeglowirus (CMV) - podrodzina β - Cytomegalia.
• Wirus Epsteina-Barr (EBV) - podrodzina γ - Mononukleoza zakaźna (Mononucleosis infectiosa).
Podaj typowe czasokresy wylęgania i nazwy wirusów powodujące poszczególne typy wirusowego zapalenia wątroby (WZW).
HAV (WZW typu A) - okres wylęgania: 14-42 dni.
HBV (WZW typu B) - okres wylęgania: 40-180 dni.
HCV (WZW typu C) - okres wylęgania: 60 dni.
HDV (WZW typu D) - okres wylęgania: taki jak B.
HEV (WZW typu E) - okres wylęgania: 14-50 dni.
Co to są ciałka wtrętowe i czym różni się ich lokalizacja u DNA- i RNA-?
Ciałka wtrętowe to struktury widoczne w komórkach zarażonych wirusami. Widoczne już w konwencjonalnym mikroskopie świetlnym. Charakterystyczne (ale nie wyłącznie) dla niektórych zakażeń wirusowych.
Lokalizacja ciałek odzwierciedla miejsce gdzie dochodzi do powstawania wirusa. Tak więc ciałka wtrętowe w przypadku zarażeń wirusami DNA mają tendencję do umiejscawiania się w jądrze komórkowym (wyjątek stanowią ciałka Guarnieriego w infekcji pokswirusowej - namnażają się w cytoplazmie). Ciałka wtrętowe umiejscawiające się w cytoplazmie występują w przypadku zakażeń wirusami RNA, np. ciałka Negriego w neuronach zarażonych wirusem wścieklizny.
Co to są ciałka Negriego?
Ciałka wtrętowe Negriego, okrągławe podobne do erytrocytów, spotykane w cytoplazmie neuronów okolicy hipokampa i komórek Purkiniego móżdżku, patognomiczne dla wścieklizny (rabies). Immunohistochemicznie i ultrastrukturalnie można w nich wykazać obecność wirusa wścieklizny.
Wymień metody pozwalające zidentyfikować wirusa w hodowli tkankowej.
1) Efekt cytopatyczny w hodowli komórkowej - liza komórek, utrata typowego kształtu i spoistości, tworzenie wielojądrzastych komórek olbrzymich (syncytia), ciałka wtrętowe (wewnątrzjądrowe lub wewnątrzcytoplazmatyczne).
2) Hemaglutynacja - przyleganie cząstek wirusa do erytrocytów i zlepianie ich (np. wirus grypy).
3) Hemadsorbcja - przyleganie cząsteczek wirusa do erytrocytów.
4) Interferencja - niewrażliwość hodowli zakażonej wirusem na zakażenie innym wirusem.
5) Immunofluorescencja bezpośrednia i pośrednia.
6) Odczyny neutralizacji, zahamowania hemaglutynacji i hemadsorbcji.
Wymień choroby wirusowe podlegające obowiązkowemu szczepieniu u dzieci w Polsce.
• WZW typu B.
• Odra (Morbili).
• Nagminne porażenie dziecięce (Poliomyelitis).
• Różyczka (Rubella) - tylko dziewczynki w wieku 13 lat.
Co to jest wirus defektywny?
Wirusy defektywne (niekompletne) nie posiadają informacji potrzebnej do namnażania się w komórkach gospodarza. Mogą namnażać się jedynie z udziałem (w obecności) wirusów pełnowartościowych (kompletnych). Na przykład, wirus WZW typu D namnaża się jedynie wraz z wirusem WZW typu B.
Jakie funkcje pełni białko kapsydu?
Kapsyd ochrania materiał genetyczny wirusa (1) oraz bierze udział w adsorbcji i wnikaniu wirusa do komórki przez interakcję ze specyficznymi receptorami błony komórkowej (2). U wirusów bezosłonkowych kapsyd tworzy mocną warstwę, dzięki czemu są oporne na denaturację (3).
Wymień, które spośród zakażeń zaliczamy do tzw. chorób wskaźnikowych, wskazujących na ewentualne zarażenie AIDS.
1) Zakażenia oportunistyczne:
• bakteryjne, powtarzające się zapalenia płuc - przynajmniej 2 zachorowania w ciągu 12 miesięcy (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
• nawracająca bakteriemia wywołana przez pałeczki Salmonella (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
• gruźlica płuc lub gruźlica pozapłucna.
• rozsiane mykobakteriozy (prątki nietypowe).
• kandydoza przełyku, oskrzeli, tchawicy lub płuc.
• zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis jiroveci (dawniej P. carinii).
• histoplazmoza płucna (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
• kokcydioidomykoza pozapłucna (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
• kryptokokoza pozapłucna.
• izosporoza (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
• kryptosporydioza.
• zapalenia HSV - przewlekłe owrzodzenia, zapalenie płuc, przełuku.
• cytomegalia (poza wątrobą, śledzioną, węzłami chłonnymi).
• postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia.
2) Nowotwory wskazujące na AIDS:
• mięsak Kaposiego u mężczyzny <60 rż. (gdy >60 rż. konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
• chłoniaki (Burkitta, pierwotny mózgu, immunoblastyczny).
• inwazyjny rak szyjki macicy (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
3) Zespoły chorobowe wskazujące na AIDS:
• encefalopatia związana z zakażeniem HIV (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).
• zespół wyniszczenia spowodowany zakażeniem HIV (konieczny dodatni wynik badania serologicznego anty-HIV).