Prawa podmiotowe

Służebności gruntowe

Art.50 kc

Prawo związane- mogą istnieć w powiązaniu z innym prawem

• Użytkowanie wieczyste

• Superficies solo cedit

• Własność lokalu jak udział w tym lokalu

Prawa akcesoryjne- związane w celu zabezpieczenie realizacji praw głównych

• Wierzytelność i prawo akcesoryjne to hipoteka; jeśli wierzytelność gaśnie to gaśnie i hipoteka

• Zmiany w hipotece odstępstwa od zasady akcesoryjności

Nabycie prawa podmiotowego- jest następstwem jakiegoś zdarzenia prawnego

• Pierwotne- w drodze zasiedzenia(prawa rzeczowe na zasiedzianej nieruchomości utrzymują się; mimo pierwotnego charakteru nie powoduje wygaśnięcia ograniczeń istniejących wcześniej), wywłaszczenie(poprzez wyzucie dotychczasowego właściciela), pisarz który napisze książkę. Nabywa się to prawo bez obciążeń które istniały dotychczas.

• Obowiązuje zasada nemo plus iuris ad alium transfere potest, quam ipse habet- nie możesz przekazać więcej praw niż sam posiadasz. Wyjątki art.169, 170(umożliwia uzyskanie od osoby nieuprawnionej własności na rzeczy ruchomej; nabywca jest w dobrej wierze i jego niewiedza nie wynika z niedbalstwa). Odstępstwa od zasady:

• Art. 169 § 2 - w przypadku rzeczy kradzionej, można uzyskać własność ale po upływie trzech lat; tutaj nieodpłatnie

• Pozorność art. 83 § 2; musi być odpłatnie

• Nabycie prawa do nieruchomości na zasadzie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych; stan kiedy księgi nie odzwierciedlają stanu rzeczywistego, w przypadku odpłatnym

• Art. 1028 KC- rozporządzanie spadkiem; nawet jeśli testament się odnajdzie osoba trzecia będąca w dobrej wierze nie traci nabytego prawa

• Pochodne- poprzez następstwo po dotychczasowym podmiocie(np. umowa, dziedziczenie)

Nabycie

• Konstytutywne- nabywamy prawo nowe od poprzednika

• Pierwotne konstytutywne- prawo do wynalazków, wcześniej nie istniało i jest nowe

• Translatywne- nabywam takie samo prawo jak poprzednik

Nabycie

• Ogólne- nabycie ogółu praw majątkowych na podstawie jednego stanu faktycznego, jest dość rzadkie;

• w przypadku dziedziczenia, obejmuje aktywa i pasywa

• łączenie osób prawnych

• nie ma sukcesji uniwersalnej na podstawie zdarzenia którego nie przewiduje ustaw; quasi-uniwersalna jest zbycie przedsiębiorstwa

• zbycie spadku jako sukcesja uniwersalna

• szczególne- nabycie określonego prawa na podstawie określonego zdarzenia a nie ogół; sukcesja singularna

utrata prawa podmiotowego

są skorelowane z nabyciem prawa własności

wykonywanie prawa podmiotowego

polega na podejmowaniu pewnych działań

nie jest obowiązkiem, należy do decyzji podmiotu czy wykonuje swoje prawo

w przypadku rzeczy zaginionej jeśli właściciel nie zgłasza się po rzecz to traci własność z czasem

w przypadku roszczeń jest instytucja przedawnienia, czas w którym masz dochodzić swoich praw, z upływem czasu takie roszczenie staje się niezaskarżalne

władza rodzicielska- jest przyznana w interesie dziecka, jest nie tylko możność wykonywania prawo rodzicielskich ale i obowiązek; nie jest to typowe prawo podmiotowe, raczej jest to kompleks praw i obowiązków

kolizja praw podmiotowych

prawa podmiotowe powinny być wykonywane bez uszczerbku dla innego prawa

• na jednej rzeczy istnieje kilka służebności, nie zawsze musi wtedy dochodzić do kolizji; metody rozstrzygania kolizji

• zasada pierwszeństwa- przyznanie pierwszeństwa jednego prawa przez określone kryteria, w szczególności jeśli mowa o prawach rzeczowych; prior tempore, potior iure. Tyczy się w przypadku też nieruchomości która nie ma ksiegi wieczystej, bo jeśli ma to prawo spisane ma pierwszeństwo przed prawem niespisanym

• przy prawch obligacyjnych gdy mają postać wierzytelności pieniężnych

nadużycie prawa podmiotowego

podmiot czyni ze swego prawa użytek sprzeczny z klauzulami generalnymi(art.5 KC- teoria wewnętrzna). Staje się wtedy zachowaniem bezprawnym. Jest to wykonywanie prawa ale działa się na szkodę innych.

Do tej konstrukcji sądy sięgają ostrożnie i z niechęcią kiedy odwołujemy się na klauzule generalne czyli kwestie ocenne.

Prawo cywilne wyk.6 2010-11-24

Strona 3 z 3

---