WYCIĄG SAUNDERS'A
wykorzystanie wyciągów trakcyjnych w leczeniu przepukliny jądra miażdżystego, czyli dyskopatii i ucisków korzeniowych
Trakcja- pochodzi z łac. tractico, ciągnięcie.
W rozumieniu terapeutów powinniśmy starać się rozumieć trakcję, jako oddalenie dwóch sąsiadujących ze sobą powierzchni stawowych.
Przeciwstawnie wykonuje się przybliżanie, czyli kompresję (ściskanie).
Wskazania do zastosowanie kompresji:
w traumatologii
w osteoporozie (przyspiesza zrost kostny
Poza powyższymi przypadkami stosowana bardzo rzadko, zaś elongacja (trakcja) stosowane są dość często
Dystrakcja- ruch prostopadle
Problemy z odcinkiem C kręgosłupa ma wiele osób. Jest to związane z ustawieniem kręgosłupa w protrakcji (głowa przed tułowiem).
Osoby, które nawykowo maja taką postawę najczęściej mają problem właśnie z odcinkiem C.
Gdy głowa jest nawykowo w protrakcji i z lekkim zgięciem, to osoby takie maja problemy neurologiczne (np. u osób z chorobą Parkinsona tworzy się w ten sposób hyperlordoza).
Aby problemu protrakcji nie było należałoby zwiększyć zgięcie odcinka szyjnego górnego C1-C4 i zwiększyć wyprost w odcinku szyjnym dolnym.
Problem przeciążeniowy powstaje, gdy głowa jest zbyt długo utrzymywana w jednej pozycji (np. zgięcie głowy w pracy biurowej). Powoduje to przeciążenie mięśni odcinka szyjnego (całą platysmę).
Prostowniki odcinka szyjnego muszą być bardzo napięte (głowa waży 7% masy ciała). Wówczas można zastosować wyciągi.
Inną technikę wykonywania wyciągu szyjnego stosuje się przy problemach przeciążeniowych, a inną przy problemach spowodowanych protrakcją (przepuklina jądra miażdżystego).
Pętla Glissona
Stosując jakikolwiek wyciąg trakcyjny celem jest oddalenie sąsiadujących ze sobą powierzchni stawowych.
Aby dokładnie wykonać zabieg:
Odpowiednia metodyka → zachowany kąt trakcji, np. odc. C zlordotyzowany, gdy lordoza zwiększona, to mówimy o objawie strunowym (mięśnie odcinka szyjnego rozciągają się, jak struna), dlatego najlepiej byłoby określić dla każdego pacjenta kąt lordozy i wówczas wykonywać na tym kącie zabieg.
Na podstawie badań z 1965 roku Onarisch i Strom mierzyli siłę trakcji między C2-C7. Mierzyli oni oddalanie się trzonów kręgów od siebie.
Trzony stanowią płaszczyznę, dlatego mierzyli oni rozciąganie tylne i przednie.
Efekt terapeutyczny jest wówczas najlepszy, gdy oddalanie i z przodu i z tyłu jest dosyć istotne.
Siła trakcji w funtach |
Kąt zgięcia |
Rozciąganie tylne |
Rozciąganie przednie |
30 |
6o |
1,6 |
0,3 |
30 |
15o |
2,4 |
0,2 |
30 |
20o |
2,7 |
-0,2 |
30 |
24o |
3,4 |
-0,6 |
Przy kącie 6° i trakcji o sile 0 nie ma ani rozciągania ani kompresji.
Jeżeli trakcja o sile 0, a wzrost kata zgięcia do 20 °, to wzrost rozciągania tylnego do + 0,7 mm, natomiast rozciąganie przednie wynosi wówczas - 0,3 mm.
Jeżeli zegniemy głowę do konta 24°, czyli jest to pozycja metodyczna do pętli Glissona, a siła trakcji wynosić będzie 0, to rozciąganie przednie wyniesie + 0,1 mm, a rozciąganie tylne - 0,6 mm (kompresja).
Zatem optymalny kąt, to 15° i takie też najczęściej stosuje się w wyciągu Sundersa.
Siła trakcji
Zaletą wyciągu Syndera nad pętlą Glissona jest pozycja leżąca, która daje lepsze efekty.
Samo napinanie mięśni antygrawitacyjnych jest mniejsze.
Tkanki miękkie należy dobrze przygotować, a rozluźnienie w pozycji leżącej jest większe niż w pozycji siedzącej.
Aby siła wywołała mierzalne trakcje, to w wyciągu Sandersa musi być zastosowana siła minimalna 11 kg.
W zasadzie w terapii wyciągiem Sandersa stosuje się siłę 11-20 kg, zależnie od rekcji pacjenta na zabieg oraz komfortu, które wskazują na możliwość zastosowania odpowiedniej wartości siły. Stosowana siła nie zależy od wagi pacjenta!
Nie można jednak przekroczyć siły 55 kg, ponieważ przy tej wartości zostaje rozerwany segment C5-C6.
Jeżeli naszym celem jest leczenie przepukliny jądra miażdżystego, a czasami celem jest rozciągnięcie mięśni, to wówczas zabieg wykonujemy z mniejsza siłą, ale za to wydłużając czas jego trwania.
Po pierwszych zabiegach mogą występować dolegliwości bólowe, odruchowe napinanie…
Gdy boli podczas zabiegu, to oznacza, że jest on źle wykonywany.
Nie stosujemy trakcji przy objawach neurologicznych!!!
Czas zabiegu
Przy dyskopatiach są to zabiegi bardzo krótkie.
Pętla Glissona - 15 minut
Wyciąg Sandersa - 15 minut, ale przy mniejszej sile
Siła… jest siłą chwilową (trwa przez kilka minut).
5-10 minut, to już czas długi
Dłuższy czas trwania nie oznacza lepszych efektów.
Sanders Cervical Hometruck - wyciąg do użytku domowego
Zabieg może być stosowany kilka razy dziennie.
Ilość zabiegów w serii to 1 - kilku (4) na dzień.
Preferowany jest tryb ciągły, chociaż czasami na życzenie pacjenta wykonywany jest rytm przerywany, ale daje on o wiele bardziej mierny efekt.
Przygotowanie tkanek do zabiegu:
Rozluźnienie tkanek miękkich poprzez zastosowanie ciepła (termożele, sollux czerwony, parafina), masaż, punkty spustowe, czyli maksymalnie bolesne (na mapce wg Konarskiej, Mika), dla mięśni rotatorów można wykonywać poizometryczną relaksację.
Kilkusekundowy ucisk spowoduje tonizację napięcia mięśniowego.
Zwłaszcza w mięśniu, gdzie to zaburzenie jest posturalne.
Tam, gdzie mamy do czynienia z uszkodzeniem OUN, nie szukamy punktów spustowych, ponieważ problem nie ustępuje, mimo, że są to miejsca bolesne.
Pacjent odczuwa to miejsce, jako silnie bolesne.
Przeciwwskazania do zastosowania wyciągów:
Zmiany strukturalne spowodowane guzem (nowotwór)
Stany zapalne
Niedomoga krążeniowa (dodatni test De Claina)
Gdy przeciwwskazany ruch, a zalecana stabilizacja
Niestabilność (przeciwwskazanie względne, bo do wyciągów o dużej sile)
Ciąża (dla odcinka lędźwiowego)
Klaustrofobia (przeciwwskazanie względne)
Wyciąg manualny
Określamy ruchomość odcinka C (ruchy protrakcji, retrakcji, zgięcia, wyprostu, rotacja, skłon w obie strony)
Określamy napięcie mięśni
Test De Claina (unaczynienie mózgu zależy od 4 tętnic = 2 tętnice szyjne + 2 tętnice kręgowe)
Przy zaburzeniach przepływu krwi przez tętnice szyjne pojawiają się zaburzenia osteostatyczne, szczególnie podczas porannego wstawania.
Rozluźnienie mięśni (poziom relaksacji) - chwyt za bark, a pchanie głowy w bok, nacisk głowy w przeciwnym kierunku.
Przy ograniczeniu rotacji wykonujemy poizometryczną relaksację dl tych mięśni (siła submax 85%/10%)
Punkty maksymalnie bolesne powodują hipertonię (można wykonywać łokciem bądź kciukiem).
Wyciąg manualny odcinka C
Wady: nie potrafimy w nim zmierzyć siły trakcji oraz jest on stosunkowo męczący.
Wyciąg Saunders'a → siła przenoszona bezpośrednio na stawy szczytowo- potyliczne
Wykonanie:
Pas na wysokości brwi
Po zabiegu chwile poleżeć, zwłaszcza u osób o niskim ciśnieniu.
W pętli Glissona → siły przenoszone są przez stawy żuchwowo- skroniowe, dlatego ostatecznie siła trakcji jest mniejsza.