podział
stanowisk i ich zadania w procesie ochrony
Pojęcia
podstawowe
Obiekt
– jest to budynek lub zespół budynków, bądź też urządzenie
techniczne
Urządzenie
– jest to rodzaj mechanizmu lub zespół elementów służących do
wykonywania określonych czynności
Obszar
– ograniczona część przestrzeni, zwykle określonych rozmiarów
i wydzielona, odpowiednio oznakowana
kryteria
podziału
ze
względu na znaczenie obiektu:
obowiązkowo
chronione
nie
podlegające obowiązkowej ochronie
ze
względu na funkcjonalność:
zakład
produkcyjny
zakład
usługowy
instytucje
i urzędy
dobra
kultury i muzea
obiekty
wojskowe
obiekty
handlowe
Formy
realizacji zadań ochronnych
ochrona
fizyczna – realizowana w formie:
stałej
i/lub doraźnej,
dozorze
sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w
urządzeniach elektronicznych, systemach alarmowych
konwojowaniu
wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych i
niebezpiecznych
Podstawa
prawna
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 17 listopada 1998
r. w sprawie wewnętrznych służb ochrony.
Na
podstawie art. 13 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób
i mienia (Dz. U. Nr 114, poz. 740) zarządza się, co następuje:
§
1. 1. Rozporządzenie
określa dla wewnętrznych służb ochrony:
1) szczegółowe
zasady i tryb tworzenia,
2) strukturę
organizacyjną i zakres działania,
3) sposób
prowadzenia dokumentacji ochronnej,
4) uzbrojenie
i wyposażenie,
5) umundurowanie
i oznaki służbowe,
6) sposób
tworzenia nazw.
2. Ilekroć
w rozporządzeniu jest mowa o jednostce bez bliższego określenia,
rozumie się przez to jednostkę organizacyjną, w której działa
wewnętrzna służba ochrony.
Podział
ochrony obiektów
ze
względu na czas ochrony:
stała
doraźna
(czasowa, dorywcza, okazjonalna)
ze
względu na strefę działania:
wewnętrzną
zewnętrzną
kompleksową
ze
względu na ruch:
statyczna
dymamiczna
ze
względu na możliwość obserwacji:
jawną
tajną
jawno
tajną
Formy
realizacji zadań ochronnych cd.
Zabezpieczenie
techniczne polegające na:
montażu
urządzeń i systemów alarmowych, sygnalizujących zagrożenie
chronionych osób i mienia
montażu
urządzeń i środków zabezpieczenia mechanicznego
Rodzaje
wykonywanych zadań ochronnych w ochranianych obiektach
posterunek
stały – (1, 2, 3 zmianowy) wystawiany w miejscach wymagających
stałej ochrony lub określonej porze doby
posterunek
doraźny – organizuje się w miejscu wymagającym ochrony w
określonym czasie np. zwiększone zagrożenie obiektu lub odcinka
patrol
– stosuje się go do stałej lub doraźnej ochrony lub odcinka
obiektu. Stałe trasy patrolowe winny zapewniać właściwą ochronę
najbardziej newralgicznych punktów obiektu narażonych na zagrożenie
obchód
– w celu rozpoznania aktualnej sytuacji, rozpoznania zagrożenia i
ewentualnego zabezpieczenia np. p.poż, ochrona tajemnicy lub
sprawdzenie sposobu wykonywania ochrony
zasadzka
– ukryty posterunek, który wystawia się w przypadku powzięcia
wiadomości o zamiarze dokonania przestępstwa
Organizacja
ochrony obiektu
Strefa
wewnętrzna
obejmuje
ochraniany budynek i strefy w nim zlokalizowane – uzależniona
ilość od ilości budynków w chronionym obiekcie/obszarze
Strefa
zewnętrzna
obejmuje
obszar poza budynkami do ogrodzenia lub granicy terenu
Strefa
peryferyjna
obejmuje
obszar poza granicą terenu lub ogrodzenia. Strefę taką wyznacza
się zazwyczaj wtedy, gdy pojawienie się osób postronnych jest
stosunkowo rzadkie. Obiekty znajdują się zdala od szlaków
komunikacyjnych, zwartych zabudowań a osoby tam przebywające mogą
być informowane o przebywaniu w pobliżu obiektów specjalnych za
pomocą np. specjalnych tablic.
Powstawania
zagrożeń
przyczyny
zewnętrzne
przyczyny
wewnętrzne
Przyczyny
powstawania zagrożeń
Naturalne
– zjawiska atmosferycze i przyrodnicze
huragan,
wyładowania
atmosferyczne,
wielkie
upały i mrozy,
duże
opady deszczu i śniegu
powódź,
zalanie pomieszczeń,
pożar
Przyczyny
powstawania zagrożeń cd.
Wywołane
przez człowieka
zabór
( włamanie , kradzież,)
napad,
wzięcie zakładnika
podłożenie
ładunków wybuchowych i inne akty terroru,
oszustwa
i nadużycia pracownicze,
wyłudzenia,
naruszenie
przepisów dotyczących informacji niejawnych oraz ochrony danych
osobowych,
zakłócenie
porządku publicznego,
wandalizm,
zniszczenie
mienia,
zaprószenie
ognia, podpalenie
nieprawidłowa
eksploatacja i niewłaściwa eksploatacja
brak
konserwacji
Ogólne
zasady przygotowania
i
prowadzenia ochrony
Skuteczna
ochrona osób i mienia wymaga poznania potencjalnych zagrożeń, a
skuteczne zapobieganie zagrożeniom wymaga dokonywania systematycznej
ich analizy i na tej podstawie usprawniania sił ochronnych.
Do
przeprowadzenia tej analizy niezbędne jest zgromadzenie maksimum
informacji dotyczących zaistniałych w przeszłości zdarzeń.
Ogólne
zasady przygotowania
i
prowadzenia ochrony cd.
Źródła
tej wiedzy:
właściciel
i pracownicy ochranianego obiektu
jednostki
policji
jednostki
Straży Pożarnej
rozpoznanie
własne osób i terenu:
*
topografia
*
zabezpieczenie techniczne istniejące i
porządane
*
punkty newralgiczne obiektu
*
określenie składu osobowego i organizacja fizycznej służby
ochronnej
Organizując
ochronę bierzemy pod uwagę:
Rodzaj,
charakter działalności i usytuowanie obiektu ochranianego
Rodzaje
występujących zagrożeń
Zadania
stawiane służbie ochronnej
Specjalne
wymagania zleceniodawcy (w ramach określonych przepisów)
Predyspozycje
pracowników ochrony oraz dyspozycyjność i mobilność posiadanych
sił i środków
Dyslokacja
służby i ilość pracowników ochrony
Dysponując
określoną liczbą sił i środków dokonujemy ich dyslokacji,
polegającej na rozmieszczeniu poszczególnych elementów służby
(patrole, posterunki, obchód) na terenie chronionego obiektu w
miejscach i trasach wymagających ochrony.
Dyslokację
sił i środków uwzględnia się w planie ochrony.
Dyslokacja
służby i ilość pracowników ochrony
system
stałej liczebności służby
system
okresowego wzmocnienia służby
System
zmiennej liczebności w okresie doby
Planowanie
służby – rotacja zmian. norm godzinowych, obsada stanowisk
pracujących w ruchu ciągłym
Rozkład
służby w trakcie zmiany (przerwy, posiłki)
Utrzymanie
rezerw osobowych (urlopy, choroby)
Niezbędne
wyposażenie pracowników ochrony
licencja
pracownika i inne dokumenty
umundurowanie
i oznakowanie (czy
zawsze?)
środki
ochrony osobistej (hełm i kamizelka kuloodporna, maska p.gaz.,
opatrunek osobisty)
środki
łączności (zewnętrznej i wewnętrznej)
środki
obserwacji (lornetka, noktowizor)
środki
oświetlające (latarki i reflektory)
Środki
transportu ( przystosowane i specjalne)
Uzbrojenie
w
ochronie - broń palna krótka
w
transportach wartości - broń palna długa
Środki
przymusu bezpośredniego
siła
fizyczna
kajdanki
pałka
obronna „tonfa”
pies
obronny
paralizatory
elektryczne
broń
gazowa
RMG
Ilość
broni i amunicji
liczba
egzemplarzy broni palnej krótkiej, gazowej, RMG i paralizatorów
elektrycznych nie może przekroczyć stanu etatowego 2 zmian
pracowników ochrony
liczbę
egzemplarzy broni długiej nie może przekroczyć stanu etatowego
pracowników WSO, niezbędnego do ochrony największej liczby
konwojów, wykonywanych przez pracowników ochrony w jednym czasie
normatyw
amunicji – 4 magazynki na pistolet i broń maszynową, 24 szt.
amunicji na rewolwer i broń gładkolufową. Połowa normatywnej
amunicji stanowi tzw amunicja alarmowa
Struktura
organizacyjna w zależności od wielkości ochranianego obiektu lub
realizowanych działań
oddziały
pododdziały
samodzielne
posterunki
Stanowiska
szef
ochrony
zastępca
szefa ochrony
dowódca
zmiany
starszy
wartownik-konwojent
wartownik-konwojent
młodszy
wartownik-konwojent
Realizowane
zadania na stanowiskach
§
7. 1. Do
zakresu działania szefa ochrony należy:
1) opracowywanie
planu ochrony i innej dokumentacji ochronnej,
2) organizowanie
ochrony jednostki,
3) planowanie
zadań dla podległych pracowników ochrony,
4) kierowanie
oddziałem,
5) sprawowanie
nadzoru i kontroli nad wykonywaniem zadań ochrony,
6) prowadzenie
instruktaży i zajęć szkoleniowych z pracownikami ochrony oraz
dokumentowanie tych czynności,
7) podejmowanie
działań zmierzających do stałego doskonalenia form i metod
ochrony jednostki,
8) dokonywanie
okresowych pisemnych analiz i ocen stanu bezpieczeństwa
jednostki,
9) informowanie
kierownika jednostki o stanie zagrożenia i ochrony
jednostki,
10) sprawowanie
nadzoru nad przechowywaniem broni i amunicji oraz ich
ewidencjonowaniem,
11) udział
w naborze pracowników ochrony.
Realizowane
zadania na stanowiskach cd
2. Do
zakresu działania zastępcy szefa ochrony należy:
1) wykonywanie
obowiązków szefa ochrony podczas jego nieobecności,
2) wykonywanie
zadań zgodnie z podziałem pracy ustalonym przez szefa
ochrony,
3) kierowanie
pododdziałem,
4) wykonywanie
poleceń szefa ochrony.
3. Do
zakresu działania dowódcy zmiany należy:
1) organizowanie
wykonywania zadań przez pracowników podległej zmiany zgodnie z
dokumentacją ochronną,
2) dokonywanie
obchodów jednostki oraz instruowanie i kontrolowanie wykonywania
zadań przez pracowników ochrony,
3) przeprowadzanie
interwencji w związku z zaistniałymi zagrożeniami bezpieczeństwa
jednostki,
4) wydawanie
z magazynu broni, amunicji i środków przymusu
bezpośredniego,
5) wykonywanie
poleceń przełożonych służbowych.
Realizowane
zadania na stanowiskach cd
Zadania
tzw. ogólne (wynikające z art.7 rozporządzenia)
Zadania
szczegółowe wynikające z tabeli służby
Zadania
doraźne
Realizowane
zadania na stanowiskach cd
4. W
przypadku bezzmianowej organizacji ochrony jednostki, czynności
należące do zakresu działania dowódcy zmiany wykonuje szef
ochrony lub zastępca szefa ochrony.
5. Do
zakresu działania wartowników-konwojentów, o których mowa w § 6
ust. 2 pkt 4-6, (starszy,
normalny, młodszy wartownik-konwojent)
należy:
1) utrzymywanie
w gotowości do natychmiastowego użycia przydzielonej broni, środków
przymusu bezpośredniego oraz innego wyposażenia,
2) wykonywanie
zadań wynikających z tabeli służby i innej dokumentacji
ochronnej,
3) wykonywanie
poleceń przełożonych służbowych.
Prowadzona
dokumentacja
1) tabelę
służby zawierającą dane o:
a) rodzaju
służby,
b) rozmieszczeniu
pracowników ochrony na służbie i zadaniach dla nich,
c) obsadzie
służby i czasie jej pełnienia,
2) dziennik
zmiany zawierający dane o:
a) czasie
rozpoczęcia i zakończenia zmiany,
b) obsadzie
personalnej zmiany,
c) rozmieszczeniu
poszczególnych pracowników ochrony i czasie wykonywania przez nich
zadań,
3) dziennik
wydarzeń zawierający:
a) wpis
daty i godziny zaistniałego wydarzenia,
b) opis
wydarzenia,
c) dane
personalne osób uczestniczących w wydarzeniu,
d) dane
personalne pracowników ochrony, którzy podejmowali interwencje,
4) instrukcję
współpracy z Policją, jednostkami ochrony przeciwpożarowej,
obrony cywilnej i strażami gminnymi (miejskimi),
Prowadzona
dokumentacja cd.
5) instrukcję
postępowania pracowników ochrony w przypadku napadu, włamania,
pożaru, powodzi i awarii,
6) dziennik
szkolenia pracowników ochrony.
2. Niezależnie
od dokumentacji, o której mowa w ust. 1, jeżeli wymagają tego
względy ochrony, można prowadzić dokumentację pomocniczą,
dotyczącą:
1) instrukcji
kontroli ruchu osobowego i materiałowego,
2) instrukcji
konwojowania,
3) instrukcji
obsługi systemów i urządzeń sygnalizacji alarmowej.
3. Dokumentację,
o której mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, prowadzi dowódca zmiany, z
zastrzeżeniem § 7 ust. 4.
4. Dokumentację,
o której mowa w ust. 1 pkt 1 i 4-6 oraz w ust. 2, sporządza lub
prowadzi szef ochrony.
5. Dokumentacja
ochronna prowadzona jest w formie pisemnej.
6. Karty
dokumentacji, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3 i 6, są kolejno
numerowane i sznurowane, a całość lakowana lub pieczętowana.
Pomieszczenia
pracowników ochrony
§
12. 1. Kierownik
jednostki, w której działa wewnętrzna służba ochrony, zapewnia
dla jej pracowników pomieszczenia, w tym wartownie i pokoje
socjalne, umożliwiające im prawidłowe wykonywanie zadań.
2. Pomieszczenia
wartowni powinny być:
1) wydzielone
w sposób uniemożliwiający dostęp osobom
postronnym,
2) usytuowane
przy głównych wejściach i wjazdach na teren
jednostki,
3) wyposażone
w:
a) oświetlenie
sztuczne i awaryjne,
b) ogrzewanie,
c) instalację
łączności,
d) instalację
sygnalizacyjno-alarmową,
e) instalację
przeciwpożarową.
Nazwy
WSO
§
18.
1. Nazwę
wewnętrznej służby ochrony tworzy kierownik jednostki, w której
ta służba działa, uwzględniając rodzaj działalności lub
charakter produkcji jednostki, albo nazwę chronionego obszaru,
obiektu lub urządzenia.
2. Nazwa
wewnętrznej służby ochrony rozpoczyna się od wyrazu „Straż”
lub „Służba”.