Psychologia społeczna dr A. Wichrowski

11 października 2008

Psychologia społeczna - jedna z nauk o człowieku i jego zachowaniu. Psychologia próbuje odpowiedzieć na pytania: „Od czego to zależy jak się zachowujemy?”; „Od czego to zależy w jaki sposób się zachowujemy?”.

Modele uwarunkowania

1. S - R

S - określona sytuacja

R - określona reakcja

Np. S - u cioci na imieninach

S₁ R₁ - mruki

R₂ - gawędziarze

R₃ - pijący

Ekstowertyk - łatwość nawiązywania kontaktów

Introwertyk - trudność nawiązywania kontaktów

Zachowanie człowieka zależy od dwóch rodzajów czynników:

1. uwarunkowania zewnętrzne - sytuacja w której się znajdujemy w danym momencie

2. uwarunkowania wewnętrzne - nasze wewnętrzne cechy, właściwości

Regulacja zachowań to sytuacja w której się znajdujemy. Stawia przed nami jakieś zadania, dając określone wyniki.

2. Z - W

Z - zadanie

W - wynik

Nasze zachowanie to skład różnych czynności, reakcji warunkujących wykonanie, realizację określonego zadania.

3. Regulacja zachowania przy wykonywaniu czynności;

Z(S - O - R)W

Z - zadanie

S - sygnały

O - osoba, osobowość

R - reakcja

W - wynik

Procesy zachodzące w organizmie:

1. procesy na wejściu - wszelkie informacje są odbierane przy pomocy analizatorów (zmysły)

2. procesy centralne - podejmowanie decyzji

3. procesy na wyjściu - wykonanie określonych zachowań, czynności.

Co jest przedmiotem i podstawowymi problemami psychologii społecznej?

Przedmiot podstawowy - zachowanie człowieka w jakim stopniu wpływ na nasze zachowanie maja inni ludzie

Człowiek jest istotą społeczną tzn. każdy z nas, wszyscy ludzie od momentu narodzin do śmierci, funkcjonuje wśród ludzi, w różnych grupach społecznych.

Wpływ na ludzi na ich zachowanie może być:

1. bezpośredni - bezpośredni kontakt interpersonalny, w zależności od pełnionej roli w danej grupie

2. pośredni - różne wytwory innych ludzi z którymi się zapoznajemy, pośredni kontakt społeczny.

W kontakcie bezpośrednim pełnimy naprzemiennie rolę nadawcy i odbiorcy.

3 stycznia 2009

Jaką rolę (pozycję) zajmuję?

• Jakie czynności wykonuję (zależy od pozycji?

• W jaki sposób je wykonuje (zależy ode mnie)

Psychologia społeczna - historia i jej metody badań

Psychologia społeczna to jest naukowe badanie sposobu, w jaki rzeczywista lub wyobrażona obecność innych ludzi wywiera wpływ na ludzkie myślenie emocje i zachowanie.

Jak się zachowujemy wyznacza nam sytuacja, w jakiej się znajdujemy oraz interpretacja przez nas tej sytuacji. Interpretacja zależy od wiedzy, jaką posiadamy, jak się zachowywaliśmy w podobnej sytuacji.

Kontakty interpersonalne zależą od zabarwienia emocjonalnego (czy kogoś lubię, nie lubię, jest mi obojętny). Nawiązywanie kontaktów odbywa się w jakimś celu, (jakie są moje oczekiwania, doświadczenia). Każdy postrzega rzeczywistość inaczej.

Dwie kategorie relacji społecznych:

1. Kontakty bezpośrednie - oko w oko.

2. Kontakty pośrednie - oparte na wytworach innych ludzi, z którymi nie mamy bezpośredniego kontaktu (np. czytanie książki - pośredni kontakt z autorem, wymiana pism, maili)

• Koncepcje, które w badaniach uwzględniają takie czynniki zwane społeczno - kulturowymi uwarunkowaniami zachowania się człowieka.

• Druga grupa to teorie ewolucyjne - przyjmują tezę, że ewolucyjne zmiany w istotnym stopniu kształtują nasze zachowania (cechy przekazywane potomstwu - religia itd.)

• Teorie społecznego uczenia się zachowania społecznego są skutkiem jednostki związanej z uczeniem się.

• Koncepcje fenomenologiczne - osobiste przeżycia, subiektywna interpretacja dziejących się wokół nas wydarzeń.

• Koncepcje społeczno - poznawcza koncentrują się na procesach intelektualnych, myślowych.

Metody badań:

• Metody opisowe - procedury mające na celu zbadanie zachowań w naturalnym środowisku

• Obserwacja naturalna - opis zachowań w różnych sytuacjach, badacz nie ingeruje, wadą jest to, że nie możemy wytworzyć danej sytuacji

• Obserwacja uczestnicząca - badacz wchodzi w interakcje z obserwowanymi ludźmi, ale nie wywiera wpływu na nich.

• Studium przypadku - intensywne badanie określonej grupy społecznej (małej) opisuje się ich funkcjonowanie strukturę i wpływ struktury na członków.

• Metoda archiwalna - analizowanie funkcjonowania grup na podstawie konkretnych dokumentów, analiz, raportów.

• Sondaże

• Testy psychologiczne

• Metody eksperymentalne - manipulowanie sytuacjami społecznymi. Służą do określania relacji przyczynowo - skutkowych.

• Zmienne zależne

• Zmienne niezależne (osoby uczestniczące w danej sytuacji nie mają na nią wpływu).

Dlaczego chcemy żyć w grupie:

• Poczucie bezpieczeństwa.

• Poczucie siły.

• Grupa pomaga w rozwiązywaniu problemów.

• Przynależność do grupy wyznacza określony status społeczny.

• Zapewnia realizację naszych idei i celów.

W jakich grupach funkcjonujemy takie jest nasze zachowanie.

Celem grupy jest mniej lub bardziej określony pozytywny efekt.

• Narzucony z zewnątrz.

• Może być wewnętrzny.

Normy grup - wszelkiego rodzaju przepisy jak powinna się a jak nie powinna zachowywać jednostka należąca do danej grupy.

• Normy ogólne

• Normy szczegółowe

Funkcje norm:

• Umożliwiają ujednolicenie przekonań i poglądów, zachowań.

• Egzekwowanie sposobów zachowania się członków grupy.

---