16. Porównanie widłaków jednako- i różnozarodnikowych.
Wspólną cecha charakteryzująca widłaki to przewagą sporofitu nad gametofitem
cechy |
Widłaki jednakozarodnikowe |
Widłaki różnozarodnikowe |
Rodzaj zarodników |
Wytwarzanie jednakowych zarodników, z których wyrastają przedrośla obupłciowe |
wytwarzaniem dwóch typów zarodników: dużych MAKROSPOR z których powstają gametofity żeńskie i małych MIKROSPOR, z których powstają gametofity męskie |
Budowa i rodzaj liści |
liść typu mikrofilne tzn. z pojedynczą wiązką przewodzącą , liście są drobne i małe: nie ma liguli
|
Liście są mikrofilne długie, ostre, ułożone w rozetkę, na górnej powierzchni znajduje się języczek -LIGULA #
|
Gametofit (przedrośle) |
Przedrośla widłaków są zielone albo bezzieleniowe; mają bardzo prostą budowę anatomiczną-skłądają się z tkanki miękiszowej, są pozbawione elementów przewodzących , Rodnie i plemnie skupiają się w szczytowej części przedrośla
|
Przedrośla są silnie zredukowane - ich wymiary niewiele przekraczają objętość zarodnika, drobne przedrośla rozdzielnopłciowe, |
Sporofit |
najczęściej nieduże, wiecznie zielone rośliny zielne; pęd zróżnicowany na łodygę i liście; pędy i korzenie są charakterystycznie dychotomicznie rozgałęzione; korzenie najczęściej płożą się po ziemi.
|
Obecnie niewielkie rośliny , w przeszłości ogromne drzewiaste rośliny (Lepidodendron), których pnie( do 2m szer. i do 30m wys.) miały organy korzeniotwórcze zwane stygmeriami. Pęd rozgałęzia się podwójnie ,bulwkowata łodyga, kłącza wyrastające od razu z pędu(poryblin) |
Dymorfizm liścia |
wyraźny dymorfizm liścia; trofofile- asymilujące i sporofile- tworzą kłosy zarodnionośne; zarodnie na górnej stronie sporofila ; liście zarodnionośne występują na częściach łodyg, na zmianę z odcinkami, na których znajdują się normalnie liście asymilacyjne.
|
nie ma dymorfizmu między trofofilami i sporofilami; w rozszerzeniach liści znajdują się zarodnie(są pogrążone) ; starsze, zewnętrzne liście mają u nasady zarodnie zwane mikrosporangiami, u nasady wewnętrznych młodszych liści znajdują się mikrosporangia - zarodnie produkujące małe zarodniki
|
Wtórny przyrost na grubość |
Nie wykazują wtórnego przyrostu na grubość |
Specyficzny wtórny przyrost na grubość*.
|
Występowanie symbiozy z grzybami |
Występuje, rozwój bez niego nie jest możliwy |
Nie występuje |
Cykl rozwojowy |
zygota>sporofit>zarodnie> zarodniki> gametofit>cykl nawet kilkunastoletni |
sporofit>makro- i mikrospory> w obrębie makro- i mikrospor rozwijają się gametofity |
Biotop |
Głównie rosną na suchych terenach np. lasy mieszane, wrzosowiska itp. |
Głównie rośliny wodne(poryblin) |
Zapłodnienie |
W wodzie; plemniki 2wiciowe |
W wodzie; plemniki wielowiciowe |
Przedstawiciele występujący w Polsce |
Widłak goździsty- Lycopodium clavatum, widłak jałowcowaty- Lycopodium annotinum |
Poryblin jeziorny- Isoëtes lacustris( roślina reliktowa)- większość przedstawicieli wymarła |
Status prawny |
Pod ochroną prawną |
Pod ochroną prawną |
*Przyrost na grubość odbywa się w osobliwy sposób, gdyż istnieje tylko jeden merystem, zakładający się między korą pierwotną a łykiem i odkładający do wnętrza elementy drewna i łyka, a na zewnątrz korę wtórną. Kora wtórna odkładana jest bardzo intensywnie i to jest przyczyną, ze szczególny kształt wiązki drewna nie wpływa na wygląd zewnętrzny rośliny.
#ligula znajduje się na liściu zarodnionośnym
12. Porównanie mszaków i glewików.
Cecha |
Mszaki |
Glewiki |
Podobieństwa |
Gametofit
1. Rodnia
2.Plemnia |
- zróżnicowany jest na łodyżkę, liście i chwytniki. W jego budowie anatomicznej można wyróżnić prymitywne tkanki przewodzące. (gametofor); Występuje wiele soczewkowatych chloroplastów; brak pirenoidu
- rozwój egzogeniczny, rodnie stojące na powierzchni gametofitu- pogrążenie w tkance zawsze wtórne;
- rozwój egzogeniczny, plemnie stoją na powierzchni gametofitu- pogrążenie zawsze wtórne;
- zawiązki rodni i plemni wytwarzają dwusieczną komórkę inicjalną-apikalną, która buduje gametangium |
- plechowaty, tworzący rozetki przylegające do podłoża Występuje 1 duży chloroplast w komórce' występuje pirenoid otoczony pierścieniem ziarn skrobi; Komory śluzowe
- rozwój endogeniczny, rodnia pogrążona pierwotnie w tkance gametofitu;
- rozwój endogeniczny, plemnie w komorach, ale luźno stojące; |
- zawsze zielony - gametofit przymocowany do podłoża chwytnikami
- dobrze wykształcony trzoneczek; |
Sporofit
1. Budowa
2. Podział zygoty
|
- sporofit umieszczony na secie; - brak sprężyc w zarodni
- poprzeczny |
- brak sety; -zawsze zielony; - obecność sprężyc w zarodni
- przez cały okres życia produkuje zarodniki
- podłużny |
- zawsze zależny od gametofit;
- zarodnia zbudowana z wielu warstw komórek
- 1 telom |
Metabolizm D- metionina |
- deaminacja lub acylacja; |
- połączenie z kwasem malonowym; |
|