Edyta Wysocka - Rutkowska
nauczyciel - wychowawca świetlicy
w Szkole Podstawowej Nr 50
w Białymstoku
CZĘŚĆ I
Zabawa i gry jako formy pracy w świetlicy szkolnej
Świetlica szkolna jest miejscem, w którym dziecko spędza wiele godzin dziennie. Jest to więc środowisko, mające znaczący wpływ na kształtowanie się jego osobowości. To tutaj powinny być zaspokajane takie potrzeby wychowanka, jak poczucie bezpieczeństwa, szacunku i samorealizacji. Tu właśnie istnieje możliwość stworzenia atmosfery domu rodzinnego, sprzyjającej kształtowaniu, rozwijaniu i realizacji wszystkich potrzeb dziecka. Uzupełnia ona ponadto funkcje rodziny i nauczycieli w klasach.
Działalność świetlicy skupia się wokół pięciu dziedzin:
1. wychowania zdrowotnego
2. społeczno - moralnego
3. umysłowego
4. plastyczno - technicznego
5. estetycznego
Wynika z tego, że podstawowymi funkcjami świetlicy są:
a) funkcja opiekuńcza ( czuwanie nad zdrowiem, bezpieczeństwem i prawidłowym rozwojem)
b) profilaktyczna ( zapobiega nieprawidłowościom rozwoju )
c) reedukacyjna ( wyrównywanie braków, korygowaniu wad)
d) kompensacyjna ( wyrównywanie niedoborów środowiska rodzinnego)
Moja działalność w świetlicy opiera się na planie pracy, który tworzę na każdy rok szkolny. Główne zadania, jakie określone zostały przez grono pedagogiczne świetlicy, skierowane są na:
-kształtowanie postaw społecznych, sprzyjających współdziałaniu, nabywaniu umiejętności współżycia w grupie i kierowania się ważnymi dla zbiorowości normami i kryteriami postępowania
-organizowanie pomocy w nauce, tworzenie warunków i przyzwyczajanie do samodzielnej pracy
-rozwijanie indywidualnych uzdolnień i zainteresowań
-upowszechnianie zasad kultury - edukacji prozdrowotnej
-kształtowanie świadomości ekologicznej i właściwych postaw wobec środowiska
-budzenie wrażliwości emocjonalnej i świadomości moralnej
-rozwijanie poczucia estetyki
-rozwijanie wyobraźni twórczej, inicjatywy, pomysłowości oraz umiejętności wyrażania ich w dostępnych formach ekspresji
Treści przekazywane przeze mnie podczas zajęć dostosowane są do możliwości i wieku dzieci. Różnorodność form pracy w świetlicy daje każdemu wychowankowi możliwość wszechstronnego rozwoju i korzystania z bazy dydaktycznej, często niedostępnej w warunkach domowych.
Jedną z form pracy, którą często stosuję w świetlicy, jest zabawa. Dzieci bardzo chętnie biorą w niej udział, bowiem mają możliwość przeniesienia się w świat fantazji. W świecie tym wszyscy są sobie równi i potrzebni, w zabawie uczestniczy się dobrowolnie i dla przyjemności.
ZABAWY I GRY RUCHOWO - ZRĘCZNOŚCIOWE
Zabawy i gry ruchowo - zręcznościowe wykorzystuję, by zapewnić dziecku aktywny wypoczynek. Po przez nie wzbogacam doświadczenia uczniów i nawyki ruchowe, którymi będzie posługiwać się podczas codziennych czynności. Oto niektóre przykłady takich zabaw, które stosuję w świetlicy:
,,Krzesła”
Dzieci chodzą dookoła krzeseł (liczba krzeseł mniejsza od liczby dzieci o 1) w rytmie grającej muzyki. Z chwilą przerwania melodii wszyscy siadają. To dziecko, które zostało bez miejsca zabiera jedno krzesło i odchodzi. Zabawa prowadzona jest do momentu pozostania jednego dziecka, któremu udało się zdobyć ostatnie krzesło.
,,Sałatka owocowa”
Wszystkie dzieci siedzą w kole na krzesłach, jedno stoi w środku. Uczniowie odliczają do trzech. Jedynki mogą nazywać się „pomarańcze”, dwójki „gruszki”, trójki „winogrona”. Osoba w środku wywołuje dowolne „owoce”, które muszą zmienić miejsca. Na hasło „sałatka owocowa” wszystkie dzieci zamieniają się miejscami. Dziecko, które nie zdąży zająć krzesła wywołuje dalej.
,,Żywioły”
Dzieci siedzą na krzesłach w kole, jedno stoi w środku i rzuca piłkę do wybranego kolegi, wywołując jeden z żywiołów. Dziecko, do którego był skierowany rzut, wymienia zwierzę żyjące w danym żywiole. Kto da błędną odpowiedź, idzie do środka. Na hasło „ogień” wszyscy zmieniają miejsca, a dziecko, dla którego zabrakło krzesła pozostaje w środku i prowadzi zabawę.
,,Wiewiórki, orzechy, żołędzie”
Dzieci stoją w kole twarzą do środka w zwartych trójkach, odległych od siebie o 3 kroki. Jedno dziecko stoi w środku koła. Prawoskrzydłowe w trójce jest wiewiórką, środkowe jest orzeszkiem, lewoskrzydłowe jest żołędziem. Wolne dziecko w środku wywołuje np.: orzeszki. Wtedy wszystkie dzieci będące orzeszkami muszą zmienić miejsce, a z zamieszania korzysta to stojące w środku i zajmuje jedno z wolnych miejsc. Osoba, która pozostała bez miejsca, prowadzi zabawę.
,,Talerz”
Dzieci siedzą w kole na podłodze, a jedno w środku kręci talerzem i wywołuje po imieniu kolegę lub koleżankę. Zadaniem wywołanego dziecka jest złapanie talerza zanim się zatrzyma. Wywołany kręci dalej talerz. Kto nie wykaże się refleksem, ten daje fant, którego później musi wykupić.
,,Wolne miejsce”
Dzieci siedzą w kole na krzesłach, jedno stoi w środku (liczba krzeseł większa od liczby siedzących dzieci o 1). Każde dziecko przedstawia głośno nazwę zwierzęcia, które lubi. Dziecko, obok którego jest wolne krzesło mówi: krzesło po mojej prawej stronie jest wolne, zapraszam na nie kota. Wywołany kot siada na wolne miejsce, natomiast osoba obok której zwolniło się krzesło musi je przyklepać prawą ręką, zanim zostanie zajęte przez ucznia ze środka.
GRY I ZABAWY TYPU HARCERSKIEGO
Ten typ zabaw posiada ustalone, dawno wypróbowane wartości kształcące i poznawcze. Obecnie rzadko stosujemy je w swojej pracy, a są one bardzo dobrym typem zabaw, ponieważ wymagają od zespołu zdyscyplinowania i współpracy, czego często oczekujemy od naszych pociech.
,,Mocna głowa”
Dwoje dzieci z dwóch grup obraca się z zamkniętymi oczami. Po kilku obrotach zatrzymują się i na prośby prowadzącego wskazują okno, drzwi, ławki itp. Wygrywa drużyna, która poprawnie wskazywała kierunki.
,,Szukanie zegara”
Na stole leży kilka czapek, pod jedną z nich znajduje się zegarek. Wygrywa ten, kto zorientuje się, usłyszy, gdzie jest zegarek.
,,Duch”
Dzieci siedzą w ciszy, w kole i z zamkniętymi oczami. Jedno z dzieci chodzi poza kołem, starając się, by go nikt nie usłyszał. Które z siedzących dzieci usłyszy, że „duch” stoi za nim, podnosi rękę. Jeśli rzeczywiście miała rację, w nagrodę zostaje „duchem”, jeśli nie, „duch” krąży dalej.
,,Ciuciubabka”
Jedno wybrane dziecko staje na środku sali z zawiązanymi oczami, inne podchodzi i obraca je 4 razy. Gdy straci orientację, ma za zadanie złapać po omacku jedno dziecko.
,,Kim”
Dzieci obserwują przez minutę kilkanaście przedmiotów, ułożonych na stole. Następnie przedmioty zasłania się i dzieci (grupy) notują lub wyliczają te, które zapamiętały. Wygrywa dziecko (grupa), które zapamiętało najwięcej.
„Podchody”
ZABAWY STOLIKOWE
Zabawy stolikowe kształcą takie umiejętności, jak: zdrowa rywalizacja, spostrzeganie, porównywanie, myślenie, uwaga, pamięć, wzbogacają wiedzę z zakresu różnych dziedzin i doskonalą zdobyte umiejętności. Najczęściej są to wszelkiego rodzaju gry planszowe, quizy, pchełki, bierki, liczmany, puzzle itp. W tych grach może brać udział dowolna liczba osób. Często wykorzystuję zabawy i gry stolikowe, w celu wyciszenia dzieci i skoncentrowania ich na określonej czynności.
CZĘŚĆ II
Zabawa i gry jako formy pracy w świetlicy szkolnej
ZABAWY I GRY NA ORIENTACJĘ I SPOSTRZEGAWCZOŚĆ
Poprzez wprowadzanie zabaw i gier na orientację, dziecko w aktywny sposób przyswaja i utrwala nowe wiadomości, które są tematycznie związane z hasłami tygodnia, zawartymi w dziale żywego słowa. Wychowanek ćwiczy w ten sposób pamięć, spostrzegawczość i orientację. Uczestniczenie w tych ćwiczeniach sprawia dzieciom wiele satysfakcji i wzbogaca, w sposób czynny, zakres ich wiedzy. Oto przykład takiej zabaw, które cyklicznie wprowadzam w świetlicy:
,,Wyścig rodzin”
Dzieci siedzą na krzesełkach w dwu rzędach (liczba krzeseł jest jednakowa w obu rzędach). Każde dziecko otrzymuje określoną rolę do odegrania (osoby lub zwierzęcia), podczas odczytywania opowiadania, dzieci zmieniają swoje miejsca, okrążają swój rząd krzesełek i wracają na miejsce.
ZABAWY I GRY DYDAKTYCZNE
W dziale tym znajdują się zabawy, które spełniają funkcje poznawcze, wychowawcze i kształcące. Służą one gromadzeniu materiału poznawczego oraz utrwalaniu i operowaniu zdobytymi informacjami. W uczeniu się za ich pomocą rozwijają się procesy percepcyjno- motoryczne, spostrzegawczość, wyobraźnia, uwaga, pamięć itd. Wychowawczynie w naszej świetlicy często stosują zabawy i gry dydaktyczne widząc, że są one środkiem wiodącym do ukształtowania odpowiednich postaw wobec nauki, innych osób oraz wobec otaczającej rzeczywistości społeczno - przyrodniczej. Przykładami tychże zabaw mogą być różne zagadki, szarady, rebusy, krzyżówki, łamigłówki, kalambury oraz ćwiczenia umysłowe, oto przykłady:
I. Odpowiedz !
Co leci, mimo że nie posiada skrzydeł? / Gdzie są rzeki bez wody? / Dlaczego bocian stoi na jednej nodze? /
II. Znajdź ukryty wyraz !
Zupa w garnku jest gorąca (paw). / Kapitan rzucił kotwicę do wody (kot). / Ania myje żaluzje (jeż). / Mama kupiła Uli palto na zimę (lipa). /
Dzisiaj będzie sos na obiad (sosna). / Podróż Ali była udana (róża). / Maciej karmi gołębie (maciejka). / W tej rzece można złowić leszcze lub liny ( Lublin). / Słońce często chowa się za chmury ( Częstochowa). / Dziś od rana pada deszcz ( Odra). / Na niebie zawisła ciemna chmura ( Wisła). / Tomek syknął z bólu ( Meksyk). / Wacek łowi raki (Irak). /
III. Zgaduj - zgadula !
Jakie „rzeczki” są w ogrodzie? / Jaką „kawkę” strażak niesie? / Jakie „gody” znajdziesz w lesie? / Jakie „maki” chowają się w swoich domkach? / Jakie „osy” rosną na palmach? / Jaki „obraz” maluje malarz? / Jaką „główka” można rozwiązać? / Jaka „szyna” służy do pisania? / Jaki „wóz” rozrzucają rolnicy na polu? / Jaki „rządek” należy mieć w pokoju? / Jakie „zapominajki” kwitną na niebiesko? / Jaka „kładka” chroni książkę przed zniszczeniem? / Jaki „lejek” jest do opalania? / Jaki „ ciąg” jeździ po torach? /
IV. Znajdź ukryte nazwy sprzętów sportowych.
Dębowy konar tyle ma sęków, ile gałązek obcięto. / Wiem, że sasanki kwitną wiosną. /
Dzieci lubią bawić się wyrazami, dlatego często proponuję im następujące zadania do wykonania:
utwórz nowe wyrazy z liter zawartych w podanym przykładzie / -podaj nowe wyrazy, w skład których wejdą: lot (lotnisko, samolot, loteria...),las, tor... /
ułóż zdanie z wyrazami według kodu: k, d, m, l ( Karol dał mamie list ) / dokończ wyrazy: ma- ( mama, materiał, mapa ...), wy- ( wycieczka, wyraz, wyskok...) / utwórz ciąg dowolnych wyrazów, rozpoczynających się od ostatniej litery wyrazu poprzedniego ( las- sok- kij - jama) / uzupełnij przysłowia /
przedstaw nam, bez używania słów, to co masz napisane na kartce / ułóż zdania z rozsypanych wyrazów / podaj hasło „głuchego telefonu”, które składać się będzie najpierw z jednego wyrazu, potem z dwóch, dalej z trzech... / zagrajmy w,, państwa, miasta” /
Kolejną grupę zabaw stanowią te, które rozwijają wyobraźnię i ćwiczą pamięć:
powiedz, co znalazłeś w pudle?- dziecko wkłada rękę do zamkniętego pudełka i dotyka przedmiotów, które się tam znajdują; na podstawie dotyku ma określić, co to jest / odgadnij, o czym mówimy?- uczeń może zadać 10 pytań o przedmiot, a grupa odpowiada tylko „tak” lub „nie” / znajdź ukryty przedmiot ! - grupa naprowadza dziecko, mówiąc „ciepło”, gdy się zbliża do przedmiotu, a „zimno”, gdy się oddala / dzieci siedzą w kole i obserwują się wzajemnie, starają się zapamiętać, gdzie kto siedzi; jedno z dzieci wychodzi z sali, a po powrocie ma wskazać, kto zmienił miejsce ( w drugiej wersji zabawy dzieci obserwują swoje ubrania, do odgadnięcia jest kwestia, kto z kim zamienił się ubraniem) /
ZABAWY TOWARZYSKIE
Zabawy te służą aktywnemu odpoczynkowi dziecka, dostarczają radości, zadowolenia, kształcą i wychowują. Ponadto utrwalają koleżeństwo i przyjaźń.
,,Bum”
Dzieci siedzą w kole i odliczają kolejno. Każda osoba, na którą wypadnie liczba będąca wielokrotnością 5 ma powiedzieć bum ( jeden, dwa, trzy, cztery, bum, sześć, siedem, osiem, dziewięć, bum, jedenaście......). Gra toczy się do 50, potem następuje zmiana liczb: bum mówimy zamiast wielokrotności np.: 4. Uczeń, który pomyli się, daje fant.
,,Perskie oko”
Dzieci dobierają się parami. Biorą krzesło, jedno dziecko siada, a drugie staje za nim. Jeden uczeń bez pary staje za pustym krzesłem i puszcza oko do wybranej, siedzącej osoby. Ta zauważywszy, powinna szybko wstać i zająć krzesło osoby puszczającej oko. Osoba stojąca powinna udaremnić ucieczkę swojego partnera i w nagrodę zająć jego miejsce na krześle. Natomiast jeśli nie uda się jej przytrzymać partnera, który zdąży uciec, to ona dalej puszczo oko. Gdy nie uda się komuś zwabić partnera na swoje wolne krzesło, należy dalej puszczać „perskie oczka”.
,,Ludzie do ludzi”
Dzieci stoją w parach. Jedno dziecko prowadzące wydaje komendy: nos do nosa, kolano do kolana, ręka do ramienia, łokieć do łokcia...Wszyscy wykonują polecenia do momentu, gdy padnie hasło: ludzie do ludzi. Wtedy uczestnicy zmieniają pary. Kto nie znajdzie partnera, ten prowadzi zabawę, podając kolejne hasła.
,,Zajączki”
Uczestnicy siedzą w kręgu. Począwszy od osoby prowadzącej, wszyscy odliczają kolejno. Prowadzący, przykładając dłonie do głowy i machając nimi (robi zajączka), mówi:,, zajączek numer jeden wzywa zajączka numer np.: osiem”. Wywołany zajączek kiwa swoimi „uszami” i woła następnego zajączka, wypowiadając te same słowa. Zajączki sąsiadujące z tymi, które machają „uszkami”, muszą też machać tym „uchem”, którym sąsiadują z wywołanym.
CZĘŚĆ III
Zabawa i gry jako formy pracy w świetlicy szkolnej
ZABAWY I GRY DYKCYJNE
Istotnym momentem w rozwijaniu mowy uczniów jest praca nad żywym słowem, nad doskonaleniem wymowy pod względem wyrazistości, barwy i siły głosu. W czasie pracy nad tekstem, na zajęciach koła teatralnego, muszę pamiętać o pięknej dykcji, nie powinnam dopuszczać do monotonii głosu. Nieocenioną rolę odgrywa tu taśma magnetofonowa z dobrze nagranym tekstem. Jest ona wzorem poprawnego mówienia. Oto kilka przykładów ćwiczeń dykcyjnych, które stosuję podczas pracy z dziećmi, ,,małymi aktorami”:
1.
Język to tancerz jest nad tancerze, tańczy łamańce w każdej literze.
Wiotki jak trzcina płata figielki, czasem ukłuje żądłem igiełki, prycha, wiruje, pruje i warczy, długi, wypukły, wklęsły, rozwarty.
To w górę skacze, powrotem spada, jak zręczny szermierz, co szpadą włada, jak sztukmistrz biegły, linoskok śmiały.
Tak ten języczek koniuszczkiem małym wywija, cofa, skręca, zawraca, zadaje cięcie, drga i kołata, rzeźbi, maluje ten szczegół boski,
co nosi nazwę małej spółgłoski.
2.
BA BE BI BO BU BY --- CA / DA / FA / GA / HA / JA / KA / LA / ŁA / MA / NA / PA / RA /
S.A. / TA / WA / ZA / ŻA / DZA / DŻA / SZA / CZA / SZCZA
3.
Nie pieprz Piotrze wieprza pieprzem, bo przepieprzysz Piotrze wieprza. / Przyleciały trzy pstre przepiórzyce przez trzy pstre kamienice. /
Nie marszcz czoła. / Trzech Czechów milczy mil trzy. / Włóż płaszcz w deszcz. / Trzech Czechów milczy mil trzy. / Włóż płaszcz w deszcz./
Trzech Czechów szło ze Szczebrzeszyna do Szczecina. /
4.
wat wet wit wot wut wyt --- bat / tas / dag / waź / bak / sat / kat / gaz / tak / łał
5.
papka babka / tytus dydona / kukułka gagatek / rabarbar rarytas / saz zez / chochoł honor / szaszłyk żarzyć / żerdka furtka /
szarańcza pomarańcza / ceń cień / szerszeń żańszeń / łyżka piołunu / trzy cytrzystki / frak wrak / bal bał / Tyfus Szprotek /
trzask gromu / kaczka dziwaczka / szuwaks szmaja /
6.
dża dże dżi dżo dżu dży --- czma / dżwa / drzwa / wska / grma / hac / kszta / lra / łah / mam / psza /
rla / strza / ar / TPA/ wrza / żga / zrza / dzba
7.
zapłać należność dentystce / aleś się rozsierdził / dla ciągu następstw / dwa zacietrzewione cietrzewie / groch wre pod pokrywką /
szybszy niż strzała / Jola lojalna, Jola nielojalna / chrząszcz trzcinowy / łżesz łajdaku / grzebień zęby szczerzy / zza zakręty alejki /
serce w tabakierce /
8.
jest ta jest jest te jest ti jest tu jest ty --- jak kta jak kte jak kti jak kto jak ktu jak kty
9.
futra furta / kadra garda / berła perła / czy cztery czy trzy mam, nie wytrzymam / cześć trzeszcz / wietrz rzecz / czy trzy Czeszki czy / trzech Czechów / szczygła strzygła / piszcz mistrz / piszczał wystrzał / poczmistrz z Tczewa / przemiał pszenicy na żarnach /dawniej jedno /
walka z najeźdźcą / w mistrzowskim płaszczu / wpadł ptak w dół / małpie ogony bez małp / uciec z zamku / mutry bez śrub / zrzuciwszy płaszcze / klucze bez zamków /
10.
Chociaż żuczek rzecz malutka, mnie urzeka życie żuczka. Czy w Przysusze czy też w Pszczynie, życie żuczka rześko płynie. Byczo mu jest i przytulnie, w przedwiosenny czas szczególnie. Szepce w żytku lub pszeniczce, śliczne rzeczy swej księżniczce. Wtaszcza jej na przykład z dali maku wór na sznur korali. Albo rzuca gestem szczodrym pod jej nóżki chabrem modrym. Żuczku, żuczku, co chcesz za to, być ewentualnie tatą?
Z tego wielka jest nauczka, choć sam żuczek, rzecz malutka.
11.
cacz cecz cicz cocz cucz cycz / bza / brza / drwa / fsa / gda / krza / rła / mna / kra/ ra ra ra / re re re / ri ri
12.
Od łyczka do rzemyczka, od rzemyczka do koziczka, od koziczka do koniczka a z koniczka - szubieniczka.
13.
Stół z powyłamywanymi nogami. / Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego. / Pełny nocnik pełnomocnika. / Czarna krowa w kropki bordo żarła trawę, kręcąc mordą. / W czasie suszy szos sucha. / Sasza suszy szare szorty. / Wsiadł do pętli tramwajowej. /
Dąb ławka dębowa, ząb proteza zębowa. / Wyłuszczarnia szyszek. / Ranek świta i króla już świt wita. / I po cóż to zadęcie, panie eksprezydencie. / Nie każda prosta krzywej sprosta.
14.
Strzelasz, strzelasz na strzelnicy - ustrzelisz jelenia albo słonia z trąbą dużą, trąbiącego z przerażenia.
Pójdę z tobą na strzelnicę, tylko włożę tę spódnicę, co wyprała mi ją mama, no bo mama jest kochana.
Nie denerwuj się kolego! Zdążysz strzelić do jednego z tych pluszaków na wystawie, co ich nie chce nikt normalnie.
Ale frajda, ale frajda, stanął, strzelił, niedorajda!
15.
W stajni kolczuga wielka nad żłobem rozpięta i pierścieniasty pancerz służą za drabinę, w którą chłopiec zarzuca źrebcom dzięcielinę...
16.
Buńczukiem, łupem z Wiednia otrzepywała żarna... Ścia-źra ście-źre ści-źri ścib-źro ścib-źru / pca pce pcy pco pcu pcą pcę / pańcia eńcie yńci iści
ońcio uńciu ością eńcię / ancza encze yncze inczy onczo uczy onczą ęńczę / tsza tsze tszy tszo tszu tszę /
17.
Chrząsnęły sierpy w zbożu, ozwała się łąka. Rząd kosiarzy otawę siekający wciąż brząka, pogwizdując piosenkę; z końcem każdej zwrotki
stają, ostrzą żeleźce i w taktu kują młotki... chsza chsze chszy chszo chszą ciszę/arp erp yrp irp orp urp/brza-zwra brze-zwre brzy-zwry/ brzo-zwro brzu-zwru/
18.
Już trzykroć wrzasnął derkacz, pierwszy skrzypak łąki...Tsza- drza tsze-drze tszy-drzy tszo-drzo tszu- drzu tszą-drzą/atcza etcze ytczy itczy otczo ytczu otczą/tsza-fsza tsze-fsze tszy-fszy tszo-fszo tszu-fszu tszą-fszą /
19.
Lubię się stroić w ciuchy markowe, obrembowaną mieć rękę i głowę. Postrzępić włosy też sobie mogę, postawić grzywę innym na trwogę.
Rapuję chętnie, z wielką lubością. Potrząsam głową czasem ze złością. Mówię za dużo i sensy gubię, ale pleść głupstwa, okropnie lubię!
ZAKOŃCZENIE
Chęć uczestnictwa w zabawie, czy grze jest naturalną potrzebą każdego dziecka. Dlatego tak wiele istnieje zabawowych form spędzania czasu wolnego. Wykorzystując ten fakt, staram się w świetlicy zapewnić wszechstronny rozwój moich wychowanków w myśl zasady „bawiąc - uczyć”. Wyżej przedstawione propozycje zabaw są tylko przysłowiową „kroplą w morzu”, bowiem nie sposób zaprezentować tutaj wszystkich zabaw, które stosuję w pracy z dziećmi w świetlicy. Chciałabym dodać także, iż często wprowadzam nowe piosenki połączone z tańcem. Korzystam ponadto z nowych ofert pedagogów zabawy, stosując polecane przez nich ciekawe zajęcia. Są to m. in. zabawy ułatwiające wejście w grupę, rozluźniające, tańce integracyjne i zabawy integrujące duże grupy. Ze względu na ich liczebność ograniczę się tylko do stwierdzenia, że znajomość tychże form pracy z dziećmi posiadam dzięki uczestnictwu w różnych zorganizowanych szkoleniach i spotkaniach metodycznych.
Podsumowując powyższe rozważania należy stwierdzić jednoznacznie, że zabawowe formy pracy są podstawą pracy wychowawczej nauczyciela świetlicy. Szeroki wachlarz możliwości jakie daje zabawa, stwarza niepowtarzalność sytuacji i atmosfery panującej w tym środowisku. Przynosi to wymierne efekty w postaci ukształtowanych osobowości dzieci, ich radości obcowania z nami i zadowolenia rodziców.
BIBLIOGRAFIA
Hofman Z.: Taniec harmonią ciała i ducha [w:] Grupa i Zabawa 2000 nr 1
Huizinga J.: Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, Warszawa 1985
Kamiński A.: Nauczanie i wychowanie metodą harcerską, Warszawa 1948
Kamiński A.: Aktywizacja i uspołecznianie uczniów w szkole podstawowej, Warszawa1966
Łobocki M.: W poszukiwaniu skutecznych form wychowania, Warszawa 1990
Łobocki M,: A B C wychowania, Warszawa 1992
Łobocki M.: Organizowanie pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą, Lublin 1994
Marcinkowska M.: Zabawa w procesie wychowania [w:] Łobocki M. red.: Praca wychowawcza z dziećmi i młodzieżą, Lublin 1997
Okoń W.: Słownik pedagogiczny, Warszawa 1987
Pietkiewicz M. red.: Świetlica szkolna szansą do wykorzystania, Warszawa 1988
Sułkowski B.: Zabawa. Studium socjologiczne, Warszawa 1984
Wiechowie A.Z.: Poradnik dla wychowawców świetlic, Warszawa 1971.
Wimmer T.: Pedagogika zabawy. „ Nauka zmysłowa.” [w:] Grupa i Zabawa 1996 nr 4
Zaorska Z.: Tło teoretyczne pedagogiki zabawy [w:] Grupa i Zabawa 1995 nr 1
http://www.bialystok.edu.pl/cen/archiwum/mat_dyd/rozne/zig.htm