Zoologia bezkręgowców

ćwiczenia VIII

Krążkopławy

1. Charakterystyka ogólna Krążkopławów

• Gatunki morskie, głównie wolno-pływające, o silnie parzących meduzach w formie scyfomeduzy

• Polipy z 4 przegrodami endodermalnymi (scyfopolipy)

• Gonady meduz pochodzenia endodermalnego

• przybrzeżny tryb życia

2. Charakterystyka Aurelia aurita

• Galaretowaty parasol pokryty ektodermą

• duża ilość mezoglei,

• eksumbrella - górna, wypukła część parasola

• subumbrella - dolna, wklęsła część parasola

• Czułki z bateriami parzydełek

• pośrodku subumbrelli manumbrium z czworokątnym otworem gębowym, przy którym wyrastają cztery płaty gębowe pokryte digitaliami (odgrywają rolę przy pobieraniu pokarmu)

• duża ilość parzydełek

• Na subumbrelli, pomiędzy płatami gębowymi znajdują się kieszenie podgonadalne, nad którymi położone są duże, nerkowate gonady (białe u samców, pomarańczowo-różowe u samic)

• Układ chłonąco-trawiacy

• rozpoczyna się otworem gębowym położonym na manumbrium, który prowadzi przez krótką rurkę żołądkową do jamy chłonąco-trawiącej, promieniście przedzielonej czterema przegrodami endodermalnymi na cztery kieszenie.

• Przegrody endodermalne wyściełane są dużą ilością komórek gruczołowych, które wydzielają enzymy trawiące - filamenty gastralne.

• Od jamy gastralnej odchodzi 16 kanałów, 8 rozgałęziających się, 8 nie rozgałęziających się.

• Z każdej kieszeni wychodzą 3 kanały:

• Kanał interradialny - 4 sztuki, jest kanałem środkowym, rozgałęziony

• Kanały adradalne - 8 sztuk, nie rozgałęzione, wychodzą po 2 z każdej kieszeni

• Między kanałem interradialnym i adadralnym znajduje się kanał perradialny

• Kanał perradialny - 4 sztuki, rozgałęzione, wnikają do żołądka pomiędzy kieszeniami endodermalnymi

• Wszystkie kanały wpadają do kanału okrężnego, który biegnie na krawędzi parasola

• Wszystkie kanały wyściełane są nabłonkiem migawkowym

• Układ nerwowy

• tworzy go sieć komórek nerwowych

• na brzegach tarczy znajduje się 8, równomiernie rozmieszczonych zagłębień, w których znajdują się tzw. ropalia

• Ropalium - narząd brzeżny, - są narządem węchu, wzroku i równowagi. Ropalium ma kształt kolbki, na dnie której jeży statolit utworzony z kryształów węglanu wapnia (narząd równowagi), u podstawy kolby w formie dołka wyściełanego komórkami węchowymi znajduje się narząd węchu

• Rozmnażanie

• Polip bezpłciowo poprzez pączkowanie strobilizację

• meduza rozmnaża się płciowo

• Kiedy występują obie formy mamy do czynienia z przemianą pokoleń

• Meduzy uwalniają komórki rozrodcze do środowiska poprzez jamę chłonąco-trawiacą, zapłodnienie jest zewnętrzne

• Po zapłodnieniu powstaje planula - larwa wolno-pływająca, która przyczepia się do podłoża i daje początek młodemu polipowi - scifiston

• Na drodze pączkowania tworzone są kolejne scyfistony

• Gdy polip dojrzeje przechodzi proces strobilizacji, który polega na tworzeniu się w okolicy stożka gębowego okrężnych przewężeń, na brzegach krążków tworzy się 8 wpukleń

• Krążki odrywając się od polipa tworzą eryfę - meduzę młodocianą, która po pewnym czasie przekształca się w osobnika dorosłego.

3. Charakterystyka koralowców (Antozoa)

• występują tylko pod postacią polipa

• prowadzą przybrzeżny tryb życia

• gatunki morskie, tworzą rafy koralowe

• okolica gębowa mocno spłaszczona, pień w formie stopy, która wydziela substancje przytwierdzające do podłoża

• dwuboczna symetria ciała

• jama chłonąco-trawiaca przedzielona 2 przegrodami endodermalnymi (zupełną, która przyrasta do gardzieli i niezupełną, która nie przyrasta do gardzieli)

4. Charakterystyka dłoni topielca (koral korkowiec)

• antypodium wyrasta z celenchymy - wspólnej części koloni w formie skórzanego wora, na antypodium ząbkowany kielich - calix

• koralowiec ośmiopromienny

• tworzy białe, żółte lub pomarańczowe kolonie

• 5-8 rozgałęzień, polipy białawe

5. Charakterystyka pióra morskiego (Pennatulacea)

• rodzaj morskich koralowców kolonijnych tworzących pióro kształtne kolonie o wysokości do do 25cm.

• występują w Morzu Czerwonym na dnie piaszczystym. Aktywna w nocy, za dnia schowana w piasku.

• Kształt ptasiego pióra

• trzonek przechodzi w oś

• na płatach bocznych antozoidy pełniące funkcję odżywczą

• syfonozoidy - polipy odpowiedzialne za utrzymanie odpowiedniego turgoru kolonii - w stanie spoczynku kolonia jest wiotka

6. Charakterystyka korala szlachetnego

• różnorodna barwa (czerwona, biała, żółta)

• szkielet pokryty żywą tkanką - cenosarkiem

• na cenosarku białe, małe, ośmioramienne polipy

• kolonie drzewkowate

• należy do gąściołowów

• służy do wyrobu biżuterii

7. Charakterystyka wachlarza wenery

• drzewkowate kolonie

• żółte, pomarańczowe, czerwone lub fioletowe

• gąściołów

8. Hexacoralia - Uchwiał charakterystyka

• szeroko rozpowszechniony

• 192 ramiona

• szkarłatne zabarwienie

• żyje ok 70 lat, głównie w strefach przybrzeżnych

• koralowiec rafowy

• stonotermiczny - występuje tylko w wodach ciepłych

• odkłada duze ilości wapnia tworząc rafy koralowe

---