EWANGELIA WEDŁUG ŚW. ŁUKASZA
WSTĘP
Auto, św. Łukasz. Z zawodu lekarz, uczeń i towarzysz wypraw misyjnych apostoła Pawła. Od Pawła przejął typowy dla listów Pawła uniwersalizm nauki o zbawieniu. Wszyscy ludzie ujrzą zbawienie Boże. Udowadnia, że uwolni ludzi tak, jak zatracił ich Adam- stąd genealogia Jezusa do Adama. Jaki jest Chrystus w jego Ewangelii? Modlący się, pełen dobroci, darzy miłością biednych, upośledzonych, grzeszników. Tutaj znajdujemy opowieści o zgubionej drachmie, synu marnotrawnym. Na pierwszy plan Wysowa się męka i zmartwychwstanie. Jezus ukazany w drodze. W drodze ku swej śmierci. Często określ Jesusa mianem „Pan” (Kyrios). Wzmianki o duchu świętym. Wprowadzenie dla dostojnego Teofila, choć tak naprawdę pisze dla nawróconych chrześcijan. Usiłuje być trochę historykiem, przedstawia kolejno wydarzenia. Akcenty historiozoficzne, idea „wypełniania czasów” lub „środka czasu”. Język bogaty, elastyczny. Św. Hieronim uważa Ewangelistę za najbieglejszego w grece spośród wszystkich innych.
NARODZENIE IŻYCIE UKRYTE JANA CHRZCICIELA I JEZUSA
PRZED NARODZENIEM
Zapowiedź narodzenia Jana
Zachariasz- kapłan, żona Elżbieta, niepłodna. Oboje dosyć starzy. Kiedy Zachariasz był na służbie w świątyni w czasie kadzenia pojawia mu się anioł, który przepowiada mu narodzenie syna, któremu da na imię Jan. Ma on przygotować lud dla pana, który nadejdzie. Zachariasz z niedowierzaniem pyta się, jak pozna, że będzie miał syna. Dowiadujemy się, że aniołem jest Gabriel, który mówi, że Zachariasz do czasu jak jego słowa staną się faktem pozostanie niemy. Wraca do domu, a po krótkim czasie Elżbieta zachodzi w ciążę i oddala się na 5 miesięcy
Zwiastowanie Maryi
6 m-cy od poczęcia Jana Gabriel zostaje wysłany do miasta Nazaret w Galilei do żony Józefa, Marii (jest określona jako dziewica, a już mężatka). Przepowiada jej poczęcie syna o imieniu Jezus. Maryja się pyta w jaki sposób, skoro nie zna męża (interpretowane jako, że jest zaręczona lub nie ma pełni praw małżeńskich). Gabriel mówi o tym, że pocznie z Ducha Świętego i informuje ją o ciąży Elżbiety, która jest jej krewną. Maryja odpowiada: Oto ja, służebnica Pańska. Niech mi się stanie według twego słowa. Anioł odchodzi
Nawiedzenie
Maryja odwiedza Elżbietę. Gdy ta ją widzi, dziecko, które nosi porusza się, ją napełnia Duch Święty. Nazywa Maryję matką swego Pana.
Magnificat
Pieśń pochwalna Maryi na cześć Boga. „Wielbi dusza moja Pana…”. Pozostaje u Elżbiety 3 miesiące poczym wraca do domu.
NARODZENIE I ŻYIE UKRYTE
Narodzenie Jana
Elżbieta rodzi syna. Ósmego dnia przychodzą krewni, by dać dziecku imię Zachariasza. Matka się nie zgadza, mówi, że ma być Jan. Pytają Zachariasza, który pisze na tabliczce, że ma mieć na imię Jan. Odzyskuje wtedy mowę. Wszyscy są przestraszeni i zastanawiają się, kim ma być dziecko, skoro Bóg tak przy nim działa
Benedictus
Proroctwo Zachariasza. Jan będzie torował drogę Panu. Jan żył na pustkowiu do czasu ukazania się przed Izraelem
Narodzenie Jezusa
Z rozporządzenia Cezara Augusta, Jozef z Maryją udają się do Betlejem, rodzinnego miasta Józefa. Maryja rodzi syna. Położyła go w żłobie, brakowało dla nich miejsca w gospodzie
Pasterze u żłóbka
Pasterzy, którzy byli niedaleko ze swoją trzodą nawiedza anioł, mówi im o narodzinach chłopca. Dołączają do niego zastępy niebieskie śpiewając „Chwała Bogu na wysokościach…”. Idą do Betlejem, odnajdują rodzinę i opowiadają o widzeniu. Wracając wychwalają Boga.
Obrzezanie.
Obrzezanie ósmego dnia, nadanie imienia Jesus.
Ofiarowanie w świątyni.
Zanoszą Jezusa do Jerozolimy, by przedstawić go Panu. Mieli złożyć w ofierze parę synogarlic lub 2 młode gołębie.
Starzec Symeon.
Symeonowi Bóg obiecał, że przed śmiercią zobaczy Mesjasza Pańskiego. Czekał wiec w świątyni, a gdy ujrzał Jezusa, powiedział, że Bóg może już pozwolić mu odejść. Nazywa Jezusa: zbawieniem, światłem na oświecenie pogan.
proroctwo Symeona.
Do Maryi: „Oto ten przeznaczony jest na upadek i na powstanie wielu w Izraelu i na znak, któremu sprzeciwiać się będą. A Twoją dusze miecz przeniknie, aby na jaw wyszły zamysły serc wielu”
Prorokini Anna
Córka Fanuela, miała 84 lata. Chwaliła Boga, często bywała w świątyni.
Powrót do Nazaretu.
Powrót do Nazaretu, Jezus dorasta.
Dwunastoletni Jezus w świątyni.
Na święto Paschy co roku byli w Jerozolimie. Kiedy miał 12 lat zamiast wracać z rodzicami, został w Jerozolimie, czego nie zauważyli. Tam czyta fr. Pisma, Zaczyna mówić o spełnieniu się tych słów (posłaniu przez Ducha Pańskiego dla głoszenia dobrej nowiny), kapłani mu nie wierzą, złoszczą się, prowadza go na stok góry by go strącić, on przechodzi między nimi i oddala się.
Jezus w Kafarnaum. Uzdrowienie opętanego.
Nauczał w szabat w Galilei, mieście Kafarnaum. W synagodze był opętany, które zaczął do niego krzyczeć. Jezus powiedział: Milcz i wyjdź z niego. Duch wyszedł z ciała mężczyzny, a wszyscy dziwili się, co Jezus uczynił.
W domu Piotra.
Po synagodze przyszedł do Szymona, którego teściowa miała b. wysoką gorączkę. Jezus uzdrowił ją. Wtedy inni, którzy o tym słyszeli, a mieli chorych w domu, przynosili ich a on ich uzdrawiał.
Jezus opuszcza Kafarnaum.
Wychodzi z miasta na pustynię, udaje się do Judei.
Nauczanie w łodzi.
Nad jeziorem Genezaret. Wsiadł do łodzi Szymona, ponieważ były straszne tłumy na brzegu, odpłynął kawałek i z niej nauczał.
Obfity połów.
Po nauczaniu każe Szymonowi wypłynąć na głębię i zarzucić sieci. Szymon mówi, że ryby nie biorą, bo już łowili, bezskutecznie, ale spełnia jego nakaz. Zarzucili sieci i rybami, które złowili zapełnili 2 łodzie. Szymon upada do kolan Jezusa, mówiąc, że jest grzeszny. Jezus mów do niego: Nie bój się, odtąd ludzi będziesz łowił. I poszli za nim: Szymon, Jakub i Jan.
Uzdrowienie trędowatego.
Jezus w pewnym mieście uzdrowił trędowatego, który o to go prosił. Przykazał mu, by nikomu nie mowil, ale tylko pokazał się kapłanowi i złożył ofiare w światyni. Jego sława jednak się rozchodziła. Udał się na pustynię i tam się modlił.
PIERWSZY ZATARG Z FARYZEUSZAMI
Uzdrowienie paralityka.
Siedział z faryzeuszami i uczonymi w Prawie, dachem ktoś spuścił sparaliżowanego człowieka. Jezus powiedział: Człowieku, odpuszczają ci się twoje grzechy. Faryzeusze zaczęłi mówić między sobą, że bluźni, a jego poczynania są niemożliwe. Jezus mówi do paralityka: Wstań, weź swoje łoże i idź do domu. I tak też zrobił…
Powołanie Lewiego.
Lewi- celnik. Jezus powiedział mu: Pójdź za mną. I ten poszedł. Lewi wyprawił dla niego przyjęcie, na którym było wielu celników. Uczeni szeptali miedzy sobą, że on pije z celnikami. Jezus mówi, że przyszedł leczyć nie zdrowych, a grzeszników.
Sprawa postów.
Pytają się Jezusa (uczeni) dlaczego jego uczniowie piją (nie poszczą). On im odpowiada, że kiedy an młody jest z weselnikami póty piją, ale im go kiedyś zabiorą. Przypowieść: o łatach na ubraniu i winie. „Stare jest lepsze”
Łuskanie kłosów w szabat
„Syn człowieczy jest Panem szabatu” Uczniowie łuskają kłosy na polu w szabat, co budzi obudzenie uczonych.
Uzdrowienie w szabat.
W świątyni, gdzie nauczał był człowiek z uschniętą ręką. Śledzili go faryzeusze i uczeni, bo chcieli móc go o coś oskarżyć. Ten bierze chorego na środek i pyta, czy można dobrze czynić w szabat? Uzdrawia go.
W TOKU PEŁNEJ DZIAŁALNOŚCI
Wybór dwunastu
Jezus modli się na górze. Wybiera 12 uczniów: „Szymona, którego nazwał Piotrem; i brata jego, Andrzeja; Jakuba i Jana; Filipa i Bartłomieja; Mateusza i Tomasza; Jakuba, syna Alfeusza, i Szymona z przydomkiem Gorliwy; Judę, syna Jakuba, i Judasza Iskariotę, który stał się zdrajcą.”
Napływ ludu
Schodzi na dół, tam czekają tłumy, chcąc doznać uzdrowienia.
Błogosławieństwa
„Błogosławieni jesteście wy, ubodzy, albowiem do was należy królestwo Boże. Błogosławieni wy, którzy teraz głodujecie, albowiem będziecie nasyceni. Błogosławieni wy, którzy teraz płaczecie, albowiem śmiać się będziecie. Błogosławieni będziecie, gdy ludzie was znienawidzą, i gdy was wyłączą spośród siebie, gdy zelżą was i z powodu Syna Człowieczego podadzą w pogardę wasze imię jako niecne: cieszcie się i radujcie w owym dniu, bo wielka jest wasza nagroda w niebie.”
Przekleństwa
„Natomiast biada wam, bogaczom, bo odebraliście już pociechę waszą. Biada wam, którzy teraz jesteście syci, albowiem głód cierpieć będziecie. Biada wam, którzy się teraz śmiejecie, albowiem smucić się i płakać będziecie. Biada wam, gdy wszyscy ludzie chwalić was będą. Tak samo bowiem przodkowie ich czynili fałszywym prorokom.”
Miłość nieprzyjaciół
Należy miłować swoich nieprzyjaciół. Po uderzeniu w 1 policzek, nadstaw drugi. Należy miłować wszystkich bez wyjątku, bo i Bóg miłuje wszystkich.
Powściągliwość w sądzeniu
Nie należy osądzać ani potępiać. „odmierzą wam bowiem taką miarą, jaką wy mierzycie”
Dwóch niewidomych
Uczeń nie przewyższa nauczyciela, niewidomy niewidomego nie poprowadzi, nauka jest droga do zrównania się z nauczycielem.
Obłuda
Najpierw trzeba usunąć belkę ze swojego oka min wypomni się drzazgę w cudzym oku.
Drzewo i owoce
O owocach z drzew. Dory człowiek daje dobro, zły człowiek wydobywa z siebie zło.
Dobra lub zła budowa
O tym, że nie wypełniają jego słów. Kto słucha i wypełnia słowo, jest jak człowiek, który buduje trwały dom z fundamentem na skale. Ten, co nie wypełnia buduje dom na ziemi bez fundamentu. Potok zniszczy jego dom.
Setnik z Kafarnaum
Setnik- chory, bliski śmierci, wysyła starszyznę żydowską po Jezusa, który był w pobliżu. Jezus do niego idzie. Chory wysyła przyjaciół, którzy mówią Jezusowi, że Setnik powiedział, że Ten ma rzec jedno słowo, a zostanie uzdrowiony, gdyż nie jest godzien przyjmować go pod swoim Dachem. Jezus mówi, że takiej wiary jeszcze nie widział i gdy starsi wracają do chorego, ten jest już zdrowy.
Młodzieniec z Nain
Jezus wchodzi do Nain. Przy bramie widzi jak wynoszą zmarłego. Jedynego syna pewnej wdowy. Jesus widzi jej cierpienie i współczuje jej. Wskrzesza chłopaka.
Poselstwo Jana Chrzciciela
Jan dowiaduje się od swoich uczniów o działaniach Jezusa. Wysyła 2 z nich, by zapytali się Jezusa czy to na niego ów czeka. Ten odpowiada: Idźcie i donieście Janowi to, coście widzieli i słyszeli: niewidomi wzrok odzyskują, chromi chodzą, trędowaci doznają oczyszczenia i głusi słyszą; umarli zmartwychwstają, ubogim głosi się Ewangelię A błogosławiony jest ten, kto we Mnie nie zwątpi.
Świadectwo Jezusa o Janie
Mówi, że Jan jest prorokiem, który ma uszykować drogę Panu. Mowa też o tych, którzy otrzymali chrzest. Faryzeusze i uczeni nie przyjęli chrztu.
Sąd Jezusa o współczesnych
Porównuje ich do dzieci na rynku, które raz się bawią a raz płaczą. Mówi o tym ze Jana, żyjącego na pustyni uważali za opętanego. Teraz Jezus jest wśród nich i tez go tak postrzegają.
Nawrócona grzesznica
Zaproszony na posiłek do faryzeusza. Grzesznica przyszła tam z flakonikiem olejku alabastrowego. namaściła jego stopy olejkiem i zmoczyła swoimi łzami, wytarła włosami. faryzeusz dziwi się, że ten na to pozwala. Jezus opowiada Szymonowi o człowieku, który darował dwa długi (50 i 500 denarów). Odpuszcza kobiecie grzechy, wypominając Szymonowi, że ten nie namaścił jego głowy oliwą ani nie dał pocałunku.
Śladami Jezusa
Kobiety idące z Jezusem: Maria, zwana Magdaleną, którą opuściło siedem złych duchów; Joanna, żona Chuzy, zarządcy u Heroda; Zuzanna i wiele innych, które im usługiwały ze swego mienia
Przypowieść o siewcy
Siewca rzuca ziarno: na drogę, na skałę, między ciernie i na żyzną ziemię. To ostatnie wydało plon stokrotny
Cel i wyjaśnienie przypowieści
Ziarno- słowo Boże, na drodze: ci, co słuchają, ale diabeł zabiera słowo z ich serc; skała: radość po usłyszeniu słów, lecz nie zapuszcza korzeni, wierzą do pierwszej pokusy; ciernie: słuchają, ale troski i bogactwo zagłuszają słowo; żyzna ziemia: słowo jest wytrwałe i zostaje w sercu.
Zadanie uczniów
Lampa na świeczniku, by widzieli ja inni. „Nie ma bowiem nic ukrytego, co by nie miało być ujawnione, ani nic tajemnego, co by nie było poznane i na jaw nie wyszło. Uważajcie więc, jak słuchacie. Bo kto ma, temu będzie dane; a kto nie ma, temu zabiorą i to, co mu się wydaje, że ma”
Prawdziwi krewni Jezusa
Przychodzi do niego matka i jego bracia. On mówi, że matka i braćmi jego są ci, którzy słuchają i wypełniają słowo Boże.
CUDA I NAUCZANIE
Burza na jeziorze
Wypływa z uczniami, by przepłynąć na drugi brzeg. Zasypia. Przychodzi wielka burza, uczniowie myślą, że zaraz zginął, budzą Jesusa a ten ucisza wiatry.
Uzdrowienie opętanego
Dopłynęli do kraju Gergezeńczyków. Wybiega naprzeciw niemu nagi opętany mężczyzna. Jezus pyta o jego imie. „Legion” (wiele duchów). Pozwala im wejść w świnie, a te biegną i tonął w jeziorze. Pasterze pobiegli i rozpowiedzieli co się stało. przybiegli ludzie i widziemi opętanego już zdrowego i ubranego, siedział przy Jezusie. Mieszkańcy przestraszyli isę i poprosili by odszedł, co ów uczynil. Opętany chciał przy nim zostać, ale Jezus mu powiedział, że ma wrócić do domu i opowiedzieć wszystkim co się stało.
Kobieta cierpiąca na krwotok
Jair- przełożony synagogi, miał dwunastoletnią cówkę bliską śmierci. Kiedy Jezus szedł do jego domu napierał na niego lud. Kobieta cierpiąca na krwotok dotknęła frędzli od jego ubrania i została uleczona.
Córka Jaira
Dostają wiadomość, że córka już umarła. Kiedy dochodzą do domu Jezus wchodzi jedynie z Piotrem, Jakubem, Janem, matką i ojcem dziewczyny. Powiedział im, że ona tylko śpi. Ujął ją za rękę a ta wstała. Przykazał rodzicom by nikomu o tym nie mówili.
Pierwsze wysłanie Apostołów
Zwołał 12. Dał im moc uzdrawiania i wypędzania duchów, wysłał ich by głosili królestwo Boże. Mieli nie zabierać ze sobą czegokolwiek.
Niepokój Hroda Antypasa
Herod- tetrarcha, bal się. Słyszał, że Jan powstał z martwych. Chciał zobaczyć Jezusa. Okazuje się, że Janowi ściął głowę właśnie Herod.
Powrót Apostołów
Wracają. Udaje się do Betsaidy, tłum idzie za nim.
Pierwsze rozmnożenie chleba
Apostołowie proszą Jezusa by odprawił tłum. On im mówi, że mają ich nakarmić. Mieli 5 chlebów i 2 ryby. powiedział, że ludzie mają się rozsiąść po 50. Jezus wziął jedzenie, które mieli, pobłogosławił, łamał i rozdawał tak, że wszyscy się najedli. Z okruszków zebrano jeszcze 12 koszy.
Wyznanie Piotra
Piotr mówi, ze Apostołowie mają go za Mesjasza Bożego. Napomina ich, aby nikomu o tym nie mówili.
Pierwsza zapowiedź męki i zmartwychwstania
„Syn Człowieczy musi wiele wycierpieć: będzie odrzucony przez starszyznę, arcykapłanów i uczonych w Piśmie; będzie zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstanie”
Warunki naśladowania Jezusa
Naśladowcy mają zaprzeć się siebie, brać codziennie krzyż swój i naśladować Go. nie należy się wstydzić wiary.
Przemienienie Jezusa
Zabiera Piotra, Jakuba, Jana, wszedł na górę. Modlił się. Jego twarz się zmieniła, szata zajaśniała. Rozmawiał z Mojżeszem i Eliaszem. Apostołów zmorzył sen. Kiedy się obudzili, Piotr powiedział, że rozbiją namioty dla niego, Mojżesza i Eliasza, lecz tamtych dwóch zabiera nagle obłok, słychać głos: To jest Syn mój, Wybrany, Jego słuchajcie! Nikomu nie mówili co widzieli.
Uzdrowienie epileptyka
Jezus zszedł na dół, tłum przyszedł do niego. Jeden z tłumu poprosił, by uzdrowił syna, którym targają duchy. Kazał go przyprowadzić. Nie doszedł jeszcze do Jezusa jak dostał ataku, a ten go uzdrowił.
Druga zapowiedź męki
„Weźcie wy sobie dobrze do serca te właśnie słowa: Syn Człowieczy będzie wydany w ręce ludzi.” Apostołowie nie rozumieli tych słów, ale bali się o nie zapytać.
Spór o pierwszeństwo
„Kto przyjmie to dziecko w imię moje, Mnie przyjmuje; a kto Mnie przyjmie, przyjmuje Tego, który Mnie posłał. Kto bowiem jest najmniejszy wśród was wszystkich, ten jest wielki”
W imię Jezusa
Jan powiedział, że widzieli jak ktoś wypędzał w jego imię złe duchy. Zabronili mu, bo nie chodzi z nimi. Jezus powiedział, że nie mają zabraniać. „kto bowiem nie jest przeciwko wam, ten jest z wami”
PODRÓŻ DO JEROZOLIMY
PIERWSZY OKRES PODRÓŻY
Niegościnni Samarytanie
Jezus chce się udać do Jerozolimy. Wysyła posłańców przed sobą. Docierają do miasta samarytańskiego. Nikt nie chce ich tam przyjąć. Jakub i Jan mówia, że mogą zesłać na misteczko ogień, Jezus mówi, że nie mają tego robić.
Trzej naśladowcy Jezusa
Spotyka 3 meżczyzn, którzy podąż zanim. Pierwszemu mwi o tym, że Syn Boży noie ma miejsca spoczynku, drugiemu, że umarli powinni grzebać umarłych, trzeciemu, że nie powinien mieć pługa ponad ręką Pana.
Wysłanie siedemdziesięciu dwóch
Wysyła 72 przed siebie. Po 2 do każdego miasta. Mają chodzić od domu do domu szukając schronienie. Gdzie go znajdą tam maja zostać, najeść się, napić i uzdrowić chorych w tym domu.
Biada nie pokutującym miastom
O upadku miast: Korozain, Betsaida, Kafarnaum.
Radość apostoła
Wraca 72. Mówią Jezusowi, że wypędzali złe duchy. On im mówi, że widział jak szatan schodzi na ziemię. Jezus dał im możliwość chodzenia po wężach i skorpionach. Oni zaś mają się cieszyć, że przez ich uczynki sa zapisani w niebie.
Objawienie Ojca i Syna
Jezus dziękuje Ojcu, że dał możliwość poznania prawdy prostaczkom.
Przywilej uczniów
Miłość bliźniego
Miłosierny Samarytanin
Marta i Maria
Modlitwa
Natrętny przyjaciel
Nowe uzdrowienie w szabat
Skromność
Kogo zapraszać na ucztę
Obowiązki uczniów Jezusa