Temat : Baśń literacka i baśń filmowa - takie same, czy podobne ?

Cele lekcji :

• porównanie utworu literackiego i jego filmowej konkretyzacji, wskazanie różnic pomiędzy baśnią literacka a jej adaptacją filmową,

• usystematyzowanie wiadomości dotyczących języka filmu i jego twórców,

• kształcenie umiejętności prawidłowego wypowiadania się na określony temat,

• wprowadzenie i wyjaśnienie pojęć : reżyser, animacja, animator, ożywienie,

Pomoce dydaktyczne :

• książka W. Żukrowskiego "Porwanie w Tiuturlistanie",

• film pt. "Porwanie w Tiuturlistanie", reż. Z. Kudła i P. Pyter (1986 r.),

• zdjęcia prasowe, informacje dot. historii filmu animowanego,

• przygotowany tekst z lukami do uzupełniania jako notatka z lekcji,

Przebieg lekcji :

1. Wrażenia i doświadczenia dzieci z przeczytanych lub znanych wcześniej baśni

• dlaczego lubimy czytać baśnie ?

• jakie baśnie poznaliśmy na lekcjach ? jakie przeczytaliście sami w domu ?

• co łączy wszystkie te utwory ? - cechy baśni jako gatunku literackiego.

Nawiązanie do omawianej wcześniej lektury

• przytoczenie cytatu kończącego powieść - zapis na tablicy i w zeszytach "I tym piórem, dymiącym jeszcze barwami nieba i wolnością przestworzy - spisałem całą opowieść." (W. Żukrowski)

• Analiza przytoczonego cytatu

• kto wypowiada te słowa ? - narrator jako postać opowiadająca

• który wyraz wskazuje na wykonywaną przez narratora czynność ? - spisałem

• co znaczy "spisałem" ? - zapisałem za pomocą słów

• do czego są potrzebne słowa użyte przez narratora ? - słowa opowiadają o przygodach bohaterów, opisują postacie, przedmioty, a my dzięki nim możemy sobie je sobie wyobrazić.

• "Gra wyobraźni" - dzieci z zamkniętymi oczami słuchają fragmentu lektury czytanej na głos przez nauczyciela, następnie dzielą się swymi wrażeniami - ewentualnie mogą wykonać ilustrację do usłyszanego tekstu i porównać efekty pracy, wskazując na ich różnice

• co zobaczyliście dzięki waszej wyobraźni ? - swobodne wypowiedzi,

• dlaczego wasze obrazy nie były takie same ? - każdy inaczej buduje sobie w wyobraźni obraz tego, co słyszał, czytał.

• Podanie tematu lekcji i nawiązanie do jej celów.

• Porównanie obrazu z wyobraźni a obrazu z filmu - dostosowanie fragmentu filmu do omawianego fragmentu lektury - dyskusja po obejrzeniu fr. filmu

• dlaczego te obrazy - waszej wyobraźni i filmu tak się różniły ? - obrazów wyobraźni było wiele, każdy miał swój, a film jest tylko jeden i nie jest naszym obrazem

• przytoczenie cytatu z zakończenia filmu - słowa wypowiadane przez narratora filmu :
  "Gdybym zamknął oczy, mógłbym wam to niebo narysować, tak samo jak ten film."

• analiza cytatu : narrator może narysować, czyli użyć innych materiałów niż narrator z książki

• Wyszukiwanie różnic pomiędzy baśnią literacką a filmową, zapis wniosków z dyskusji w tabeli, uzupełnianej w trakcie rozmowy
  baśń literacka (literatura) baśń filmowa (film)

• posługuje się zapisanymi słowami,

• o wydarzeniach opowiada narrator,

• czytamy i wyobrażamy sobie bohaterów i ich przygody,

• przeżywamy sami to, co przeczytaliśmy,

• poznajemy nowe słowa i ich pisownię,

• utrwalamy pisownię znanych już wyrazów,

• posługuje się obrazami i dźwiękiem,

• wydarzenia oglądamy bezpośrednio na ekranie,

• obrazy wymyślił dla nas reżyser - to jego wyobraźnię oglądamy,

• nie musimy myśleć - tylko odbieramy obrazy i słuchamy słów aktorów lub muzykę,

• bohaterowie to ożywione rysunki,

• Pogadanka z elementami historii filmu animowanego

• typ obrazu filmowego w omawianym filmie - wyjaśnienie i omówienie pojęć : film rysunkowy, animacja, animator,

• znane filmy rysunkowe i wytwórnie je produkujące :

1. Walt Disney - wytwórnia już w 1937 r. wyprodukowała pierwszy pełnometrażowy film rysunkowy o królewnie Śnieżce, stworzyła postacie Myszki Miki, Kaczora Donalda, bardziej współczesne "101 dalmatyńczyków", "Kopciuszek", syrenka Arielka, "Dzwonnik z Notre Dame",

2. Warner Bros - postacie rysunkowe : Królik Buggs, struś Pędziwiatr, ptaszek Twetty,

3. polskie wytwórnie - Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej, SEMAFOR w Łodzi, Studio Miniatur Filmowych w Warszawie ; pierwszy polski serial 1962 r. "Jacek śpioszek", 1963 r. - pierwszy odcinek "Bolka i Lolka", 1968 r. - "Reksio", 1969 r. - "Koziołek Matołek" ; inne postacie i filmy : Baltazar Gąbka, Colargol, Miś Uszatek, Zaczarowany ołówek, Pomysłowy Dobromir, Kot Filemon, Gucio i Cezar, Przygody Pyzy,

4. różne tworzywo filmów animowanych : rysunki, kukiełki, zabawki, figurki z modeliny, łączenie elementów animowanych z rzeczywistymi w technice komputerowej (pierwszy film z wykorzystaniem tej techniki "Kto wrobił królika Rogera"),

• dlaczego baśnie są tak chętnie animowane ? - dzięki filmowi można pokazać najbardziej nieprawdopodobne postacie, sytuacje, wydarzenia,

• popularność filmu animowanego - dopełnieniem obrazu jest mowa, muzyka, efekty dźwiękowe, śpiew.

• Podsumowanie lekcji - nawiązanie do tematu lekcji, próba odpowiedzi na pytanie

• dlaczego przeczytać książkę to nie to samo co obejrzeć film ?

• jakiego typu opowieść - literacka czy filmowa - podoba się bardziej ? dlaczego ?

• którą trudniej jest zrealizować ?

• Uzupełnienie tekstu z lukami jako notatki z lekcji :
  
  Literatura opowiada i opisuje ..................., film zaś ..................... i ....................
  Każdy z nas inaczej buduje obraz tego, co przeczytał. Dzieje się tak dzięki naszej ........................., którą budzą słowa. Opisy i opowiadania książkowe są w filmie zastąpione ......................... , ....................... ........................ Dzięki nim możemy zobaczyć to, co wyobrazili sobie twórcy filmu. Film rysunkowy to inaczej film ........................... Powstaje on dzięki ............................. obrazów.
  
  wyrazy do uzupełnienia : słowami, obrazami, dźwiękiem, wyobraźni, kolorowymi, zmieniającymi się , obrazami, animowany, ożywieniu

• Zadanie domowe:
  Wykonaj własną ilustrację do przeczytanej lektury.

Konspekt lekcji wychowawczej w klasie I gimnazjum

Temat : Telewizja - przyjaciel czy złodziej czasu ?

Cele :

- uświadomienie wpływu telewizji na organizację czasu wolnego

- zapoznanie z negatywnymi i pozytywnymi skutkami oddziaływania TV

- kształtowanie postawy selektywnej w stosunku do telewizji

Formy i metody

• pogadanka, dyskusja

Pomoce dydaktyczne

• klocki, odbiornik telewizyjny, waga szalkowa

Przebieg zajęć :

1. Pogadanka wstępna.

Nauczyciel uzmysławia uczniom, że z wielu przeprowadzonych w Polsce badań wynika, że uczniowie spędzają średnio około 3 godziny dziennie przed telewizorem. Skoro tyle czasu poświęcamy na TV, warto zastanowić się, jakie dobre i złe strony posiada telewizja.

2. Sąd nad telewizją.

W centralnym miejscu klasy umieszczamy odbiornik telewizyjny, a na nim wagę. Podczas lekcji na jej szalkach uczniowie będą układać klocki z napisem ZA lub PRZECIW ( albo klocki w dwóch kolorach za- białe, przeciw - czarne ). W tym czasie sekretarz „obrońców” i sekretarz „oskarżycieli” zapisuje na tablicy poszczególne argumenty w dyskusji ( klasę dzielimy na w/w grupy ).

Przykładowe argumenty zgłaszane przez uczniów




ZA

• pozwala zobaczyć wszystko, co się wydarzyło nawet w najbardziej oddalonych krajach (świat przychodzi do domu)

• umożliwia podróże bez wiz i dewiz,

• rozbudza zainteresowania i ciekawość

• pozwala nauczyć się wielu nowych rzeczy

• dostarcza rozrywki

• stanowi ucieczkę od codziennych kłopotów,




PRZECIW

• „wciąga człowieka w świat fikcji, przez co traci kontakt z realnym światem

• jej oglądanie powoduje przyrost paru kilogramów, gdyż widz odpoczywa biernie

• pokazuje piękne gwiazdy filmowe, co może być powodem wielu kompleksów

• kształtuje wzrokowca, nie uczy słuchać

• człowiek przyzwyczaja się do widoku złych rzeczy ( np. przemocy )







• pozwala lepiej sobie coś wyobrazić

• pozwala na przeprowadzenie wielkich akcji humanitarnych

• wiele relacji przekazywanych jest na żywo, co daje wrażenie bezpośredniego w nich uczestnictwa




• „zabija” życie rodzinne ( zamiast rozmawiać patrzymy w telewizor )

• wypełnia nie tylko czas wolny

• serwuje rozrywkę nie zawsze dostosowaną do wieku widzów

• kreuje modę i sposoby zachowań takie same dla wszystkich

3. Pogadanka - ciąg dalszy

• O czym może świadczyć mniej więcej równa liczba argumentów i kontrargumentów ?

• Jak należy rozumieć wolność wyboru programów TV ? Czy to znaczy „oglądam co chcę ?”

4. Podsumowanie nauczyciela

Cieszę się, że dostrzegacie wady i zalety programów telewizyjnych. Ciekawe filmy przyrodnicze, krajoznawcze dostarczają nam informacji nt. tego jak wygląda przyroda w dalekich zakątkach świata. Dobre programy historyczne ( np. Sensacje XX wieku ) odkrywają tajniki historii. Warto również korzystać z programów edukacyjnych ( dla maluchów „Jedyneczka”, „Budzik”; dla starszych „5-10-15”, „Teleranek”, „Ziarno”, dla młodzieży „Raj” czy może często kontrowersyjny „Rower Błażeja” ). Dobrej rozrywki dostarczają nam programy muzyczne oraz teleturnieje edukacyjne. Również filmy zwłaszcza w tzw. kinie familijnym mogą nam pomóc zrozumieć problemy dzisiejszego świata.

Jednak trzeba również zauważyć, że wizja świata, jaką proponują nam media jest często nierealna. Powinniśmy z dystansem podchodzić do informacji podawanych przez TV ( nie można traktować jej jako prawdy absolutnej ), gdyż często przekazywana jest tendencyjnie.

Jeżeli zbyt wiele czasu spędzamy przed telewizorem, możemy stracić zdolności postrzegania rzeczywistości, bywa, że stajemy się agresywni.

Jeżeli pomnożycie 3 godziny poświęcone TV z przeciętną długością życia człowieka - otrzymacie 10 lat ! Tyle spędzicie przed telewizorem. Dlatego trzeba traktować to medium bardziej krytycznie. Jeśli ograniczycie czas na oglądanie TV, wówczas więcej czasu pozostanie na czytanie książek, sport, wzmocnienie więzi przyjacielskich i rodzinnych.

Sądzę, że warto w prasie przeczytać choć krótką recenzję programu lub filmu, co pozwoli nam zdecydować, czy warto usiąść przed telewizorem.

5. Zadanie domowe

Napiszcie proszę recenzję Waszego ulubionego programu uwzględniając jego wady i zalety.

---