TECHNIKI BADAŃ PEDAGOGICZNYCH

1) Obserwacja - gromadzi informacje o danym zjawisku bez ingerencji w jego przedmiot. Dzięki niej poznajemy zjawiska w ich naturalnym przebiegu.

Cechy:

• przedmiot obserwacji (co badamy)

• określenie celu (po co badamy)

Obserwacja obiektywna - badacze nie ingerują w przebieg obserwacji i obiektywnie oceniają wyniki.

Metoda sędziów kompetentnych - badacz powołuje liczbę osób, które oceniają indywidualnie przedłożony im materiał obserwacyjny. O tym jak materiał ten zostaje zakwalifikowany decyduje większa ilość głosów. Sędzią kompetentnym może być każda osoba, która zostanie poinformowana jak definiuje się oceniane zjawisko i jakie są kryteria jego oceny. Cechą obserwacji jest jej systematyczność, polega na gromadzeniu informacji w sposób ciągły albo metodą próbek czasowych.

Obserwacja uczestnicząca - polega na tym, że badacz wchodzi w rolę osoby badanej i z tej pozycji obserwuje badane zjawisko. Zaletą obserwacji jest to, że opisuje zjawisko w naturalnym przebiegu. Wadą jest to, że jest ona metodą czasochłonną i pracochłonną.

Obserwacja składa się z trzech etapów:

• etap orientacji w terenie

• etap wyboru elementów zoogniskowanych

• etap selekcji

Głównymi rodzajami obserwacji są:

• fotograficzna

• próbek czasowych

• jednostkowa

• kompleksowa

2) Wywiad diagnostyczny - rozmową badającego z respondentem lub respondentami według opracowanych wcześniej dyspozycji lub w oparciu o specjalny kwestionariusz.

Typy wywiadu: skategoryzowany, nieskategoryzowany, jawny, ukryty, jawny nieformalny, indywidualny, zbiorowy.

Kwestionariusz lub ankieta w naukach społecznych jest to jedno z narzędzi badawczych.

Rozróżniamy kwestionariusz ankiety i kwestionariusz wywiadu. Pierwszy jest przekazywany respondentowi do uzupełnienia; drugi służy ankieterowi jako plan zadawanych pytań i uzupełniany jest przez niego. Zależnie od zaleceń metodologicznych możliwa jest większa, lub mniejsza ingerencja ankietera w treść prezentowanych pytań efekt ankietera.

Metoda konstruowania kwestionariusza wywiadu i ankiety

Czynniki istotne przy formulowaniu kwestionariusza

• temat badania tzn. co, jakie zjawiska będą przedmiotem badania,

• cel badania tzn. wyjaśnienie po co chcemy badać dane zjawisko, co chcemy osiągnąć,

• zakres badania (populacja, określenie geograficznego zakresu badań (zawiera się w populacji) sposób doboru próby badawczej.

• forma pomiaru tzn w jaki sposób będziemy mierzyć poziom badanych zjawisk (skala, mierniki)itp.).

• hipotezy, które poddajemy weryfikacji.

Kwestionariusz ankiety, kwestionariusz wywiadu to narzędzie badawcze. Składa się z: 1)wstępu

• tematu badania

• informacji o instytucji prowadzącej badania

• wyjaśnienia celu badania dla respondenta

• zachęty do wypełnienia kwestionariusza (dot. tylko ankiety) i udzielania wyczerpujących i prawdziwych odpowiedzi

• pytania rekrutacyjne (opcjonalnie)

• instrukcja wypełniania kwestionariusza

2) Rodzaje pytań przykładowej kategorii

• pytania wprowadzające

• pytania filtrujące

• pytania otwarte

• pytania zamknięte

3)metryczka

Wychodzimy od zestawu pytań, na które chcemy uzyskać odpowiedzi, formułujemy hipotezy badawcze, wybieramy metodę badawczą (także kwestionariusz ankiety), konstruujemy narzędzia, przeprowadzamy sondaż w celu sprawdzenia i weryfikacji narzędzi badawczych, weryfikujemy narzędzia, pzreprowadzamy właściwe badanie, opracowujemy wyniki badań statystycznie i merytorycznie, dokonujemy weryfikacja hipotez sformułowanych na początku, formułujemy wnioski z określoną pewnością, podejmujemy ocenę i decyzję o wewntualnym badaniu porównawczym badanie panelowe.

Najczęstsze błędy pojawiające się przy konstruowaniu kwestionariusza

• fałszywe założenie znawstwa

• pytania wzajemnie sprzeczne

• pytania sugerujące

• Pytania niejednoznaczne

• Niedostosowane np. kulturowo

3) Badanie dokumentów to sprawdzanie dokumentów stwierdzających powstanie zaszłości gospodarczych (które są przedmiotem kontroli skarbowej) pod względem rzetelności i zgodności z przepisami prawa, u podmiotu kontrolowanego oraz jego kontrahentów.

4) Analiza treści jest to jedna z metod badawczych w socjologii i pokrewnych naukach społecznych, polegająca na badaniu zapisanych w książkach, dokumentach, wspomnieniach, utworach muzycznych itp. przekazów.

Dobór próby, czyli fragmentów analizowanych przekazów uzależniony jest tego, co jest jednostką analizy. Mogą być to np. postacie literackie, poszczególne słowa, wyrażenia czy tematy. Początkowym etapem analizy treści jest kodowanie materiału, zarówno treści jawnych, jak i ukrytych. W kolejnym etapie następuje zliczanie zakodowanych według kategorii treści, a następnie analiza porównawcza zebranego materiału empirycznego.

5) Techniki projekcyjne - metoda badania osobowości polega na przedstawieniu badanemu sytuacji bodźcowej, nie mającej dlań znaczenia arbitralnie ustalonego przez eksperymentatora, ale zarazem takiej, która będzie mogła nabrać znaczenia przez to iż osobowość badanego narzuci jej swoje indywidualne znaczenie i organizację.

NARZĘDZIA BADAWCZE

• kwestionariusz wywiadu

• kwestionariusz ankiety

• narzędzia socjometrii

• narzędzia obserwacji

• skale

---