STAPHYLOCOCCUS aureus G(+) O(+) ziarniak T(+)
Identyfikacja: mannitol (+) koagulaza (+)
typowanie fagami 7,5%NaCl
Enzymy:katalaza, β laktamaza
Toksyny: enterotosksyny, TSST-1, eksfoliatywna
Otoczka B/P: białko A, kw. techiolowy, peptydoglikan
Epidemiologia: z człowieka na człowieka, nosiciele
Rozpoznanie: izolacja, test koagulazowy
Choroby: skóry, zespół wstrząsu toksycznego, zatrucia pokarmowe, głębokie zakażenia
Lek z wyboru: penicyliny i cefalosporyny
odporne na β laktamazy, wankomycyna
Szczepienie: nie ma
STAPHYLOCOCCUS epidermitis G(+) ziarniak T(+)
Identyfikacja: koagulaza(-) mannitol(-)
Enzymy: katalaza,
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: oportunistyczny
Rozpoznanie: izolacja, test koagulazowy
Choroby: bakteriemia zapalenia wsierdzia.
Lek z wyboru:penicyliny i cefalosporyny
odporne na β laktamazy, wankomycyna
Szczepienie: nie ma
STREPTOCCOCUS pyogenes G(+) ziarniak T(+)
Identyfikacja: tyb β hemolizy
Enzymy: streptokinaza, streptodornaza, hialurodnidaza
Toksyny: toksyna ertyrogenna, egzotoksyna pirogenna A
Otoczka / białko powierzchniowe: białko M
Epidemiologia: z człowieka na człowieka
Rozpoznanie: izolacja, wrażliwość na bacytracynę
Choroby: zakażenia skóry, gorączka reumatyczna, zapalenie gardła, kłębuszków nerkowych
Lek z wyboru: penicylina
Szczepienie: nie ma
STREPTOCCOCUS agalactiae G(+) ziarniak T(+)
Identyfikacja: typ β hemolizy
Enzymy: streptokonaza, streptodornaza, hialuronidaza, streptolizyna O
Toksyny: Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: Z człowieka na człowieka, nosiciele
Rozpoznanie: izolacja odporność na bacytracynę
Choroby: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych noworodków
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
STREPTOCCOCUS viridans G(+) ziarniak T(+)
Identyfikacja: typ α hemolizy
Enzymy: proteazy IgA, hialuronidaza, ureaza, aminopeptytaza leukocynowa (LAP)
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: z człowieka na człowieka
Rozpoznanie: odporny na optochinę, nierozpuszczalny w żółci
Choroby: zapalenie wśierdzia
Lek z wyboru:
Szczepienie: Nie ma
STRTOCOCCUS pneumoniae G(+)ziarniak T(-)
Identyfikacja: typ α hemolizy
Enzymy: katalaza(-)
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe: polisacharydowa
Epidemiologia: z człowieka na człowieka
Rozpoznanie: wrażliwy na optochininę, rozpuszczalny w żółci
Choroby: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Lek z wyboru: cefalosporyny III generacji, penicylina
Szczepienie: jest
NESSERIA meningitis G(-) ziarniak T(++)
Identyfikacja: agar czekoladowy
Enzymy: proteaza IgA
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe: polisacharydowa
Epidemiologia: drogą wziewną
Rozpoznanie: reakcja z oksydazą, aglutynacja płynu mózgowo-rdzeniowego
Choroby: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica meongokokowa
Lek z wyboru: penicylia
Szczepienie: jest
NESSERIA gonorrhoeae G(-) ziarniak T(++)
Identyfikacja: agar Thayera - Manina
Enzymy: β laktamaza(30%), proteaza IgA
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe: fimbrie, brak otoczki
Epidemiologia: drogą płciową
Rozpoznanie:
Choroby: rżeżączka, zapalenie miednicy małej
Lek z wyboru: ceftrakson
Szczepienie: nie ma
BACTERIOIDES fragilis G(-) pałeczki
Identyfikacja: hodowla beztlenowa
Enzymy: β laktamaza
Toksyny: endotoskyna
Otoczka / białko powierzchniowe: polisacharydowa
Epidemiologia: oportunistyczny
Rozpoznanie:
Choroby: zapalenie otrzewnej, ropnie
Lek z wyboru: metronidazol. klindamycyna
Szczepienie: niema
Vibrio cholerae G(-) krętki
Identyfikacja:
Enzymy:
Toksyny: enterotoksyna cholery
Otoczka / białko powierzchniowe: ahdezyny
Epidemiologia: droga oralno-fekalna, przez skażoną wodę i pożywienie
Rozpoznanie: objawy kliniczne, test z oksydazą
Choroby: biegunka wyniszczająca
Lek z wyboru:
Szczepienie: jest
Vibrio haemolyticus G(-) krętek
Identyfikacja: halofilny
Enzymy:
Toksyny: enterotoksyna:
Otoczka / białko powierzchniowe: brak
Epidemiologia: skażone produkty pochodzenia morskiego
Rozpoznanie:
Choroby: biegunka wodnista
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Campylobacter fetus/jejuni G(-) krętek
Identyfikacja: termofilny, mikroaerofilny
Enzymy:
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: drogą fekalno-oralną, skażone pożywienie
Rozpoznanie: izolacja
Choroby:
Lek z wyboru:
Szczepienie: niema
Helicobacter pylori G(-) krętek
Identyfikacja:
Enzymy: ureaza
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: kontakt
Rozpoznanie: test ureazowy
Choroby: choroba wrzodowa, zapalenie żołądka
Lek z wyboru: omeprazol, metronidazol, klarytomycyna
Szczepienie: nie ma
Escherichia coli G(-) pałeczki
Identyfikacja:
Enzymy:
Toksyny: ST, LT (ETEC), verotoksyna (EHEC)
Otoczka / białko powierzchniowe:polisacharydowa
Epidemiologia: oportunistyczny, pożywienie i woda zanieczyszczona fekaliami
Rozpoznanie: indol (+), zakażenie dróg moczowych
Choroby: biegunka krwawa, biegunka wodnista
Lek z wyboru: ampicylina, kotrymoksazol
Szczepienie: niema
Salmonella typhi G(-) pałeczki
Identyfikacja: agar MacConkeya, laktozo (-)
Enzymy
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe: otoczka Vi
Epidemiologia: drogą fekalno-oralną, pożywienie skażone fekaliami
Rozpoznanie: H2S +/-
Choroby: dur brzuszny
Lek z wyboru: chloramfenikol, ampicylina
Szczepienie: jest
Salmonella enteritidis G(-) pałeczki
Identyfikacja: agar MacConkeya, laktozo (-)
Enzymy
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: zanieczyszczone pożywienie (drób)
Rozpoznanie: H2S (+)
Choroby: salmonelloza, zapalenie szpiku kostengo
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Shigella sp. G(-) pałeczki
Identyfikacja: agar MacConkeya, laktozo (-)
Enzymy
Toksyny: hemolizyna, toksyna czerwonkowa (S. dysentariae)
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: drogą pokarmową
Rozpoznanie: H2S (-), nieruchliwe
Choroby: shigellosis, czerwonka bakteryjna
Lek z wyboru: ampicylina
Szczepienie: nie ma
Klebsiella pneumoniae G(-) pałeczki
Identyfikacja: agar MacConkeya, laktozo (+)
Enzymy
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe: polisacharydowa
Epidemiologia: oportunistyczny
Rozpoznanie: kolonie śluzowate
Choroby: zapalenie płuc, zakażenia układu moczowego
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Proteus sp. G(-) pałeczki
Identyfikacja: agar MacConkeya, laktozo (+)
Enzymy: ureaza
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: oportunistyczny
Rozpoznanie: bardzo ruchliwy
Choroby: zakażenia układu moczowego
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Pseudomonas sp. G(-) pałeczki
Identyfikacja: laktozo(-) oksydaza (+)
Enzymy
Toksyny: toksyna A, endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe: warstwa śluzowa (alginian)
Epidemiologia: oportunistyczny
Rozpoznanie: barwniki (piocjanina, piowerdyna)
Choroby: zakażenia ran oparzeniowych, zakażenia dolnych dróg oddechowych u chorych na mukowiscydozę
Lek z wyboru:
Szczepienie: jest?
Brucella sp G(-) pałeczki
Identyfikacja: wzrost w 10% CO2
Enzymy:
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: skażony pokarm, (mleko ser), kontaktowo
Rozpoznanie:
Choroby: bruceloza falista
Lek z wyboru: tetracykliny
Szczepienie: jest dla bydła
Bacillus antracis G(-) pałeczki
Identyfikacja: tworzy spory
Enzymy
Toksyny: toksyna wąglika
Otoczka / białko powierzchniowe: kwas D-glutaminowy
Epidemiologia: zanieczyszczone produkty zwierzęce
Rozpoznanie:
Choroby: wąglik
Lek z wyboru: penicylina
Szczepienie: jest dla bydła
Bacillus cereus G(-) pałeczki
Identyfikacja: tworzy spory
Enzymy
Toksyny: enterotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: skażone pożywienie
Rozpoznanie:
Choroby: zatrucia pokarmowe
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Clostridium botulinum G(-) pałeczki
Identyfikacja: tworzy spory, beztlenowiec
Enzymy
Toksyny: botulina (neurotoksyna)
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: skażone pożywienie
Rozpoznanie:
Choroby: zatrucie jadem kiełbasianym
Lek z wyboru: antytoskyna
Szczepienie: nie ma
Clostridium tetani G(-) pałeczki
Identyfikacja: tworzy spory, beztlenowiec
Enzymy
Toksyny: tetanospazmina
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: rany zanieczyszczone ziemią
Rozpoznanie:
Choroby: tężec
Lek z wyboru: penicylina, antytoksyna
Szczepienie: jest
Clostridium perfringens G(-) pałeczki
Identyfikacja: tworzy spory, beztlenowiec
Enzymy
Toksyny: 12 toksyn α toksyna= lecytynaza
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia:
Rozpoznanie: zatrucia pokarmowe?
Choroby: zgorzel gazowa, zatrucia pokarmowe
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Clostridium dificile G(-) pałeczki
Identyfikacja: tworzy spory, beztlenowiec
Enzymy
Toksyny: toksyna cytotoksyczna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: zakażenie endogenne, oportunistyczny
Rozpoznanie:
Choroby: rzekomobłoniaste zapalenie jelit
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Heamofilus influenzae G(-) pałeczki
Identyfikacja: agar czekoladowy
Enzymy: proteaza IgA
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe: otoczka (PRP)
Epidemiologia: droga wziewną
Rozpoznanie: odczyn pęcznienia otoczki
Choroby: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, nagłośni, płuc
Lek z wyboru: cefitrakson, ampicylina, chloramfenikol
Szczepienie: jest
Bortadella pertusis G(-) pałeczki
Identyfikacja:
Enzymy:
Toksyny: toksyna krztuśca
Otoczka / białko powierzchniowe: otoczka
Epidemiologia: drogą wziewna
Rozpoznanie:
Choroby: krztusiec, odczyn białaczkowy
Lek z wyboru:
Szczepienie: jest (DTP)
Corynobacterium diphtheriae G(+) pałeczki
Identyfikacja:
Enzymy
Toksyny: toksyna błonnicy
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: drogą wziewną
Rozpoznanie:
Choroby: błonnica
Lek z wyboru: antytoksyna, penicylina
Szczepienie: jest
Legionella species G(-) pałeczki
Identyfikacja: agar węglowy z wyciągiem z drożdzy + cysteina
Enzymy: β latamaza
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: oportunistyczny, skażony wodą, drogą wziewną
Rozpoznanie: bezpośrednia immunofluorescencja w tkankach
Choroby: choroba legionistów
Lek z wyboru: ertrtomycyna
Szczepienie: nie
Mycoplazma pneumoniae brak barwienia gram
Identyfikacja:
Enzymy
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe: bez ściany komórkowej
Epidemiologia: z człowieka na człowieka
Rozpoznanie: zimne aglutyniny
Choroby: atypowe zapalnie płuc
Lek z wyboru: erytromycyna
Szczepienie: nie ma
Mycobacterium tubercuosis kw oporny prątek
Identyfikacja: podłoże Lovensteina -Jensena
Enzymy:
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe: czynnik wiązkowy
(glikolipid + kwas mykolowy)
Epidemiologia: drogą wziewna
Rozpoznanie: próba tuberkulinowa, izolacja
Choroby: gruźlica
Lek z wyboru: izoniazid, etambutol, ryfampicyna (terapia skojażona)
Szczepienie: jest
Mycobacterium leprae kw oporny prątek
Identyfikacja: nie daje się hodować
Enzymy:
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: z człowieka na człowieka
Rozpoznanie: mikroskopowo
Choroby: trąd
Lek z wyboru: dapson
Szczepienie: nie ma
Mycobacterium aciumintracellulare kw oporny prątek
Identyfikacja: powolny wzrost
Enzymy
Toksyny:
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: oportunistyczny
Rozpoznanie: izolacja
Choroby: zakażenia gruźliczo podobne
Lek z wyboru:
Szczepienie: nie ma
Treponema pallidium krętek
Identyfikacja: nie daje się hodować
Enzymy chorobotwócze:słabo poznane
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: drogą płciową
Rozpoznanie: badania serologiczne (T.Wassermana, T.kłaczkujące), odczyny swoiste: FTA-ABS, TPI, MHA-TP
Choroby: kiła (pierwotna, wtórna, trzeciorzędowa), wrodzona
Lek z wyboru: penicylina
Szczepienie: nie ma
Borrelia burgdorferi
Identyfikacja: cięzkie hodowanie, b.Giemsy
Enzymy;Toksyny: słabo znane
Otoczka / białko powierzchniowe: ściana komórowa
Epidemiologia: kleszcze
Rozpoznanie: badania serologiczne(western blot); PCR
Choroby: choroba z Lyme
Lek z wyboru: tetracykliny
Szczepienie: nie ma (stadium doświadczeń)
Chlamydia trachomatis
Identyfikacja: hodowle komórkowe
Enzymy
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: drogą płciową z człowieka na człowieka
Rozpoznanie: wtręty cytoplazmatyczne, sondy DNA
Choroby: jaglica, niegonokokowe zapalenie cewki, ziarniak weneryczny
Lek z wyboru: tetracykliny azytromycyna
Szczepienie: nie ma
Chlamydia pneumoniae
Identyfikacja: hodowle komórkowe
Enzymy
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: drogą wziewna
Rozpoznanie: wtręty cytoplazmatyczne, badania serologiczne
Choroby: atypowe zapalenia płuc
Lek z wyboru: tetracykliny
Szczepienie: nie ma
Rickettsia rickettsi
Identyfikacja: hodowle komórkowe
Enzymy
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: kleszcze
Rozpoznanie: IFA, EIA cDNA
Choroby: gorączka Gór Skalistych
Lek z wyboru: tetracykliny, chloramifenikol
Szczepienie: nie ma
Rickettsia typhi
Identyfikacja: hodowle komórkowe
Enzymy
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: pchły
Rozpoznanie: odczyn Weila - Felixa
Choroby: dur plamisty endemiczny
Lek z wyboru: tetracykliny
Szczepienie nie ma
Coxiella burnetti
Identyfikacja: hodowle komórkowe
Enzymy
Toksyny: endotoksyna
Otoczka / białko powierzchniowe:
Epidemiologia: drogą wziewna
Rozpoznanie:
Choroby: gorączka Q
Lek z wyboru: tetracykliny
Szczepienie: nie ma