Rodzina Brucellaceae
Brucella:
*gram -
*małe, pałeczki o wyglądzie zarniako-pałeczek (ułożone pojedynczo,rzadziej prami lub w krótkie łańcuszki)
*brak rzęsek -> nieruchliwe
*nie wytwarzają przetrwalników, ani otoczek
*tlenowe aczkolwiek wiele szczepów, szczególnie w pierwszym pasażu izolacyjnym wymaga obecności do 10% CO2 w atmosferze.
*słabo kwasoodporne - barwią się zmodyfikowaną metodą Ziehl-Neelsena na czerwono
*słabo rośnie na podłożach podstawowych - najczęściej do wzbogacenia stosuje się:
->Krew, surowicę, glicerol, wyciąg wątrobowy,pepton tryptozowy
dodatek surowicy do podłoży jest nie tyle elementem ich wzbogacenia ole sposobemneutralizowania inhibitorów wzrostu obecnych w piększości peptonów podłoży podstawowych.]
*agar ziemniaczany wzmaga wzrost brucelli
*rosną stosunkowo wolno 3-6 dni, a przy izolacji z materiału chorobowego wzrost może nastąpić dopiero po 2-3 tygodniach
* brucella jest pasożytem wewnątrzkomórkowym, człowiek zakaża się wszystkimi gatunkami brucella oprócz B.ovis
*zarazki są oporne na czynniki środowiska, dobrze znoszą niską temperaturę
*utrzymują się przy życiu w wodzie, glebie, pyle, produktach mlecznych do 30-40 dni a w tkankach i wydzielinach nawet do 120dni w temp pokojowej w lodach do miesiąca
KOLONIE:
1.na agarze:
Forma S:
Okrągłe,
Gładkie,
Błyszczące,
Barwy szarej
Forma R:
Płaskie
Brzeg nieregularny
Ziarnista powierzchnia
2.Podłoże płynne:
*delikatne zmętnienie
*nieznaczny osad - przez dłuższej inkubacji staje się lepki i śluzowaty (1-3 tygodni)
ANTYGENY:
Pałeczki Brucella zawierają dwie substancje antygenowe A i M ( występują na powierzchni kom. i decydują o odczynie aglutynacji)
U B. ovis - Z
CHOROBOTWÓRCZOŚĆ:
B. abortus - głównie ronienie zakaźne bydła (może być chorobotwórcza dla ludzi) - charakterystycznym objawem jest ronienie, może występować także zatrzymanie łożyska, jałowość, zapalenie wymienia. U zw. Nie ciężarnych wywołuje schorzenia wymienia, węzłów chłonnych i jądra samców.
B. suis - przede wszystkim chorobotwórcza dla świń (może wywoływać brucellozę ludzi)
B. melitensis - pałeczka gorączki maltańskiej; wywołuje schorzenia kóz, owiec i ludzi w krajach o ciepłym klimacie(basen morza śródziemnego)
B. neotomae- izolowana od szczura pustynnego, niechorobotwórcza
B.ovis- powoduje zapalenie najądrzy u tryków, moga chorować samice, nie przenosi się na człowieka(przenosi się drogą płciową)
B. canis - patogenny dla psów, infekcja przenosi się na człowieka,u suk chroniczna niepłodność, sporadycznie może dochodzić do zakażenia człowieka
U osobników męskich zapalenie jąder
Zakażone krowy wydalają pałeczki Brucella z wodami płodowymi, łożyskiem, siarą, mlekiem, niekiedy moczem
Czynnikami chorobotwórczymi są endotoksyna i wielocukier zewnętrznej części ściany kom., który wiąże się z limfocytami B
PATOGENEZA:
*Źródłem zakażenia są chore zwierzęta, ich wydaliny w okresie ronienia, mleko i produkty
mleczne, rzadziej mięso
*Zakażenie następuje drogą pokarmową, płciową, przez uszkodzoną skórę
*Po wniknięciu do organizmu jest pochłaniana przez kom. fagocytujące w których namnaża się i trafia do regionalnych węzłów chłonnych i następnie przewodem piersiowym do krwi, a z nią do narządów miąższowych i stawów
*wykazuje szczególne powinowactwo do ciężarnej macicy a zwłaszcza do omoczni
Tu znajduje sie erytrol i hormony sterydowe co ułatwia bakteriom namnażanie się - erytrol nie występuje w łożysku człowieka
W wyniku namnożenia się zarazków dochodzi do zaburzeń odżywiania płodu, jego zakażenia i obumarcia, co objawia się ronieniem
*U zwierząt nieciężarnych B. abortus atakuję wymię, węzły chłonne nadwymieniowe
*Choroba przechodzi II etapowo:
I etap: faza ostra występuje gorączka falującą.
II etap: przewlekły w narządach miąższowych tworzą sie ziarniaki, które ulęgają zropieniu i serowaceniu przypominają zmiany gruźlicze
DIAGNOSTYKA:
Materiał do badań
łożysko, wody płodowe, martwe płody (a szczególnie ich żołądki), siarę, krew, jądra i najądrze, sperma, gruczoł mlekowy, węzły chłonne nadwymieniowe
Badanie mikroskopowe
Rozmazy barwimy zmodyfikowana metoda Ziehl-Nielsena
W mikroskopie widoczne są skupiska czerwonych ziarniako-pałeczek
Badanie hodowlane
Zawsze przy pierwszych posiewach należy zapewnić warunki tlenowe z dodatkiem 5-10% CO2.
Hodowle inkubuje sie w 37 C przez przynajmniej 15 dni.
Podłoża musza być bardzo bogate zawierające peptony, surowice bydlęcą lub końską, wyciągi z wątroby, z drożdży.
Kolonie są bardzo drobne, szpilkowate, z czasem mętnieją.
Badania serologiczne
Do wykrywania swoistych przeciwciał, jak również wykazania antygenu w badanym materiale
Przeciwciał przeciwko pałeczkom Brucella szuka się najczęściej w surowicy i mleku
Aglutynacja z surowicą, odtłuszczonym mlekiem lub serwatką - odczyn Wrighta
OWD - pozwala na potwierdzenie wyniku uzyskanego metoda aglutynacji i na odróżnienie zwierząt chorych od zdrowych - szczepionych przeciwko brucelozie
Wynik dodatni tylko w odczynie aglutynacji - najprawdopodobniej zwierzę jest zdrowe ale szczepione przeciw brucelozie
Odczyn antyglobulinowy lub hemaglutynacji pośredniej - przy braku rozpozna po zastosowaniu odczynu aglutynacji i OWD
Próba pierścieniowa - z pełnym (nieodtłuszczonym mlekiem)
Do próbki mleka dodaje się barwny antygen (pałeczki z rodzaju Brucella)
Jeżeli w mleku znajdują się swoiste przeciwciała, antygen łączy się z nimi tworząc większe konglomeraty, które są wynoszone na kuleczkach tłuszczu na powierzchnie
Powstaje barwny pierścień
Nie należy do próby pobierać mleka o krów w ostatnich 3 miesiącach przed wycieleniem, przez 3 tygodnie po porodzie oraz od sztuk szczepionych
Odczyn Holta - do wykrywania obecności pałeczek w treści żołądka poronionego płodu
Badania biologiczne
na świnkach morskich
2 świnki zakaża sie badanym rozcierem badanego materiału domięśniowo.
Począwszy od 2 tygodni po zakażeniu bada się ich krew na obecność przeciwciał anty Brucella.
Po 3 tygodniach usypia sie jedna świnkę a po 6 druga
Sekcyjnie stwierdza się obrzęki stawów, węzłów chłonnych i śledziony, zmiany ziarninowe.
Badanie alergiczne
Test śródskórny
Testy biochemiczne - BIOTYPOWANIE Brucella:
Zapotrzebowanie na CO2:
hodowanie w warunkach tlenowych z 5-10% CO2
Wytwarzanie H2S:
na specjalnym agarze skośnym z paskiem testowym bakterie hoduje sie 4 dni. Zaczernienie- dodatnim wyniku - Brucella abortus (ma zdolność do wytwarzania H2S)
Aktywność ureazy na podłożu Kristensena:
na skutek rozkładu mocznika do amoniaku kolor podłoża zmienia sie na różowy. Brucella ovis.
Barwienie tioniną (niebieski kolor) fuksyną zasadową (czerwony):
barwniki dodaje sie do agaru, jeśli widoczny jest wzrost bakterii wynik dodatni.
Aglutynacja z monospecyficznymi surowicami:
B. melithensis, abortus i sius kiedy rosną w formie gładkiej posiadają antygeny powierzchniowe N i A.
Aby przeprowadzić próbę, zawiesinę bakterii należy ogrzewać w 60 C przez 14min, po czym krople zawiesiny miesza sie z kropla surowicy wzorcowej, aglutynacja wychodzi natychmiast.
Typowanie przy udziale fagów:
przygotowuje sie kolejne rozcieńczenia bilisi-fagów i miesza sie z zawiesiną bakteri:
następuje liza bakterii i płyn staje sie klarowny.
Próba jest dodatnia dla Brucella abortus i suis.
Testy oksydatywnego metabolizmu:
określa sie zużytkowanie tlenu przez pałeczki Brucella w obecności określonych węglowodanów i aminokwasów.
Próbę przeprowadza sie w specjalnym aparacie Wartburga
Próba biologiczna na świnkach morskich:
2 świnki zakaża sie badanym rocie rem badanego materiału domięśniowo.
Począwszy od 2 tygodni po zakażeniu bada się ich krew na obecność przeciwciał anty Brucella.
Po 3 tygodniach usypia sie jedna świnkę a po 6 druga
Sekcyjnie stwierdza się obrzęki stawów, węzłów chłonnych i śledziony, zmiany ziarninowe.
Metoda zmodyfikowana metoda Ziehl-Neelsena (MZN)
Metoda służy do barwienia bakteri MZN-dodatnich, barwią sie na kolor jasno czerwony inne bakterie na niebiesko.
Tok barwienia:
1.termicznie utrwalony preparat barwić rozcieńczoną fuksyną jak przy metodzie Grama przez ok 15min
2.usunąć barwnik przy przechylaniu szkiełka i nalać 0,5% r-r kwasu octowego na 15s
3.usunąć poprzedni odczynnik przez przechylenie szkiełka i nalać błękit metylenowy Lofflera przez 2min
4.spłukać wodą destylowaną i wysuszyć
wynik: metoda jest zalecana do barwienia bakterii o nieznacznym podwyższonej oporności na przenikanie barwnika.