wanej przed nim decyzji organu samorządu terytorialnego uchyla tę decyzję, a sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania16. Sytuacja taka w danej sprawie może się powtarzać, co bez wątpliwości przydaje najczęściej niepotrzebnej pracy administracji; niepotrzebnej dlatego, że w każdym przypadku obowiązuje rozstrzygnięcie sądu czy kolegium, które obudowę uzasadnieniem naukowym systemu kasacji czyni wątpliwą. Obudowa ta opiera się na założeniu, że sąd czy kolegium nie mogą w decydowaniu zastępować administracji, a zwłaszcza wtedy, gdy ich decydowanie opiera się na normie uznaniowej, lub gdy eksponuje samodzielność organów samorządu terytorialnego.
V. Nie dość jasne rozdziały kompetencji między poszczególne organy, czy nawet systemy organów, a także uzależnienie podejmowania określonej decyzji od:
- ekspertyz,
- opinii,
- planów,
- stanowisk,
- uzgodnień,
- ocen,
- informacji,
- zgłoszonych uwag,
- wyników badań,
- zajętych stanowisk,
- programów,
- polityk,
- strategii,
w rezultacie tak wydłużają postępowanie, że dla adresata zewnętrznego staje się ono mało czytelne. Tymczasem sama administracja zajęta jest mocno realizacją takich właśnie uzależnień, co przydaje jej znaczną część pracy. Warto więc przypomnieć, iż niektóre procedury są tak wewnętrznie złożone, iż normalny ich przebieg może sięgać kilku lat, co przyczynia się ewidentnie do rozrostu pracy administracyjnej.
^ Zob. tak też I. Skrzydło-Niźnik, K. Sieniawska, Prawne i pozaprawne uwarunkowania sprawności administraji publicznej, [w:] Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Księga pamiątkowa prof. zw. drą hab. Józefa Filipka, s. 534.
212
D. Korzyści rozrostu
Oczywiście, można skonstatować także korzyści płynące z rozrostu administracji publicznej, a nie tylko wskazywać wyłącznie negatywną stronę zjawiska. Znaczna część przyczyn rozrostu będzie uruchamiać rozwój administracji prywatnej. Ale w zasadniczej części, w podstawowych dziedzinach nowej ingerencji i w znacznym obszarze nowego działania administracji będzie tu chodzić o administrację publiczną, nawet państwową (czy rządową). Objawia się to zwłaszcza na tych polach, gdzie cechy skuteczności państwowej będą oczekiwane mocniej niż sama ochrona pojedynczych wartości i praw. Tak więc na przykład w zagospodarowaniu przestrzennym obywatele oczekują ładu i postępu ze strony władz publicznych, zwłaszcza wtedy, gdy normy planowania przestrzennego w swoim rygoryzmie są równe prawu (czy nawet są prawem); tak więc na przykład w zwalczaniu terroryzmu (w rzeczywistości w krajach nim dotkniętych) obywatele oczekuj ą niecierpliwie i twardo właśnie postępów i skuteczności administracji państwowej, bowiem na oczekiwanie odpowiedzialności jest już nierzadko, w kontekście nowych form terroryzmu, za późno.
W najogólniejszym tedy, podręcznikowym ujęciu, można przyjąć, iż rozrost administracji publicznej obejmujący:
1. kreację nowych struktur,
2. zatrudnianie nowych ludzi,
3. poszerzanie o nowe zadania i nowe kompetencje, może być także oceniany pozytywnie, czy nawet korzystnie w płaszczyznach, w których:
a) podbudowany interesem publicznym (czy społecznym) cel zewnętrzny jest realizowany lepiej;
b) następuje korzystne dla państwa i społeczeństwa w dziedzinach objętych rozrostem pogłębienie specjalizacji mające szersze znaczenie krajowe i międzynarodowe;
c) następuje dodatkowe pogłębienie intelektualnej i organizacyjnej sprawności nowej administracji, gdzie wymuszanie szkoleń i osiąganie wyższego poziomu jest wielorako korzystne dla całego mechanizmu administracji publicznej i obywateli;
d) następuje weryfikacja skuteczności nowo wprowadzonego zarządzania w zakresie ustalenia stopnia skuteczności systemu scentralizowanego czy zdecentralizowanego;
e) następuje zmniejszenie bezrobocia.
213