NADCIŚNIENIE A CHOROBA NADCIŚNIENIOWA
Ciśnienie tętnicze = rzut minutowy serca x oporność naczyń obwodowych
Autoregulacja ciśnienia - sprzężenie między rzutem minutowym serca a opornością naczyń
Wzrost metabolizmu - wzrost przeplywu krwi (zmiany lokalne)
Szybka autoregulacja - skurcz tętniczek pośrednich (zwieracze przedkapilarne) - sekundy, minuty
Kategorie |
Skurczowe |
Rozkurczowe |
Optymalne |
< 120 |
< 80 |
Prawidłowe |
< 130 |
< 85 |
Wysokie prawidłowe |
< 140 |
85 - 89 |
Graniczne |
140 - 149 |
90 - 94 |
Nadciśnienie 1.stopnia (łagodne) |
140 - 159 |
90 - 99 |
Nadciśnienie 2.stopnia (umiarkowane) |
150 - 179 |
100 - 109 |
Nadciśnienie 3.stopnia (ciężkie) |
> 180 |
> 110 |
Izolowane nadciśnienie skurczowe |
> 140 |
< 90 |
Izolowane nadciśnienie graniczne |
140 - 149 |
< 90 |
U zdrowego człowieka: ciśnienie najniższe ok.4- 5 rano
W ciągu dnia zmienne
Standardowe warunki: 5 minut spokojnego siedzenia bez uprzedniej kawy, herbaty czy papierosa (minimum 15 minut)
CHOROBA NADCIŚNIENIOWA
nadciśnienie 140/ 90
niekoniecznie (?) skutki w układzie krążenia i w innych narządach (głównie nerki, móżg - bez żadnych uchwytnych przyczyn)
Okresy:
I - wstępny - przednadciśnieniowy - przygodny wzrost ciśnienia (niepokój, kołatanie serca, potliwość, bezsenność)
II - wzrost ciśnienia, ale może spadać po odpoczynku - też zawroty głowy, bóle za mostkiem, zadyszka po wysiłku
III - 170/ 100 - 250/ 120: wyraźne zmiany narządowe, niewydolność lewokomorowa, zawał serca
IV - zejściowy: zmiany w sercu, mózgu (rozmiękanie), nerkach, siatkówce, upośledzenie wzroku
Choroba nadciśnieniowa: 10 - 20 lat
70% - niewydolność krążenia (zawał)
20% - zaburzenia mózgowe
Nadciśnienie samoistne (90%):
wzrost ciśnienia skurczowego i rozkurczowego
nie da się stwierdzić żadnej konkretnej przyczyny
zmiany w układzie krwionośnym i różnych narządach
Nadciśnienie złośliwe:
burzliwy, niekontrolowany przebieg
wysokie ciśnienie rozkurczowe (> 130)
zmiany w nerkach, szybko dochodzi do niewydolności
napady obrzęku mózgu z bardzo silnymi bólami głowy
zaburzenia widzenia
utrata przytomności
przejściowe porażenie
Nadciśnienie nerkopochodne:
15%
przewlekłe stany zapalme miąższu nerek
nieprawidłowości naczyń, głównie zwężenie tętnicy nerkowej
Wtórne:
hormonalne:
guz nadnerczy
gruczolak nadnerczy (aldesteroma)
choroba Cushinga
przekwitanie
miażdżycowe
inne
Utajone:
wzrost wyłącznie przygodnie, ustępujące po wy[poczynku (I okres choroby nadciśnieniowej)
Chwiejne:
przygodnie wzrost do 150/ 95 - 180/ 99
może wracać do normy (II okres choroby nadciśnieniowej)
Utrwalone:
stałe (170/ 100 i więcej)
przerost komory lewej, lewego przedsionka - przerost całego serca (III okres choroby nadciśnieniowej)
Czynniki ryzyka:
sercowo - naczyniowe
narządowe
GRUPY |
CZYNNIKI RYZYKA |
RYZYKO OGÓLNE |
I |
brak |
Małe - duże |
II |
Czynniki sercowo - naczyniowe |
Średnie - bardzo duże |
III |
Sercowo - naczyniowe, narządowe, cukrzyca |
Bardzo duże |
IV |
Choroby współistniejace |
Bardzo duże |
Jedna z teorii: związek z podażą soli.