PATOFIZJOLOGIA GOSPODARKI TLENU

BOHR - jako pierwszy posiał wpływ pH środowiska na krzywą dysocjacji hemoglobiny - prężność tlenu w mm Hg - stopień wysycenia Hb

HOPPE - SEILER - wykrytalizował hemoglobinę

• przy mitochondriach - kilka mmHg tlenu

• hipoksja - spadek tlenu w organizmie (komórkach)

• hipoksemia - spadek tlenu we krwi

badanie wydajności tlenowej płuc - krew tętnicza

Etapy oceny:

• ile tlenu z płuc do krwi: Ct O2 (a) (ml O2/ l krwi)

• ile tlenu z litra krwi zużyły tkanki: Ct O2 (a) - Ct O2 (v) (ml O2/ l krwi)

• ile jest hemoglobiny we krwi: CHb O2 + CHHb + CCOHb + Cmet Hb + CsulfHb (g Hb/ l krwi)

• ile HB jest w stanie przenosić tlen: Hb O2 + Hbh (g Hb akt/ l krwi)

• ile Hb jest w rezerwie: HbH (gHbH/ l krwi)

Hipoksja:

• problemy z wentylacją np. zator płuc, niesprawny mięsień serca, zapalenie płuc, astma oskrzelowa

• zbyt mało kontaktu krwi z O2, za mało Hb

Wskaźniki wymiany gazowej:

• ciśnienie cząstkowe parcjalne tlenu w pęcherzykach płucnych (PAO)

• gradient/ iloraz pęcherzykowo - tętniczy ciśnienia cząsteczek tlenu (a/ AO2)

• tę™niczo - żylna różnica w zakartości tlenu (av DCŁÓ2)

• wskaźnik oddechowy RI = prod.CO2/ zużycie O2

• iloraz oddechowy

• wspólczynnik przecieku fizjologicznego Qs/ Qt (s - shunt = przeciek)

PAO2 = (P całk. - 47) FIO2 - PACO2

(Fl O2 + (1 - FlO2)/ R)

średnio na 100 ml zużytego tlenu - 80 ml CO2

R - produkcja tlenu/ zużycie O2

WSKAŹNIKI WYMIANY GAZOWEJ:

Wartości mierzalne:

• prężność tlenu - PO2

• wysycenie Hb tlenem - sO2

• położenie krzywej dysocjacji tlenu

• p 50

• zawartość tlenu w pełnej krwi: Hb utl./ suma wysycenia Hb

Krzywa dysocjacji tlenu:

Wysycenie Hb

tlenem

[%]

60 mm prężność tlenu

P50 - prężność tlenu w osoczu, gdy 50% Hb jest wysycone tlenem

PO2 - S O2 = 50%

Ct O2 - zawartość tlenu we krwi (rozpuszczonego) i związanego z Hb

Ct O2 = 1,39 x Ct Hb x FO2Hb + 0,0314 x pO2

↑ ↑

ml O2/ 1 g Hb tlen rozpuszczony w osoczu

nieaktywna Hb < 1,6 g/ l

p O2 - 100 mmHg

3 mm - w osoczu

97 mm - z HB

FO2 = 0,95

O2 = 211 ml/ l krwi

Przy zatruciu CO:

CO Hb = 32 g/ l

FO2 = 0,79 (79% Hb związanej z O2)

O2 = 175,6 ml/ l krwi

HEMOGLOBINA. ZAPALENIA.

KARBOKSYGLOBINA

PRZYCZYNY wzrostu COHb we krwi:

• palenie tytoniu

• spaliny samochodowe

• zanieczyszczenie powietrza

• niesprawne piece + wadliwa wentylacja

• pożary

CO w powietrzu	COHb %	OBJAWY
0,001	10	Wysiłkowe skrócenie oddechu
0,01	20	Lekki ból głowy
0,022	30	Silny ból głowy, rozdrażnienie, męczliwość, upośledzenie oceny sytuacji, zaburzenia widzenia
0,035	40 - 50	Splątanie, zapaść
0,08	60 - 70	Utrata przytomności, drgawki, zgon

Powinowactwo do Hb CO - 200 x większe niż O2

Komora hiperbaryczna: 2,5 atmosfery, czysty O2 przez 2 h

Przy 50% COHb: samoistny powrót do normy - po kilkanastu godzinach

Po podaniu czystego tlenu - do 6 h

METHEMOGLOBINA

• miejscowe anestetyki (wszystkie „- kainy”)

• pożywienie: azotyny, azotany

• nitrogliceryna, sulfonamidy

• tlenek azotu

SULFHEMOGLOBINA:

• przewlekłe zaparcia (bakterie siarkowe)

• zatrucia związkami zawierającymi siarkę

• leki: fenacetyna

TERAPIE:

• wzrost pO2 w powietrzu wdychanym do 750 mmHg (ryzyko toksyczności tlenu)

• wzrost O2 w pęcherzykach (wzrost wentylacji)

• spadek „przecieku fizjologicznego” (drenaż dróg oddechowych, zmiana wentylacji respiratorem)

• wzrost stężenia Hb (transfuzja)

• wzrost stężenia aktywnej Hb

• spadek powinowactwa Hb do tlenu (wzrost p50 przez spadek Ph krwi, dostarczenie fosforanu - wzrost 2,3 DPG)

• wzrost rzutu minutowego serca (leki inotropowe)

• spadek zużycia tlenu (leki obniżające gorączkę lub sedatywne)

Drgawki w dzieci (do 5 - ciu lat) w gorączce: mózg dziecka potrzebuje więcej tlenu (przewaga tkanki nerwowej nad glejową) - wzrost przepływu krwi - gorsze zużycie tlenu u dzieci przez mózg

PROCES ZAPALNY:

• minuty - dni: płyn poza łożysko, przenikanie przez ściany włośniczek leukocytów jednojądrzastych do tkanki ze stanem zapalnym

• migracja leukocytów: C5a, C3a, IL - 8

• leukocyty ze środkowego strumienia krwi ulegają marginalizacji pod śródbłonek, następuje przyklejanie, potem szybkie toczenie, następnie wolne toczenie i wreszcie adhezja i migracja

• selaktyny - rola w przyleganiu i toczeniu

• selektyna L (2 domeny) i E (najwięcej domen)- szybkie toczeni

• selektyna P (średnio dużo domen)- wolne toczenie (większa siła wiązania)

• integryny -

---