INTENSYWNA TERAPIA

Początki sięgają lat 50 XX wieku. W okresie epidemii Heinego - Medina zespół anestezjologów prowadzony przez Ibsena w Danii stworzył oddział (1952r.) na którym stosowano długotrwałe sztuczne oddychanie.

Pierwszy respirator skonstruował Engstrom w Szwecji.

W oddziałach I.T. stan zagrożenia życia był wskazaniem do przyjęcia na ten oddział nie choroba.

W USA twórcą oddziałów I.T. był Safar. W Polsce pierwsze oddziały powstały w ośrodkach akademickich.

1960 - Łódź

1961 - Poznań

1974 - Krosno

Podstawa prawną tworzenia oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii jest rozporządzenie MZIOS z 1998r. oraz rozporządzenie MZ z 2005r.

Liczba łóżek powinna stanowić od 2 - 5% liczby łóżek szpitala. Na jedno łóżko powinno przypadać 18 - 20m2 powierzchni.

Zespoły chorobowe i schorzenia, które SA wskazaniem do hospitalizacji w O.I.T.:

- niewydolność oddechowa wymagająca sztucznej wentylacji, ostra niewydolność krążenia, stany po operacjach chirurgicznych przebiegające z niewydolnością ukł. krążenia lub ukł. oddechowego,

- utrata przytomności, zatrucia i urazy przebiegające z niewydolnością ukł. krążenia, ukł. oddechowego oraz utratą przytomności,

- sepsa - z niewydolnością ukł. krążenia oraz ukł. oddechowego

- ostra niewydolność nerek z niewydolnością ukł. krążenia oraz ukł. oddechowego

- stany kliniczne przebiegające z niewydolnością ukł. krążenia, zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

- interwencja terapeutyczna nie oceniana w skali MISS

Monitorowanie podstawowe podczas znieczulenia chorego i leczenia na O.I.T.. Co robi pielęgniarka w O.I.T.

- zabezpieczenie zestawami

- ciągła obserwacja i ocena kliniczna pomiaru ciśnienia tętniczego i żylnego (OCŻ)

- pulsoksymetria, kapnometria, pomiary temperatury, monitorowanie EKG

- kontrolowanie wentylacji na oddechu własnym i przy zastosowaniu respiratora

- kontrolowanie leczenia płynami i farmakoterapia za pomoca pomp i strzykawek automatycznych

- kontrolowanie sprawności technicznej i systemów zasilania gazami medycznymi, zasilanie elektryczne i działanie próżni

- prowadzenie dokumentacji znieczulenia i intensywnej terapii

- dobra współpraca całego zespołu interdyscyplinarnego

Krótka historia pielęgniarstwa anestezjologicznego

W 1970r. w Poznaniu zjazd anestezjologów polskich powiązany w znacznej części współpracy pomiędzy anestezjologami i pielęgniarkami anestezjologicznymi.

prof. Marek Sych (Kraków)

„W żadnej innej dziedzinie medycyny rola i działanie pielęgniarki nie są tak ważne i odpowiedzialne jak w intensywnej opiece medycznej”

Pierwszy egzamin specjalizacyjny z dziedziny pielęgniarstwa anestezjologicznego odbył się w 1984r. w Poznaniu.

W1997r. sekcja pielęgniarstwa przy PTA i IT przekształciła się w Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i I.T. prowadzona przez Danutę Dyk.

Rola pielęgniarki w zespole terapeutycznym O.I.T.

Proces pielęgnowania - ciąg charakterystycznych, powiązanych czasowo i logicznie działań podejmowanych i realizowanych przez pielęgniarkę w zdrowiu i (lub) chorobie jednostek i grup społecznych.

Jest 4 etapowy:

I etap - ocena stanu pacjenta - informacje o stanie zdrowia biologicznego, psychicznego, społecznego i duchowego (Assessment) (jak wywiad)

II etap - planowanie opieki. Zadania powinny być zrozumiałe i akceptowane przez chorego i jego rodzinę. W planie uwzględnia się udział innych osób z zespołu terapeutycznego.

III etap - realizacja planu

IV etap - ocena. Ocenie podlega stopień osiągnięcia celów.

Diagnoza pielęgniarska

- wstępna - podejrzenia

- właściwa - zwięźle np.gorączka

Określenie, definicje, cechy charakterystyczne

Zespół terapeutyczny

Uznanie pacjenta jako podmiot zabiegów leczniczo - terapeutycznych i pielęgniarskich pozwala na wytworzenie wzajemnych akceptowanych relacji między chorym jako osobą, a personelem medycznym.

Zespół profesjonalistów uczestniczący w zdrowotnych działaniach naprawczych na rzecz chorych to zespół terapeutyczny.

Jest to struktura organizacyjna, która nie jest jednorodna, ale pozwala na wyspecjalizowane oddziaływanie terapeutyczne.

W skład takich zespołów wchodzą: lekarze, personel pielęgniarski, reprezentanci dziedzin pokrewnych i inni konsultanci (np. psychologowie). Leczenie chorego w zespole interdyscyplinarnym daje większą szansę uniknięcia błędów jatrogennych.

Opiekę nad chorym w O.I.T. i innych oddziałach można przedstawić jako proces pielęgnowania.

Podstawowe zasady rozpoznawania stanów zagrożenia życia. Ocena stanu pacjenta, stopnie zagrożenia życia.

Chory nieprzytomny? Co to jest świadomość?

Różne definicje: A. Prusiński - zdolność do przeżywania procesów psychicznych, inna definicja mówi, że jest to możliwość postrzegania siebie samego i wszystkiego,co się dzieje w około. Zachowana świadomość pozwala na percepcję bodźców ze środowiska zewnętrznego.

P. Morino 5 poziomów począwszy od przytomności poprzez senność, stupor, śpiączkę i stan wegetatywny (pacjent jest przytomny, ale pozbawiony świadomości).

Świadomość może być zaburzona z wielu powodów - urazy głowy, działanie leków - alkoholu, zaburzenia metaboliczne, neurologiczne, infekcyjne, niewydolność narządów ważnych dla życia. Do oceny stanu śpiączki służą skale. Użyteczna jest skala śpiączki Glasgow (GCS).

Skala Ramseya -skala sedacji prowadzona pozwala na unikanie skrajnych poziomów sedacji.

1. Pacjent niespokojny i pobudzony.

2. Pacjent współpracujący, uspokojony, zorientowany.

3. Pacjent odpowiada jedynie na pytania.

4. Żywa odpowiedz na ukłucie.

5. Leniwa odpowiedz na ukłucie.

6. Brak odpowiedzi na ukłucie.

1 - 3 poziom czuwania

4 - 6 poziom snu

5% wszystkich pacjentów przyjmowanych do O.I.T. to chorzy z zaburzeniami świadomości.

Wśród zaburzeń świadomości wyróżnia się:

- zaburzenia ilościowe

• śpiączka

• sopor

• zamęcenie świadomości

- zaburzenia jakościowe

• stan pomroczny

• stan majaczeniowy

• stan splątania

• stan onejroidalny

Stany przypominające śpiączkę:

- przetrwały stan wegetatywny - wynik ciężkiego uszkodzenia mózgu tzw. stan półśpiączkowy, zespół apaliczny

- zespół zablokowania - zmiana umiejscowiona w pniu mózgu obejmująca drogi ruchowe.

Jednostki chorobowe brane pod uwagę przy różnicowaniu śpiączek:

- mutyzm akinetyczny (uszkodzenie płatów czołowych)

- abulia - odmiana autyzmu, chory reaguje bardzo powoli

- katatonia - psychoza z brakiem reaktywności (sztywność woskowa)

- pseudośpiączka histeryczna - obraz śpiączki zależy od pomysłowości pacjenta

- stan wegetatywny

- stan zamknięcia

Przyczyny śpiączek

Przyczyną śpiączki może być każdy proces prowadzący do rozlanego uszkodzenia kory mózgu zwłaszcza pnia mózgu i tworu siatkowatego wzgórza m.in.

- uogólniony napad

- wstrząśnienie mózgu

- leki powodujące porażenie komórek tworu siatkowatego wzgórza (barbiturany, alkohol, leki uspokajające)

- zaburzenia metaboliczne (cukrzyca, śpiączka wątrobowa)

- zmiany destrukcyjne (guzy, zawały, krwotok)

- krytyczny spadek ciśnienia krwi

Rozpoznanie śpiączki

Wywiad uwzględnia:

- uczulenia

- występujące ostatnio objawy chorobowe

- niedawny uraz głowy

- szybkość rozwoju śpiączki

- wcześniejsze epizody śpiączki

- wywiad chorobowy (cukrzyca, niewydolność nerek, wątroby)

- stosowanie leków

- zatrucie opiatami

5

---