Wittgenstein I:
Podstawowy problem: jaki jest stosunek myśli do świata? A zatem języka do świata? Jaką budowę musi mieć świat, który daje się opisać w języku? W traktacie Wittgenstein rozwija system metafizyczny, który ma być odpowiedzią na ten problem.
Najważniejsze tezy: 1. Świat jest wszystkim, co jest faktem.
2. To, co jest faktem — fakt — jest istnieniem stanów rzeczy.
3. Logicznym obrazem faktów jest myśl.
4. Myśl jest to zdanie sensowne.
5. Każde zdanie jest funkcją prawdziwościową zdań elementarnych.
(Zdanie elementarne jest funkcją prawdziwościową samego siebie.)
6. Ogólna forma funkcji prawdziwościowej ma postać: [p, Af(C)].
Jest to ogólna forma zdania.
7. O czym nie można mówić, o tym trzeba milczeć.
Świat składa się z faktów. To, co nie jest faktem nie należy do świata. Nie tylko świat jest wyznaczony przez fakty, ale to są wszystkie fakty. Jak mamy fakty, wiemy co faktem nie jest. Świat rozpada się na fakty, nie ma holistycznego ujęcia → atomizm logiczny. Świat jest ogółem faktów. Teza 2.01. → Stan rzeczy to połączenie przedmiotów. Rzeczy nie istnieją poza stanem rzeczy. Teza 2.011. → Rzecz jest składnikiem stanu rzeczy (pośrednio świata). Może występować we wszystkich możliwych składnikach rzeczy. Nie można pomyśleć o rzeczy poza kontekstem. Możliwość występowania w stanach jest formą przedmiotu. Teza 2.02. → Przedmiot jest prosty. Teza 2.021. → Przedmioty proste stanowią substancję świata.
Świat powinien dać się przedstawić w formie obrazu, takim obrazem świata jest język.
Tezy 1. -2.0. dotyczą świata
2.1.-3.05 myśli
3.1. - 4. 0641 języka
4.1. - 5. 02. funkcji prawdziwościowych ->język + analiza logiczna
5.1.-6.031. formy zdania
6.1.-7. - to, co niewyrażalne, tezy mistyczne
3.Podstawowe pojęcia traktatu:
Świat:
a) przedmiot prosty → to konieczność logiczna. Zakładamy pojęcie kompleksu, wynika z tego pewna konieczność - istnieją przedmioty proste. Np. analiza mopa wykazuje, że istnieją frędzle i trzon - czyli pewien kompleks składa się z elementów. Wittgenstein nie podaje przykładu takiego przedmiotu, ale logicznie wynika, że takie przedmioty powinny być. Przedmiot to ostateczny składnik rzeczywistości. Przedmiot prosty to element prosty, składowy.
Istniejące stany rzeczy = fakty; świat jest ogółem faktów
b) stany rzeczy → istnieją w pewnej możliwej logicznie przestrzeni, która wyznaczona jest przez sytuację; s. rz. to układ przedmiotów, kompleks
c)sytuacja → możliwość istnienia lub nieistnienia przestrzeni logicznej
d)fakt → istniejący stan rzeczy;
ogół faktów to świat
Język:
a) nazwa → obiekt nazywający przedmiot prosty
b) zdanie elementarne → nazywa stan rzeczy, np. „Miotła stoi w kącie”
c)zdanie złożone, funkcja prawdziwościowa zdań elementarnych → odnosi się do możliwych stanów rzeczy; nie określamy prawdziwości zdania, tylko możliwość; np. Jan śpiewa lub kobie piłkę.
d) zdanie prawdziwe, zgodne z rzeczywistością, zdanie jest obrazem sytuacji (struktury świata) → odnosi się do faktu, istniejącego stanu rzeczy
Zdanie prawdziwe = obraz faktów = obraz świata. Obraz przedstawia pewną sytuację. Nie ma obrazu prawdziwego a priori.
Izomorfizm pojawia się między strukturą świata i gramatyką języka. To co jest metafizyczne jest zależne od gramatyki języka. Metafizyka staje się cieniem gramatyki. Gramatyka mówi nam z jakimi przedmiotami mamy do czynienia.
Logicznym obrazem faktów jest myśl. Sensem jest myśl i ta myśl staje się logicznym obrazem. Obraz stwarzamy w myśli i wypowiadamy w języku. Ogół myśli prawdziwych jest obrazem świata. Logicznym obrazem faktów jest myśl, więc ogół myśli prawdziwych jest obrazem świata.
Nie można pomyśleć niczego nie-logicznego, bo nie można myśleć nie-logicznie. Znakiem dla myśli jest zdanie. Ze zdania prawdziwego widać obraz, zdanie konstruuje świat z rusztowania logicznego. Wszystkie zdania są równorzędne. Wittgenstein to przedstawiciel logicznego empiryzmu. Teza 5.6. Granice mojego języka wyznaczają granice mego świata. → pierwotność języka. Język będzie determinował świat. Cała ta część zaczyna się wiązać z solipsyzmem. Granice logiki są granicami świata, nie ma niczego nie-logicznego, co można pomyśleć, wyrazić. „Ja” nie jest przedmiotem, podmiot nie należy do świata, lecz jest granicą świata.