Formy stadialne - referat, Prawo karne


FORMY STADIALNE PRZESTĘPSTWA

Formy stadialne przestępstwa są to mniej lub bardziej zaawansowane elementy realizacji popełnienia czynu zabronionego. Do tych elementów zaliczamy:

  1. przygotowanie

  2. usiłowanie

  3. dokonanie

Gdy mówimy o formach stadialnych nie powinniśmy zapominać o także ważnym elemencie jakim jest zamiar popełnienia przestępstwa. Zamiar (łac. dolus) w znaczeniu "zły zamiar", wina umyślna - świadome ukierunkowanie podmiotu na wykonanie stanu rzeczy (celu bądź środka do celu, do którego dąży sprawca), określonego w typie czynu zabronionego. Można wyróżnić stronę intelektualną i woluntatywną zamiaru.

Można wyróżnić:

  1. zamiar bezpośredni

  2. zamiar ewentualny

1. Zamiar bezpośredni - postać zamiaru w rozumieniu prawa karnego polegająca na tym, że sprawca chce popełnić czyn zabroniony (art. 9 § 1 k.k.).

Sprawca popełniający czyn zabroniony w zamiarze bezpośrednim ma świadomość i wolę realizacji jego ustawowych znamion.

Do czynów popełnionych w zamiarze bezpośrednim zalicza się także tzw. przestępstwa nieuchronne. Polegają one na tym, że sprawca chce realizacji pewnego stanu rzeczy i zdaje sobie sprawę, że "po drodze" do niego będzie konieczne zrealizowanie innego. Wówczas także ten czyn popełniony "po drodze" jest przez sprawce objęty zamiarem bezpośrednim.

Wyróżniamy także następujące pozakodeksowe formy zamiaru (z zamiarem bezpośrednim powiązane są tylko dwa pierwsze) :

Niekiedy wyróżnia się także zamiar następczy (dolus subsequens). Polega on na tym,ze sprawca popełnia nieumyślny czyn zabroniony, a następnie stwierdza, że gdyby popełniając go miał świadomość, że to czyni, chciałby tego. Ta postać zamiaru nie ma znaczenia prawnego.

2. Zamiar ewentualny (zamiar wynikowy) - ma miejsce, gdy sprawca przewiduje możliwość popełnienia przestępstwa i godzi się na to.

Stroną intelektualną zamiaru ewentualnego jest przewidywanie możliwości popełnienia czynu. Stroną woluntatywną jest godzenie się, różne od chęci popełnienia czynu zabronionego.

Sprawca mimo pewności, że czyn zabroniony nastąpi, nie zrezygnował z realizacji zamierzonego celu.

Sprawca mimo pewności, że czyn zabroniony nastąpi, nie zrezygnowałby z realizacji zamierzonego celu.

Gdy sprawca decyduje się na działanie mimo pełnego rozeznania nietolerowanego ryzyka z nim związanego.

Gdy sprawca, który dąży do osiągnięcia celu karalnego nie podjął środków mających na celu zapobieżenia realizacji znamion.

Sprawca "nie chce dokonać, ale nie chce też nie dokonać" - obojętność woli mimo uświadomionego prawdopodobieństwa nastąpienia czynu.

Sprawca uświadamia sobie wysoki stopień prawdopodobieństwa popełnienia czynu zabronionego. Zarazem sprawca nie podejmuje działań zmniejszających stopień prawdopodobieństwa popełnienia czynu zabronionego. Zwolennikiem tej teorii jest m.in. Andrzej Zoll.

Przygotowanie

Przygotowanie do popełnienia przestępstwa - zgodnie z art. 16 § 1 KK przygotowanie zachodzi tylko wtedy, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia działania zmierzającego bezpośrednio do dokonania tegoż czynu zabronionego, w szczególności w tymże celu wchodzi w porozumienie z inną osobą, uzyskuje lub przysposabia środki, zbiera informacje lub sporządza plan działania;

Co do zasady przygotowanie do popełnienia przestępstwa jest niekaralne, chyba że ustawa (kodeks karny) stanowi inaczej (art. 16 § 2 KK) - przykładowo karalne jest przygotowanie do przestępstwa fałszowania pieniędzy, czy też przygotowanie do popełnienia niektórych przestępstw przeciwko podstawowym interesom politycznym i gospodarczym państwa.

Usiłowanie

Usiłowanie - art. 13 § 1 KK z pojęciem usiłowania wiąże występowanie trzech przesłanek:

  1. Zamiar popełnienia czynu zabronionego.

  2. Zachowanie bezpośrednio zmierzające ku jego dokonaniu.

  3. Brak jego dokonania.

W literaturze prawniczej rozróżnia się kilka rodzajów usiłowania:

Usiłowania nieudolnego nie można mylić z tzw. usiłowaniem chybionym. To ostatnie zachodzi wtedy, kiedy dokonanie było możliwe wtedy, gdy sprawca rozpoczynał usiłowanie, lecz zanim dokończył je, stało się niemożliwe (np. sprawca zaczął wykonywać podkop, aby włamać się do banku, lecz nim go ukończył, bank został zlikwidowany. Usiłowanie chybione jest odmianą usiłowania zwykłego.

Usiłowanie zagrożone jest taką samą karą jak przestępstwo dokonane (art. 14 § 1 KK). W praktyce, kary wymierzane za usiłowanie są z reguły niższe od kar wymierzanych za dokonanie przestępstwa. W wypadku usiłowania nieudolnego karalnego sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia (art. 14 § 2 KK). Usiłowanie nieudolne bezkarne nie niesie ze sobą żadnych konsekwencji dla sprawcy.

Sprawca usiłowania nie podlega karze jeżeli dobrowolnie odstąpił od dokonania lub dobrowolnie zapobiegł skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego (czynny żal). Jeżeli sprawca dobrowolnie starał się zapobiec skutkowi, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary (bezskuteczny czynny żal).

Dokonanie

Dokonanie - w prawie karnym i prawie wykroczeń najbardziej zaawansowana forma stadialna popełnienia czynu zabronionego. Następuje wtedy, kiedy sprawca (lub sprawcy) zrealizuje wszystkie ustawowe znamiona czynu.

Dokonania nie należy mylić z zakończeniem przestępstwa, które ma miejsce wtedy, gdy sprawca skończył swoje zachowanie. Może być to ten sam moment, w którym nastąpiło dokonanie, lecz może to nastąpić także i później. Np. czyn polegający na nielegalnym posiadaniu broni jest dokonany wtedy, kiedy sprawca nabył nielegalnie broń, zaś zakończony jest wtedy, gdy ją utracił, lub wyzbył się jej. Rozróżnienie to ma znaczenie praktyczne, ponieważ przedawnienie karalności liczyć należy od zakończenia czynu, jeżeli następuje ono później, niż jego dokonanie.

Dokonanie niesie ze sobą wyższy stopień społecznej szkodliwości niż usiłowanie lub przygotowanie takiego samego czynu.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
FORMY STADIALNE test, Prawo, prawo karne
Podżeganie - referat, Prawo karne
Referat prawo karne zamiar przygotowanie usiłowanie dokonanie, Referaty
referat prawo karne
Kazusy formy stadialne, Prawo, prawo karne
Formy+stadialne+i+postacie+zjawiskowe+przestępstw, Prawo, [ Prawo karne ]
Pomocnictwo - referat z prawa karnego, Prawo karne
kazusy z postaci stadialnych, Prawo karne
Prawo karne Formy popełnienia przestępstwa i kary
Prawo karne 1
DYD 9 PRAWO KARNE Folie
Prawo karne i prawo wykroczeń
PRAWO KARNE wykad 1, Prawo Karne
4. budowa k.k.- do wyslania, Prawo karne
material, Prawo Karne(10)
STAN WYŻSZEJ KONIECZNOŚCI, prawo karne

więcej podobnych podstron