Dusznica bolesna (stabilna)
Angina pectoris stabilisata
Dławica piersiowa (stabilna), Stabilna choroba wieńcowa
Dusznica bolesna (stabilna) jest postacią choroby niedokrwiennej serca.
Głównym objawem jest ból pochodzenia sercowego, umiejscowiony najczęściej za mostkiem, Ból pojawia się najczęściej podczas wysiłku fizycznego, w sytuacjach stresowych lub po obfitych posiłkach.
W niedotlenionym sercu powstają substancje, które drażnią znajdujące się tam zakończenia nerwowe powodując dolegliwości bólowe.
Najczęstsze dolegliwości i objawy
Ból o charakterze ucisku, ściskania lub pieczenia umiejscowiony zwykle za mostkiem spowodowany niedostatecznym zaopatrzeniem mięśnia sercowego w tlen.
Ból może promieniować do lewej ręki, barku, żuchwy, szyi, gardła lub do pleców
Nagła duszność
Niepokój
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
· Pojawienie się opisanego bólu po raz pierwszy w życiu
· Utrzymywanie się bólu przez 10-15 minut.
· Pojawienie się bólu w spoczynku (np. gdy ból spowodował obudzenie się)
· Ból silniejszy i dłuższy niż zwykle, który słabo ustępuje lub w ogóle nie ustępuje po podaniu nitrogliceryny (ból ustępuje zwykle w spoczynku lub po zażyciu nitrogliceryny)
· Skurcz naczyń wieńcowych
· Zakrzep zamykający światło naczynia
Przyczyny
· Skurcz naczyń wieńcowych
· Zakrzep zamykający światło naczynia
Niektóre choroby, których podłożem nie są zmiany w tętnicach, mogą powodować samoistnie ból dławicowy lub nasilać jego występowanie w przypadku współistnienia choroby wieńcowej. Są to:
· Niedokrwistość (anemia), w przebiegu której zbyt mała ilość tlenu jest transportowana we krwi i trafia do komórek serca
· Nadczynność tarczycy i współistniejąca tachykardia (zbyt szybkie bicie serca), zwiększające zapotrzebowanie mięśnia serca na tlen
· Kardiomiopatie (zaburzenia w budowie mięśnia serca)
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Dławica piersiowa może pojawić się również podczas ekspozycji na zimno lub wiatr. Dochodzić wówczas może do skurczu naczyń wieńcowych.
Bóle dławicowe prowokowane są też przez sytuacje stresowe i przemęczenie.
Mogą wystąpić podczas przyjmowania niektórych leków, które zawierają substancje kurczące naczynia wieńcowe, jak np. efedryna lub pseudoefedryna, stosowane w kroplach do nosa i preparatach przeciw przeziębieniu.
Sposoby zapobiegania
Unikanie w miarę możliwości sytuacji stresowych lub odpowiednie nastawienie do problemów dnia codziennego poprzez np. psychoterapię, treningi relaksacyjne itp.
Jeśli współistnieją takie choroby, jak:
cukrzyca,
niedokrwistość,
nadczynność tarczycy - ich odpowiednie leczenie pozwala zmniejszyć częstość pojawiania się dolegliwości bólowych
Możliwe powikłania
Badania dodatkowe
rozszerzając je o badania biochemiczne krwi.
W dalszej kolejności - zależnie od wyników wcześniejszych badań, stanu pacjenta i postępu choroby - może być wskazana: elektrokardiograficzna lub echokardiograficzna
próba dobutaminowa,
test hiperwentylacji,
badanie scyntygraficzne mięśnia sercowego
Cele leczenia
Celem leczenia jest zmniejszenie częstości występowania i nasilenia dolegliwości bólowych. Osiąga się to poprzez odpowiednią farmakoterapię, zapobieganie rozwojowi miażdżycy, leczenie chorób współistniejących, które usposabiają do występowania dolegliwości wieńcowych (nadczynność tarczycy, nadciśnienie tętnicze, niedokrwistość, cukrzyca).
Leczenie
Zalecenia ogólne
W przypadku nieznacznie nasilonego bólu można pozostać w domu i poprzestać na odpoczynku i podaniu nitrogliceryny(podjęzykowo).
W przypadku nasilonego bólu należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Aktywność fizyczną należy zmodyfikować tak, aby wywoływany podczas wysiłku ból występował jak najrzadziej.
Wykonywanie umiarkowanych wysiłków fizycznych (nie wywołujących dolegliwości bólowych) jest zazwyczaj wskazane, ale należy przedtem zasięgnąć opinii lekarza prowadzącego.
Należy ograniczyć spożycie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego i soli kuchennej oraz zwiększyć spożycie błonnika. Wskazane jest utrzymywanie optymalnej wagi ciała.
Leczenie farmakologiczne
Podstawową zasadą jest zmniejszenie zapotrzebowania mięśnia serca na tlen (np. poprzez odpoczynek) lub/i zwiększenie ilości dostarczanego do serca tlenu (np. poprzez podanie nitrogliceryny, która powoduje rozszerzenie naczyń wieńcowych).
W przypadku częstego występowania dolegliwości bólowych lub nasilającego się bólu wskazane jest włączenie dodatkowych leków zmniejszających zapotrzebowanie mięśnia serca na tlen, jak beta-blokery czy blokery kanałów wapniowych.
Profilaktycznie stosuje się również leki zapobiegające zamknięciu naczynia wieńcowego przez zlepione płytki krwi (np. aspiryna).
W przypadku dramatycznego nasilenia dolegliwości bólowych, kiedy nie ma reakcji na dotychczasowe leczenie, wskazane może być przez pewien czas dożylne podawanie leków (pod ścisłą kontrolą lekarską w warunkach szpitalnych).
Leczenie operacyjne
W przypadku bardzo zaawansowanej choroby wskazane może być:
rozszerzenie zwężonej tętnicy techniką „balonikowania”,
z wprowadzeniem wewnętrznego rusztowania do naczynia, czyli tzw. „stentu”.
Innym sposobem leczenia może być operacja wszczepienia by-passów, czyli naczyń omijających zwężony odcinek.