MÓZGOWY UKŁAD STRUKTURALNO - CZYNNOŚCIOWY DLA MOWY

Znajduje się w półkuli dominującej.

I.. Czuciowy, tylny obszar mowy, ośrodek gnozji wzrokowych i słuchowych symboli słownych. W ośrodku tym dokonuje się odbiór - percepcja mowy w postaci słownych symboli wzrokowych i słuchowych.

1. Ośrodek czuciowy mowy Wernickego czyli ośrodek gnozji słuchowych symboli słownych. Scala i interpretuje specyficzne impulsy słuchowe, które płyną do ośrodka z prawego i lewego pola pierwotnej kory słuchowej (zakręt Heschla, pole 41 wg. Brodmana). Ośrodek Wernickego mieści się w obrębie tylnej części lewego zakrętu skroniowego górnego - pole 22 i 42.

2. Ośrodek czuciowy mowy pisanej czyli ośrodek gnozji wzrokowych symboli

słownych. Mieści się on w polu 39 i 40 (płacik ciemieniowy dolny).W tym ośrodku są

scalane i interpretowane specyficzne impulsy mowy pisanej, które płyną do

ośrodka z prawego i lewego pola pierwotnej kory wzrokowej (pole17, 18, 19).

II. Ruchowy, przedni obszar mowy. Dotyczy ekspresji nadawania mowy w postaci słownych symboli mówionych albo pisanych, składa się również z dwóch ośrodków.

1. Ośrodek ruchowy mowy Broca pola 44 i 45 zakrętu czołowego dolnego. Inicjuje,

tworzy nadawanie mowy i przekazuje impulsy do kory ruchowej narządów

artykulacyjnych.

2. Ośrodek ruchowy pisania Exnera, znajduje się w tylnej części zakrętu czołowego środkowego (pole 6), sąsiaduje z korową reprezentacja ruchów ręki. Działa analogicznie jak ośrodek Broca, w zakresie ekspresji symboli pisanych. W ośrodku tym są kojarzone symbole słowne z pamięciowymi wzorcami czynności pisania.

Dodatkowe pole ruchowe, leżące na powierzchni przyśrodkowej lewego płata czołowego w polu 6, bierze również udział w czynnościach mowy. Uszkodzenie tego pola obniża napęd mowy i upośledza emocjonalne reakcje w zakresie intonacji mowy.

Pęczek podłużny górny, zwłaszcza jego część dolna - pęczek łukowaty, skupia włókna kojarzeniowe, które łączą oba obszary mowy. Uszkodzenie tych połączeń powoduje rozłączenie czuciowych i ruchowych obszarów mowy.

Ośrodki emocjonalnej intonacji głosu i mowy mieszczą się w obrębie kory i pnia mózgu.

Czynności mowy i wydawania głosu są złożonym procesem fizjologicznym. Ich ośrodkowe zakłócenia mogą dotyczyć:

• komunikacji językowej (afazja),

• artykulacji dźwięków (dyzartria),

• wytwarzania dźwięków (afonia),

• zdolności mówienia (mutyzm).

Afazja, niemota, afemia jest to zaburzenie mowy w sferze komunikacji językowej i dotyczy nadawania czyli ekspresji mowy oraz odbioru czyli percepcji mowy.

1

1

---