Model Cournota

Założenia duopolu w modelu Cournota:

1. Występują dwie firmy

2. Firmy te działają na tym samym rynku

3. Produkt obydwu duopolistów jest identyczny (jednorodny, homogeniczny)

4. Jest doskonała informacja o rynku

5. Obaj producenci kierują się maksymalizacją zysku

6. Nabywcy określają ceny, a sprzedawcy tylko dostosowują swoją produkcję do danych cen

7. Każdy z duopolistów szacuje popyt na swój produkt i ustala ilość, jaką sprzeda, przy założeniu, że produkcja jego rywala nie zmieni się

8. Produkcja odbywa się bez kosztów, w każdy razie nie ma różnic w kosztach między obydwoma duopolistami, a ich koszt krańcowy wynosi zero

9. Podaż każdej firmy jest praktycznie nieograniczona

10. Obaj konkurenci nie reagują na siebie w decyzjach cenowych

11. Cena jest taka sama

12. Istnieje równowaga, do której dążą wielkości produkcji obu przedsiębiorstw

13. Występują dwie krzywe reakcji czyli krzywe, które łączą maksima krzywych zysków producentów

14. Występuje punkt C, czyli tzw. punkt Cournota, który jest punktem przecięcia krzywych reakcji

15. W punkcie C są optymalne wielkości produkcji obu producentów

Równowaga Cournota

Objaśnienia do rysunku:

W przypadku firmy 1:

• Jeżeli firma 1 ma przewagę nad firmą 2 to osiąga zysk monopolisty

• Jeżeli rośnie udział firmy 2 to wówczas zyski firmy 1 maleją

• Wtedy ten monopolista musi odstąpić część rynku drugiej firmie

• Zysk Π 1 1 > Π 1 2

W przypadku firmy 2:

• Jeżeli firma 2 ma przewagę nad firmą 1 to osiąga zysk monopolisty

• Jeżeli rośnie udział firmy 1 to wówczas zyski firmy 2 maleją

• Wtedy ten monopolista musi odstąpić część rynku drugiej firmie

• Zysk Π 1 2 > Π 1 1

Zalety modelu Cournota:

1. Cena na rynku jest niższa niż w monopolu

2. Produkcja jest większa niż w monopolu

3. Model jest prosty i spójny wewnętrznie

Wady modelu Cournota:

1. Maksymalizacja zysków poszczególnych firm nie powoduje maksymalizacji zysku całej gospodarki

2. Są nierealistyczne założenia

3. Czas, niepewność oraz koszty zdobywania informacji zostają pominięte jako zbędne komplikacje

4. Mała liczba konkurentów wywołuje zjawisko współzależności podejmowanych przez nich decyzji, które powoduje, że zachowanie każdej firmy w sposób istotny zależy od jej oczekiwań co do zachowania innych firm

1. Model Bertranda:

• Model ten przyjmuje jako zmienną strategiczną cenę

• Zakłada, że minimalne obniżenie ceny poniżej ceny konkurenta pozwala przechwycić cały rynek

• Obie firmy ustalają cenę na poziomie kosztów krańcowych.

2. Model Stackelberga:

• Każda firma bierze poziom produkcji swoich konkurentów za wielkość daną

• Lider decyduje o własnej wielkości produkcji a pozostałe firmy dostosowują się

• Cena jest taka sama

.

3. Model Edgewortha:

• Cena jest zmienną decyzyjną

• Cena rynkowa w modelu Edgewortha może się zmieniać pomiędzy dolnym poziomem (P0) i poziomem górnym (Pm)

• Produkcja jest wielkością wynikową

• Każda z firm sprzedając produkty po cenie P0 dostarcza na rynek maksymalne wielkości produkcji, na które pozwalają jej dane zdolności produkcyjne

4. Model Sweezy'ego:

• Ceny wszystkich przedsiębiorstw pozostają stałe, nie reagując na zmiany warunków rynkowych, dopóki te nie przekroczą pewnej wielkości progowej.

• Skutkiem jest stabilność cen w całej gałęzi

• Na poziom cen nie mają większego wpływu koszty oligopolu

• Jeśli jeden z oligopolistów podnosi cenę swoich produktów, wtedy konkurenci nie zmieniają cen; jeżeli oligopolista zdecyduje się obniżyć cenę, wówczas konkurenci także obniżają ceny swych produktów

5. Model Chamberlina:

• Firmy działające na rynku dzielą się rynkiem i dostarczaniem produktów na rynek

• Ustalają identyczne ceny i produkcję bez formalnych porozumień kartelowych

• Gdy dojdzie do wojny cenowej to cena może spaść do poziomu ATC

Porównanie modeli:

q1 (q2) - wielkość produkcji F1 (F2)

Q = q1+q2 - zagregowana podaż rynkowa

P(Q) = a-Q - odwrotna funkcja popytu (P(Q)=0 dla Q≥a)

Ci(qi) = cqi - koszt całkowity firmy i produkującej ilość qi (FC=0, MC=c, c<a)

Si = [0,∞) - zbiór strategii każdej firmy jest nieskończony

Ui(qi, qj) = πi - wypłatą firm są ich zyski

1

---