Korea Północna w pigułce
PAP, mat 2003-01-13 12:48:00




Trwający od jesieni zeszłego roku kryzys wokół programu jądrowego Korei Północnej narasta z dnia na dzień. Poniżej najważniejsze informacje o Korei Północnej, która oficjalnie nosi nazwę Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna:


LUDNOŚĆ: 22,2 mln.

RELIGIE: Głównie ateiści, nieliczni wyznawcy szamanizmu, Chundo Kyo, buddyzmu, chrześcijanie.

OBSZAR: 122 762 km kw. KRLD graniczy z Koreą Południową, Chinami i Rosją, zajmuje 55 procent Półwyspu Koreańskiego.

STOLICA: Phenian, 2,47 mln mieszkańców (dane z 1995 roku).

SIŁY ZBROJNE: W służbie czynnej 1,14 mln ludzi, w rezerwie - aż 7,45 mln, siły specjalne liczą około stu tysięcy ludzi. Phenian ma rakiety o zasięgu do 1300 km i - według wywiadu USA - dość plutonu, by skonstruować kilka ładunków nuklearnych. Wydatki na zbrojenia wynoszą 5,1 miliarda dolarów rocznie (według szacunków z 2001 r.), co stanowi około 31 procent PKB.

GOSPODARKA: Seria klęsk żywiołowych - powodzi i suszy - w połączeniu z błędami centralnego systemu zarządzania doprowadziła do upadku gospodarki kraju, wciąż rozbudowującego potencjał zbrojny. Po wieloletnim okresie spadku, w 2001 r. PKB wzrósł o 3,7 procent - przede wszystkim dzięki napływowi pomocy międzynarodowej.

HANDEL: Głównym partnerem handlowym Korei Północnej są Chiny, następnie Japonia, Indie i Korea Południowa. W 2001 r. KRLD sprzedała towary za 2,27 mld dol. Najważniejsze towary eksportowe to metale i rudy metali (głównie żelaza).

SYSTEM RZĄDÓW: Oficjalnie republika ludowo-demokratyczna, w rzeczywistości najbardziej chyba totalitarne państwo świata. Jego podstawę ideologiczną stanowi lokalna wersja marksizmu, wzbogacona o zasadę "czucze" - czyli skrajnej samowystarczalności i autarkii. Od chwili zgonu w 1994 roku północnokoreańskiego prezydenta, a w praktyce jedynowładcy, Kim Ir Sena, brak przejrzystości na najwyższych szczeblach władzy w Phenianie. Syn i oficjalny następca Kim Ir Sena, Kim Dzong Il objął wakujące stanowisko głowy państwa dopiero w 1998 roku - ale nie jako prezydent, lecz jako przewodniczący Narodowej Komisji Obrony.

HISTORIA: KRLD proklamowano w 1948 r. w odpowiedzi na utworzenie w Seulu Republiki Korei (Południowej). W czerwcu 1950 r. Phenian podjął próbę zjednoczenia kraju siłą - wybuchła wojna koreańska, zakończona w 1953 r. rozejmem. Obie Koree do dziś formalnie pozostają w stanie wojny.

Pod presją międzynarodową Phenian wstrzymał w 1994 r. program jądrowy w zamian za dostawy paliwa dla elektrowni konwencjonalnych i obietnicę budowy bezpiecznych reaktorów. W czerwcu 2000 r. południowokoreańska strategia "Słonecznego Blasku" przyniosła owoce - doszło do wizyty prezydenta Korei Południowej w Phenianie. Potem jednak pojawiły się zarzuty, że KRLD nadal pracuje nad bronią jądrową. Na początku 2002 r. prezydent USA George W. Bush zaliczył Koreę Północną wraz z Irakiem i Iranem do państw "światowej osi zła". W końcu zeszłego roku USA wstrzymały dostawy paliwa dla Phenianu, zarzucając mu wznowienie produkcji wojskowych materiałów rozszczepialnych. KRLD zaprzeczyła, ale w odpowiedzi wycofała się z układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej i zapowiedziała wznowienie prób rakietowych.

---