Wykład 4. Sobota, 25 kwietnia 2009 r.

Temat:

OBYWATELSTWO EUROPEJSKIE.

Ustanowienie obywatelstwa europejskiego w traktacie z Masstricht z 1992 roku było milowym krokiem w procesie pogłębiania integracji europejskiej. Preambuła traktatu odwołuje się do zasady rządów prawa, wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i jego podstawowych swobód.

Definicja obywatelstwa europejskiego

Art. 17 Traktatu ustanawia obywatelstwo Unii.

„Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa członkowskiego (….)

Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w niniejszym traktacie”.

• każdy obywatel Państwa Członkowskiego jest obywatelem Unii,

• obywatelstwo Unii jest dodatkowe w stosunku do obywatelstwa krajowego i nie zastępuje go,

• obywatelstwo UE nie oznacza nadrzędności unijnej - odnosi się do praw i przywilejów nabytych w drodze członkowstwa we Wspólnocie,

• w ten sposób obywatelstwo unijne dopełnia obywatelstwo narodowe, nie zastępując go jednak,

• prawa obywatelskie UE są więc prawami dodatkowymi,

• obywatelstwo Unii nie zastępuje obywatelstwa narodowego, ale obywatelstwo Państwa Członkowskiego jest wyłącznie kwestią danych Państw Członkowskich, co potwierdza Deklaracja o obywatelstwie Państwa Członkowskiego, załączona do Traktatu z Masstricht,

• każde państwo członkowskie, mając na uwadze prawo wspólnoty, musi określić warunki uzyskania i utraty obywatelstwa. Unia Europejska nie ma w tym względzie żadnych kompetencji.

Obywatelstwo Europejskie ma znaczenie zarówno w kraju ojczystym jak też w innym państwie członkowskim. Za przykład może służyć prawo składania petycji do Parlamentu Europejskiego, mianowicie jest ono niezależne od miejsca zamieszkania.

Prawa wynikające z obywatelstwa unijnego:

• prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu,

• prawo do głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego i w wyborach lokalnych,

• prawo do ochrony dyplomatycznej i konsularnej,

• prawo do kierowania petycji do Parlamentu Europejskiego,

• prawo zwracania się do Europejskiego RPO,

• prawo do zwracania się do instytucji Unii w jednym z jej oficjalnych języków.
  

---