14.04.2010

Finanse - wykład 4

1. Pieniądz, ani kapitał nie znalazł się w ramach kategorii finansowych.

2. Pieniądz a kapitał:

1. Kapitał jest mylony z pieniądzem. Pieniądz jest tylko jedną z wielu form, w jakiej może wystąpić kapitał. Kapitał jest bardziej abstrakcyjny niż pieniądz. Znak równości stawiany pomiędzy tymi pojęciami bierze się z stąd, że kapitał wyrażamy w jednostkach pieniężnych.

2. Pieniądz jest podstawą transakcji rynkowych, ale pieniądz jako pieniądz nie pomnoży się. Kapitał ma zdolność do pomnażania się. Ma 3 formy.

1. Pieniądz to nie kapitał, ale pieniądz może być jedną z wielu postaci, jaką może przybrać kapitał.

2. Pieniądz to nie kapitał, bo z faktu, że pieniądze umożliwiają dokonywanie transakcji kupna-sprzedaży, nie wynika, że się pomnoży.

3. Nieporozumienie, że pieniądz to kapitał wynika z tego, że wartość kapitału wyraża się w jednostkach pieniężnych.

3. Kluczem do wyłonienia z pieniądza kapitału jest prawo własności. Przykłady:

1. Kapitał uwięziony w mieszkaniu, które posiadamy. Możemy go uwolnić poprzez sprzedanie mieszkania. Uzyskamy kapitał w formie pieniężnej i możemy ten kapitał pomnożyć. Ale można też mieszkanie wynająć i mamy wtedy korzyść z faktu posiadania własności mieszkania. Korzyścią są czynsze, które nam płacą. Mieszkanie można też spożytkować jako zabezpieczenie kredytu (o ile mamy prawo własności).

1. Pierwsze decyzje podjęte w 1989 roku - prawo uwłaszczające dające prawo własności do mieszkań, w którym się mieszkało (mieszkania komunalne, mieszkania spółdzielcze). Pojawił się rynek handlu mieszkaniami, bo dopiero wtedy można było potraktować mieszkanie jako kapitał rzeczowy.

2. Jeżeli chcemy sprzedać mieszkanie to nie bierzemy go ze sobą, ale bierzemy prawo własności. Aspekt fizyczny jest potrzebny przy sprzedaży mieszkania.

3. Kapitał może swobodnie przemieszczać się w przestrzeni i czasie, dzięki zintegrowanemu prawu własności. Np. Jeśli kupimy drewno w Orgonie, można zabezpieczyć je na giełdzie w Chicago. Dzięki zintegrowanemu systemowi własności kapitał z USA może przemieszczać się po różnych krajach. Większość transferu (90%) przemieszczania się kapitału między krajami zamyka się w granicach najwyżej rozwiniętych krajów świata. Kapitał nigdy nie przemieści się do tych obszarów, które nie funkcjonują w zintegrowanych systemach własności.

2. Żeby wydobyć kapitał, trzeba wykazać się posiadaniem prawa własności. Dawni właściciele nieruchomości w Polsce wygrywają obecnie procesy o odzyskanie swoich dawnych nieruchomości.

3. Kapitał musi być chroniony przez prawo własności. Jeśli ojciec zapisał synowi część ziemi, a syn chce posiadać całą ziemię musi wykupić całą ziemię od rodzeństwa. Jeśli jest zasób i nie ma kapitału, czyli ojciec nie ma prawa własności do ziemi, to nie ma ona w sobie kapitału. Jedyną rzeczą, która uwalnia z jakiegokolwiek zasobu kapitał jest poosiadanie dokumentu uprawniającego do wydobycia z zasobu kapitału.

4. Cechy kapitału:

1. Kapitał jest wartością uwięzioną w zasobie.

2. Trzeba znać klucz, by zasób przekształcić w kapitał.

3. Kluczem ożywienia kapitału i wydobycia go z zasobu jest prawo własności zasobu.

4. Prawo własności, czyli dokument, nie zasób w jego postaci fizycznej jest instrumentem do pomnażania wartości poza fizycznymi wartościami zasobu.

5. Wspólne standardy, ucieleśnione w jednolitym systemie formalnej własności są niezbędne, by stworzyć wspólną gospodarkę rynkową opartą na kapitale.

5. Jeśli posiadamy przedsiębiorstwa, to mamy skoncentrowany kapitał, który można uwolnić. Fabryka jest niepodzielna, ale można ją rozbić na dowolnie dużą ilość udziałów. Dzięki temu gospodarka rynkowa mogła przejść skok cywilizacyjny, jawi się jako wielopoziomowa, wielowątkowa sieć powiązań z innymi przedsiębiorstwami. Każdy etap wytwarzania wiąże się z wykorzystaniem zasobu, do którego prawo mają właściciele i mogą go wydobyć z tego łańcucha.

6. Giełdy towarowe:

1. Ważne instytucje światowe

2. Przedmiotem transakcji są dokumenty własności, a nie fizyczny zasób. Np. kupiłeś sobie trzodę chlewną i gdzieś tam ją odbierzesz. Świnia to świnia, nikt nie będzie zaglądał jej w oczy. Można kupić w Holandii a odebrać w Belgii.

7. Rozwój takich instrumentów jak: kart płatniczych, pieniądza elektronicznego, byłoby niemożliwe bez systemu własności.

8. Kapitał - to kategoria finansowa posiadająca wartość i mająca zdolność do pomnażania wartości.

9. Kapitał - to zasób, który wyposażony w prawo własności ma zdolność do pomnażania swojej wartości. To prawo własności ujawnia kapitał ukryty w zasobie.

10. Własność - połączenie kapitału i współczesnego pieniądza.

1. Np. Pan Piskorski twierdził, że wygrał dużo pieniędzy w kasynie, ale nie ma prawa własności do tych pieniędzy. Więc nie może z pieniądza wydobyć kapitał. Zakłada się prowizoryczne spółki, przez które pieniądz jest przepuszczany. W ten sposób stara się wydobyć kapitał z pieniądza zdobytego nielegalnie.

11. Prawo własności nie jest narzucone przez państwo, ale jest umową społeczną. Prawo własności wykorzystuje umowy społeczne.
    

---