5.Diagnoza psychometryczna - opiera się wyłącznie na uzyskanym przez dziecko w wyniku badań ilorazie inteligencji lub też ilorazie dojrzałości społecznej, bez uwzględnienia całokształtu badań. (opiera się na testach, pytaniach testowych)
Diagnoza kliniczna - opiera się na całokształcie badań psychologiczno -pedagogiczno- lekarskich, wybiegających znacznie poza dane testowe. Opiera się na danych wywiadu amnestycznego i środowiskowego, badaniach inteligencji uzupełnionych obserwacją dziecka, badaniach przystosowania społecznego, badaniach tempa uczenia się dziecka, jego wyuczalności oraz cech osobowościowych.
Dane wywiadu amnestycznego informują o dynamice rozwoju fizycznego, motorycznego, intelektualnego, społecznego. Pozwalają na odróżnienie niedorozwoju umysłowego od okresowego zahamowania rozwoju intelektualnego. Dane wywiadu środowiskowego pozwalają na odróżnienie niedorozwoju umysłowego od zaniedbania środowiskowego.
Badania kliniczne uwzględniają również pomiar inteligencji.
Technika musi być dobrana indywidualnie, stosownie do rodzaju niepełnosprawności.
Badania uwzględniają przystosowanie społeczne dziecka, pomiar tempa uczenia, pomiar cech osobowościowych.
Badania uwzględniają również przystosowanie społeczne dziecka, mierzone odpowiednimi technikami pomiaru , jak Skala Przystosowania dla Dzieci, Młodzieży i Dorosłych czy Skala Dojrzałości Społecznej.
Szczególnie ważny jest pomiar tempa uczenia się różnych umiejętności, dokonany odpowiednimi technikami Równie ważny jest pomiar cech osobowości.
Niektóre techniki pomiaru inteligencji dzieci i młodzieży :
Skala inteligencji( dla małych dzieci w wieku od 1 do 30 miesięcy) służy do pomiaru:
a)reakcje wzrokowe na przedmioty i manipulacji
b) reakcji na bodźce dźwiękowe, reakcji głosowych i rozwoju mowy
c) umiejętności wykonywania prostych zadań ora rozwoju graficznego.
Skala Stanford-Bineta służy do pomiaru inteligencji dzieci w wieku od 2 lat, młodzieży i dorosłych o wyższym poziomie inteligencji.
Umożliwia ona pomiar:
zdolności rozumowania
percepcji koordynacjo wzrokowo-ruchowej
rozumowania arytmetycznego
pamięci i koncentracji uwagi
zasobu słownictwa i płynności słownej
sądzenia i wnioskowania
Skala Psyche Cattell jest uzupełnieniem skali Stanford -Bineta.
Skale Wechslera - stosowane są powszechnie w wielu krajach do pomiaru inteligencji, przeznaczona do badań dzieci w wieku 3,10 do 6,6 lat.
Skala Grace Arthur służy do pomiary sprawności intelektualnych osób słyszących i głuchych w wieku od 5 do 59.
Skala Snijders-Oomen służy do pomiaru inteligencji osób słyszących i głuchych w wieku od 3 do 15 lat.
Techniki pomiaru niektórych procesów psychicznych
Test Marianny Frostig
Służy do diagnozy odchyleń od normy w zakresie:
koordynacji wzrokowo-słuchowej
percepcji figury i tła
percepcji stałości kształtu
percepcji pozycji w przestrzeni
Test Bender-Koppitz
Służy do diagnozy
dojrzałości percepcji i koordynacji wzrokowo-słuchowej
zaburzeń układów spoistycznych spowodowanych uszkodzeniami mózgu
zaburzeń w sferze emocjonalnej u dzieci w wieku od 5 do 10,11 lat lub starszych, u których występują odchylenia od normy w tym zakresie.
Test Pamięci Wzrokowej
Dla dziei od 7 r.ż. , młodzieży i dorosłych
Test Zapamiętywania Rysunków
Test Inteligencji Zmysłowej
Test 15 słów
Test Uczenia się Wzrokowego- Słuchowego