Zestaw I
1.Hormeza
- teoria zwana progową - wyniki badań eksper - zakłada i udowadnia, że nie każda dawka promieniowania jon jest dla człowieka i innych org szkodliwa - dowodzi, że małe dawki 1-200 mSv stymuluje rozwój i są korzystne dla zdrowia - jest nieodzwone do życia, brak niekorzystny - publikacje i zbieranie w ICRP i UNSCEAR - zjaw/teoria niezunana jeszcze
2. Nuklidy o przeciwbólowym: - 32P - Radio Phosphatium (ortofosforan) - 89 Sr - Radio-Strontium (chlorek) - 90 Y - Radio-Thrium (cytrynian) - 153 Sm - Radio-Samerium (chlorek) - 186 Re - Radio-Remium (fosforan)
3. Czystość radioch a radionuklidowa + przykłady
a) radiochemia
- stosunek akty nominalnej formy chem do akt wszystkich form w radiofarmaceutyku - powyżej 95% najlepiej 98-99% - gdy zawiera innych zw. chem. Znakowanych izotopem niż deklarowany oraz wolnego izotopu - ocena: PC, TLC, autoradiogram - Na131I może być zanieczyszczony Na131IO3 -Na99mTc04 - samym 99mTc
b) radionuklidowa
- jeżeli nie zawiera innych radionuklidów niż deklarowane - 99mTc może być zanieczyszczony 99Mo z generatora lub 131I - ocena czystości: wykrślenie widma gamma i B-spektrofotometrze, badanie spadku aktywności (wykresy), met bad prom absorpcji (próba - filtr Al - licznik) - wykres;
Zestaw II
1.Kryteria dla radiofarma i jak działają:
a) działanie: - nie wchodzą w org w żadne reakcje, działanie polega na niszczeniu zmienionej nowotworowo tkanki (komórek) za pomocą energii promieni których sa nośnikami, wykazują tzw. Wybiórcze powinowactwo narządowo-tkankowe, jedne są gromadzone w chorobowo zmienionej tkance drugie w zdrwoej
b) kryteria dla radiofarmaceutyków:
- bezp przy stosowaniu (pacjent, rodzina), dobra char pomiar (rodzaj i en prom), odpowiedni czas T1/2, trwałe chemicznie, nie ulega metabolizmowi, sterylne i apirogenne, łątwo dostępne;
2. Radionuklidy w stawach: - 169 Er - Radio-Erbium Citrate (do 0,3 mm) - 186 Re - Radio-Renium Sufide (0,9-1,2 mm) - 90 Y- Radio-Ythrium Salicylate (3-5 mm)
3. Źródła promieniowania nat/sztucz I dawki roczne:
a) naturalne - gleba, powietrze, woda
b) sztuczne - elektrownie jądrowe, opady po próbach jądrowych, spalanie węgla, TV, diagnostyka medyczna, radiofarmaceutyki; Dawki roczne: a)naturalne
- kosmiczne - 0,28 - ziemskie - 0,28 - wewn. - 0,24
b)szutczne n- RTG - 0,78 -radiofarmaceut - 0,14 -wybuch jądrowe doświadczalne - 0,05
-przemiany at. - 0,01 - materiały budowlane - 0,04
Zestaw III
1.Radiofarmaceutyki - co to + wymagania
- radionuklidy osadzone na odp nośniku (zw chem) lub bez nośnika, same
- zw chem org/nieorg będące nośnikami radionuklidów (tzw. zw znakowane nuklidami) lub też same radionuklidy - stosowane w lecznictwie;
- atomy radionuklidu związany z resztą cząsteczki wiązaniem chemicznym lub kowalentnym;
2. Aplikatory: 90 Y -Radio-Ythrium 90 Sr - Radio-Strontium 106 Ru - Radio-Rutherium 131 I - Radio-Iodium 192 Ir Radio-Irydium 222 Ra - Radio-Radium
3. Hipoteza progowa i bezprogowa: - Teoria progowa - hormoza - ZESTAW I
Teoria bezprogowa - liniowa - każda najmniejsza dawka promieniowania jonizującego jest szkoldiwa (WYKRES)
ZESTAW IV
1.Sterylizacja radiacyjna leków:
a) rodzaje stosowanego promieniowania - prom gamma (60 Co, 137 Cs) - prom beta (89 Sr, 90 Sr) - strumień el z akceleratora poniżej 10 MeV (5-10 MeV) - promieniowanie hamowania b) zalety - skuteczność (do 5 lat) - szybkość - temperatura, opakowanie, postać leku - dowolna - nie do H2O bo do H2O2
c) wady - zmiany w leku, wolne rodniki, defekty w sieci krystalicznej, zmiany postaci polimorficznych, powst izomerów optycznych i innych, produkty rozkładu, zmiany w zawartości wody
d) dawki: - bezpieczna - zabija drobnoustroje i nie uszkadza leku (<50 kGy) - tolerowana - max dawka bezpieczeństwa (<100 kGy) - progowa - pierwsze oznaki zmian właściwości fizyko-chem - NORMA - 25 kGy
2. Aplikatory + zasada: - patrz zestaw III - metalowe cyinderki tzw igiełki radow - wprowadza się bezpośrednio do tkanki nowotworowej lub w jej pobliże - nowotwory gałki ocznej, skóry, uszy, nos, usta (czerniaki)
3. Radiodiagnostyki m sercowego - rodzaje, zalety, mechanizm
a) rodzaje
99mTc - pirofosforan sodowy - do wykrycia zawału serca
201 Tl - chlorek tallu - do zawału, podejrzanie zawału przy prawidłowym EKG
111 In - chlorek indu - skrzepy (lokalne zmiany zapalne)
- domięśniowo
- dożylnie
- gromadzą się w tkance zmienionej chorobowo - do 80% radiofarm
- z pominięciem w tk zdrowej (narządy)
- kamera scyntygraficzna
- rejestrowane promieniowanie z ciała pacjenta
- niedotleniona tkanka