Nauka administracji(2), pliki zamawiane, edukacja


Wykład z 10 października 2009

Książki:

Zbigniew Leoński „Nauka Administracji”

Pojęcie administracji

Jest wiele definicji mówiących, co to jest administracja, ale dzielą się przede wszystkim na definicje pozytywne i negatywne.

Cel:

Potrzeby bezpieczeństwa, ochrony zdrowia, edukacji, dostarczenie mediów do domu, rozwój kultury.

Podstawowym podmiotem zaspokajającym - gmina

Kto sprawuje współczesną administrację:

  1. Państwo

  2. Związki publiczno-prawne

Są to różne rodzaje samorządów

Podstawowe znaczenie ma terytorialny

Cecha współczesnej administracji

Najważniejszą cechą współczesnej administracji jest cecha władztwa, która obrazuje możliwość jednostronnego rozstrzygania indywidualnych sytuacji.

Obywatel a administracja

Administracja jest na uprzywilejowanej pozycji, ma nad nami władzę, wydaje decyzje. Nie ma równości stron tak jak w prawie cywilnym.

Od kiedy mamy współczesną administrację

O współczesnej administracji można mówić od przełomu XVIII i XIX wieku, to jest od okresu gdy państwa polityczne zaczęły przekształcać się w państwa konstytucyjne. Dla których właściwa jest tak zwana zasada związania ustawowego administracji.

Istotom tej zasady jest to, że obowiązki mogą być nakładane na obywateli jedynie w drodze ustawowej.

Administracja jest władzą wykonawczą a nie ustawodawczą.

Zmiany w funkcjonowaniu administracji po 1989 roku.

Odejście od systemu totalitarnego do państwa demokratycznego.

  1. Przywrócono samorząd terytorialny w Polsce

Do tego czasu władza wykonawcza była realizowana tylko przez Państwo.

Samorząd terytorialny wcześniej istniał w Polsce w okresie między wojennym i aż do 1950 roku, kiedy to został zlikwidowany.

Przywrócenie samorządu terytorialnego na mocy ustawy z 8 III 1990 roku o samorządzie terytorialnym funkcjonuje do dzisiaj, ale pod nazwą samorządu gminnego (1 I 1999 roku przywrócono samorząd powiatowy i wojewódzki). Nazwa była za szeroka i trzeba ją było zawęzić.

  1. Nieustanne ograniczanie funkcji administracji rządowej

Przerzucanie za dużych obciążeń na gminy.

Dochód gminy = dochody własne + dochody zewnętrzne (dotacje, subwencje)

  1. Przywrócenie trójstopniowego zasadniczego podziału terytorialnego

Zasadniczy podział terytorialny: gminy, powiaty, województwa. Kiedyś był dwustopniowy (bez powiatów od 1975 do 1998). Wcześniej gminy, powiaty i województwa funkcjonowały jako podział terytorialny. Samorząd terytorialny jest tylko w państwie demokratycznym, podział terytorialny jest w każdym państwie.

  1. Odejście od centralnego planowania w zarządzaniu gospodarką.

  2. Prywatyzacja zadań publicznych. Przed 1989 rokiem całokształt był realizowany przez pododdziały administracji. Potem wprowadzono rachunek ekonomiczny. Np. przetarg i wybranie najtańszego niekoniecznie najlepszego rozwiązania. Na zasadzie podpisywania umów cywilno-prawnych.

  3. Coraz szersze korzystanie z administrację z form prawa cywilnego. Im mniej demokratycznie tym sprawniej działa administracja. Im więcej demokracji tym mniej władczo. Ale mimo wszystko zasadą administracji jest władczość. Wszędzie gdzie się da zrobić prawo cywilne (zaprowadzić równość). Np. wywłaszczanie nieruchomości - pozbawienie w rezultacie działalności administracyjnej (władczość). Wydanie decyzji wywłaszczeniowej poprzedzają wcześniejsze próby zakupu na podstawie umowy cywilno-prawnej. Ale często próby dogadania się są często pozorne.

Postacie administracji:

  1. administracja władcza

  2. administracja świadcząca

ad 1.

Z administracją władczą mamy do czynienia wszędzie tam gdzie administracja ogranicza wolność lub własność. Najbardziej władcze: wywłaszczenie nieruchomości, ruch drogowy, podatki.

ad 2.

Z administracją świadczącą natomiast tam gdzie zapewnia świadczenia lub korzyści. Z administracją świadczącą w czystej postaci mamy do czynienia np. przy okazji funkcjonowania systemu pomocy społecznej.

Co to jest administracja?

Definicje administracji.

  1. negatywno-przedmiotowa

Administracja to podejmowana w publicznym celu działalność państwa i związków publiczno-prawnych poza ustawodawstwem i sądownictwem.

  1. negatywno-podmiotowa

Administracja to działalność tych organizacji publicznych, które nie są organami ustawodawczymi i sądowniczymi.

  1. pozytywno-przedmiotowa

Administracja to władcza działalność mająca na celu realizację zadań publicznych.

  1. pozytywno-podmiotowa

Administracja to działalność organizacji administracyjnych.

  1. inna (definicja)

Administracja to część działalności państwa i związków publiczno-prawnych w wyniku, której powstaje stosunek administracyjno-prawny.

  1. jeszcze inna

Administracja to:

Po pierwsze wyodrębnione w państwie struktury organizacyjne powołane dla realizacji zadań publicznych.

Po drugie to określona i o specjalnych cechach działalność związana z realizacją zadań publicznych.

Po trzecie administracja to grupa osób funkcjonujących w tych wyodrębnionych strukturach.

Zadania publiczne - zadania realizowane przez administrację. W ustawach wymienione są poszczególne zadania np. gmin, powiatów, itd. (utrzymanie porządku, cmentarzy, terenów zielonych). Podstawowe: funkcjonowanie w strukturach i powołanie, wyboru.

Cechy administracji:

  1. Działanie administracji rządowej w imieniu i na rachunek państwa i administracji samorządowej we własnym imieniu i na własny rachunek.

Samorządowa - przede wszystkim reprezentuje swoje interesy. Gmina sama płaci swoje długi nie pomoże im państwo, bo to odrębna administracja.

  1. Działanie na podstawie prawa i w granicach przez prawo przewidzianych.

Musi wskazać mam podstawę działania. Tylko to, co jest dozwolone przez prawo nie można niczego naciągać.

  1. Administracja ma charakter władczy.

  2. Działanie na zasadzie kierownictwa i podporządkowania.

    1. zawsze jest konkretna struktura

    2. polecenia służbowe można wydawać tylko bezpośrednim podwładnym.

  3. Działanie nie tylko na wniosek zainteresowanego, ale przede wszystkim z własnej inicjatywy.

Wykład z 18 października 2009

Podziały i sfery działania administracji:

  1. Podstawowy podział

  1. centralna administracja - administracja, która zasięgiem działania obejmuje obszar całego kraju (np. Główna Komenda Policji)

  2. administracja terenowa - zasięgiem działania obejmuje jednostki podziału terytorialnego (np. gminy, powiaty, województwa)

  1. Z punktu widzenia przepisów prawa materialnego

    1. administracja celna

    2. administracja finansowa

    3. administracja gospodarcza

    4. administracja rolnictwa

    5. administracja ochrony środowiska

  2. Z uwagi na formę działania

    1. administracja władcza

    2. administracja świadcząca

Sfery działania administracji:

  1. zewnętrzna - to działalność administracyjna podejmowana w stosunku do podmiotów nie podporządkowanych danemu organowi.

  2. wewnętrzna - to stosunki z organami, bądź jednostkami organizacyjnymi podporządkowanymi.

Prawo administracyjne

Prawo administracyjne jest to zespół norm prawnych regulujących funkcjonowanie administracji publicznej. Najważniejszą cechą prawa administracyjnego jest cecha władztwa.

Po zaskarżeniu decyzji do sądu administracyjnego - pozycje się wyrównują.

Rodzaje norm prawa administracyjnego:

  1. normy materialnego prawa adm.

  2. normy ustrojowego prawa adm.

  3. normy procesowego prawa adm.

ad. 1.

Normy materialnego prawa administracyjnego określają treść praw i obowiązków obywateli, a gdy prawa te lub obowiązki powstają w drodze decyzji administracyjnej. Normy prawa materialnego określają organy właściwe do wydawania takich decyzji.

ad. 2.

Określają ustrój administracyjny, a zatem regulują organizację administracji. Określają budowę aparatu administracyjnego.

ad. 3.

Określają sposób działania administracji, tok czynności podejmowanych przez organy administracyjne.

Na pierwszy plan - materialne bo określają nasze prawa i obowiązki. Normy ustrojowe i procesowe pełnią jedynie rolę służebną wobec norm prawa materialnego.

Normy ustrojowe określają jedynie warunki w jakich będzie realizowane prawo materialne, a normy procesowe określają tylko sposób realizacji prawa materialnego.

Kodyfikacja prawa administracyjnego:

Trudność kodyfikacji - ciągła zmienność prawa, wielość źródeł (konstytucja, uchwały, rozporządzenia, regulaminy).

Skodyfikowano jedynie normy procesowego prawa administracyjnego - Kodeks postępowania administracyjnego.

Nie jest możliwa materialnego i ustrojowego ponieważ:

  1. zbyt szeroki jest zakres regulacji przepisów w szczególności materialnego prawa administracyjnego (patrz działy materialnego prawa administracyjnego).

  2. zbyt duża częstotliwość zmian przepisów prawa administracyjnego

  3. wielość źródeł prawa administracyjnego - konstytucja, ustawy, rozporządzenia, regulaminy, uchwały, statuty(ważniejszy od regulaminu).

Działy materialnego prawa administracyjnego:

  1. Prawa człowieka i wolności obywatelskie

  1. Administracyjno-prawny status jednostki

  1. Administracyjno-prawna reglamentacja wolnych zawodów

przepisy regulujące funkcjonowanie wolnych zawodów: medycznych, technicznych i prawniczych

  1. Funkcje policyjne

przepisy regulujące funkcjonowanie policji, straży gminnych, straży pożarnej

  1. Reglamentacja działalności gospodarczej

Przepisy regulujące podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej.

  1. Reglamentacja własności nieruchomości

Przepisy dotyczące planowania przestrzennego, prawa budowlanego i wywłaszczania nieruchomości.

  1. Regulacje dotyczące rzeczy publicznych

Przepisy regulujące korzystanie z dóbr publicznych.

  1. Regulacje dotyczące stref specjalnych

Przepisy dotyczące ochrony przyrody i specjalne strefy ekonomiczne

  1. Pomoc społeczna

Rozgraniczenie: prawo administracyjne, konstytucyjne i cywilne. (administracyjne jest bliżej z konstytucyjnym).

Cywilne a administracyjne:

- władztwo - nie ma w prawie cywilnym, bo jest tam równość stron.

Źródła: cywilne - kodeks cywilny.

Trudno znaleźć część wspólną między administracyjnym a cywilny.

Konstytucyjne a administracyjne:

- źródłem obydwu jest konstytucja.

- są ze sobą tak blisko związane, że ciężko je rozgraniczyć.

- konstytucja określa podstawową strukturę administracyjną.

- w praktyce rozdzielenie ich nie ma większego znaczenia.

Rozdzielenie norm prawa cywilnego i administracyjnego jest bardzo ważne - coś co w teorii jest proste w praktyce nie musi takie być.

Prawo administracyjne jest nierozerwalnie związane z prawem konstytucyjnym. Obie gałęzie prawa określają ustrój i działania organów państwa, obie określają też prawa i obowiązki obywateli. W hierarchii jednak prawo administracyjne stoi niżej.

Można więc stwierdzić, że prawo administracyjne a w szczególności ustrojowe prawo administracyjne jest skonkretyzowanym prawem konstytucyjnym.

Istnieją istotne różnice między prawem administracyjnym a prawem cywilnym. Przede wszystkim prawo administracyjne zasadniczo służy interesowi publicznemu, a cywilne prywatnemu.

W prawie administracyjnym występuje władztwo administracyjne i podporządkowanie obywatela. Dla prawa cywilnego charakterystyczna jest równość stron.

Istotną różnicą jest także to, że spory w prawie cywilnym rozstrzygają sądy powszechne, a w prawie administracyjnym - sądy administracyjne.

W praktyce rozróżnienie sytuacji z przewagą form prawa administracyjnego lub cywilnego często jest źródłem problemu. Źródłem tego problemu jest również częste korzystanie przez administrację z form prawa cywilnego.

Pojęcie i rodzaje stosunków administracyjno-prawnych:

Stosunek administracyjno-prawny jest rodzajem stosunku prawnego.

Stosunek prawny jest to taki stosunek społeczny, w którym jedną ze stron stosunku jest w ten czy inny sposób związany z inną stroną.

Można wyodrębnić dwie zasadnicze różnice między stosunkiem administracyjno-prawnym a innymi stosunkami prawnymi:

  1. Jedną ze stron stosunku jest zawsze obligatoryjny organ administracji publicznej.

  2. W stosunku administracyjno -prawnym podmiotem rozstrzygającym o treści wzajemnych praw i obowiązków, a zatem podmiotem wyposażonym we władztwo administracyjne jest zawsze organ administracji publicznej. W stosunku administracyjno-prawnym nie występuje równość stron, tak jak np. w stosunku cywilno-prawnym.

Wykład z 8 listopada 2009

Rodzaje stosunków administracyjno-prawnych:

Podstawowy podział:

    1. materialne - to tzw. Typowe stosunki administracyjno-prawne, mają charakter trwały, oparte są o przepisy rangi ustawowej np. obywatelstwo

    2. procesowe - mają charakter przejściowy i występują tylko gdy toczy się postępowanie przed sądem bądź organem administracji. Dzielimy na:

Organ administracyjny staje się tylko równorzędnym uczestnikiem postępowania, który zabiega o oddalenie skargi, a tym samym o uprawomocnienie się wydanej przez niego decyzji.

    1. inne rodzaje

służbowy

władztwa zakładowego

nadzoru i kontroli

Sposoby nawiązywania stosunku administracyjno-prawnego:

Występują dwa zasadnicze sposoby nawiązywania stosunku administracyjno-prawnego:

  1. nawiązanie z mocy prawa

  2. nawiązanie z mocy decyzji organu administracyjnego

W przypadku stosunku administracyjno-prawnego nawiązanego z mocy prawa nie jest potrzebna aktywność administracji do jego nawiązania.

Do powstania jakiegoś obowiązku wystarczy sam przepis ustawy i zaistniałe okoliczności np. ukończenie wieku jest źródłem konieczności posłania dziecka do szkoły. Nie jest tu potrzebna decyzja administracyjna.

W przypadku stosunków nawiązanych z mocy decyzji, decyzja jest niezbędna (kiedyś obowiązek służby wojskowej).

Pojęcia i klasyfikacja organów administracji publicznej:

Najważniejszymi podmiotami w strukturze administracji są organy administracji. Są to podmioty, które podejmują wszelkie istotne z prawnego punktu widzenia rozstrzygnięcia i tylko te podmioty mogą stosować najbardziej charakterystyczną formę działania administracji - decyzję administracyjną.

Organ to osoba lub grupa osób funkcjonujących w strukturze administracji, powołanych do realizacji norm prawa administracyjnego i działających w granicach przyznania im przez prawo kompetencji. Tj. Komisariat Główny Policji, gmina, wójt, starosta, wojewoda, marszałek.

Urząd to jedynie zespół osób i środków majątkowych służących pomocom organom.

Kompetencja jest związana z organem.

Z punktu widzenia teorii prawa administracyjnego jedynymi podmiotami w strukturze administracyjnej wyposażonymi w kompetencje są organy administracji. Ani urząd ani urzędnik nie ma kompetencji.

Kompetencja jest to zdolność organu (i tylko organu) do konkretyzowania potencjalnego obowiązku działania sformułowanego przez prawo.

Decyzje administracyjne wydawanie są w całym aparacie administracyjnym, jest ich tak wiele, że nie ma technicznej możliwości żeby w praktyce te decyzje były wydawane tylko przez organy. Dla sprawności działań administracji niezbędne jest odciążenie organów poprzez upoważniane pracowników urzędów do wydawania decyzji. Należy jednak pamiętać, że urzędnik wydając decyzję realizuje kompetencje organów a nie własne, bo własnych nie ma. Wobec powyższego decyzje wydawane poprzez urzędników traktowane są jako decyzje organów, które upoważniły tych urzędników i to organy ponoszą pełną odpowiedzialność za treść tych decyzji.

Klasyfikacja organów administracji publicznej:

  1. Z punktu władztwa terytorialnego, zakresu działania, organy dzielimy na:

Organy centralne to wszystkie organy, które zasięgiem działania obejmują obszar całego kraju.

Organy terenowe - zasięgiem obejmują tylko wybrany fragment terytorium kraju.

  1. Z punktu widzenia charakteru i istoty prawnej

  1. Z punktu widzenia składu osobowego organu

4.

Wykład z 14 listopada 2009

5. (Podział, który zanika)

Formy działania administracji publicznej:

Klasyfikacja form działania administracji

  1. czynności prawne

  2. czynności faktyczne (działania)

Różnica między czynnościami prawnymi, a faktycznymi administracji polega na tym, że celem czynności prawnych jest wywołanie skutku prawnego. Natomiast działania faktyczne z założenia nie wywołują skutku prawnego. Należy też pamiętać, że czynności prawne są precyzyjnie regulowane przez przepisy prawa. Natomiast działania faktyczne wcale nie są regulowane, bądź są regulowane w stopniu znikomym.

Działania faktyczne można podzielić na 2 grupy:

    1. działania społeczno-organizatorskie - organizacja różnych wykładów czy szkoleń

    2. czynności materialno-techniczne - prowadzenie rejestrów, kartotek, gromadzenie i obróbka danych

Czynności prawne:

Trzy podstawowe formy w ramach czynności prawnych:

    1. akty administracyjne - decyzja administracyjna

    2. akty normatywne - rozporządzenia, zarządzenia

    3. umowy

Akty normatywne - w Polsce - podstawowe ustawy. Nas interesują:

Akty normatywne administracji.

a) i b) rozróżnić decyzję od rozporządzenia.

Przy aktach normatywnych - adresowane w sposób abstrakcyjny - trzeba się zastanowić czy jesteśmy adresatem danego rozporządzenia. Charakter generalny.

Przy aktach administracyjnych - bezpośredni adresat. Charakter indywidualny.

Ad a)

Akt administracyjny - jest to postać działania organu przy pomocy, której organ w oparciu o przepisy prawa i ustalenia stanu faktycznego, władczo i jednostronnie rozstrzyga o prawach i obowiązkach konkretnego adresata.

W praktyce akt administracyjny najczęściej przyjmuje postać decyzji administracyjnej, takich jak np. zezwolenia i pozwolenia, koncesje i licencja.

Zezwolenie bądź pozwolenie - wyraża zgodę na dokonanie jakiegoś przedsięwzięcia, bądź ustalają uprawnienia np. zezwolenie na prowadzenie działalności, pozwolenie na budowę czy broń.

Koncesja - osobie fizycznej lub prawnej nadaje uprawnienia do wykonywania określonej działalności przy spełnianiu ściśle określonych warunków, np. koncesja na obrót broniom.

Licencja - uprawnia do wykonywania określonej działalności, gdy wykonywanie tej działalności związane jest z posiadaniem szczególnych kwalifikacji np. licencja lotnicza.

Wymagania formalne stawiane aktom administracyjnym określa kodeks postępowania administracyjnego. Każdy akt administracyjny powinien zawierać:

Utrata mocy obowiązującej akty administracyjnego, stwierdzenie nieważności, bądź uchylenie.

Domniemana ważność aktu.

Stwierdzenie nieważności aktu administracyjnego występuje przy najpoważniejszych wadach np. realizacja aktu byłaby źródłem przestępstwa. Stwierdzenie nieważności działa wstecz, tzn. eliminuje wszystkie skutki prawne,, które wywołał wadliwy akt, od momentu jego wydania.

Uchylenie natomiast nie działa wstecz. Eliminuje bowiem skutki prawne aktu od momentu uchylenia, a nie od momentu jego wydania.

Zasadna zmiana okoliczności - śmierć adresata.

Ad b)

Akty normatywne administracji - to władcze rozstrzygniecie organu administracyjnego w zakresie jego kompetencji, zawierające normy postępowania skierowane do ogólnie określonego adresata.

Akt normatywny jest aktem ustanawiającym normy prawne, o charakterze generalnym i abstrakcyjnym. Jest to więc akt skierowany do klasy adresatów wyodrębnionych ze względu na wspólną cechę i ustanawiający wzorce zachowań i normy postępowania.

Dwie podstawowe grupy:

Akty powszechnie obowiązujące - mogą wiązać wszystkie podmioty w państwie, albo wszystkie podmioty na jakimś określonym terenie np. rozporządzenia (centralny) czy akty prawa miejscowego (lokalny).

Akty normatywne o charakterze wewnętrznym, są skierowane do podmiotów podległych organowi wydającemu akt. Na szczeblu centralnym będą to zarządzenia, a na szczeblu lokalnym będą to statuty i regulaminy.

Akty normatywne powszechnie obowiązujące, dla swojej ważności wymagają ogłoszenia w dzienniku urzędowym.

Rozporządzenia - dziennik ustaw

Akty prawa miejscowego - wojewódzki dziennik urzędowy.

Ad c)

Umowa jako forma działanie administracji. Umowy zawierane przez administrację można podzielić na dwie grupy:

Wykład z 28 listopada 2009

  1. Umowy cywilno-prawne

Strefa prawa własności tam gdzie administracja jest właścicielem - regulowane przez kodeks cywilny.

Korzystanie z tych umów jest korzystne, ale nie można przesadzać.

Tam gdzie będziemy kierować się ekonomią, nie warto korzystać z umów.

Umowy cywilno-prawne zawierane przez administracje przede wszystkim w 2 strefach:

      1. w strefie dysponowania własnością (np. sprzedaż, najem, dzierżawa)

      2. w strefie realizacji niektórych zadań publicznych (np. umowa z wykonawcą robót drogowych podpisana w rezultacie przetargu.

  1. Umowy prawa administracyjnego

Przepisy prawa administracyjnego:

Różnica między umową cywilno-prawną a umową prawa administracyjnego.

Problem z interpretacją umowy:

Umowa cywilno-prawna rozpatrywana jest przez są powszechny.

Umowy prawa administracyjnego to umowy pomiędzy podmiotami administracyjnymi, których możliwości zawarcia przewidują przepisy prawa administracyjnego. Najczęściej związane są ze współdziałaniem w administracji (np. porozumienia komunalne czy związki komunalne). Spory powstałe na tle realizacji rozpatrują sądy administracyjne.

Współdziałanie pomiędzy podmiotami administracyjnymi może odbywać się zarówno w formach prawa administracyjnego jak i prawa cywilnego. Przyjmuje się, że jeśli celem współdziałania jest osiągnięcie zysku wtedy współdziałanie powinno odbywać się w formach prawa cywilnego. Jeśli celem będzie realizacja zadań publicznych bardziej właściwe będą formy prawa administracyjnego.

Co to jest podział terytorialny?

Zawsze są jakieś jednostki podziału, bo sam szczebel centralny, nie wystarczy (brak skuteczności).

Pojęcie i rodzaje podziałów terytorialnych.

Podział terytorialny jest to podział (inaczej rozczłonkowanie) terytorium państwa dokonywane dla potrzeb lokalnych jednostek organizacyjnych wykonujących funkcję administracji publicznej.

Przyczyną tworzenia podziałów terytorialnych jest konieczność zapewnienia sprawnego działania administracji.

Tylko organy lokalne znają warunki lokalne, potrzeby lokalne i tym samym tylko one są w stanie sprawnie funkcjonować w terenie.

Żadna administracja na świecie nie istnieje bez podziałów terytorialnych.

Wyróżniamy 3 rodzaje podziałów terytorialnych:

  1. zasadniczy podział terytorialny

  2. pomocniczy podział terytorialny

  3. specjalny podział terytorialny (podział dla celów specjalnych)

ad 1.

Zasadniczy podział terytorialny jest to podział tworzony dla najważniejszych organów terenowych. Obecnie w Polsce jest to podział na gminy, powiaty i województwa. (w 1975 zlikwidowano powiaty a w 1998 przywrócono).

ad 2.

Pomocniczy podział terytorialny to podział o charakterze pomocniczym w stosunku do zasadniczych organów terenowych. Obecnie w Polsce jest to podział gmin na: sołectwa (gmina wiejska), osiedla (gmina miejska) i dzielnice.

Tworzenie jednostek pomocniczego podziału terytorialnego nie jest obligatoryjne.

ad 3.

Są to podziały tworzone dla potrzeb administracji wojska czy kolei i ich cechą jest to, że nie muszą się pokrywać z granicami zasadniczego podziału terytorialnego.

Czynniki kształtujące podziały terytorialne:

  1. czynniki demograficzne - bardzo często kształtują podziały terytorialne, ale akurat nie w Polsce.

  2. tradycja i historia

  3. polityka - czynnik negatywna

Liczba województw - 16, ok. 380 powiatów w tym 65 miast powiatowych.

Reformy

  1. Analiza potrzeb (przyczyn) reform w adminsitracji:

  1. Rodzaje reform w administracji

Skala reform: rewolucyjne - wymaga zmian w konstytucji.

  1. Daty

      1. okres międzywojenny: wielkie osiągnięcie Polski międzywojennej w zakresie reform w administracji (punkt wyjścia 3 różne systemy prawne)