1. Pojęcie administracji publicznej:
Administracja publiczna - zespół działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne podmioty, instytucje na podstawie ustawy i w określonych prawem formach.
2. Konteksty znaczeniowe administracji publicznej:
Administracja publiczna:
w znaczeniu podmiotowym
w znaczeniu przedmiotowym
Administracja publiczna w znaczeniu podmiotowym - są to ludzie działający w administracji, struktury administracyjne, podmioty administracyjne.
Administracja w znaczeniu przedmiotowym - jest to działalność podejmowana przez różnego rodzaju organy instytucje, podmioty na rzecz interesu publicznego.
6. Państwo policyjne:
Funkcja zarządu wewnętrznego państwa oraz sprawowania i umacniania władzy politycznej.
Panujący decyduje o sposobach zarządzania.
Zarządzanie wewnętrzne jest w luźnym związku z prawem.
Prawo jest wyrazem woli panującego.
Panujący ma prawo wkraczać we wszystkie dziedziny życia poddanych.
Wszelkie akty stanowione przez władzę nie podlegają sądowej kontroli.
Panujący skupia władzę ustawodawczą, sądowniczą i wykonawczą.
Struktury scentralizowane.
8. Cechy współczesnej administracji:
Współczesna administracja wykonuje zadania z zakresu administracji publicznej, przypisane na mocy konstytucji i ustaw ministrom i podległym im innym jednostkom organizacyjnym. Łącznie tworzą one aparat wykonujący zadania administracji.
9. Funkcje współczesnej administracji:
W demokratycznym państwie prawa formy działania administracji są określone przez prawo i obejmują:
akty administracyjne
akty normatywne administracji
formy działam praktycznych
umowy
Akt administracyjny - jedna z prawnych form działania administracji publicznej.
Formy działań praktycznych to - ustalenie przez organ administracji niektórych celów i zadań - ocena stanu faktycznego przez organ
Umowa - w prawie cywilnym to zgodne porozumienie dwóch lub więcej stron, ustalające ich wzajemne prawa lub obowiązki.
10. Pojęcie i rodzaje organów administracji publicznej:
Organ administracji publicznej:
- człowiek lub grupa ludzi (w przypadku organu kolegialnego)
- znajdujący się w strukturze organizacyjnej państwa lub samorządu terytorialnego
- powołany w celu realizacji norm prawa administracyjnego w sposób i ze skutkami właściwymi temu prawu
w granicach przyznanych prze prawa kompetencji.
Podstawowym podziałem organów administracji publicznej jest podział na:
- organy administracji rządowej - państwowej;
organy administracji samorządowej.
11. Pojęcie urzędu:
Urząd - w prawie administracyjnym występuje w trzech znaczeniach:
· jako zwyczajowa nazwa zespołu kompetencji (np. urząd prezydenta, urząd wojewody, urząd burmistrza),
· jako element nazwy organu administracji publicznej (np. Prezes Urzędu Patentowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego),
· jako aparat pomocniczy organu administracji publicznej (np. Urząd Gminy, Urząd Miasta i Gminy, Urząd Stanu Cywilnego, Urząd Celny, Urząd Skarbowy).
12. Terytorialny układ administracji - podział administracyjny państwa:
Podział administracyjny (podział terytorialny) - podział terytorium państwa na mniejsze obszary, którego celem jest usprawnienie zarządzania krajem przez organy władzy centralnej i samorządowej.
13. Resortowy układ administracji - pojęcie resortu:
W doktrynie prawniczej resort administracyjny to wyodrębniona organizacyjnie część administracji państwowej, zajmująca się wydzielonym i powiązanym ze sobą kompleksem spraw, którą kieruje minister lub inny organ naczelny.
14. Naczelne i centralne organy administracji:
Organy centralne to organy obejmujące zakresem swojego działania teren całego kraju, zgodnie z przyznanymi im w konstytucji i w innych ustawach kompetencjami. Wśród organów centralnych nadrzędną pozycje zajmują organy naczelne. Do organów centralnych zaliczamy m.in. Radę Ministrów, Prezydenta RP.
Naczelne organy administracji publicznej są powoływane przez Prezydenta bezpośrednio albo po uprzednim wyborze przez Sejm.
15. Organy terenowe administracji:
Organy terenowe to takie, których kompetencje rozciągają się wyłącznie na część terytorium państwa odpowiadająca najczęściej jednostce podziału administracyjnego np. województwo, powiat.
16. Pojęcie decentralizacji i centralizacji
Decentralizacja jest sposobem organizacji aparatu administracyjnego, w którym organy niższego stopnia nie są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego stopnia. Przykładem organów zdecentralizowanych są organy samorządu terytorialnego, czy Państwowa Akademia Nauk, której powierzono szereg zadań z dziedziny nauki.
Centralizacja jest terminem w naukach społecznych odnoszącym się do kilku podobnych procesów jednym z nich jest: proces koncentracji władzy w określonych instytucjach, powodujący zmniejszenie wpływu na władzę na obszarach peryferyjnych, np. centralizacja władzy administracyjnej oznacza większą władzę państwa, a mniejszą samorządów.
17. Dekoncentracja administracji i jej rodzaje:
Dekoncentracja terytorialna - polega na wyposażeniu organów administracji zarządzających poszczególnymi jednostkami podziału administracyjnego w taki stopniu samodzielności wobec organów wyższych, który uzasadnia uznanie ich za organy zdecentralizowane np.: samorząd terytorialny.