Scharakteryzuj głównego bohatera „Lalki”. Wyjaśnij, na czym polega złożoność jego osobowości.
Wokulski reprezentuje „stracone pokolenie” - był już dorosłym człowiekiem, gdy wybuchło powstanie styczniowe i brał w nim udział. Później przyjął inna postawę - realisty - w jego biografii zmieścił się kawałek romantyzmu i cząstka pozytywizmu - jako bohater literacki ma on elementy oby schematów.
Wokulski jako bohater romantyczny:
Bierze on udział w powstaniu styczniowym - poświęca młodość patriotycznej walce, miłość do ojczyzny jest dla niego ważną sprawą.
Miłość do Izabeli napotyka na trudności przede wszystkim, ponieważ ona i Wokulski pochodzą z różnych warstw społecznych. Dlatego jest to od początku romantyczna miłość, dla której przeszkodą staje się konwenans i układy społeczne.
Miłość do Izabeli jest uczuciem wszechogarniającym, paraliżującym umysł Wokulskiego, jedyną jego ideą - jest na tym etapie romantycznym typem kochanka na miarę Gustawa z IV części „Dziadów”
Tragiczne zakończenie miłości powoduje, że Wokulski próbuje popełnić samobójstwo. Zostaje jednak uratowany i na nowo musi podjąć trud życia.
Niejasne, „otwarty” koniec - wysadzając ruiny Wokulski mógł zginąć, a mógł zniknąć, by rozpocząć kolejny etap życia, być może jako kto inny. Tajemniczość, niejasne okoliczności „ śmiertelności”, metamorfoza - to typowe cechy bohatera romantycznego.
Wokulski jako bohater realistyczny:
Szacunek dla nauki, pragnienie wiedzy i przyznawanie jej prymatu nad irracjonalizmem.
Wokulski jest silną, przedsiębiorczą jednostka - po powstaniu energicznie bierze się w garść i organizuje sobie życie. Dochodzi do fortuny własną pracą i wysiłkiem.
Wokulski stoi na granicy 2 światów: upadającego świata arystokracji (kraina Izabeli) i „wstępującego” świata kapitalizmu (świat, do którego należy Wokulski jako bogaty kupiec). Pokrywa się to zresztą ze zderzeniem - odchodzącego romantyzmu ( miłość Wokulskiego) i nadchodzącego pozytywizmu ( racjonalizm bohatera).
Wokulski zajmuje się działalnością filantropijną i społeczną - zauważa nędzę i biedotę, stara się jej pomóc - realizuje hasło pracy u podstaw.
Elementy „romantyczne” są w przypadku tego bohatera nieco odwrócone: oto będąc młodym rzuca się w wir nauki, w wir walki powstańczej, dopiero potem następuje prywatny wątek biografii, - czyli miłości. W przypadku typowego bohatera romantycznego było za zwyczaj odwrotnie.
Wokulski jest osobowością na styku 2 światów, posiada „stare” cechy bohatera romantycznego i „nowe” pozytywisty. Można usłyszeć o nim, że zginął przywalony resztkami feudalizmu. Jest nieco sensu w tym twierdzeniu. Gruzy te - to nie tylko ruiny zamku, to cały system konwenansów i kanonów arystokracji, a uosobieniem ich jest panna Izabela Łęcka - przyczyna tragedii bohatera.