Serce i układ krwionośny człowieka

Serce jest potężną pompą ssąco-tłoczącą, która pompuje krew w całym organizmie człowieka. Bez tego życie nie byłoby możliwe, gdyż krew transportuje tlen, niezbędny do życia oraz związki organiczne, będące pokarmem i budulcem dla każdej komórki naszego ciała. Serce potrzebne jest do tego, aby wprawiać krew w ruch. Serce jest mięśniem zbudowanym z komórek poprzecznie prążkowanych, zawierających wstawki. Serce składa się z czterech przedziałów: dwóch komór i dwóch przedsionków. Do prawego przedsionka dociera krew odtlenowana (pozbawiona tlenu i gotowa na jego ponowne przyjęcie) z organizmu. Z prawego przedsionka krew jest wtłaczana do prawej komory, z której jest pompowana do płuc, gdzie ulega utlenowaniu (krwinki czerwone przyjmują tlen, który następnie mogą transportować) i wraca do serca, ale tym razem do lewego przedsionka, który wtłacza utlenowaną krew do lewej komory, a ta pompuje krew na cały organizm. Z lewej komory krew utlenowana wychodzi tętnicami i wędruje do głowy oraz w dół na wszystkie narządy (do każdego miejsca w organizmie, gdzie dostarcza tlen i składniki odżywcze). Gdy krew już odda tlen i składniki pokarmowe, zabiera dwutlenek węgla i produkty przemiany materii i transportuje je do punktu wydalenia lub utylizacji. Krew wpływa do serca żyłami, a wypływa z niego tętnicami. Pomiędzy prawą komorą, a prawym przedsionkiem znajduje się zastawka trójdzielna, uniemożliwiająca cofanie się krwi z komory do przedsionka. Pomiędzy lewą komorą i lewym przedsionkiem znajduje się zastawka dwudzielna, zapobiegająca wracaniu krwi z lewej komory do lewego przedsionka. Aby krew pompowana z komór do tętnic nie wracała do komór, pomiędzy komorami i wychodzącymi z nich tętnicami znajdują się zastawki półksiężycowate, zbudowane z trzech płatków. Prawidłowy stan układu krwionośnego jest warunkiem zdrowia całego organizmu. Jeśli naczynia krwionośne są niedrożne, np. z powodu skrzepów krwi lub nagromadzenia blaszki miażdżycowej na ścianach naczyń, to krew ma utrudniony przepływ, nie może wtedy docierać do każdej części ciała albo dopływ ten jest ograniczony. Dochodzi wówczas do niedotlenienia i niedożywienia niektórych części ciała. Owocuje to ciężkimi chorobami. Jeśli dojdzie do niedotlenienia mózgu lub jakiejś części serca, to człowiek może nawet umrzeć. Niedotlenienie mięśnia sercowego nazywane jest zawałem. Długotrwałe niedotlenienie prowadzi do martwicy mięśnia sercowego. Zawał spowodowany jest zaczopowaniem naczyń krwionośnych serca (tych, którymi krew krąży w sercu, gdyż serce również musi być dobrze dotlenione i odżywione ze względu na funkcję, jaką pełni). Zaczopowanie następuje albo w wyniku pojawienia się skrzepu w sercu, albo też w wyniku oderwania się blaszki miażdżycowej, która powoduje zablokowanie przepływu krwi. Efekt może być tragiczny. Blaszka miażdżycowa powstaje z cholesterolu i wapnia, które odkładają się na ściankach naczyń krwionośnych, jeśli jest ich dużo we krwi, dlatego należy ograniczać spożywanie tłuszczu zwierzęcego, bogatego w cholesterol. Powstawaniu miażdżycy sprzyja nadciśnienie tętnicze, które powstaje w wyniku nieprawidłowej diety, złego trybu życia, ale także i z powodu uwarunkowań genetycznych.

Funkcje krwi

1. transportowa:

• przenosi pobrany w płucach tlen, niezbędny każdej komórce organizmu do przeżycia;

• przenosi szkodliwe produkty powstające na skutek przemiany materii (dwutlenek węgla, kwas moczowy, mocznik) z narządów i tkanek do miejsc ich wydalania (płuca, nerki, skóra);

• przenosi substancje odżywcze, mikroelementy oraz witaminy wchłonięte w jelicie do każdego narządu i tkanki;

• bierze udział w termoregulacji odbierając ciepło z miejsc, gdzie jest ono produkowane w nadmiarze (wątroba, mięśnie), a przenosząc do chłodniejszych okolic;

• transportuje hormony, biorąc tym samym udział w biochemicznej regulacji organizmu;

• obronna:

• chroni organizm przed chorobotwórczymi drobnoustrojami;

• homeostatyczna:

• jest krzepliwa, co stanowi zabezpieczenie dla organizmu w momencie zranienia;

• utrzymuje stałe środowisko wewnętrzne ustroju.

Układ krążenia. Budowa serca. Budowa ścian serca. Praca serca. Automatyzm pracy serca. Mały i duży obieg krwi. Budowa i rola naczyń krwionośnych. Miażdżyca (objawy, leczenie). Nadciśnienie tętnicze (objawy, leczenie).

Układ krążenia dzielimy na:


a) Układ krwionośny
(transport gazów, transport związków odżywczych, transport zbędnych produktów przemiany materii)
b) Układ limfatyczny
(rola obronna organizmy oraz transport tłuszczu w organizmie)

Budowa serca:

Serce człowieka jak wszystkich ssaków jest sercem czterodziałowym, umieszczone jest w worku osierdziowym wypełnionym niewielka ilością płynu. Ściana serca pokryta jest cienką błoną, na której leżą naczynia wieńcowe, tworzące sercowy układ krążenia. Układ wieńcowy odpowiedzialny jest za doprowadzanie i odprowadzanie różnych substancji do tkanki mięśniowej. Pod błoną nasierdzia znajduje się śródsierdzie zbudowane z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej. Włókna tej tkanki charakteryzują się silnym rozgałęzieniem. Wnętrze komór i przedsionków wysłane jest błoną zbudowaną z tkanki łącznej pokrytej warstwą nabłonka płaskiego. Pomiędzy przedsionkami i komorami znajdują się zastawki. Pomiędzy prawym przedsionkiem i prawą komorą znajduje się zastawka trójdzielna, pomiędzy lewym przedsionkiem i lewą komorą zastawka dwudzielna. Serce działa na zasadzie pompy i unerwione jest przez układ nerwowy autonomiczny, jednocześnie serce posiada specjalny układ przewodzący odpowiedzialny za jego automatyczną pracę. Układ przewodzący składa się z włókien mięśniowych tworzących tzw. tkankę węzłową. Głównym rozrusznikiem serca jest węzeł zatokowo-przedsionkowy, który znajduje się u ujścia żyły głównej do prawego przedsionka. Na granicy przedsionków i komór leży drugi węzeł przedsionkowo-komorowy, od którego odchodzi pęczek włókien tzw. pęczek Hissa. Pęczek ten rozwidla się na włókna Purkiniego, przenikające mięśniówkę komór.
Serce człowieka dzieli się na część lewą i prawą. W każdej z tych części wyróżniamy przedsionek oraz komorę. Pomiędzy prawym przedsionkiem, a prawą komorą znajduje się zastawka trójdzielna. Pomiędzy lewym przedsionkiem, a lewą komorą znajduje się zastawka dwudzielna. Zastawki półksiężycowate zlokalizowane są pomiędzy komorami a tętnicami.

Budowa ścian serca:


Wyróżniamy trzy warstwy:


a) Wsierdzie - stanowi ją tkanka nabłonkowa
b) Śródsierdzie - zbudowana z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca
c) Zewnętrzna - nasierdzie- zbudowana z tkanki łącznej.

Praca serca:

Cykliczność pracy serca zaczyna się impulsem wysyłanym przez węzeł zatokowo-przedsionkowy. Powoduje on skurcz przedsionków oraz pobudza węzeł przedsionkowo-komorowy. Krew z przedsionków zostaje wyciśnięta do komór przez otwarte zastawki przedsionkowo-komorowe, które pod koniec skurczu zostają zamknięte. Po wykonaniu skurczu przedsionki rozkurczają się. Skurcz komór następuje pod wpływem impulsów wysyłanych z węzła przedsionkowo-komorowego. Podczas skurczu komór ciśnienie wzrasta, staje się znacznie wyższe niż w dużych naczyniach tętniczych. Wtedy zastawki półksiężycowate aorty i pnia płucnego zostają otwarte i krew wyrzucana jest do tętnic. Następuje rozkurcz komór, po którym następuje okres pauzy - mięsień sercowy odpoczywa. Skurcz przedsionków trwa 0,15 sek, skurcz komór 0,3 sek, a pauza 0,4 sek. Cykl pracy serca 0,85sek.


Jeden cykl pracy serca składa się z trzech etapów:


a) Pauza - rozkurcz przedsionków i komór, krew napływa do przedsionków
b) Skurcz przedsionków - kurczą się przedsionki, krew wlewa się do komór
c) Skurcz komór - ściany komór się kurczą, wewnątrz powstaje wysokie ciśnienie i krew zostaje wyrzucona do tętnicy głównej i płucnej

Prawidłowe ciśnienie krwi wynosi:


120/80 mm Hg

120- ciśnienie skurczowe
80- ciśnienie rozkurczowe

70-80◊Tętno (puls) cykli na minutę.

Automatyzm pracy serca:


W sercu zlokalizowany jest układ węzła zatokowo-przedsionkowego oraz przedsionkowo-komorowego. W węźle zatokowo-przedsionkowym wytwarzane są impulsy, które są rozprowadzane po całym sercu.
Węzeł ten stanowi naturalny rozrusznik serca.

Mały i duży obieg krwi:


a) Tętnice - mają grube elastyczne ścianki, dzięki grubej warstwie tkanki mięśniowej. W tętnicach płynie krew UTLENIONA (wyjątek to tętnice płucne- krew ODTLENIONA), t tętnicach płynie krew z serca do narządów pod dużym ciśnieniem.
b) Żyły - Ściany są cieńsze, mniej elastyczne krew w żyłach płynie do serca i jest ODTLENIONA ( wyjątek to żyły płucne, gdzie płynie krew UTLENIONA).
Obecność zastawek w żyłach zapobiega cofaniu się krwi, ponadto skurcze mięśni szkieletowych umożliwiają ruch krwi do góry.

Budowa i rola naczyń krwionośnych:


a) Naczynia włosowate - zbudowane z nabłonka jednowarstwowego płaskiego.
Ich ściany są cienkie, co umożliwia swobodną wymianę gazową, przepływ substancji odżywczych oraz zbędnych produktów przemiany materii.

Wyróżniamy trzy rodzaje sieci naczyń włosowatych:


1) Tętniczki - żyłki
2) Żyłka -żyłka ( występowanie: Układ wrotny wątroby)
3) Tętniczka - tętniczka (nerki)



Choroby układu krążenia (miażdżyca):


a) Miażdżyca - to zblokowanie światła naczyń tętniczych przez cholesterol.
W wyniku zablokowania może dojść do zahamowania przepływu krwi i do niedotlenienia narządów.
b) Mózg - dochodzi do udaru mózgu, czego następstwem może być:
- zanik czucia
- ślepota
- paraliż
- zaburzenia mowy
- w konsekwencji śmierć


c) Serce - w wyniku miażdżycy naczyń tętniczych doprowadzających krew do serca
(tzw. Naczyń wieńcowych) dochodzi do zawału serca lub do śmierci.

Przyczyny miażdżycy:


- dieta bogata w cholesterol
- stres
- brak aktywności fizycznej
- alkohol
- używki np. papierosy

Leczenie miażdżycy:


- uboga dieta w cholesterol
- uprawianie sportu
- ograniczenie używek i alkoholu
- operacyjne ( baj-passy, angioplastyka)

Choroby układu krążenia (nadciśnienie tętnicze):


140/90 jest niepokojące utrzymujące się przez dłuższy czas, trzeba leczyć. Przyczyną nadciśnienia tętniczego jest zwężenie światła naczyń tętniczych, spowodowane to jest np. nieprawidłową dietą (zbyt duża ilość soli), zaburzeniami pracy nerek, niektórych narządów dokrewnych np. nadnercze, cukrzyca oraz miażdżyca.

Objawy nadciśnienia:


Zadyszka, krwawienie z nosa, zawroty głowy, duszności, omdlenia, obrzęki łydek, wylew krwi do mózgu.

Leczenie nadciśnienia:

Sport, odpowiednia dieta (uboga w sól), ograniczenie używek.




Budowa układu krwionośnego człowieka. Obieg krwi i regulacja pracy serca

BUDOWA:

Układ krwionośny człowieka zbudowany jest z:
- serca
- sieci naczyń krwionośnych: żył, tętnic, naczyń włosowatych

Tętnice odprowadzają krew utlenowaną z serca do tkanek, żyłami krew odtlenowana płynie z tkanek do serca.

SERCE - umieszczone jest w worku osierdziowym, wypełnionym niewielką ilością płynu.


1. ściana pokryta jest cienką błonką, na której leżą naczynia wieńcowe, tworzące układ wieńcowy - odpowiedzialny za odprowadzanie i doprowadzanie różnych substancji
2. mięsień sercowy zbudowany jest z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej. Przedsionki i komory wyścielone są wewnątrz błoną zbudowaną z tkanki łącznej pokrytej warstwą nabłonka płaskiego
3. serce działa na zasadzie pompy. Zastawki zapobiegają zmianie kierunku krwi. Między przedsionkiem
a komorą prawej części serca znajduje się zastawka trójdzielna, między przedsionkiem a komorą lewej strony serca znajduje się zastawka dwudzielna. U podstawy dwóch dużych tętnic - aorty i tętnicy płucnej, odchodzących od komór znajdują się zastawki półksiężycowate
4. prawy przedsionek otrzymuje krew nieutlenowaną, powracającą z tkanek, którą następnie prawa komorą toczy do płuc, a do lewego przedsionka wpływa krew utlenowaną.

ŻYŁY I TĘTNICE - ich ściany składają się z trzech warstw:


1. zewnętrzna - łącznotkankowa
2. środkowa - zbudowana z mięśni gładkich
3. wewnętrzna - utworzona z tkanki łącznej i śródnabłonka

pomimo posiadania takich samych warstw ścian, tętnice i żyły różnią się od siebie:


- grubością poszczególnych warstw
- elastycznością
- wytrzymałością na zmiany ciśnienia
- występujących w żyłach zastawek zapobiegających cofaniu się krwi

NACZYNIA WŁOSOWATE - są to cienkościenne przewody rozmieszczone w tkankach, łączące zwykle tętnice z żyłami. Ich ściana zbudowana jest z śródbłonka - przez niego zachodzi wymiana substancji między krwią a tkankami. Silne ukrwienie niektórych narządów (np. nerek, przysadki mózgowej) umożliwia specyficzny układ naczyń (tętniczka - naczynia włosowate - tętniczka) zw. SIECIĄ DZIWNĄ, za którego pośrednictwem odbywa się sprawna wymiana substancji między organem a płynami ciała.

OBIEG KRWI:

- MAŁY OBIEG KRWI (PŁUCNY) - rozpoczyna się w prawej komorze serca. Z niej krew dociera tętnicami płucnymi do płuc. W pęcherzykach płucnych zachodzi wymiana gazowa. Krew zawierająca tlen przepływa żyłami płucnymi do lewego przedsionka a następnie do lewej komory.


- DUŻY OBIEG KRWI - rozpoczyna się w lewej komorze serca. Z tej komory krew wraz z tlenem wypływa aortą, a następnie tętnicami do wszystkich komórek ciała. Poprzez naczynia wosowate dokonuje się wymiana substancji. Z komórek ciała krew wraca żyłai do prawego przedsionka a następnie do prawej komory i cykl się powtarza.


Krew z żołądka, śledziony, jelit, trzustki jest odprowadzana UKŁADEM WROTNYM do wątroby. Liczne substancje toksyczne i nadwyżki składników pokarmowych zatrzymywane są przez wątrobę, a reszta przedostaje się do żyły podstawowej dolnej. Krew z górnych części ciała zbierana jest żyłami podstawowymi górnymi.

W utrzymywaniu krążenia krwi pomagają sercu ruchy mięśni szkieletowych i ruchy oddechowe.

REGULACJA PRACY SERCA:

Na regulację wpływa wiele czynników, które dostosowują akcję serca i średnicę naczyń krwionośnych do wymagań organizmu.

Przyśpieszenie spowodowane jest pobudzeniem rozrusznika serca przez układ nerwowy. Impulsy powodują dostosowanie pracy serca do potrzeb tkanek i narządów, zwłaszcza do zapotrzebowania na tlen, wysyłane są przez ośrodek znajdujący się w rdzeniu przedłużonym.
Wzrost kwasowości krwi, spowodowany podwyższeniem stężenia dwutlenku węgla, a także podwyższeniem temperatury ciała (np. w stanach gorączkowych), powodują (przez układ nerwowy współczulny) pobudzenia pracy węzła zatokowo - przedsionkowego.
Czynnikiem zmieniającym napięcie naczyń krwionośnych, a przez to ciśnienie i szybkość przepływu krwi, są mięśnie gładkie. Ich skurcz powoduje wzrost ciśnienia krwi.

Układ limfatyczny:

U człowieka układ limfatyczny jest otwarty. Bierze swój początek w przestrzeniach międzykomórkowych skąd cienkościenne naczynia limfatyczne zbierają płyn. Drobne naczynia limfatyczne zbierają się w większe, ale doprowadzają limfę do pni chłonnych. Obydwa naczynia chłonne wpadają do dużych żył w pobliżu serca. Oprócz naczyń limfatycznych do ukł. Limfatycznego należą węzły chłonne, grasica (we wśródpiersiu, produkuje hormony) i grudki chłonne.


EKG - Obraz elektryczny pracy serca zapisywany jest za pomocą EKG. Załamek P: skurcz przedsionków (efekt depolaryzacji włókien mięśniowych w przedsionkach bezpośrednio przed ich skurczem). Załamek QRS: efekt depolaryzacji włókien mięśniowych w komorach w początkowym okresie skurczu komór. Załamek T: rozkurcz komór (repolaryzacja włókien mięśniowych w komorach).



Budowa i rola układu krwionośnego

Funkcjonowanie komórek wymaga stałego dopływu składników odżywczych i tlen ze środowiska oraz usuwania zbędnych produktów przemiany materii. Są one transportowane przez układ krążenia, zbudowany z dwóch połączonych ze sobą układów: krwionośnego i limfatycznego.

Rola układu krwionośnego:

-dostarcza wszystkim komórkom tlen pobrany z pęcherzyków płucnych, substancje odżywcze pobrane z jelit oraz wodę;

-odprowadza do narządów wydalniczych dwutlenek węgla oraz szkodliwe produkty przemiany materii;

-rozprowadza substancje wytwarzane w organizmie;

-bierze udział w zjawiskach obronnych i odpornościowych ustroju;

-ma zdolnośc krzepnięcia, co stanowi zabezpieczenie przed utratą krwi w razie uszkodzenia naczyń krwionośnych.

Układ krwionośny zbudowany jest z serca oraz naczyń krwionośnych. Tętnice odprowadzają krew z serca do tkanek, natomiast żyły zbierają krew z tkanek i odprowadzają je do serca. Znajdujące się pomiędzy tętnicami, a żyłami naczynia włosowate (włośniczki) stanowią jedyne miejsc w organizmie, w którymzachodzi wymiana substancji między krwią a płynem tkankowym, otaczającym wszyskie komórki ciała.
Ściany tętnic i żył zbudowane są z trzech warstw:
-zewnętrznej: utworzonej z tkanki łącznej włóknistej;
-środkowej: zbudowanej z mięśni gładkich i tkanki łącznej sprężystej;
-wewnętrznej: składającej się z płaskich komórek śródbłonka.

1) Tętnice:

W nich krew płynie pod znacznie większym ciśnieniem niż w żyłach, dlatego ściany tętnic są grubsze i elastyczniejsze.
Dzięki elementom sprężystym i mięśniowym tętnice utrzymują swe ściany w stanie napięcia, mogą się aktywnie kurczyć i rozkurczać, zapewniając jednolity, ciągły przepływ krwi.

2) Żyły:

Ściany żył ą znacznie cieńsze od tętnic, aczkolwiek zbudowane z tych samych warstw.
Żyły mają na całej długości zastawki, które zapobiegają cofaniu się krwi. Dzięki nim krew może płynąć tylko w jednym kierunku-do serca.

3) Naczynia włosowate:

Są zbudowane z jednej tylko warstwy bardzo delikatnych komórek śródbłonka. Ściany naczyń włosowatych są cieńkie, dzięki czemu między znajdującą się w nich krwią a płynem tkankowym może zachodzić ciągła wymiana substancji.

W niektórych narządach, np. nerkach (w kłębuszkach nerkowych) sieć naczyń włosowatych powstaje wyłącznie z rozgałęzień tętnicy. Układ taki nazywany jest SIECIĄ DZIWNĄ i płni nieco odmienne funkcje. Nie uczestniczy w wymianie gazów oddechowych i substancji odżywczych, ale zapewnia utrzymanie wysokiego ciśnienia oraz szybkiego tempa przepływu krwi i wytworzenia moczu pierwotnego. Inny nietypowy układ naczyń krwionośnych (będący także siebią dziwną) to tzw. UKŁAD WROTNY, w którym krew przepływa między dwiema sieciami naczyń krwionśnyh zespolonych żyłą wrotną. Wustępuje on w narządach jamy brzusznej, np. w jelitach i w wątrobie. Dzięki takiemu połączeniu bogata w składnkiki pokarmowe krew z jelita dostaje się bezpośrednio do wątroby , która pełni funkcję magazynującą substancji niesionych z przewodu pokarmowego. W ten sposób krew opuszczająca wątrobę jest oczyszczona i zawiera ilość substancji odżywczych odpowiadającą bieżącym potrzebom organizmu.

Mały i duży obieg krwi

W organizmie ludzkim Krew krąży dwoma obiegami krwi: dużym oraz małym (płucnym). Obiegi te tworzą jak gdyby zamknięte koła.


Duży obieg krwi (krążenie obwodowe)


Rozpoczyna się w lewej komorze serca, skąd Krew z tlenem wypływa aortą (najgrubsza Tętnica, około25 mm średnicy). Od aorty odchodzą odgałęzienia, które też się rozgałęziają na tętnice o coraz mniejszych średnicach. Najmniejsze z nich to naczynia włosowate oplatające wszystkie Tkanki organizmu. W nich dokonuje się wymiana substancji. Po przejściu przez dany Narząd naczynia włosowate łączą się w naczynia o coraz większej średnicy, noszące nazwę żył. Żyły tworzą coraz większe naczynia. Do prawego przedsionka serca uchodzą: żyła główna górna(odprowadzająca Krew z kończyn górnych i głowy) oraz żyła główna Dolna, odprowadzająca Krew z pozostałych części ciała. Zamyka się duży obieg krwi (droga krwi z lewej Komory serca, przez Tkanki ciała do prawego przedsionka serca).


Mały obieg krwi (płucny)


Rozpoczyna się w prawej komorze serca, skąd Krew przepompowywana jest do
pnia płucnego, który rozgałęzia się na tętnice płucna lewą i prawą. Jest to Krew pozbawiona tlenu (która spływa do prawej Komory z prawego przedsionka serca). Tętnice płucne rozgałęziają się na coraz to drobniejsze tętniczki, które tworzą się naczyń włosowatych oplatających pęcherzyki płucne. W pęcherzykach płucnych następuje wymiana gazowa (pobieranie tlenu, oddawanie dwutlenku węgla). Z kolei naczynia włosowate łączą się w coraz większe gałązki z których powstają 4 żyły płucne. Prowadzą one Krew natlenioną do lewego przedsionka serca. Mały obieg krwi zamyka się (droga krwi z prawej Komory przez Płuca do lewego przedsionka serca).

Zadaniem małego obiegu krwi jest dostarczenie do płuc krwi ubogiej w Tlen w celu jej natlenienia.
W krążeniu obwodowym na uwagę zasługuje tzw. Krążenie wrotne, w którym Krew pochodząca z jelit zbierana jest przez Pień żylni żyła wrotną. Żyła ta dochodzi do wątroby, gdzie rozgałęzia się na siatkę naczyń włosowatych. Odprowadza ona do wątroby Składniki pokarmowe, które Wątroba przetwarza i magazynuje. Po przepłynięciu przez wątrobę Krew żyłami wątrobowymi odprowadzana jest do żyły głównej dolnej.


Białe ciałka krwi (5-8 G/l krwi)


Są większe oraz w odróżnieniu do krwinek czerwonych, zawierają Jądra komórkowe;
Niektóre powstają w szpiku kostnym, większość- w węzłach chłonnych układu limfatycznego i śledzionie;
Zależnie od ich większości oraz kształtu Jądra komórkowego dzielą się na kilka rodzajów
Zwalczają Bakteria, produkują Przeciwciała, uwalniają Czynniki hamujące namnażanie
wirusów

Płytki krwi (150-300 G/l krwi)


Najmniejsze z krwinek, komórki o nieokreślonym kształcie
Powstają w szpiku kostnym czerwonym
Odgrywają zasadnicza role w procesie krzepnięcia krwi

Czerwone ciałka krwi (4,5-5,0 T/l krwi)


(zazwyczaj u kobiet jest ich mniej Niż u mężczyzn)
Komórki mikroskopijnej wielkości, nie mające jąder komórkowych
Produkowane są w szpiku kostnym czerwonym
Żyją około 120 dni, zużyte- niszczone są głownie w śledzionie
Głównym ich składnikiem nadającym barwę jest Hemoglobina Hb, ( Substancja białkowa z atomem żelaza).Dzięki hemoglobinie Krwinki czerwone mają zdolność do nietrwałego łączenia się z tlenem lub dwutlenkiem węgla w zależności od stężenia tych gazów. Odgrywa ona podstawowa role przy oddychaniu jako Przenośnik gazów, głownie tlenu. W transporcie dwutlenku węgla bierze niewielki udział, bowiem jest on przenoszony przede wszystkim przez osocze.

Funkcje krwi:


Dostarcza wszystkim komórkom Tlen pobrany z pęcherzyków płucnych, substancje odżywcze pobrane z jelit oraz wodę
Odprowadza do narządów wydalniczych dwutlenek węgla oraz szkodliwe produkty przemiany materii
Rozprowadza substancje wytwarzane w organizmie
Bierze udział w zjawiskach obronnych i odpornościowych ustroju
Wyrównuje ciepłotę ciała ( ma duża Pojemność cieplną)
Utrzymuje stały skład środowiska wewnętrznego ustroju
Ma zdolność krzepnięcia (zabezpieczenie przed Utrata krwi w razie uszkodzenia naczyń krwionośnych)

Osocze- Płyn o żółtawym zabarwieniu, w którego skład wchodzi:


Woda (90-92%)
Związki organiczne (9%)
Jony sodu, potasu wapnia, magnezu, żelaza ,chloru , fosforu
Składniki gazowe : Tlen, dwutlenek węgla i Azot

W skład układu oddechowego wchodzą:


Górne drogi oddechowe: Jama nosowa, Gardło, krtań
Dolne oddechowe: Tchawica, Oskrzela, płuca

Oddychanie płucne(zewnętrzne) jako wymiana gazowa odbywające się w pęcherzykach płucnych.
Oddychanie tkankowe (wewnętrzne) jako wymiana gazowa odbywająca się w komórkach ciała
Oddychanie komórkowe jako Proces uwalniający energię.

Przy udziale tlenu zachodzi w komórkach Utlenianie (spalanie) substancji odżywczych, w wyniku czego uwalniana jest energia. Produktami ubocznymi powstającymi w tym procesie z rozkładu węglowodanów i tłuszczów są dwutlenek węgla i woda. Uzyskanie energii niezbędnej do przebiegu wszelkich procesów życiowych jest istotą oddychania komórkowego.

1

---