Układ oddechowy, biologia, anatomia człowieka, oddechowy (JENOT15)

Układ oddechowy

Składa się z :

Dróg oddechowych górnych

Jamy nosowej
Gardła

Dróg oddechowych dolnych

Krtani
Tchawicy
Oskrzela

Płuc

Nos (nas)

nos zewnętrzny (sklepienie jamy nosowej)

= grzbiet nosa (nasada,podstawa,koniec)

= skrzydełka nosa

= nozdrza zewnętrzne (przednie)

= szkielet nosa tworzą : kości nosowe, chrząstki nosowe i błona łącznotkankowa

= przedsionek nosa wyściela skora, dalej jamę nosa błona śluzowa

jama nosowa

= początek drogi oddechowej

= mieści zmysł powonienia

= przegroda nosa (cz.kostna,chrzęstna i błoniasta) - dzieli j.nosową na dwie części

= każda część ma cztery ściany

na ścianie bocznej są małżowiny nosowe dolna, środkowa i górna

= ku tyłowi jama nosa przechodzi w nosogardziel (nozdrza tylne - wewnętrzne)

= ujścia zatok obocznych nosa :

zachyłek klinowo-sitowy (tylna część przew.nosowego górnego)

- do zat.klinowej i sitowia tylnego

lejek sitowy (przew.nosowy środkowy)

- do zatoki czołowej ,zatoki szczękowej i komórek sitowy przednich

= ujście przewodu nosowo-łzowego

= czynnościowo : okolica węchowa (górna) i okolica oddechowa (dolna)

Zatoki przynosowe (Sinus paranasales)

parzyste przestrzenie wysłane błoną śluzową stanowiące uwypuklenie jamy nosowej
czynność :

= rezonatory głosu

= utrzymywanie stałej temperatury w okol.podstawy czaszki

= wyróżniamy zatoki : czołowe, szczękowe, sitowe przednie i tylne, klinowe

Gardło
Krtań (Larynx)

narząd głosu
część dróg oddechowych
zawieszona na k.gnykowej od góry, od dołu przechodzi w tchawicę
biegną od niej w stronę podstawy języka fałdy

= fałd językowo-naglośniowy pośrodkowy

= dwa fałdy językowo-nagłośniowo boczne

wejście do krtani - przejście z jamy gardła do krtani

= ograniczone : górnym brzegiem nagłośni, fałdami nalewkowo-nagłośniowymi,

wcięciem międzynalewkowym

chrząstki krtani

= nieparzyste : tarczowata, pierścieniowata, nagłośniowa

= parzyste : nalewkowate, rożkowate , klinowate

= niestałe : trzeszczkowate

więzadła krtani

= łączące chrząstki krtani z otoczeniem

błona i więzadło tarczowo-gnykowe
więzadło gnykowo-nagłośniowe
więzadło pierscienno-tchawicze
więzadło językowo-nagłośniowe
więzadła rożkowo i pierścienno-gardłowe
stożek sprężysty

= więzadła stawowe

stawy krtani

= pierscienno-tarczowy

= pierścienno-nalewkowy

mięśnie krtani

= powierzchowne : mm.piescienno-tarczowe (fonacja - przejście do tonów wyższych)

= głębokie : m.pierścienno-nalewkowy tylny i boczny

m.tarczowo-nalewkowy

m.głosowy -> napina fałd głosowy

m.przedsionkowy

m.nalewkowo-poprzeczny

m.nalewkowy skośny

jama krtani :

= przedsionek krtani (pomiędzy wejściem do krtani a fałdami przedsionkowymi)

= jama pośrednia krtani (pomiędzy fałdami przedsionkowymi a głosowymi)

= jama podgłośniowa (poniżej fałdów głosowych)

fałd przedsionkowy ; szpara przedsionka
warga głosowa -> fałd głosowy ; szpara głośni
Tchawica (Trachea)

giętki przewód utrzymujący światło i zabezpieczający przepływ powietrza
dług. 12 cm, szer. 12-20 mm
sięga od C6 do Th5
dzieli się na dwa oskrzela główne pod kątem 85*
ściany :

= chrząstki tchawicze kształtu podkowiastego (ok.16-20 sztuk)

= więzadła obrączkowate

= tylna część zbudowana z mięśnia tchawiczego (gładki) i błony łącznotkankowej

mięsień oskrzelowo-przełykowy (od tylna ściana rozwidlenia tchawicy)
błona śluzowa tchawicy zawiera gruczoły tchawicze utrzymujące jej stałą wilgotność
Tchawicy towarzyszy na szyji gruczoł tarczowy

Oskrzela (Bronchi)

oskrzela główne

= prawe (kąt odejścia 25-45*,dług.2,5cm)

= lewe (kąt 30-55* i dług.5 cm)

budowa ściany jak tchawicy
błona śluzowa pokryta nabłonkiem migawkowym

= zawiera gruczoły surowiczo-śluzowe i komórki kubkowe

Płuca (pulmones)

parzysty narząd leżący w klp w jamie opłucnowej
płuco ma powierzchnie przyśrodkową,żebrową i przeponową (podstawę płuca)
płuco lewe dzieli się na dwa płaty, a prawe na trzy
płaty oddzielone są od siebie szczelinami międzypłatowymi
wnęka płuca : oskrzele główne,t.płucna.żyła płucna gorna,n.t.ż.oskrzelowe i n.chłonne
Korzeń płuca -> więzadło płucne