Wykład 10
1.Analiza zespołów mięśniowych kończyny dolnej (Tablice Lanza)
2.Analiza czynnościowa chodu, biegu skoku (udział stawów i zespołów mięśniowych).
Mięśnie kończyny dolnej
A. mięśnie obręczy miednicznej
B. mięśnie uda
C. mięśnie podudzia
D. mięśnie stopy
A. Mięśnie obręczy miednicznej
I grupa przednia m.grzbietowych
II grupa tylna m.grzbietowych
III grupa m.brzusznych
I. Grupa przednia m.grzbietowych
Mięsień biodrowo-lędźwiowy (m.iliopsoas)
m.lędźwiowy większy (m.psoas major)
m.lędźwiowy mniejszy (m.psoas minor)
m.biodrowy (m.iliacus)
M.lędźwiowy większy (m.psoas major)
- przyczep początkowy : warstwa powierzchowna - boczne pow.trzonów Th12-L4
warstwa głęboka - wyr.poprzeczne L1/L5
między obu warstwami leży splot lędźwiowy
- przyczep końcowy : krętarz mniejszy k.udowej
- stosunki topograficzne : moczowód biegnie skośnie na powirzchni przedniej mięśnia
ZGD biegnie wzdłuż brzegu przyśrodkowego mięśnia po prawej
wraz z m.biodrowym ogranicza rynienkę dla n.udowego
przechodzi przezeń n.płciowo-udowy
przechodzi pod w.pachwinowym (kaletka maziowa)
M.lędźwiowy mniejszy (m.psas minor)
- niestały ,położony na m.lędźwiowym większym
- przyczep początkowy : trzony Th12/L1
- przyczep końcowy : powięź biodrowa, łuk biodrowo-łonowy, wyniosłość biodrowo-łonowa
- czynność : napina powięź biodrową i łuk biodrowo-łonowy
M.biodrowy (m.iliacus)
- przyczep początkowy : dół biodrowy
- pasma wzmacniające od obu kolców przednich i torebki stawowej
- przyczep początkowy: zrasta się z mięśniem lędźwiowym większym na krętarzu mniejszym
- Czynność : zginacz stawu biodrowego (aż do zetknięcia z pow.przednią ściany j.brzusznej)
przywodzi udo i obraca je na zewnątrz
zgina tułów do boku - przy działaniu jednostronnym (m.psoas major)
- unerwienie ; gał.splotu lędźwiowego i n.udowy (L1-L4)
II. Grupa tylna mięśni grzbietowych
- m.pośladkowy wielki (m.gluteus maximus)
- m. napinacz (naprężacz) powięzi szerokiej (m.tensor fasiae latae)
- m. pośladkowy średni (m.gluteus medius)
- m.pośladkowy mały (m.gluteus minimus)
- m.gruszkowaty (m.piriformis)
M.pośladkowy wielki (m.gluteus maximus)
- przyczep początkowy : powięź piersiowo-lędźwiowa
powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej
brzeg boczny k.krzyżowej i guzicznej
więzadło krzyżowo-guzowe
- przyczep końcowy : ponad pow.boczną krętarza większego do powięzi szerokiej
guzowatość pośladkowa k.udowej (krętarz trzeci)
- czynność : najsilniejszy prostownik st.biodrowego
obraca udo na zewnątrz i przywodzi je (może też odwodzić - przyczep powięziowy)
prostuje tułów
prostuje staw kolanowy
obustronnie wzmaga działanie zwieracza odbytu
- unerwienie : n.pośladkowy dolny (L5/S2)
M.napinacz powięzi szerokiej (m.tensor fasciae latae)
- leży powierzchownie na bocznej stronie biodra
- przyczep początkowy : kolec biodrowy przedni górny
powięź pośladkowa
- przyczep końcowy : mięsień przechodzi w pasmo biodrowo-piszczelowe powięzi szerokiej, które
kończy się na kłykciu bocznym k.piszczelowej
- czynność : napina powięź szeroką
ustala wyprostowany staw kolanowy
odwodzi staw biodrowy, zgina go i obraca udo do wwnątrz
- unerwienie : n.pośladkowy górny (L4/S1)
M.poślkadkowy średni (m.gluteus medius)
- przyczep początkowy : pow.pośladkowa talerza k.biodrowej między kresą pośl.tylną a przednią
powięź pośladkowa
- przyczep końcowy : pow.boczna krętarza większego
M.pośladkowy mały (m.gluteus minimus)
- przyczep początkowy : pow.pośladkowa talerza k.biodrowej między kresą pośl.przednią a dolną
- przyczep końcowy : pow.przednia krętarza mniejszego
- Czynność mm.pośladkowy :
= czynność różnych partii obu mięśni jest antagonistyczna lecz b.ważna dla st.biodrowego
= zgięcie uda - części przednie obu mm.pośladkowy
= prostowanie uda - części tylne obu mm.pośladkowych
= obrót do wewnątrz - części przednie mm.pośladkowych -> głównie m.pośladkowy mały
= obrót na zewnątrz - części tylne obu mm.pośladkowych -> głównie m.pośladkowy średni
= odwodzenie (mm.rozkraczające nogi) - m.pośladkowy średni (największy odwodziciel)
= przy ustalonym udzie pochylają miednicę na bok
- unerwienie : n.pośladkowy górny
M.gruszkowaty (m.piriformis)
- przyczep początkowy ; powierzchnia miedniczna k.krzyżowej (S2-S4)
- przyczep końcowy : przechodzi przez otwór kulszowy większy przyczepiając się do
przyśrodkowej części wierzchołka krętarza większego k.udowej
- czynność : obraca na zewnątrz st.biodrowy
odwodzi słabo , jeszcze słabiej prostuje staw biodrowy
wyściela ścianę boczna miednicy
- unerwienie : gał.splotu krzyżowego (L5-S5)
III. Grupa mięśni brzusznych obręczy miednicznej
- m.zasłaniacz wewnętrzny (m.obturatorius internus)
- mm.bliźniacze górny i dolny (mm.gemelli superior et inferior)
- m.czworoboczny uda (m.quadratus femoris)
- m.zasłaniacz zewnętrzny (m.obturatorius externus)
M.zasłaniacz wewnętrzny (m.obturatorius internus)
- przyczep początkowy : błona zasłonowa i otoczenie kostne otworu zasłonionego
- przyczep końcowy : przechodzi przez otwór kulszowy mniejszyi biegnie do przodu do dołu
krętarzowego k.udowej
- czynność : wyściela ścianę boczną miednicy
obrót na zewnątrz stawu biodrowego
słabo przywodzi i prostuje st.biodrowy
wspiera działanie dźwigacza odbytu przy defekacji w położeniu nawróconym uda
10/11. Mm.bliźniacze górny i dolny (mm.gemelli superior et inferior)
- przyczepy początkowe : górny - kolec kulszowy , dolny - guz kulszowy
- przyczep końcowy : dół krętarzowy k.udowej
- czynność : wzmagają działanie m.zasłaniacza wewnętrznego
12. M.czworoboczny uda (mquadratus femoris)
- przyczep początkowy : guz kulszowy
- przyczep końcowy : grzebień międzykrętarzowy
- czynność : leży na nim n.kulszowy
obraca na zewnątrz ,przywodzi i prostuje udo
- unerwienie : gał.cz.przedniej splotu krzyżowego
13. M.zasłaniacz zewnętrzny (M.obturatorius externus)
- przyczep początkowy : błona zaslonowa oraz brzegi zewnętrzne otworu zasłonionego
- przyczep końcowy : dół krętarzowy k.udowej
- czynność : słaby przywodziciel , obraca udo na zewnątrz i nieco je prostuje
podtrzymuje głowę k.udowej przy wysuwaniu się jej z panewki w pionowej postawie ciała
- unerwienie : gał.tylne n.zasłonowego
B. Mięśnie uda
I Grupa przednia (prostowniki) - mięśniówka brzuszna
II Grupa przyśrodkowa (przywodziciele)
III Grupa tylna (zginacze) - mięśniówka grzbietowa
I. Grupa przednia mięśni uda
- m.krawiecki (m.sartorius)
- m.czworogłowy uda (m.quadriceps femoris)
1. M.krawiecki (m.sartorius) seu m.longissimus femoris (najdłuższy mięsień ustroju - 50 cm)
- przyczep początkowy : kolec biodrowy przedni górny
- przyczep końcowy : powięź goleni i tzw.gęsia stopka na przednio-bocznej pow.k.piszczelowej
Gęsia stopka - wspólne ścięgno końcowe mięśni : krawieckiego wysmukłego i półścięgnistego
- czynność : zgina st.biodrowy i st.kolanowy
odwodzi udo i obraca nieco na zewnątrz (działając na staw biodrowy)
odwraca do wewnątrz goleń
- unerwienie : n.udowy
2. M czworogłowy uda (m.quadriceps femoris)
- głowa przednia (m.prosty uda - m.rectus femoris) - dwustawowa
- głowa boczna (m.vastus lateralis) \
- głowa pośrednia (m.vastus intermedius) \ - > jednostawowe
= m.stawowy kolana (m.articularis genus) \
- głowa przyśrodkowa (m.vastus medialis) \
- przyczepy początkowe :
= m.prosty : odnoga przednia - kolec biodrowy przedni dolny
odnoga tylna - górny brzeg panewki i torebki st.biodrowego
= głowa boczna : pow.boczna krętarza większego
kresa międzykrętarzowa
warga boczna kresy chropawej
przegroda międzymięśniowa boczna
= głowa przyśrodkowa : warga przyśrodkowa kresy chropawej
ścięgna końcowe mm.przywodzicieli długiego i wielkiego
= głowa pośrednia : kresa międzykrętarzowa i przednia pow.uda.
- przyczep końcowy wspólny :
= m.prosty i gł.pośrednia : górny i boczne brzegi rzepki -> w.rzepkowe -> guzowatość piszczeli
= głowy boczna i przyśrodkowa -> troczki rzepki - > pow.przednia kłykci k.piszczelowej
- M.stawowy kolana
- przyczep początkowy : 1/3 dolna przedniej pow.k.udowej
- przyczep końcowy : górne uwypuklenie torebki stawu kolanowego
- czynność : napina torebkę stawu kolanowego zapobiegając jej wpuklaniu pod rzepkę
- czynność
= m.czworogłowego : silny i jedyny prostownik stawu kolanowego
(3x silniejszy niż jego zginacze)
= m.prosty uda : zginacz st.biodrowego (podnosi udo przy chodzeniu)
odwodzi i słabo obraca na zewnątrz st.biodrowy - silniej przy zgiętym kolanie
- unerwienie : n.udowy (L2/4)
II. Grupa przyśrodkowa mięśni uda
- m.grzebieniowy (m.pectineus) }
- m.smukły (m.gracilis) } - > warstwa przednia
- m.przywodziciel długi (m.adductor longus) }
- m.przywodziciel krótki (m.adductor brevis) - > warstwa środkowa
- m.przywodziciel wielki (m.adductor magnus) - > warstwa tylna
Mięśnie jednostawowe za wyjątkiem m.smukłego.
Unerwione przez nerw zasłonowy .Najsilniej rozwinięte u człowieka
Czynność : przywodzą udo oraz biorą udział w utrzymaniu równowagi miednicy.
3. M.grzebieniowy (m.pectineus) albo m.łonowy
- przyczep początkowy : grzebień kości łonowej, guzek łonowy więzadło łonowe górne
- przyczep końcowy : kresa grzebieniowa, poniżej i do tyłu od krętarza mniejszego.
- czynność : słabo przywodzi ,zgina i obraca na zewnątrz udo
4. M.smukły (m.gracilis)
- przyczep początkowy : gałąź dolna kości łonowej i gałąź kości kulszowej
- przyczep końcowy : tzw.gęsia stopka - przyśrodkowo od guzowatości piszczeli
- czynność : mięsień dwustawowy : przywodzi ,prostuje i słabo odwraca na zewnątrz st.biodrowy
zgina i słabo obraca do wewnątrz st.kolanowy
5. M.przywodziciel długi (m.adductor longus)
- przyczep początkowy : kość łonowa poniżej guzka łonowego
- przyczep końcowy : środkowa 1/3 część wargi przyśrodkowej kresy chropawej
- czynność : silny przywodziciel, także unosi udo (zgina) i obraca je na zewnątrz
6. M.przywodziciel krótki (m.adductor brevis)
- przyczep początkowy : pow.przednia gałęzi dolnej k.łonowej
- przyczep końcowy :górna 1/3 wargi przyśrodkowej kresy chropawej
- czynność : przywodzi, zgina i odwraca udo
7. M.przywodziciel wielki (m.adductor maximus)
- jeden z największych mięśni ciała
- przyczep początkowy : gałąź dolna k.łonowej i gałąź k.kulszowej oraz guz kulszowy
- przyczep końcowy :
= cz.górna (m.przywodziciel najmniejszy) -1/3 górna wargi przyśrodkowej kresy chropawej
= cz.środkowa - warga przyśrodkowa kresy chropawej
= cz.dolna - osobne ścięgno do guzka przywodziciela na nadkłykciu przyśrodkowym k.udowej
- czynność : najsilniejszy przywodziciel
górna i środkowa część - obraca udo na zewnątrz ,cz.dolna - obraca udo do wewnątrz
silny prostownik st.biodrowego (część włókien nieco zgina st.biodrowy)
utrzymują równowagę ciała - równoważą chwiejną postawę stojącego człowieka
III. Grupa tylna mięśni uda
- m.półścięgnisty (m.semitendineus) }
- m.półbłoniasty (m.semimembranosus) } -> grupa przyśrodkowa
- m.dwugłowy uda (m.biceps femoris) } - > grupa boczna
Mięśnie dwustawowe (z wyj.głowy krótkiej m.dwugłowego uda )
Zginają staw kolanowy i prostują staw biodrowy.
8. M.półścięgnisty (m.semitendineus)
- przyczep początkowy : guz kulszowy
- przyczep końcowy : gęsia stopka, przyśrodkowo od guzowatości piszczeli ,powięź goleni
- czynność : prostownik i słaby przywodziciel stawu biodrowego
nieco zgina i słabo obraca do wewnątrz staw kolanowy
- unerwienie : n.piszczelowy
M.półbłoniasty (m.semimembranosus)
- przyczep początkowy : guz kulszowy
- przyczep końcowy : gęsia stopa głęboka kłykieć przyśrodkowy k.piszczelowej
- czynność : silny prostownik i przywodziciel st.biodrowego
zgina i obraca do wewnątrz st.kolanowy
- unerwienie : n.piszczelowy
M.dwugłowy uda ( m.biceps femoris)
- przyczep początkowy : głowa długa - guz kulszowy,
głowa krótka - 1/3 środkowa wargi bocznej kresy chropawej
przegroda międzymięśniowa boczna uda
- przyczep końcowy : wspólne ścięgno na głowie strzałki (ogranicza bocznie dół podkolanowy)
- czynność : głowa długa - prostuje staw biodrowy ,przywodzi i obraca udo na zewnątrz
może zarówno nawracać jak i silniej odwracać udo
obie głowy - zginają staw kolanowy i odwracają goleń na zewnątrz
głowa krótka obniża miednicę ,zaś głowa długa unosi ją
- unerwienie : głowa długa - n.piszczelowy , głowa krótka - n.strzałkowy wspólny
Powięzie biodra i uda
- powięź biodrowa
= powięź biodrowo-łonowa
- powięź pośladkowa
- powięź szeroka
= pasmo biodrowo-piszczelowe
= przegrody międzymięśniowe przyśrodkowa i boczna
- Trójkąt udowy
między więzadłem pachwinowym (podstawa), brzegiem m.krawickiego i m.przywodziciela długiego, a wierzchołek stanowi wejście do kanału przywodzicieli
- Dół biodrowo-łonowy
zagłębienie między m.biodrowo-lędźwiowym a m.grzebieniowym wysłane blaszką głęoką powiężi szerokiej
zawiera : t.ż. udową, gał.udową n.płciowo-udowego ,n.udowy
- Kanał przywodzicieli
prowadzi z przestrzeni podpowięziowej trójkąta udowego do dołu podkolanowego, ograniczzony mięśniami przywodzicielami i prostowanikami
otwór górny - wchodzą tu t.ż. udowa i nerw udowo-goleniowy
otwór dolny - rozwór ścięgnisty przywodzicieli
(między kością udową a ścięgnem m.przywodziciela wielkiego)
- Kanał udowy
przestrzeń pomiędzy pierścieniem udowym głębokim a rozworem odpiszczelowym (pierścień udowy powierzchowny)
miejsce zmniejszonego oporu - > przepukliny udowe
- kanał zasłonowy
przedni kąt otworu zasłonionego
przechodzą tu : n.zasłonowy,t.ż.zasłonowe
C. Mięśnie podudzia
I Grupa przednia
II Grupa boczna
III Grupa tylna
I.Grupa przednia mięśni goleni
- m.piszczelowy przedni (m.tibialis anterior)
- m.prostownik długi palców (m.extensor digitorum longus)
= m.strzałkowy trzeci (m.peroneus tertius)
- m.prostownik długi palucha (m.extensor hallucis longus)
1. M.piszczelowy przedni (m.tibialis anterior)
- przyczep początkowy : kłykieć boczny i górne 2/3 pow.bocznej k.piszczelowej
górne 2/3 błony międzykostnej oraz powięź goleni
- przyczep końcowy : pow.podeszwowa k.klinowatej przyśrodkowej i podstawa I k.środstopia
- czynność : zgięcie grzbietowe stopy (prostowanie)
przesunięte przyśrodkowo ścięgno - odwraca stopę
przesuięcie boczne ścięgna - nawracanie stopy
- unerwienie : n.strzałkowy głęboki
2. M prostownik długi palców (m.extensor digitorum longus)
- przyczep początkowy : kłykieć boczny piszczeli
głowa i ¼ górna strzałki od przodu
błona międzykostna goleni,
przegroda międzymięśniowa przednia i powieź goleni
- przyczep końcowy : na grzbiecie stopy ścięgno dzieli się na 4 ścięgna dla palców II-V
ścięgna te wraz ze ścięgnami prostownika krótkiego palców przechodzą w rozcięgno grzbietowe
- m.strzalkowy trzeci (m.peroneus tertius)
= odszczepiona część prostownika długiego palców kończąca się na V palcu
- czynność : zgięcie grzbietowe i nawracanie stopy
m.strzalkowy trzeci - nawraca i odwodzi stopę.
3. M.prostownik długi palucha (m.extensor hallucis longus)
- przyczep początkowy : środkowa część pow.przyśrodkowej strzałki i błona międzykostna
- przyczep końćowy : pow.grzbietowa podstawy dalszego paliczka palucha
- czynność : silny prostownik palucha , zgina grzbietowo (prostuje) stopę
słabo odwraca lub nawraca stopę w zależności od położenia ścięgna.
- unerwienie : n,strzałkowy głęboki
II Grupa boczna mięśni goleni
- m.strzałkowy długi (m.peroneus longus)
- m.strzałkowy krótki (m.peroneus brevis)
4. M.strzałkowy długi (m.peroneus longus)
- przyczep początkowy : kłykieć boczny k.piszczlowej, torebka stawu piszczelowo-strzałkowego
głowa strzałki - > cz.gorna
gorna cz.pow.bocznej strzałki,przegrody międzymięśniowe przednia i
tylna goleni oraz powieź goleni - > część dolna
- przyczep końcowy : biegnie pod troczkiem górnym a nastepnie dolnym mm.strzalkowych,
dalej wzdłuż bruzdy tego mięśnia na kości sześciennej
do kości klinowatej przyśrodkowej i do guzowatości I kości śródstopia
- czynność : silnie nawraca stopę (unosi brzeg boczny stopy) i odwodzi ją
usztywnia sklepienie stopy
zginacz podeszwowy stopy
- unerwienie : n.strzałkowy powierzchowny
5. M.strzałkowy krótki (m.peroneus brevis)
- przyczep początkowy : 1/3 środkowa pow.bocznej strzałki,
przegrody międzymięśniowe przednia i tylna goleni
- przyczep końcowy : guzowatość V kości śródstopia
- czynność : zgina podeszwowo, nawraca i odwodzi stopę
- unerwienie : n.strzałkowy powierzchowny
III Grupa tylna mięśni goleni
a) warstwa powierzchowna :
- m.brzuchaty łydki (m.gastrocnemius)
- m.płaszczkowaty (m.soleus)
- m.podeszwowy (m.plantaris)
b) warstwa głęboka
- m.podkolanowy (m.popliteus)
- m.zginacz długi palców (m.flexor digitorum longus)
- m.piszczelowy tylny (m.tibialis posterior)
- m.zginacz długi palucha (m.flexor hallucis longus)
Mięsień trójgłowy łydki (m.triceps surae)
6. M.brzuchaty łydki (m.gastrocnemius)
- przyczep początkowy : powierzchnia podkolanowa k.udowej powyżej obu kłykci (dwie głowy)
torebka stawu kolanowego
- przyczep końcowy : ścięgno piętowe (Achilesa) - wspólne z m.płaszczkowatym, przyczepia się
do guza piętowego
- unerwienie : gł.n.piszczelowego
7. M.płaszczkowaty (m.soleus)
- przyczep początkowy : pow.tylna głowy strzałki i ¼ górnej pow.tylnej strzałki, łuk ścięgnisty
pow.tylna piszczeli i kresa m.płaszczkowatego piszczeli
- przyczep końćowy : ścięgno piętowe do guza piętowego
- unerwienie : gal.n.piszczelowego
- czynność m.trójgłowego łydki : silny zginacz podeszwowe stopy, odwraca i przywodzi stopę
przyciska stopę do podłożą i odrywają piętę od podłoża podczas chodzenia ,skoków
m.brzuchaty : zgina staw kolanowy ,obraca do wewnątrz lub na zewnątrz kolano
8. M.podeszwowy (m.plantaris)
- przyczep początkowy : pow.podkolanowa k.udowej powyżej kłykcia bocznego i torebka stawowa
- przyczep końcowy : na guzie piętowym obok lub wspólnie ze ścięgnem Achilesa
- czynność : przeciwdziała pochyleniu goleni do przodu - ustala pionową postawę ciała
napina torebkę stawu kolanowego , napina rozcięgno podeszwowe
- unerwienie : n.piszczelowy
9. M.podkolanowy (m.popliteus)
- przyczep początkowy ; torebka stawu kolanowego i nadkłykieć boczny k.udowej
- przyczep końćowy : pow.tylna k.piszczelowej powyżej kresy m.płaszczkowatego
- czynność : napina torebkę stawową
zgina st.kolanowy i obraca goleń do wewnątrz
- unerwienie : n.piszczelowy
10. M.zginacz długi palców (m.flexor digitorum longus)
- przyczep początkowy : tylna pow.piszczeli poniżej kresy m.płaaszczkowatego
łuk ścięgnisty i blaszka głęboka powięzi goleni
- przyczep końcowy : 4 ścięgna do palców II-V przeszywają ścięgna m.zginacza powierzchownego
palców i kończą się na paliczkach dalszych tych palców
- czynność : zgina podeszwowo stopę, odwraca ją i przywodzi
wzmacnia sklepienie stopy
zgina palce II-V stopy
- unerwienie : n.piszczelowy
11. M.piszczelowy tylny (m.tibialis posterior)
- przyczep początkowy : pow.gorna błony międzykostnej i przylegające pow.tylnej kości
piszczelowej i strzałki oraz powieź goleni
- przyczep końcowy : guzowatość kości łódkowatej
k.klinowate I-III i podstawy k.śródstopia II-V
- czynność : odwraca i przywodzi stopę ,słabo zgina ją podeszwowo
podpora poprzecznego sklepienia stopy
- unerwienie : .piszczelowy
12. M.zginacz długi palucha (m.flexor hallucis longus)
- przyczep początkowy ; pow.tylna strzałki,przegroda międzymięsniowa tylna i powięź goleni
- przyczep końcowy : podstawa paliczka dalszego palucha
- czynność : zgina podeszwowo ,odwraca i przywodzi stopę
wzmacnia sklepienie stopy
zgina nie tylko palucha ale i pozostałe palce
- unerwienie : n.piszczelowy
Powięzie goleni
- powięź podkolanowa
Dół podkolanowy (fosa poplitea)
- granice : dół i str.przyśrodkowej - mm.półbłoniasty i półścięgnisty
góra i str.bocznej - m.dwugłowy uda
dół - m.brzuchaty łydki
- zawartość : tk.tłuszczowa i łączna, węzły chłonne
n.piszczelowy ,n.strzałkowy wspólny
t.ż.podkolanowa
- powięzie goleni
= troczek górny prostowników - na wys.stawu skokowego górnego
dwa przedziały - przyśrodkowy dla m.piszczelowego przedniego
boczny dla mm. prostowników długich palców i palucha
= troczek dolny prostowników - na granicy stopy i goleni
- więzadło procowate ; trzy przedziały dla każdego z prostowników.
= troczki mm.strzałkowych - górny i dolny
= troczek zginaczy - do tyłu od kostki przyśrodkowej
- kanał kostki przyśrodkowej : utworzony przez kostkę przyśrodkową, k.piętową i troczek
zginaczy - przejście z komory zginaczy na podeszwę .
pochewki ścięgien stopy
- grzbietowe pochewki ścięgien - 3 dla mm.prostowników długich i m.piszczelowego przedniego
- strzalkowe pochewki ścięgien
= pochewka goleniowo-stępowa i pochewka podeszwowa (m.strzałkowy długi)
- piszczelowe pochewki ścięgien - 3 dla m.piszczelowego tylnego,dla m. zginacza długiego palców
stopy i dla m.zginacza długiego palucha.
D. Mięśnie stopy (21)
- mięśnie grzbietu stopy
= m.prostownik krótki palców(m.extensor digitorum brevis)
= m.prostownik krótki palucha (m.extensor hallucis brevis)
- mięśnie podeszwy
a. mięśnie wyniosłości przyśrodkowej
= m.odwodziciel palucha (m.abductor hallucis)
= m.zginacz krótki palucha (m.flexor hallucis brevis)
= m.przywodziciel palucha (m.adductor hallucis)
b. mięśnie wyniosłości bocznej
= m.odwodziciel palca małego (m.abductor digiti minimi)
= m.zginacz krótki palca małego (m.flexor digiti minimi brevis)
= m. przeciwstawiacz palca małego (m.opponens digiti minimi)
c. mięśnie wyniosłości pośredniej
= m.zginacz krótki palców (m.felxor digitorum brevis)
= m.czworoboczny podeszwy (m.quadratus plantae)
= mm.glistowate (mm.lumbricales)
= mm.międzykostne (mm.interossei)
Mięśnie krótkie stopy mają zadanie statyczne
- usztywniają one podłużne i poprzeczne sklepienie stopy (czynne podpieranie stopy postawnej)
- ich siła jest bardzo znaczna
Mięśnie grzbietu stopy
1. M.prostownik krótki palców (m.flexor digitorum brevis)
2. M.prostownik krótki palucha (m.flexor hallucis brevis)
- przyczepy początkowe pow.górno boczna k.piętowej przed zatoką stępu.
- przyczepy końcowe - głowa przyśrodkowa - paliczek bliższy palucha
głowa boczna - trzy ścięgna zlewają się ze ścięgnami prostownika długiego palców i kończą
rozcięgnem grzbietowym palców.
Palec V otrzymuje śćięgno prostujące od mm.strzałkowych
- czynność : oba mięsnie zginają grzbietowo palce I-IV ,prostują i nieco je rozstawiają
- unerwienie : n.strzałkowy głęboki
Mięśnie podeszwy
a.mięśnie wyniosłości przyśrodkowej
3. M.odwodziciel palucha (m.abductor hallucis)
- przyczep początkowy : przyśrodkowa pow.guza piętowego, troczek zginaczy,
rozcięgno podeszwowe, guzowatość k.łodkowej, pow.podeszwowa k.klinowatej przyśrodkowej
- przyczep końcowy : podstawa bliższego paliczka palucha i trzeszczka przyśrodkowa
- czynność : zgina paluch i odwodzi od palca II ,wzmacnia przyśrodkową część sklepienia stopy
- unerwienie : n.podeszwowy przyśrodkowy
4. M.zginacz krótki palucha (m.flexor hallucis brevis)
- przyczep początkowy : pow.podeszwowa kk.klinowatych,k.łódkowatej ,
więzadło piętowo-sześcienne podeszwowe (dwie głowy)
- przyczep końcowy : obie trzeszczki i podstawa paliczka bliższego palucha
- czynność : zgina paluch podeszwowo, wzmacnia sklepienie stopy
- unerwienie : nn.podeszwowy boczny i przyśrodkowy
5. M.przywodziciel palucha (m.adductor hallucis)
- przyczep początkowy : głowa skośna : podstawa k.śródstopia II-IV k.klinowata boczna,
k.sześcienna,więzadło podeszwowe długie
głowa poprzeczna : torebka st.śródstopno-paliczkowych II-V i
więzadło poprzeczne głębokie śródstopia
- przyczep końćowy : trzeszczka boczna i podstawa paliczka bliższego palucha
- czynność : przywodzi paluch i zgina go w stawie śródstopno-paliczkowym
podpiera i wzmacnia sklepienie stopy
- unerwienie : n.podeszwowy boczny
b. Mięśnie wyniosłości bocznej
6.M.odwodziciel palca małego (m.abductor digiti minimi)
- przyczep początkowy : guz piętowy,pow.dolna k.piętowej i rozcięgno podeszwowe
- przyczep końcowy:guzowatość V k.śródstopia i podstawa paliczka bliższego palca V
- czynność : wzmacnia podłużne sklepienie stopy i skraca stopę
zgina i nieznacznie odwodzi mały palec.
- unerwienie : n.podeszwowy boczny
7. M.zginacz krótki palca małego (m.flexor digiti minimi)
- przyczep początkowy : podstawa V k.śródstopia,więzadło podeszwowe długie
- przyczep końćowy : podstawa paliczka bliższego palca V
- czynność : zgina palce V, wzmacnia podłużne sklepienie stopy
- unerwienie : n.podeszwowy boczny
8. M.przeciwstawiacz palca małego (m.opponens digiti minimi)
- niestały
- przyczep początkowy : więzadło podeszwowe długie ,pochewka ścięgna m.strzałkowego długiego
- przyczep końcowy : V k.śródstopia - pow.boczna
- czynność : wzmacnia brzeg boczny stopy w kierunku podłużnym
- unerwienie : n.podeszwowy boccny
c. Mięśnie wyniosłości pośrodkowej
9. M.zginacz krótki palców (m.flexor digitorum brevis)
- przyczep początkowy : pow.dolna guza piętowego ,rozcięgno podeszwowe
- przyczep końcowy : cztery ścięgna do palców II-V ,przeszyte przez ścięgna zginacza długiego
palców dalej kończą się na paliczkach środkowych palców II-V
- czynność : wzmacnia strzałkowe sklepienie stopy , zgina palce II-V
- unerwienie : n.podeszwowy przyśrodkowy
10. M.czworoboczny podeszwy (m.quadratus plantae) tzw. Zginacz dodatkowy
- przyczep początowy : dolno przyśrodkowa pow.k.piętowej
- przyczep końcowy : brzeg boczny ścięgna zginacza długiego palców
- czynność : wzmacnia sklepienie stopy
reguluje kierunek pociągania ścięgien zginacza długiego palców
- unerwienie : .podeszwowy boczny
12-15.Mm.glistowate (mm.lumbricales) - 4
- przyczep początkowy : cztery ścięgna zginacza długiego palców : 1 do brzegu przyśrodkowego
ścięgna dla palca II, pozostałe dwiema głowami do zwróconych do siebie brzegów ścięgien
- przyczep końcowy : po str.przyśrodkowej do podstawy paliczka bliższego palców II-V
- czynność : zginają podeszwowo paliczki bliższe II-V palca i przywodzą je do palucha
- unerwienie : n.podeszwowy boczny i przyśrodkowy
16-21. Mm.międzykostne
- mm. międzykostne podeszwowe (3)
= przyczep początkowy : jedną głową na str.przyśrodkowej III-V k.śródstopia
- mm. międzykostne grzbietowe (4)
= przyczep początkowy : dwiema głowami do zwróconych do siebie stron k.śródstopia I-V
- przyczep końcowy : do podstaw paliczków bliższych i torebki st.śródstopno-paliczkowych
mm.m/kostne grzb. do palców II-V, mm.m/kostne podesz. do palców III-V
- czynność : ustalają stawy śródstopno -paliczkowe
zginają podeszwowo bliższe paliczki i przywodzą (mm.m/kostne podeszw.) lub
odwodzą (mm.m/kostne grzb) do/od palca II .
- unerwienie : n.podeszwowy boczny
Powięzie stopy
- Powięź grzbietowa powierzchowna
- Powieź grzbietowa międzykostna
- Powięź podeszwowa międzykostna
- Powież podeszwowa powierzchowna
Rozcięgno podeszwowe (aponeurosis plantaris)
- przyczep początkowy - guz piętowy ,zrasta się częsciowo ze zginaczem krótkim palców
dalej dzieli się na 5 pęczków do palców
- przyczep końćowy : zrastają się z palcowymi pochewkami ścięgien
Więzadło poprzeczne podeszwowe śródstopia (pomiędzy palcami II-V)