Grupa 3a.

Beata Jarząb

Maciej Dębicki

Marcin Gronek

EPIDEMIE

Epidemia to masowe szerzenie się określonej choroby, zwłaszcza zakaźnej w zbiorowisku ludzkim w określonym czasie na obszarze, na którym choroba o tym samym nasileniu w poprzednich latach nie występowała. Masowe szerzenie się choroby zakaźnej wśród zwierząt nazywa się epizootią. Wystąpienie choć jednego przypadku groźnej choroby zakaźnej może sugerować początek epidemii.

Epidemia stanowi duże zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. Bakterie chorobotwórcze mogą przedostać się do naszego organizmu po przez spożycie zakażonej żywności, wody, po przez kontakt z chorym człowiekiem, po przez wdychanie powietrza, w który mogą być rozpylone niebezpieczne mikroby. Wystąpienie epidemii może być skutkiem bioterroru a więc świadomej działalności człowieka.

Oznaki epidemii:

* wystąpienie nagłych, szybko szerzących się masowych zachorowań lub zgonów,

* brak skuteczności leczenia w rutynowej terapii występujących powszechnie chorób,

* wzrost zachorowań na chorobę endemiczną, (endemia to utrzymywanie się danej choroby zakaźnej bądź nie zakaźnej na określonym terenie na tym samym poziomie).

Cholera

Cholera to ostra i zaraźliwa choroba zakaźna przewodu pokarmowego, której przyczyną jest spożycie pokarmu lub wody skażonej Gram-ujemną bakterią - przecinkowcem cholery (Vibrio cholerae). Bakteria występuje w dwóch serotypach:

O1

O139

Serotyp O1 ma dwa biotypy:

klasyczny

El Tor

Cholerę cechuje śmiertelność około 1% (skrajnie do 20%) przypadków prawidłowo leczonych i 50% przy braku leczenia. Wg danych WHO w 2001 roku na świecie zanotowano 184.311 przypadków tej choroby, a z jej powodu zmarło 2728 osób.

Przyczyną jest głównie Vibrio cholerae (przecinkowiec cholery), ale także niektórzy inni przedstawiciele rodzaju Vibrio. V. cholerae występuje w dwóch głównych typach serologicznych: 01 i 0139 (Bombaj). Vibrio spp. wykazują wrażliwość na podwyższoną temperaturę, wysychanie i kwaśne środowisko, a dużą tolerancję ekologiczną na niskie temperatury, wilgotność, środowisko zasadowe.

Do zakażenia dochodzi na drodze pokarmowej, głównie przez skażoną ludzkimi odchodami wodę. Rzadko przez żywność (tj. owoce morza). Wodę zanieczyszczać bakteriami zdolni są jedynie ludzie chorzy lub nosiciele.

Dżuma

Ostra bakteryjna choroba zakaźna gryzoni i rzadziej innych drobnych ssaków, a także człowieka (zoonoza). Choroba ta wywołana jest infekcją G(-) pałeczek z rodziny Enterobacteriacae nazwanej Yersinia pestis.

Dżumę wywołuje nieruchoma pałeczka, barwiąca się ujemnie przy wykorzystaniu metody Grama, nieprzetrwalnikująca, Yersinia pestis. Bakteria ta posiada zespół genów nazywanych Yop virulon wytwarzających szczególne wypustki białkowe na powierzchni komórek bakteryjnych oraz endotoksyny. Dzięki tym wypustkom rozpoznawane są fagocyty zainfekowanego organizmu oraz wprowadzane są do cytoplazmy fagocytów endotoksyny bakteryjne (YopE, YopH i YopT), które blokują fagocytozę. Patogen ten wrażliwy jest na popularne środki dezynfekcyjne (środki chemiczne i wysoką temperaturę). Wykazuje względnie dużą oporność na niskie temperatury. W środowisku przeżywa zwykle od miesiąca do pół roku.

Grypa

Grypa to choroba zakaźna będąca skutkiem zarażenia wirusem grypy.

Materiał genetyczny wirusa ma postać RNA. Zarazki grypy przenoszą się pomiędzy ludźmi drogą kropelkową (np. podczas kichania). Choroba rozprzestrzenia się podczas sezonowych epidemii powodując ostre objawy uniemożliwiające pracę osobom czynnym zawodowo. Ludzie starsi lub osłabieni mogą na skutek grypy nabawić się groźnych powikłań, które nierzadko kończą się zgonem pacjenta. Epidemie grypy powodują znaczne koszty społeczne.

Duża zmienność genetyczna wirusa grypy prowadzi do powstawania co kilkadziesiąt lat bardzo groźnych szczepów, które wywołują pandemie. W XX wieku miały miejsce trzy takie pandemie. Wirus grypy przyczynił się do śmierci milinów ludzi. Naukowcy przypuszczają, że głównym źródłem nowych szczepów wirusów mogą być ptaki.

Epidemie grypy w XX wieku

Lata	Szczep wirusa	Nazwa potoczna	Liczba ofiar
1957-58	typ A, H2N2	grypa azjatycka	od 1 do 1,5 mln zgonów
1968-70	typ A, H3N2	grypa hongkong	od 750 tys. do 1 mln zgonów
od 1997	typ A, H5N1	ptasia grypa	112 chorych, 57 zgonów

Ospa prawdziwa

Czarna ospa (łac. Variola vera) to wirusowa choroba zakaźna o ostrym przebiegu wywoływana przez wirus ospy prawdziwej. Okres inkubacji: 7-17 dni, średnio 12-14 dni. Chorobę cechuje bardzo duża śmiertelność: u osób szczepionych - 7-10%, a u nieszczepionych średnio 30% (niektóre postacie choroby o śmiertelności do 98%).

Ospę prawdziwą wywołuje duży dsDNA-wirus z rodziny Poxviridae, rodzaju Orthopoxvirus - wirus ospy prawdziwej Variola virus (VARV). W obrębie rodziny występuje nieznaczna różnorodność antygenowa. Nie jest on spokrewniony z wirusem ospy wietrznej.

Żółta febra

Choroba wywoływana jest przez wirusa należącego do grupy tzw. flavivirusów. Infekcja może przebiegać pod różnymi postaciami klinicznymi - od łagodnych objawów do ciężkiej choroby, kończącej się śmiercią. Słowo „żółta” w nazwie pochodzi od żółtaczki towarzyszącej części zakażeń. W Afryce występują dwa typy wirusów - jeden w Afryce Wschodniej, drugi w Zachodniej. W ciągu ostatnich 20 lat na świecie wzrosła liczba epidemii żółtej gorączki, a coraz więcej krajów zgłasza przypadki tej choroby. W Afryce i Ameryce wciąż żyje ogromna populacja osób nie zaszczepionych, a zmiany w środowisku, takie jak malejąca ilość terenów leśnych i urbanizacja czy wzrost turystyki, zwiększają ryzyko zetknięcia się z wirusem.

Zapobieganie epidemii:

* unikanie dużych zbiorowisk ludzkich,

* unikanie kontaktu z osobą chorą twarzą w twarz,

* jeśli wystąpiły objawy chorobowe lub kontakt z osobą chorą należy załżyc na twarz maskę z gazy lub bibuły co zmniejszy ryzyko zakażenia innych,

* przestrzeganie podstawowych zasad higieny osobistej,

* rygorystyczne przestrzeganie zaleceń, zakazów i nakazów wydawanych przez władze i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne.

Słynne epidemie:

• 165-180 - epidemia ospy prawdziwej w Imperium Rzymskim

• 1603 - epidemia dżumy w Londynie

• 1800 - Wielka epidemia żółtej febry w Hiszpanii i Afryce Północnej.

• 1831 - epidemia cholery na Śląsku

• 1918 - epidemia grypy zabija 20 milionów ludzi

• 1963 - epidemia ospy prawdziwej we Wrocławiu

---