Anna Flens, kl. IIIa
Współczesne czasy nie sprzyjają przyjaźni. Literatura pokazuje także jej negatywne aspekty. Ludzie często zawierają znajomości bez głębszych relacji. Taka "przyjaźń" opiera się na braniu, a nie dawaniu niczego w zamian. Ludzie tacy z początku starają się omamić drugą osobę, efektownym gestem pokazać, ze jest dla nich ważna, jednocześnie wciąż czerpiąc z tej znajomości jakieś korzyści. Kiedy jednak to przyjaciel potrzebuje ich pomocy, odwracają się od niego. Literatura przedstawia często historie takich fałszywych przyjaźni. Za przykład może posłużyć bajka Ignacego Krasickiego, pod tytułem "Przyjaciele". Opowiada ona o zającu, który żył w przyjaźni z innymi zwierzętami. Jego relacje układały się pomyślnie, lecz do czasu. W lesie zaczęło się polowanie i psy rzuciły się za zającem w pogoń. Uciekając, starał się znaleźć pomoc u zwierząt, które uważał za swoich przyjaciół, jednak od żadnego z nich nie otrzymał pomocy. Zwierzęta wymyślały różne wymówki tylko po to, by samym nie narazić się na niebezpieczeństwo. W ten sposób zajączek uświadomił sobie, że jego „przyjaciele” byli zupełnie obojętni na jego los i cierpienia. Niestety, aby się o tym przekonać, musiał zapłacić wysoką cenę- życie. Podsumowując, Krasicki pisze: "wśród serdecznych przyjaciół psy zająca zjadły". Ukazana w bajce sytuacja jest alegorią międzyludzkich stosunków. Przysłowie "prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie" bardzo trafnie odnosi się do wartości przyjaźni.
Ignacy Krasicki podjął również temat fałszywej przyjaźni w swym dziele zatytułowanym „Przyjaciel”. Bajka przekonuje czytelnika, że w życiu należy dość ostrożnie dobierać sobie przyjaciół. Bohaterami utworu są: Damon i Aryst. Damon pogrążony w rozpaczy zwraca się do swego przyjaciela z prośbą o pomoc w zdobyciu ręki Ireny. Autor używając słów: „w ostatniej potrzebie”, pragnie zwrócić uwagę, jak ważną rzeczą było dla bohatera poślubienie ukochanej kobiety. Aryst jako wierny przyjaciel Damona godzi się wesprzeć go w staraniach i obiecuje pójść z nim do domu rodziców wybranki. Przyjaciel okazał się na tyle przebiegły, że ręka pięknej kobiety przypadła jemu, a nie Damonowi. Przesłanie tego utworu jest jasne. Ukazuje, że kobieta okazała się ważniejsza niż przyjaźń, a więź, która łączyła dwóch mężczyzn została przerwana.
Problem fałszywej przyjaźni podejmuje także w swym wierszu "Przyjaciele" Adam Mickiewicz. Autor opowiada w nim historię dwóch bohaterów: Leszka i Mieszka, którzy uważani byli powszechnie za nierozłącznych, idealnych przyjaciół. Wszyscy uważali, że nic nie jest w stanie zniszczyć tej przyjaźni. Tymczasem, niestety nie przetrwała próby. Gdy przyjaciele wybrali się na przechadzkę, napotkali na swej drodze niedźwiedzia. Widząc groźne zwierzę, przerażony Leszek ratował się jak tylko mógł, uciekając na drzewo. Tym samym pozostawił Mieszka na pastwę niedźwiedzia. Mieszko zemdlał z przerażenia, przy czym wyglądał jak martwy. Niedźwiedź odszedł od ofiary, przekonany, że nie będzie miał z niej pożytku. Utwór ten ukazuje, że prawdziwa wartość przyjaźni wychodzi na jaw dopiero wtedy, gdy zostanie ona poddana próbie. Można śmiało stwierdzić, że niebezpieczeństwa i problemy są najlepszym sposobem na zweryfikowanie intencji przyjaciela, a w szczególności wartości przyjaźni. Przyjaźń fałszywa nie przetrwa próby, natomiast prawdziwa umocni ją jeszcze bardziej.